Η πνευματική Ελλάδα φτωχότερη

 

«Έφυγε» ο εμβληματικός συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός

---

Πέθανε ο βραβευμένος Έλληνας συγγραφέας, Βασίλης Βασιλικός, σε ηλικία 89 ετών. Βάσει δεδομένων της UNESCO πρόκειται για έναν από τους δέκα πιο μεταφρασμένους Έλληνες συγγραφείς. 

Βιογραφία

Γεννήθηκε στην Καβάλα το 1933. Σπούδασε Νομικά και τηλεόραση. Είναι από τους πολυγραφότερους συγγραφείς. Στην «τριλογία» του Το φύλλο, Το πηγάδι, Τ’ αγγέλιασμα χρησιμοποιεί καινούρια εκφραστικά μέσα, για να δώσει με μοντέρνα, πυκνή και πολυσήμαντη γλώσσα τον χαρακτήρα της εποχής του. Μερικά άλλα έργα του: «Ζ», Μαγνητόφωνο (1 και 2), Καφενείο Εμιγκρέκ, Γλαύκος Θρασάκης κ.ά.

Ο πατέρας του Νίκος Βασιλικός διετέλεσε βουλευτής με το κόμμα των Φιλελευθέρων. Κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου μετακόμισε με την οικογένειά του στη Θεσσαλονίκη, όπου έμεινε ως το 1957 – με σύντομη επιστροφή στην Καβάλα μετά το τέλος του πολέμου- και σπούδασε στο νομικό τμήμα του Πανεπιστημίου. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας υπηρέτησε ως αξιωματικός διερμηνέας.

Ακολούθησε ολιγόχρονη παραμονή του στην Αθήνα και το 1959 έφυγε για σπουδές τηλεσκηνοθεσίας στη σχολή της R.C.A. στη Νέα Υόρκη. Επέστρεψε στην Ελλάδα στα τέλη του 1960 και έμεινε στην Αθήνα ως το 1967. Τότε άρχισε τη συνεργασία του με το περιοδικό Ο Ταχυδρόμος. Παράλληλα εργάστηκε ως σεναριογράφος και βοηθός σκηνοθέτη στον χώρο του ξένου και ελληνικού κινηματογράφου. Μετά την επιβολή της δικτατορίας των συνταγματαρχών αυτοεξορίστηκε σε χώρες της δυτικής Ευρώπης και στη Νέα Υόρκη, όπου ανέπτυξε αντικαθεστωτική δράση μαζί με τη γυναίκα του Μιμή, με την οποία δημιούργησε και τον εκδοτικό οίκο 8 ½ , όπου κυκλοφόρησε πολλά βιβλία του.

Στη Ελλάδα επέστρεψε με τη μεταπολίτευση και συνεργάστηκε με εφημερίδες και περιοδικά όπως η Ελευθεροτυπία, Τα Νέα, η Καθημερινή, η Αυγή, Το Βήμα, η Νέα Εστία, η Επιθεώρηση Τέχνης, η Καινούργια Εποχή, Το Δέντρο, το Αντί. Το 1981 επί κυβερνήσεως Πα.Σο.Κ διετέλεσε αναπληρωτής γενικός διευθυντής της κρατικής ραδιοφωνίας και τηλεόρασης, θέση από την οποία παραιτήθηκε τέσσερα χρόνια αργότερα. Συνέχισε να ζει κυρίως στο εξωτερικό ως το 1993, οπότε εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου μένει ως σήμερα.

Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1949 με τη δημοσίευση ποιημάτων στην εφημερίδα Μακεδονία. Το 1953 εξέδωσε τη νουβέλα Η διήγηση του Ιάσονα. Ακολούθησε το αποτελούμενο από τις νουβέλες Το φύλλο, Το πηγάδι και Τ’ αγγέλιασμα τρίπτυχο, γνωστός όμως τόσο σε πανελλήνιο όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο έγινε το 1966 με τη δημοσίευση του μυθιστορήματος Ζ, φανταστικό ντοκιμαντέρ ενός εγκλήματος με θέμα τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, που έγινε και κινηματογραφική ταινία τρία χρόνια αργότερα σε σκηνοθεσία Κώστα Γαβρά. Τιμήθηκε με το βραβείο Mediteranneo στο Παλέρμο της Σικελίας για το σύνολο του έργου του (1978). Έργα του μεταφράστηκαν σε πολλές ξένες γλώσσες. Βασικά χαρακτηριστικά του έργου του Βασιλικού είναι το αυτοβιογραφικό στοιχείο, ο πολιτικός και κοινωνικός προβληματισμός, το χιούμορ και η ειρωνεία και η κατάλυση της παραδοσιακής αφηγηματικής γραφής, τόσο στο επίπεδο της ροής του λόγου όσο και στη χρονική συνοχή και εξέλιξη των γεγονότων, με επιρροές από τη δημοσιογραφική και την κινηματογραφική τεχνική.

Εργογραφία

Ι. Πεζογραφία

Η διήγηση του Ιάσονα. Θεσσαλονίκη, 1953.

Θύματα ειρήνης. Αθήνα, 1956.

Το φύλλο. Αθήνα, 1961.

Το πηγάδι. Αθήνα, 1961.

Τ’ Αγγέλιασμα. Αθήνα, 1961.

Η μυθολογία της Αμερικής. Αθήνα, Εστία, 1964.

Οι φωτογραφίες. Αθήνα, Εστία, 1964.

Ζ · Φανταστικό ντοκυμανταίρ ενός εγκλήματος. Αθήνα, Θεμέλιο, 1966.

Σε γνωρίζω από την κόψη. Λονδίνο, 8 ½ , 1971 (και συνοπτική έκδοση με τίτλο ΛούνικΙΙ. Αθήνα, Πλειάς, 1974).

Ο μονάρχης (Ευφρατεία αγάπη μου! ). Αθήνα, Πλειάς, 1974.

Το ψαροτούφεκο. Λονδίνο, 8 ½, 1970.

Η δολοκτονία. Λονδίνο, 8 ½, 1971.

20: 20’. Παρίσι, 8 ½, 1971.

Το μαγνητόφωνο. Mayenne, 8 ½, 1971.

Μετώκησεν εις άγνωστον διεύθυνσιν. Λονδίνο, 8½, 1971.

Ο πλανόδιος πλασιέ. Λονδίνο, 8½, 1971.

Φίφτυ-φίφτυ. Ρώμη, 8 ½, 1972.

Το μαγνητόφωνο δύο. Ρώμη, 8 ½, 1972.

Καφενείο Εμιγκρέκ (Ο άγιος Κλαύδιος) – Δεκέμβρης ’67 – Μάης ’68. Ρώμη, 8 ½, 1972.

Το πορτρέτο ενός αγωνιστή · Νίκος Ζαμπέλης. Ρώμη, 8 ½, 1973.

Γλαύκος Θρασάκης Α΄. Αθήνα, Πλειάς, 1974.

Η κάθοδος. Αθήνα, Πλειάς, 1974.

Αναμνήσεις από τον Χείρωνα. Αθήνα, Εστία, 1974.

Γλαύκος Θρασάκης, Η επιστροφή Β΄. Αθήνα, Πλειάς, 1975.

Γλαύκος Θρασάκης, Μπερλίνερ Ανσάμπλ, Γ΄. Αθήνα, Πλειάς, 1975.

Γλαύκος Θρασάκης (συγκεντρωτική έκδοση). Αθήνα, Πλειάς, 1975 (και σε ανεπτυγμένη έκδοση Αθήνα, 1990).

Ο ιατροδικαστής. Αθήνα, Ερμής, 1976.

Το καλοκαίρι του Ερωτόκριτου. Αθήνα, Ίκαρος, 1976.

Ανεπίδοτη επιστολή στον Αλέξανδρο Παναγούλη. Αθήνα, Καστανιώτης, 1977.

Ο άνθρωπος με το άδειο. Αθήνα, Καστανιώτης, 1977.

Ο θάνατος του Αμερικάνου. Αθήνα, Πλειάς, 1977.

Μια ιστορία αγάπης. Αθήνα, Εστία, 1977.

Κρουπ – Ελλάς. Αθήνα, Παπαζήσης, 1977.

Το νερό (Το Ήλιον της Κω). Αθήνα, Ελευθερουδάκης, 1977.

Οι ρεμπέτες και άλλα διηγήματα. Αθήνα, Χιωτέλλης, 1977 (και σε τελική μορφή με τίτλο Το παραβάν, Αθήνα, Δωρικός, 1982).

Σαρξ και Μαρξ. Αθήνα, Λαδιάς, 1977 (αφηγήματα και χρονογραφήματα).

Τροχαλίες. Αθήνα, Λαδιάς, 1977.

Η ζωή μου όλη (Στέλιος Καζαντζίδης). Αθήνα, Φιλιππότης, 1978.

Τα καμάκια. Αθήνα, Κάκτος, 1978.

Το λιμάνι της αγωνίας. Αθήνα, Α.Λιβάνης-Νέα Σύνορα, 1978.

Το βραχιόλι. Αθήνα, Φιλιππότης, 1979.

Foco d’ amor. Αθήνα, Κάκτος, 1979.

Το τελευταίο αντίο. Αθήνα, Φιλιππότης, 1979.

Αυτοκτονία με ερωτηματικό. Αθήνα, Δωρικός, 1981.

Οι λωτοφάγοι. Αθήνα, Δωρικός, 1981.

Τα χαζά μπούτια. Αθήνα, Δωρικός, 1981.

Το ελικόπτερο. Αθήνα, 1985.

Η άσπρη αρκούδα. Αθήνα, Γνώση, 1987.

Το σφράτο. Αθήνα, Γνώση, 1987.

Μάγια. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1993.

Ευγενία (το πρώτο γραφτό). Θεσσαλονίκη, Τα Τραμάκια, 1994.

Ο τρομερός μήνας Αύγουστος. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1995.

Η ατέλειωτη επιστολή. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1995.

Υπάρχουν όνειρα. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1995.

Τα φρύγανα του έρωτα. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1996.

Αισθημάτων νομίσματα. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1997.

Δεν μετανιώνω για τα δάκρυα που έχυσα για σένα. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1996.

Καφενείο Εμιγκρέκ· Υποθέσεις Πατ – Παπ. Αθήνα, Νέα σύνορα, 1998.

Τα δώρα της αγάπης. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1998.

ΙΙ. Ποίηση

Λάκα – Σούλι. Λονδίνο, 8 ½ , 1969.

Bella Ciao. Λονδίνο, 8 ½, 1970.

Ο ληξίαρχος. Λονδίνο, 8 ½, 1970.

Ήλιε μου, Αρταξέρξη μου. Παρίσι, 8 ½ , 1971.

Συνάντηση με τον Ήλιο. Λονδίνο, 8½, 1972.

ΙΙΙ. Θέατρο

Πάσχα στους Γαργαλιάνους · πρόλογος Παντελή Τρωγάδη. Μόντρεαλ, Κούρος, 1969.

Το λαχείο. Mayenne, 8 ½, 1971.

Η Δίκη των Εξ (από τα στενογραφημένα πρακτικά) · Θεατρικό έργο σε δύο πράξεις, μ’ έναν πρόλογο κι έναν επίλογο. Αθήνα, Δωδώνη, 1973.

Ο απόστολος Παύλος στη φυλακή των Φιλίππων. Αθήνα, Πλειάς, 1974.

Ο χορδίστης. Αθήνα, Πλειάς, 1975.

ΙV. Άρθρα – Χρονογραφήματα-Μελέτες

Εκτός των τειχών. Αθήνα, Θεμέλιο, 1966.

Υποθήκες Παπαδόπουλου-Παττακού 21/4/67 – 21/4/68. Λονδίνο, Ένωσις των εν Παρισίοις Ελλήνων Σπουδαστών, 1968.

Μέσα στη νύχτα της ασφάλειας. Lund (Σουηδίας), 8 ½, 1969.

Το λαχείο. Αθήνα, Πλειάς, 1974.

Εικοσιπενταετία. Αθήνα, Παπαζήσης, 1976.

Καθ’ οδόν. Αθήνα, Λαδιάς, 1977.

Πορτραίτα. Αθήνα, Εστία, 1976.

Χρονο-γραφήματα. Θεσσαλονίκη, Μπαρμπουνάκης, 1982.

V. Αυτοβιογραφικά κείμενα

Το ημερολόγιο του Ζ. Αθήνα, Κέδρος, 1974.

Τα σιλώ. Αθήνα, Λαδιάς, 1976.

Το γράμμα της αγάπης. Αθήνα, Φιλιππότης, 1979.

Ο τρομερός μήνας Αύγουστος. Αθήνα, Φιλιππότης, 1979.

Τέσσερις προσανατολισμένες πόλεις (Βαρσοβία-Βουδαπέστη-Πράγα-Μόσχα). Αθήνα, Φιλιππότης, 1981

Πηγή: Ellinikos_Politismos 

_______________________

Η οριστική αυτοβιογραφία του σπουδαίου Βασίλη Βασιλικού

Σύνταξη: Λεύκη Σαραντινού

 Literature.gr 

 6–8 λεπτά

---

Η μνήμη επιστρέφει με λαστιχένια πέδιλα, Βασίλης Βασιλικός, Εκδόσεις Κέδρος

Οποιοσδήποτε άλλος συγγραφέας ή κριτικός θεωρώ ότι θα ένιωθε έναν κάποιον δισταγμό όταν επιχειρεί να γράψει οτιδήποτε για έναν συγγραφέα του διαμετρήματος του Βασίλη Βασιλικού. Έχουν πει γι’ αυτόν ότι έχει γράψει περισσότερα βιβλία από όσα θα διαβάσει ο μέσος Έλληνας στη ζωή του- ας αφήσουμε απλώς στην άκρη το γεγονός ότι έχει ασχοληθεί με όλα σχεδόν τα είδη του αφηγηματικού και του έμμετρου λόγου.

Επιπροσθέτως, στη λίστα της αγγλικής εφημερίδας The Guardian με τα 1.000 βιβλία που πρέπει να διαβάσει κάποιος οπωσδήποτε, περιλαμβάνονται και δύο μονάχα ελληνικά βιβλία: Ο βίος και η πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά του Νίκου Καζαντζάκη και το Ζ του Βασίλη Βασιλικού. Τι μπορούμε να πούμε, επομένως, για την “οριστική αυτοβιογραφία” του, όπως ο ίδιος τη χαρακτήρισε, το βιβλίο Η μνήμη επιστρέφει με λαστιχένια πέδιλα; Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι μνήμες πάντοτε επιστρέφουν στον νου μας-με λαστιχένια πέδιλα ή χωρίς…

Σε αναλογία με το επίσης βιογραφικό έργο του Καζαντζάκη, σαφώς θα μπορούσαμε να πούμε ότι το Η μνήμη επιστρέφει με λαστιχένια πέδιλα μας εξιστορεί τον βίο και την πολιτεία του Βασίλη Βασιλικού. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα κείμενο το οποίο ο Βασιλικός ξεκίνησε να το γράφει το 1992, το επεξεργάστηκε το 1997 και του έδωσε την οριστική του μορφή στην παρούσα έκδοση. Βέβαια, είναι αυτονόητο πως η αυτοβιογραφία ενός ανθρώπου τόσο πολυσχιδούς και πολυδιάστατου όπως ο Βασιλικός, κάθε άλλο παρά συνηθισμένη αυτοβιογραφία θα ήταν, τόσο στη μορφή όσο και και στο περιεχόμενό της. 

Εξίσου ενδιαφέρουσα είναι η τεχνική της “εγκιβωτισμένης” αφήγησης μέσα στη δικιά του, του alter ego του Βασιλικού, της επίσης, δηλαδή, αυτοβιογραφικής αφήγησης του κυρίου Μαρούλη, του συγγραφέα με τον παπαγάλο και την κριτική ματιά στα τεκταινόμενα της ζωής του. Ο Βασιλικός με το τέχνασμα της δημιουργίας του προσώπου αυτού, δημιουργεί πολύ επιτυχημένα έναν εξωτερικό παρατηρητή της δικής του ζωής, ο οποίος συγχρόνως είναι-αλλά και δεν είναι- ο ίδιος ο συγγραφέας! Αυτή η έτερη και παράλληλη με την πρώτη αφήγηση δίνει έναν μυθιστορηματικό και κάπως σουρεαλιστικό τόνο σε μία, κατά τα άλλα, ρεαλιστική και ειλικρινής αφήγηση. Επιπροσθέτως, η αφήγηση αυτή προσθέτει αυτό το κάτι διαφορετικό και ξεχωριστό που μπορεί να έχει μία αυτοβιογραφία, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την αφηγηματική τεχνική της.

Η αφήγηση δεν είναι γραμμική, ούτε τίθεται μέσα σε αυστηρά καθορισμένα χρονολογικά πλαίσια. Αντιθέτως, είναι περισσότερο θεματική με τον συγγραφέα να επιμένει περισσότερο σε θέματα που επιλέγει ο ίδιος να δώσει μεγαλύτερη σημασία. Και αυτά δεν είναι άλλα από τα βιβλία του- τη διαδικασία της συγγραφής τους και τις αφορμές που τον οδήγησαν σε αυτήν,- αλλά και τους ανθρώπους που γνώρισε και συναναστράφηκε κατά τη διάρκεια της πολυτάραχης ζωής του, με έμφαση, όπως είναι φυσικό, στους κάθε λογής καλλιτέχνες, τους ανθρώπους του θεάτρου, τους μουσικούς, τους σκηνοθέτες, τους ζωγράφους και τους συνάδελφους λογοτέχνες και λιγότερο τους πολιτικούς- οι οποίοι βέβαια δεν ήταν λίγοι-. Ο Βασιλικός σωστά υποθέτει ότι τα θέματα αυτά-τα βιβλία του και οι διάσημοι καλλιτέχνες τους οποίους γνώρισε- θα ήταν και εκείνα τα οποία θα ενδιαφεραν περισσότερο τους αναγνώστες του. Και πράγματι πετυχαίνει διάνα. Τα ταξίδια του-στα οποία επίσης γνώρισε πολλές σπουδαίες προσωπικότητες- και κυρίως εκείνα στη Ρώμη, το Παρίσι και την Αμερική, επίσης καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος του βιβλίου.

Ο συγγραφέας δεν επιμένει ιδιαίτερα στην αφήγηση των παιδικών και των νεανικών του χρόνων, αλλά επιλέγει, αντ’ αυτού, να εστιάσει σε συναντήσεις και σε σημαντικά συμβάντα της δικής του ζωής. Το βιβλίο αυτό δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, επιπλέον, ως μία αυτοβιογραφία “εγωιστική”, με την έννοια ότι αφιερώνει και άφθονο χώρο για τους άλλους στις σελίδες της.

Ο Βασιλικός εκφέρει πού και πού συγκαλυμμένες κρίσεις σχετικά με την τωρινή πολιτική επικαιρότητα και εκείνη των τελών του 20ου αιώνα, όπως μόνο αυτός ξέρει να κάνει χωρίς να προκαλέσει, αλλά δίνοντας μονάχα στον αναγνώστη την ευκαιρία να σκεφτεί και να προβληματιστεί. Από την άλλη, πουθενά δεν μας δίνει την εντύπωση ότι απολογείται ή ότι ντρέπεται για τις ιδέες, τις απόψεις του ή για το γεγονός ότι είναι απλά αυτός που είναι. Επομένως, πρόκειται για μία αυτοβιογραφία πηγαία, φυσικά, αυθόρμητη, όσο και ρεαλιστική.

Η περίοδος κατά την οποία ο συγγραφέας εργάστηκε ως δημοσιογράφος στα Νέα, τον Ταχυδρόμο και την Ελευθεροτυπία εξετάζεται μονάχα επιδερμικά, αφού ο ίδιος ο Βασιλικός αισθάνεται περισσότερο συγγραφέας παρά δημοσιογράφος. Περισσότερα είναι τα σχόλια σχετικά με την περίοδο της Χούντας και της Μεταπολίτευσης και σχετικά με ανθρώπους που σημάδεψαν τον συγγραφέα με την προσωπικότητα και το έργο τους, ανθρώπους όπως ο Μένης Κουμανταρέας, ο Αλέκος Παναγούλης, ο Στρατής Μυριβήλης, ο Μάνος Χατζηδάκης, ο Ζυλ Ντασσέν και τόσοι άλλοι, όπως εξάλλου και η σύζυγός του, η γνωστή υψίφωνος Βάσω Παπαντωνίου.

Οι μνήμες του Εμφυλίου και του διχαστικού κλίματος μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς που επικράτησε στη χώρα μας επανέρχονται περιοδικά σε όλες τις σελίδες του βιβλίου, αν και ο ίδιος ο συγγραφέας, όπως έχει δηλώσει, είναι περισσότερο ένας “οργανικός διανοούμενος” παρά ένας “οργανωμένος αριστερός”.

Σε κάθε περίπτωση, η αυτοβιογραφία του Βασιλικού είναι ένα κείμενο το οποίο ενδιαφέρει όλους τους Έλληνες. Πρωτίστως, φυσικά, τους λογοτέχνες, τους ανθρώπους του θεάτρου και, γενικότερα, τον καλλιτεχνικό κόσμο της χώρας μας για λόγους προφανείς. Επιπλέον τους πολιτικούς, καθώς ο Βασιλικός συγχρωτίστηκε με ανθρώπους όλων των πολιτικών παρατάξεων και γνώρισε από κοντά πολλούς σπουδαίους πολιτικούς τόσο από τον χώρο της Αριστερά όσο και της Δεξιάς. Και ακριβώς εξαιτίας αυτής της συναναστροφής και της εμπειρίας του οι κρίσεις και τα σχόλιά του, μπορούν να αποβούν ιδιαιτέρως χρήσιμα σε όλους τους σημερινούς ανθρώπους της εξουσίας. Ενδιαφέρει, επίσης, τους δημοσιογράφους, ως ομότεχνός τους επί πολλά χρόνια, αλλά και όλους τους εραστές της ανάγνωσης, αφού το βιβλίο του προσφέρει, πάνω απ’ όλα την αναγνωστική απόλαυση από έναν επιδέξιο χειριστή της ελληνικής γλώσσας.

_________________________

 

 Aκούστε εδώ μια συνέντευξη του Βασίλη Βασιλικού στον Μάνο Τσιλιμίδη (Real fm, 29.11.15)

 και εδώ την εκπομπή του Διονύση Μαρίνου στο amagi radio (29/12/2017) με καλεσμένο τον Βασίλη Βασιλικό.

_______________________ 

Δικτυακός Τόπος Βασίλη Βασιλικού


 

Για το μεγάλο σε εύρος και σημασία προηγούμενο έργο του Βασίλη Βασιλικού ο Τόπος έχει δημιουργήσει ξεχωριστό σάιτ. Μπορείτε να το επισκεφθείτε εδώ. To σάιτ αυτό περιέχει πλήρη βιογραφικά, εργογραφικά στοιχεία για τον συγγραφέα καθώς και επαρκή βιβλιογραφικά στοιχεία για το σύνολο του έργου του (γύρω στους 90 τίτλους). Επιπλέον ο ίδιος ο συγγραφέας σχολιάζει τα περισσότερα βιβλία του. Εδώ περιέχεται πλούσιο φωτογραφικό υλικό που καλύπτει όλη τη ζωή του καθώς και δυσεύρετο αρχειακό υλικό με άρθρα από εφημερίδες, περιοδικά κ.λπ.

Ένας δικτυακός τόπος χρηστικός για κάθε αναγνώστη αλλά και με σοβαρή φιλολογική υποδομή για όλους όσοι ενδιαφέρονται να γνωρίσουν ουσιαστικότερα τον πιο πολυμεταφρασμένο εν ζωή Έλληνα συγγραφέα.

 ______________________

Ζ | _______________________

ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ |

Ηχητικό Βιβλίο

Μέρη: 1 |  2

Χάρις Αλεξίου – Ψυχές και σώματα (Reworks) – Visualizer

 

Ο Κύρκος Δοξιάδης για τον ΣΥΡΙΖΑ: «Επιμένω στην άποψη ότι πρόκειται για κατάληψη του κόμματος της ριζοσπαστικής Αριστεράς από το κυρίαρχο κοινωνικο-πολιτικό καθεστώς»

Δεν είναι διάσπαση

Κύρκος Δοξιάδης*

efsyn.gr

5–6 λεπτά

---

Για λόγους στοιχειώδους συνέπειας προς τα έξι προηγούμενα σχετικά άρθρα μου, διατυπώνω την άποψη ότι η αποχώρηση της «Ομπρέλας», των «6+6» και όσων τους ακολούθησαν από τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. δεν είναι διάσπαση.

Διάσπαση θα ήταν αν οι προϋπάρχουσες συγκεκριμένες διαφωνίες των τάσεων που αποχώρησαν με τους «προεδρικούς» είχαν καταστεί πλέον τόσο αγεφύρωτες που οι μεν κατέληξαν στην απόφαση πως η συγκατοίκηση στο ίδιο κόμμα με τους δε έχει καταστεί αδύνατη. Μετά την εκλογή Κασσελάκη, όμως, η μόνη ομοιότητα του κόμματος με τον παλιό εαυτό του είναι η ονομασία και το κτίριο των γραφείων της Κουμουνδούρου.

Επιμένω στην άποψη ότι πρόκειται για κατάληψη του κόμματος της ριζοσπαστικής Αριστεράς από το κυρίαρχο κοινωνικο-πολιτικό καθεστώς. Όσο και αν σε τεράστιο βαθμό ευθύνεται ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ που άφησε τον εαυτό του να καταληφθεί, πάντως για κατάληψη πρόκειται. Όπως ήταν αναμενόμενο, από κόμμα της Αριστεράς (έστω με τα μύρια όσα προβλήματά του) έχει μετατραπεί σε αναξιόπιστο νεοφιλελεύθερο μόρφωμα με ροπή προς την Ακροδεξιά – παρά τις δήθεν αριστερές ατάκες που εκστομίζει πού και πού ο αρχηγός του στην απεγνωσμένη προσπάθειά του να πείσει τους όποιους αφελείς πως ανήκει στην Αριστερά.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ως αριστερό κόμμα έχει καταστραφεί. Δεν πρόκειται λοιπόν για διάσπαση, αλλά για εγκατάλειψη μιας ούτως ή άλλως χαμένης υπόθεσης από όσους/ες ενδιαφέρονται για τη θεσμική επανίδρυση της ανανεωτικής ριζοσπαστικής Αριστεράς. Αυτό συνεπώς τώρα είναι το ζητούμενο.

Ας αρχίσουμε λοιπόν από το θεμελιώδες πρόβλημα, που προκύπτει ακριβώς από το γεγονός ότι δεν πρόκειται για διάσπαση αλλά για επανίδρυση. Η διάσπαση, ως πολιτική πράξη, έχει το εξής «καλό»: Επειδή προκύπτει από συγκεκριμένες διαφωνίες προγραμματικού ή/και ιδεολογικο-πολιτικού χαρακτήρα, η πλευρά που προξενεί τη διάσπαση και αποχωρεί έχει λίγο έως πολύ ήδη συγκροτημένες απόψεις στις οποίες συγκλίνουν όλοι/ες οι μετέχοντες/ουσες σε αυτήν.

Η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ το καλοκαίρι του 2015 προήλθε από την Αριστερή Πλατφόρμα (κατόπιν ΛΑ.Ε.), που είχε ως «κόκκινη γραμμή» τη μη αποδοχή των μνημονίων. Το 1991, το ΚΚΕ διασπάστηκε και αποχώρησε από τον Συνασπισμό που ούτως ή άλλως δεν ήταν ενιαίο κόμμα – ούτε καν υπήρχε τότε ακόμη η τάση προς κάτι τέτοιο (όπως υπήρχε με τον Συνασπισμό μετά τη διάσπαση αλλά και με τον ΣΥΡΙΖΑ από τότε που συγκροτήθηκε).

Η διάσπαση του ΚΚΕ Εσωτερικού το 1986-87 (απ’ όπου προέκυψαν η ΕΑΡ και το ΚΚΕ Εσωτερικού – Ανανεωτική Αριστερά και κατόπιν ΑΚΟΑ) στηριζόταν σε συγκεκριμένες διαφωνίες ως προς τον στρατηγικό και ταυτοτικό χαρακτήρα της ανανεωτικής Αριστεράς. Και όσον αφορά την πρώτη μεγάλη διάσπαση, εκείνη του 1968, η ομάδα που έφυγε και κατόπιν συγκρότησε το ΚΚΕ Εσωτερικού αρχικά είχε εκφραστεί με την άρνηση να αποδεχτεί τον ασφυκτικό έλεγχο που ασκούσε η φιλοσοβιετική ηγεσία του ΚΚΕ.

Όλες οι διασπάσεις, και από τις δύο πλευρές, παρέμεναν μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο της Αριστεράς – οι διαμάχες που είχαν προηγηθεί και που τις συνόδευαν, οσοδήποτε έντονες, δεν αναιρούσαν αυτό το γεγονός. Κάθε φορέας που προέκυπτε από την εκάστοτε διάσπαση είχε επομένως ήδη έτοιμο το ιδεολογικό και ταυτοτικό στίγμα που προσδιόριζε την ύπαρξή του και που του προσέδιδε τη δική του ιδιαιτερότητα ως φορέα της Αριστεράς. Τώρα, οι αποχωρήσαντες από τον ΣΥΡΙΖΑ στο μόνο κοινό στο οποίο έχουν (έμπρακτα) συμφωνήσει είναι η απόλυτη αδυναμία αποδοχής της πλήρους μετάλλαξης του ΣΥΡΙΖΑ.

Ποιος είναι ο μεγάλος κίνδυνος που προκύπτει από αυτήν την κατάσταση; Δεν θα ήταν υπερβολικό να υποστηρίξουμε πως πρόκειται ουσιαστικά για επανίδρυση του ΣΥΡΙΖΑ με άλλο όνομα και χωρίς τον Αλέξη Τσίπρα. Υπάρχει επομένως σοβαρό ενδεχόμενο να επαναληφθεί το βασικό προβληματικό χαρακτηριστικό που ταλάνιζε τον ΣΥΡΙΖΑ πριν από την παραίτηση του τελευταίου: ο αρχηγισμός.

Που τώρα θα εκδηλωθεί με την αδυναμία των τάσεων να τα βρουν μεταξύ τους ως προς το ποιος θα είναι ο «Διάδοχος του Τσίπρα». Ητοι, όχι ο πρόεδρος που θα εκλεγεί μέσα από ουσιαστικές δημοκρατικές εσωκομματικές διαδικασίες και που θα λογοδοτεί συνεχώς στο σώμα που τον εξέλεξε – σε αυτήν την περίπτωση θα μπορούσαν οι τάσεις να συνεννοηθούν. Αλλά ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης που άπαξ και εκλεγεί δεν θα πρέπει ποτέ να αμφισβητηθεί από κανέναν και για οποιονδήποτε λόγο. Ο κίνδυνος είναι ότι το φάντασμα του αρχηγισμού ακόμη πλανάται και θα καθορίσει τα πράγματα – και, ελλείψει Τσίπρα, δύσκολο έως αδύνατο να συμφωνηθεί ποιος θα είναι ο Μέγας Αντικαταστάτης του. Ας ελπίσουμε πως το «πάθημα/μάθημα Κασσελάκη» κάτι μας δίδαξε.

*Ο Κύρκος Δοξιάδης είναι ομότιμος καθηγητής της Κοινωνικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

 

Τα μυστικά του δάσους (1949): «Κανείς δεν είναι τόσο καλός όσο η Μπέτι Ντέιβις όταν παίζει την κακιά»

Το μυστικό του δάσους (Αγγλικά: Beyond the Forest) είναι δραματική ταινία και Φιλμ νουάρ, παραγωγής 1949 σε σκηνοθεσία Κινγκ Βίντορ. Πρωταγωνιστές της ταινίας είναι η Μπέτι Ντέιβις και ο Τζόζεφ Κότεν, ενώ το σενάριο το οποίο διασκεύασε για τη μεγάλη οθόνη η Λενόρ Κόφι, βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Στιούαρτ Ένγκστραντ. Προτάθηκε για ένα βραβείο Όσκαρ μουσικής επένδυσης.

 Η Ρόζα Μολίν (Μπέτι Ντέιβις), σύζυγος του γιατρού Λούις Μολίν (Τζόζεφ Κότεν), είναι απογοητευμένη από τη ζωή της στο Λόουγουντ, μια μικρή πόλη του Ουισκόνσιν. Η Ρόζα αισθάνεται τον εαυτό της εγκλωβισμένο στη μικρή αυτή πόλη και το όνειρό της είναι να ξεφύγει και να μπορέσει να ζήσει μια άνετη ζωή στο Σικάγο. Κάποια στιγμή γνωρίζεται με το βιομήχανο Νιλ Κ. Λάτιμερ (Ντέιβιντ Μπράιαν) και τον ερωτεύεται. Όταν εκείνος επιστρέφει στο Σικάγο, η Ρόζα δε διστάζει να ζητήσει από όλους τους ασθενείς του συζύγου της τα χρήματα που οφείλουν στο σύζυγό της, τα οποία χρησιμοποιεί για να πάει στο Σικάγο και να συναντήσει τον Λάτιμερ. Όταν φτάνει στο Σικάγο, ο Λάτιμερ την πληροφορεί ότι...[.............................................]

Βικιπαίδεια=>Το μυστικό του δάσους

ΒΡΕΤΑΝΙΑ: μια χώρα πιστή εις τας παραδόσεις ...καταλήστευσης των άλλων λαών

«Παραδόσεις». Με το πενάκι του Γιάννη Δερμεντζόγλου , στο tvxs.gr

«Επιστρέψτε τα Μάρμαρα - Δεν ανήκουν σε μια γκρίζα αίθουσα του Μπλούμσμπερι»: Άρθρο - παρέμβαση του Guardian

Στέλιος Θεοδώρου

6–8 λεπτά

---

Να επιστρέψουν τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Ελλάδα ζητά σε άρθρο - παρέμβασή του στον Guardian ο Simon Jenkins. «Η σειρά με τα μάρμαρα του Παρθενώνα είναι πέρα για πέρα ανόητη. Ο Ρίσι Σουνάκ φωνάζει «δικά μου, δικά μου» σαν ένα παιδί στην παιδική χαρά. Αρνείται να πιεί ένα φλιτζάνι τσάι με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης γελάει. Το έθνος χασμουριέται - οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι πάνω από τους μισούς χαίρονται να δουν τα μάρμαρα να επιστρέφουν και λίγο πάνω από το 20% θέλουν να παραμείνουν. Κάθε πολιτισμένος Βρετανός γνωρίζει ότι πρέπει να εκτεθούν εκεί που ανήκουν - στην πρώην πατρίδα τους, την Αθήνα. Αλλά τι πλάκα έχει να σκέφτεται κανείς έξυπνους λόγους για τους οποίους αυτό δεν πρέπει να συμβεί ποτέ», γράφει στον Guardian.

Return the Parthenon marbles. The British Museum has too  much stuff anyway

«Η αναζήτηση του Σούνακ για ένα καθημερινό πρωτοσέλιδο γίνεται μέρα με τη μέρα όλο και πιο ξέφρενη. Υπήρχε κάτι συνθετικό στο περιστατικό της Δευτέρας. Η αναφορά του Μητσοτάκη ότι τα διαχωρισμένα μάρμαρα είναι σαν τη Μόνα Λίζα κομμένη στη μέση ίσως να είναι υπερβολική. Αλλά όπως γνωρίζει κάθε επισκέπτης στην Ελλάδα, αυτό που για τη Βρετανία είναι μια βαρετή διαμάχη, για τους Έλληνες είναι ένα καυτό αίσθημα παραπόνου που δεν λέει να φύγει. Αυτή είναι μια ασύμμετρη διαμάχη», γράφει και προσθέτει: «Φυσικά, η Βρετανία έχει τον νόμιμο τίτλο των αγαλμάτων, αλλά οι νόμοι μπορούν να αλλάξουν. Βέβαια ο Λόρδος Έλγιν πιθανότατα τα έσωσε από την καταστροφή, αν και αργότερα υπέστησαν ζημιές κατά τον καθαρισμό. Φυσικά ο επαναπατρισμός τους μπορεί να αποτελέσει προηγούμενο, αν θέλετε να το κάνετε, αλλά όχι αν δεν θέλετε. Είναι αλήθεια ότι περισσότεροι άνθρωποι βλέπουν τα μάρμαρα στο Λονδίνο απ' ό,τι στην Αθήνα, αλλά δεν τα βλέπουν ολοκληρωμένα. Και λοιπόν; Δεν θα μεταφέρουμε τις πυραμίδες στο Λονδίνο για να έχουμε καλύτερο θέαμα.

Το θέμα των μαρμάρων αφορά απλά την ακεραιότητα μιας από τις μεγαλύτερες καλλιτεχνικές συνθέσεις της Ευρώπης. Τα αγάλματα αυτά προέρχονται από την πηγή του ευρωπαϊκού πολιτισμού στην πιο διαμορφωτική του στιγμή, τον 5ο αιώνα π.Χ. Αυτή η πηγή βρισκόταν στην Ακρόπολη της Αθήνας, ατενίζοντας το ηλιόλουστο Αιγαίο με μάρμαρο από το παρακείμενο βουνό, και όχι φυλακισμένη σε μια κρύα, γκρίζα αίθουσα στο Bloomsbury.

Είναι αλήθεια ότι η αναπαραγωγή μπορεί σήμερα να επιτρέψει στο γυμνό μάτι και στον ανθρώπινο εγκέφαλο να εκτιμήσουν την ομορφιά του πρωτοτύπου σε ένα αντίγραφο. Αν τα μάρμαρα ήταν χυτά από χαλκό, όπως τα άλογα του Αγίου Μάρκου στη Βενετία ή ο Δαβίδ στη Φλωρεντία, θα μπορούσαν να αντιγραφούν ξανά και ξανά. Οι «χυτές αυλές» που έφεραν την ευρωπαϊκή τέχνη σε δεκάδες αμερικανικά μουσεία τον 20ό αιώνα καταστράφηκαν μόνο από τον σνομπισμό των μουσείων, που αντικατέστησε το θαύμα με την επιθυμία για αυθεντικότητα».

«Η επιστήμη θα μπορούσε να αναπαράγει ικανοποιητικά τα μάρμαρα του Παρθενώνα τόσο στην Αθήνα όσο και στο Λονδίνο. Αλλά για τους Έλληνες -πολύ περισσότερο από κάθε Βρετανό- το ζήτημα είναι πράγματι η αυθεντικότητα. Ο Παρθενώνας είναι ο προγονικός τους ναός και τα μάρμαρα τα κοσμήματα του στέμματός τους. Τα θέλουν πολύ πίσω. Και σίγουρα μια καλλιεργημένη χώρα όπως η Βρετανία θα έπρεπε να έχει την αξιοπρέπεια να τους υποχρεώσει. Έχει τη δύναμη να αποκαταστήσει την ακεραιότητα αυτής της εκπληκτικής σύνθεσης στη χώρα της δημιουργίας της. Αντ' αυτού, αυτοεξευτελίζεται με το να παρεξηγείται για ένα φλιτζάνι τσάι.

Η ανάμειξη της αυτοκρατορίας σε αυτά τα επιχειρήματα σπάνια βοηθάει. Αλλά μια μετα-ιμπεριαλιστική αλαζονεία έχει παρεισφρήσει στη συζήτηση για τα μάρμαρα. Η κυβέρνηση της Βρετανίας λέει στον υπόλοιπο κόσμο: μπορεί να πήρατε πίσω την ανεξαρτησία σας, αλλά δεν παίρνετε τα πράγματά σας. Εσείς οι Έλληνες, φαίνεται να λέει, ήσασταν πολύ αδύναμοι για να σταματήσετε τους Οθωμανούς να δώσουν τα μάρμαρά σας, οπότε αυτό είναι σκληρό για εσάς. Η Βρετανία μπορεί να μην έχει την αυτοκρατορία της, αλλά έχει τον απόηχο μιας αυτοκρατορίας στο απαραβίαστο και το «παγκόσμιο πλαίσιο» του Βρετανικού Μουσείου της. Πείτε λοιπόν στους Έλληνες ότι πρέπει να είναι περήφανοι που βλέπουν τα κειμήλιά τους να βρίσκονται δίπλα στα καλύτερα της Αφρικής και της Ασίας. Θα πρέπει να ευχαριστήσουν τους Βρετανούς φορολογούμενους που μπορούν να τα δουν δωρεάν», αναφέρει το άρθρο του Guardian.

«Οι μεγάλες συλλογές της αρχαιότητας περιορίζονται λίγο πολύ σε μερικά μεγάλα μουσεία στην Ευρώπη και την Αμερική, προϊόντα της εθνικής μεγέθυνσης του 19ου αιώνα. Τα ιδρύματα αυτά είναι φανατικά αντιδραστικά. Θέλουν να στερήσουν από τις νεοεμφανιζόμενες χώρες το περιθώριο να αποκτήσουν παρόμοιες συλλογές, αρνούμενοι να διαθέσουν ή να αποδεσμεύσουν τα τεράστια αποθέματά τους. Πολλοί έχουν αποθηκεύσει το τεράστιο ποσό των έργων τους, σαν να ήταν ιδιωτική περιουσία των θεματοφυλάκων τους. Στη δεκαετία του 1970, το Βρετανικό Μουσείο δήλωσε μάλιστα ότι αποτελεί πρωτίστως ερευνητική πηγή για τους μελετητές», σημειώνεται στο άρθρο του Guardian.

«Κανένα από αυτά τα εκατομμύρια αντικείμενα δεν δημιουργήθηκε για να κλειδωθεί στο διηνεκές σε ένα υπόγειο του Λονδίνου. Τα περισσότερα κατασκευάστηκαν σε μακρινές χώρες, οι πολίτες των οποίων θα μπορούσαν να είναι περήφανοι να τα εκθέσουν δημοσίως. Δεν υπάρχει τίποτα ιερό σε ένα μουσείο. Είναι ένα αφύσικο μέρος για να αφήσει κανείς χιλιάδες αντικείμενα παγωμένα στο χρόνο και στον τόπο, ευάλωτα στην κλοπή και τη φθορά.
Οι τοίχοι των μουσείων καταρρέουν πλέον ιδεολογικά αν όχι φυσικά. Η Γαλλία έχει ένα σημαντικό πρόγραμμα επαναπατρισμού αυτοκρατορικών αντικειμένων, είτε λεηλατημένων είτε όχι. Το ίδιο και η Γερμανία. Παρά τις ανησυχίες για την ασφάλεια, τα αφρικανικά χάλκινα επιστρέφουν στην Αφρική, τα κεραμικά στη νοτιοανατολική Ασία, οι φυλετικοί θησαυροί στην Πολυνησία. Αυτό δεν σημαίνει τον θάνατο του Λούβρου.

Ο διευθυντής του V&A, Tristram Hunt, πρότεινε αυτή την εβδομάδα μια μεταρρύθμιση του νόμου του 1983 περί εθνικής κληρονομιάς που σήμερα περιορίζει ορισμένα μουσεία από το να «αποαγοράζουν». Θέλει να ωριμάσουν και να αναλάβουν τις δικές τους υποθέσεις. Η αλήθεια είναι ότι τα περισσότερα μουσεία έχουν πάρα πολλά πράγματα, πάρα πολλά. Θα πρέπει να τα διανείμουν στον υπόλοιπο κόσμο. Η επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα θα μπορούσε πράγματι να αποτελέσει προηγούμενο, και μάλιστα εξαιρετικό».

Έρευνα του Eteron για τη σχέση της νέας γενιάς με την ελληνική ακροδεξιά: τα αποτελέσματα προκαλούν ανησυχία

Η επιρροή της ελληνικής ακροδεξιάς στην Gen Z – Μία ανησυχητική έρευνα

efsyn.gr

5–6 λεπτά

---

«Καμπανάκια» αλλά όχι πανικός από την έρευνα του Eteron για τη σχέση της νέας γενιάς με την ελληνική ακροδεξιά • Τι πιστεύουν για επαναπροωθήσεις, ιθαγένεια και ΛΟΑΚΤΙ+ δικαιώματα.

Ηχηρά «καμπανάκια» χτυπάει η έρευνα του Ινστιτούτου Eteron σχετικά με τη σχέση των νέων της Gen Z με την ελληνική ακροδεξιά.

Μπορεί μεν στα συμπεράσματα της έρευνας να υπογραμμίζεται ότι δεν καταγράφεται κάποια επέλαση της Άκρας Δεξιάς και πως η μεγάλη πλειοψηφία της νέας γενιάς εξακολουθεί να έχει δημοκρατικά και αντιφασιστικά αντανακλαστικά ωστόσο συγκεκριμένα ευρήματα καταγράφουν αύξηση της επιρροής, αλλά και ενδυνάμωση των ακραίων σε κεντρικά ζητήματα όπως το μεταναστευτικό 

Το Eteron παρουσιάζει τρία από τα πιο ανησυχητικά ευρήματα σε σχέση με την επιρροή της Άκρας Δεξιάς στην Gen Z: 

• 5,1% της Gen Z πιστεύουν ότι η Χρυσή Αυγή ήταν ένα πραγματικά πατριωτικό κόμμα και προσέφερε πολλά στη χώρα.

• 19% συμφωνούν & μάλλον συμφωνούν ότι σε ορισμένες περιπτώσεις η δικτατορία είναι ίσως προτιμότερη από τη δημοκρατία.

• 1 στα 4 άτομα της Gen Z συμφωνεί ότι για να αποτραπεί η είσοδος μεταναστών και προσφύγων στη χώρα, είναι σωστό να γίνονται επαναπροωθήσεις στη θάλασσα ακόμη κι αν υπάρχει κίνδυνος να χαθούν ανθρώπινες ζωές.

Σύμφωνα με την ανάλυση του συντονιστή του project «Youth - Voice On», Κώστα Γούση (ολόκληρη η ανάλυση διαθέσιμη ΕΔΩ) «το 5,1% της θετικής αποτίμησης για την εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή υποδηλώνει έναν πιο σκληρό πυρήνα επιρροής του νεοναζισμού, γεγονός ιδιαίτερα ανησυχητικό, ιδίως αν λάβουμε υπόψη ότι στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2023 οι Σπαρτιάτες, με τη στήριξη του καταδικασμένου για διεύθυνση της εγκληματικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή Ηλία Κασιδιάρη, κατέγραψαν 7,8% στην ηλικιακή κατηγορία 17 - 24 ετών».

Αναφορικά με τις απαντήσεις των νέων για τη δικτατορία υπογραμμίζει ότι το 19% των φιλο-δικτατορικών απόψεων αποτυπώνει την ύπαρξη ενός αντιδημοκρατικού πυρήνα στη νέα γενιά και φανερώνει ότι ένα τμήμα των μεγάλων ποσοστών δυσαρέσκειας για τον τρόπο που λειτουργεί η δημοκρατία στην Ελλάδα εκτρέπεται σε ακροδεξιές απόψεις. «Λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνολική εκλογική επιρροή και των τριών ακροδεξιών κομμάτων (Σπαρτιάτες, Νίκη, Ελληνική Λύση)  βρίσκεται αθροιστικά στο 12,6% στην ηλικιακή κατηγορία 17 - 24 ετών, συμπεραίνουμε ότι η εν δυνάμει ζώνη επιρροής της άκρας δεξιάς στη Gen Z είναι ευρύτερη της εκλογικής καταγραφής της» προσθέτει.

Επιπλέον, επισημαίνει ότι το 24,9% που συμφωνεί με τις επαναπροωθήσεις στη θάλασσα ακόμη κι αν κινδυνεύουν οι ζωές μεταναστών και προσφύγων, αποτελεί καμπανάκι κινδύνου για την εξοικείωση ενός τμήματος της νέας γενιάς με τη συνοριακή βία και τη συνακόλουθη παραίτηση από την ανάγκη προστασίας της ανθρώπινης ζωής.  

«Όχι πανικός»

Στον αντίποδα ο κ. Γούσης υπογραμμίζει ότι θα ήταν λάθος να ερμηνευθούν τα ευρήματα ως κάποια επέλαση της Άκρας Δεξιάς, καθώς τα πλειοψηφικά δημοκρατικά και αντιφασιστικά αντανακλαστικά της νέας γενιάς παραμένουν. Σε αυτό έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο η δολοφονία του Παύλου Φύσσα από τάγμα εφόδου της Χρυσής Αυγής, το μαζικό αντιφασιστικό κίνημα και η δίκη της Χρυσής Αυγής. 

Παράλληλα η Gez Z εκφράζει δυσαρέσκεια για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η Δημοκρατία στη χώρα μας, ωστόσο η πλειοψηφία στρέφεται σε τάσεις για εμβάθυνση της δημοκρατίας και πιο ουσιαστική συμμετοχή.

Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει και το γεγονός ότι παρά την σοβαρή επιρροή ακροδεξιών λογικών σε ζητήματα όπως η μετανάστευση και οι επαναπροωθήσεις, η Gez Z η ξενοφοβία επιδρά πολύ λιγότερο, ενώ η Gen Z στηρίζει ξεκάθαρα την απόδοση ιθαγένειας στα παιδιά των μεταναστών.

Τέλος, σε σχέση με τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει ότι έχει διαμορφωθεί πλειοψηφικό ρεύμα στην κοινωνία σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες υπέρ της θεσμοθέτησης του γάμου ανεξαρτήτως φύλου. Στη Gen Z καταγράφονται τα υψηλότερα ποσοστά συμφωνίας με τη θεσμοθέτηση του γάμου και την τεκνοθεσία ανεξαρτήτως του φύλου των γονέων, δείχνοντας ότι στα ζητήματα αυτά η νέα γενιά πρωταγωνιστεί στην αλλαγή νοοτροπίας και την ήττα της ακροδεξιάς ατζέντας.

Η επιρροή της ελληνικής ακροδεξιάς στην Gen Z – Μία ανησυχητική έρευνα

 

Και τώρα τι θα απογίνει το αριστερό Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς με τους διανοούμενους, που , κατά τον Κασσελάκη, παράγουν... «σάλτσα Pummaro»;

 

Από τον Νίκο Πουλαντζά στη σάλτσα Pummaro

Απόστολος Λουλουδάκης

29 Νοέ. 2023  

Tvxs.gr

«Αυτή η καταπίεση, κοινωνικά οργανωμένη, αποτελεί ένα απ’ τα χαρακτηριστικά κάθε σχέσης της εξουσίας»

(Νίκος Πουλαντζάς, «Πολιτική Εξουσία και Κοινωνικές Τάξεις»)

Αν και η ετήσια Διάλεξη στη Μνήμη του Νίκου Πουλαντζά εγκαινιάστηκε τον Δεκέμβριο του 2008 δεν ξέρουμε αν θα συνεχιστεί να πραγματοποιείται , με προσκεκλημένους/ες διακεκριμένους/ες διανοούμενους/ες από διαφορετικές χώρες, πάνω σε ένα θέμα της επιλογής τους. Η Διάλεξη αυτή δεν εστιάζει αποκλειστικά στο έργο του Νίκου Πουλαντζά, αλλά στο πλήθος των θεμάτων και των θεωρητικών προσεγγίσεων που αυτό καλύπτει, όπως ο μαρξισμός, ο σοσιαλισμός και η κοινωνική χειραφέτηση, ο παγκόσμιος καπιταλισμός, ο ρόλος του κράτους, οι κοινωνικές τάξεις, η πολιτική οικονομία, η πολιτική οικολογία, τα κοινωνικά κινήματα κ.λπ. Η θεματολογία της Διάλεξης έτσι καλύπτει θέματα που έχουν όχι μόνο θεωρητικό ενδιαφέρον αλλά και ιδιαίτερη χρησιμότητα στην πολιτική πράξη.

Το λέμε αυτό για τη δήλωση του πρόσφατα εκλεγέντα Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στην ΚΕ:

«Γιατί όσο εκείνοι θα κάνουν δήθεν αριστερή πολιτική με τεράστια κείμενα γεμάτα αόριστες σάλτσες -πολιτική του Pummaro-, η δική μας Αριστερά θα επαναφέρει το κράτος δικαίου και τα εργασιακά δικαιώματα στην Ελλάδα, θα παρεμβαίνει στη Στέγη, στο Κλίμα, στη Φτώχεια, στα Δικαιώματα».

Μάλλον την έκανε γιατί ως πρώην ομογενής και τώρα γηγενής δεν ξέρει ή δεν τον πληροφόρησαν, αν και η άγνοια δεν βοήθησε ποτέ κανένα όπως είχε πει ο Κάρλ Μαρξ, ότι το Ινστιτούτο Πουλαντζά πραγματοποιεί και δημοσιεύει πρωτογενή έρευνα, κείμενα πολιτικής και άλλες αναλύσεις πάνω σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, εντός και πέραν των ανωτέρω θεματικών/πυλώνων.

Μερικές από τις πρωτοβουλίες-κλειδιά στον τομέα αυτό είναι η ετήσια έρευνα Νεολαία. Συνήθειες, αντιλήψεις & πολιτική συμπεριφορά, που δημοσιεύεται κάθε χρόνο περί τον μήνα Μάρτιο από το 2020, και η ετήσια έρευνα Συνθήκες εργασίας στην Ελλάδα. Εμπειρίες και απόψεις για την αγορά εργασίας, που δημοσιεύεται κάθε χρόνο περί τον μήνα Νοέμβριο επίσης από το 2020. Στην ίδια κατηγορία εντάσσεται το ερευνητικό πρόγραμμα για την Ενέργεια, το οποίο περιλαμβάνει και πρωτογενή έρευνα για την ενεργειακή φτώχεια στην Ελλάδα καθώς και μια σειρά κειμένων πολιτικής για την κλιματική κρίση, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις ενεργειακές κοινότητες.

Δύο άλλες περιοδικές εκδόσεις του ΙΝΠ περιλαμβάνουν τις Εκλογικές Τάσεις, μια ανάλυση των πολιτικών ερευνών στην Ελλάδα που δημοσιεύεται κάθε 2-3 μήνες από το 2019, καθώς και το Με ευρυγώνιο φακό, την εξαμηνιαία διαδικτυακή έκδοση του ΙΝΠ για τις διεθνείς και ευρωπαϊκές τάσεις, που δημοσιεύεται κάθε χρόνο τον Ιούνιο και τον Δεκέμβριο, από το 2020.

Τώρα όμως με την παραίτηση του Επιστημονικού Διευθυντή του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς και άλλων μελών του για λόγους που εξηγούν στις επιστολές παραίτησης των θα πρέπει το Ινστιτούτο να ενημερώσει αν θα συνεχίσει με την ίδια θεματολογία ή θα ασχοληθεί με συνταγές μαγειρικής που είναι πιο εύπεπτες σύμφωνα με τον νέο Πρόεδρο.

Βέβαια παραμένει ο Πρόεδρος του Δ.Σ του ΙΝΠ, καθηγητής της αλλοδαπής Κ. Δουζίνας που στο τελευταίο του άρθρο παρατηρεί μεταξύ άλλων :

«Για να πετύχει η ανασυγκρότηση, πρέπει να στηριχτεί στην ανάλυση της κοινωνικής αναπαραγωγής στον ύστερο καπιταλισμό της «γενικής διάνοιας» και της λειτουργίας της ιδεολογίας την εποχή των οριζόντιων δικτυώσεων. Την προηγούμενη περίοδο εγκαταλείφθηκε η θεωρητική μελέτη και ανάλυση του κοινωνικού γίγνεσθαι, των ταξικών και επαγγελματικών διαστρωματώσεων. Η επιστημονική κατανόηση αντικαταστάθηκε από μια επιδερμική επικοινωνιακή στρατηγική. Μόνο η μελέτη και η έρευνα θα εξηγήσουν ποια κοινωνικά στρώματα αντιπροσωπεύει η Αριστερά, αντιστοιχίζοντας την κομματική πολιτική με τις κοινωνικές εξελίξεις».

Ίσως τα γράφει αυτά ως Διαθήκη, γιατί πια τα μέλη θα έχουν τον τελευταίο λόγο. Ασχετα που στο Ευαγγέλιο κατά Ιωάννη, – Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος!

Με την αγάπη και την καλοσύνη συμβαίνουν ενίοτε και θαύματα στον άλλο κόσμο... του κινηματογράφου

 Μέσα σ’ένα κατεστραμμένο βομβαρδιστικό αεροπλάνο που ανά πάσα στιγμή θα αρχίσει να πέφτει και με το αλεξίπτωτό του σε αχρηστία, ένας πιλότος συμβιβάζεται με τον επερχόμενο θάνατό του κι επικοινωνεί μέσω ασυρμάτου με το κέντρο για να ζητήσει ν’αποχαιρετήσουν τη μητέρα του και τους ανθρώπους που τον αγαπούν εκ μέρους του. Στην άλλη πλευρά της γραμμής βρίσκεται μία κοπέλα που συγκινείται από την ιστορία του και οι δυο τους μοιράζονται έντονα συναισθήματα. Σχεδόν ερωτεύονται.

Βικιπαίδεια«Περίπτωση ζωής και θανάτου» (1946) 

 ******************************

«Περίπτωση ζωής και θανάτου» (1946) των Michael Powell και Emeric Pressburger

Πηγή: camerastyloonline.wordpress.com

Ένας πιλότος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου (David Niven), καθώς ετοιμάζεται να πηδήξει από το φλεγόμενο αεροπλάνο του, ερωτεύεται τη φωνή της γυναίκας που του δίνει οδηγίες από τον ασύρματο (Kim Hunter).

 Ο πιλότος ξυπνάει σε μία παραλία πιστεύοντας ότι βρίσκεται στον Παράδεισο και στη συνέχεια, αφού γνωρίζει τη γυναίκα, την ερωτεύεται. Αλλά οι άνωθεν δυνάμεις έχουν κάνει λάθος και στέλνουν τον υπάλληλο του  Παραδείσου Νο 71 να του πει την αλήθεια και να τον πάρει μαζί του στον πραγματικό Παράδεισο όπου και ανήκει. 

Η Ταινία Φαντασίας «Περίπτωση ζωής και θανάτου» (1946) των Mike Powell και Emeric Pressburger δημιουργήθηκε με την πρόθεση να λειτουργήσει προπαγανδιστικά , βελτιώνοντας τις τεταμένες σχέσεις Βρετανίας και Αμερικής. Όμως ξεπερνά τον αρχικό της στόχο και καταλήγει να είναι μία διαχρονική ιστορία αγάπης και καλοσύνης με συναρπαστικές εικόνες και διασκεδαστικούς διαλόγους.

Τα εκπληκτικά σκηνικά του Alfred Junge υπερέχουν των αισθημάτων και του σεναρίου και αλλάζουν με ευκολία από τη γη (σε Technicolor)  σε αιθέριο ασπρόμαυρο του παραδείσου εκτός από τα στοπ καρέ και το υπέροχο ντεκόρ υπάρχει και ένα υποκειμενικό πλάνο που θα ενέκρινε είναι απόλυτα ο Salvador Dali.

Ποιοι ευθύνονται για το πρωτοφανές αιματοκύλισμα στην Ουκρανία; Γιατί είναι λανθασμένη η επιλογή της Ελλάδας ως δεδομένου υποτακτικού των ΗΠΑ (Ανάλυση του Νίκου Τόσκα)

 

«Οι ευθύνες για την κρίση στην Ουκρανία» και η δεδομένη Ελλάδα

Militaire News

militaire.gr 

6–8 λεπτά

---

Του Ν. Τόσκα*

Όταν το 2002 επισκέφθηκα την Εσθονία μαζί με υψηλόβαθμη αντιπροσωπεία του ΝΑΤΟ, οι Εσθονοί μας έδειξαν κάποιες σοβιετικές πολυκατοικίες που έμεναν οικογένειες Ρώσων στρατιωτικών που ανέμεναν να επαναπατρισθούν, στις οποίες είχαν στερήσει το ρεύμα και την θέρμανση. Είχε ένα μέτρο χιόνι και αυτοί καμάρωναν για το κατόρθωμά τους. Οι επιτελείς του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ μετέφεραν το γεγονός στον Γραμματέα και ακολούθησε έντονη επικριτική επιστολή στην εσθονική κυβέρνηση γιατί εκείνη την εποχή επικρατούσε η πολιτική της προσέγγισης και της συνεργασίας με τον πρωτοεμφανιζόμενο Πούτιν.

Τα πράγματα άλλαξαν ραγδαία από τότε. Εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ οι χώρες της Βαλτικής και των Βαλκανίων. Οι υποσχέσεις του 1992 από τον Αμερικανό ΥΠΕΞ Baker για μη επέκταση ανατολικά ‘’ούτε κατά μια ίντσα’’ διαψεύστηκαν.

Το 2008 η απόφαση του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι στόχευε στην επέκταση στην Ουκρανία και την Γεωργία, δηλαδή την απομόνωση της Ρωσίας από την Μαύρη Θάλασσα και τον Καύκασο.

Οι προειδοποιήσεις του Πούτιν στη διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου δεν λήφθηκαν υπόψιν.

Το 2014 ανατρέπεται βίαια η κυβέρνηση Γιανουκόβιτς της Ουκρανίας που προσπαθούσε να διατηρήσει την ουδετερότητα για τη χώρα, να δώσει αυτονομία στις ανατολικές περιοχές, να επιτρέψει την ρωσική γλώσσα και κουλτούρα και να δώσει την Σεβαστούπολη στην Κριμαία σαν ρωσική βάση. Μετά από αυτά η Ρωσία καταλαμβάνει και προσαρτά την Κριμαία και ενισχύει τους αυτονομιστές Ρωσόφωνους.

Αρχίζουν οι δυτικοί εξοπλισμοί να κατακλύζουν τη χώρα και η ρωσόφωνη ανατολική Ουκρανία υφίσταται περικύκλωση και συνεχείς βομβαρδισμούς με αποτέλεσμα να προκληθούν 14.000 θύματα. Οι συμφωνίες του Μίνσκ δεν τηρήθηκαν. Η Γερμανία που ήταν στους εγγυητές του Μίνσκ 2, αποκάλυψε τώρα ότι η συμφωνία αποσκοπούσε απλά στο να κερδίσουν χρόνο για ένταξη στο ΝΑΤΟ.

Η εγκατάσταση του αμερικανικού αντιπυραυλικού συστήματος  Aegis στην Πολωνία και στη Ρουμανία ήρθε να επιδεινώσει την ένταση.

Τον Δεκέμβριο του 2021 ο Πούτιν κάλεσε το ΝΑΤΟ να σταματήσει την διαδικασία επέκτασης. Η απάντηση του γραμματέα Stoltenberg ήταν ‘’η ένταξη είναι υπόθεση των κρατών και δεν αφορά την Ρωσία’’.

Τον Φεβρουάριο του 2022 γίνεται η ρωσική εισβολή. Τον Μάρτιο η Ουκρανία αρχίζει διαπραγματεύσεις με την Ρωσία για σταμάτημα του πολέμου. Οι ΗΠΑ επεμβαίνουν και αποσύρουν την Ουκρανία. Αρχίζει μεγαλύτερη ροή όπλων, τα οποία δεν κατορθώνουν μέχρι σήμερα να ανακόψουν την ρωσική επέκταση και κατοχή. Η δυτική προτροπή αποσκοπούσε στην αποδυνάμωση της Ρωσίας και του Πούτιν.

Πέτυχαν το αντίστροφο. Οι οικονομικές κυρώσεις από πλευράς Δύσης γίνονται μπούμερανγκ. Δεν έβλαψαν σοβαρά την Ρωσία, προκάλεσαν όμως ύφεση στην ευρωπαϊκή οικονομία.

Η Ρωσία προσεγγίζει περισσότερο την Κίνα και οι BRICS συσπειρώνονται και διευρύνονται ακόμη και με χώρες πιστές έως υποτελείς στην αμερικανική πολιτική όπως η Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα. Επεκτείνει την επιρροή της στην Αφρική, διώχνοντας Γάλλους και Αμερικανούς.

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν εξαρτήσει απόλυτα την εξωτερική πολιτική τους από την Ουάσιγκτον. Μια πολιτική που από το 2008 καθοδηγείται από τους νεοφιλελεύθερους και τις εταιρείες όπλων.

Στην αιφνιδιαστική επίσκεψη των 27 υπουργών εξωτερικών στο Κίεβο την 02 Οκτ. ο υπεύθυνος εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε. Josef Borrell ανακοίνωσε βοήθεια οικονομική και στρατιωτική 5 δις. για τον επόμενο χρόνο, για να αντισταθμίσει την αμερικανική μείωση που αποφάσισε το Κογκρέσο υπό την πίεση των Ρεπουμπλικάνων καθώς και εκπαίδευση 40.000 στρατιωτών και πιλότων. Ο πόλεμος τείνει να γίνει ευρωπαϊκή υπόθεση. ‘Όμως οι χώρες και οι λαοί κουράστηκαν. Η δημοσιονομική κρίση στη Γερμανία απειλεί την αναστολή της βοήθειας 8 δις στην Ουκρανία.

Στην ίδια την Αμερική έχει αρχίσει έντονη κριτική για τη συνέχιση του πολέμου που έχει αυξήσει τη φορολογία και τα έξοδα του αμερικανικού δημοσίου. Η κριτική ασκείται περισσότερο από κύκλους των Ρεπουμπλικανών και του Τράμπ αλλά και σοβαρούς πανεπιστημιακούς (όχι αριστερούς) όπως ο καθηγητής Jeffrey Sachs, καθηγητής του Πανεπιστημίου Columbia, πρώην οικονομικός σύμβουλος του Γκορμπατσώφ και του Γ.Γ. των Ηνωμένων Εθνών, Guterres και ο καθηγητής Mearshheimer καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Σικάγο.

Την ουδέτερη στάση της Ουγγαρίας θα συμπληρώσει κατά πάσα πιθανότητα και η εκλογή του φιλορώσου ηγέτη Φίτο της Σλοβακίας. Οι αντιδράσεις για το κόστος του πολέμου και τις παράπλευρες επιπτώσεις όπως οι εισαγωγές ουκρανικών σιτηρών στην Πολωνία επηρεάζουν ακόμη και τις πλέον αντιρωσικές κυβερνήσεις.

Η πληγή της Ουκρανίας πέραν των χιλιάδων απωλειών στα πεδία των μαχών και των υλικών καταστροφών έχει σοβαρές επιπτώσεις στη δυτική οικονομία. Η Γερμανία είναι η πρώτη που αγκομαχάει.

Η Δύση φαίνεται κουρασμένη. Παίζει το τελευταίο της χαρτί πριν τις αμερικανικές εκλογές. Η Ακροδεξιά επωφελείται της κούρασης. Οι Ρώσοι προσπαθούν να φθείρουν την Δύση.

Οι ευθύνες της Δύσης δεν δικαιολογούν την μαζική χρήση βίας από πλευράς Ρώσων ούτε τη στήριξη ακροδεξιών κυβερνήσεων και κινημάτων από πλευράς Πούτιν. Και φυσικά είναι καταδικαστέα η προσάρτηση εδαφών.

Στη χώρα μας η αντίληψη ότι καταδικάζουμε κάθε εισβολή και κατοχή δεν αρκεί.  Πρέπει να καταδικαστεί και κάθε προσπάθεια αλλαγής της γεωπολιτικής κατάστασης που προκαλεί τους πολέμους. Τα όπλα από τα νησιά που στέλνονται στην Ουκρανία αποδυναμώνουν την ελληνική άμυνα, τα λοιπά είναι φτηνές δικαιολογίες. Οι πολλές βάσεις που δόθηκαν μας βάζουν στο κέντρο του προβλήματος.

Η κυβέρνηση συμπεριφέρεται σαν πιο ‘’δεδομένη’’ ακόμη και από το αμερικανικό Κογκρέσο. Η δουλοπρέπεια δεν διασφαλίζει την κυριαρχία της χώρας.

Οι ευθύνες για τον πόλεμο ανήκουν και στις δυο πλευρές (Αμερική/Ευρώπη-Ρωσία).

Η παραδοσιακή πολιτική της ήπιας αντιμετώπισης των προβλημάτων με διπλωματία πρέπει να επανέλθει. Εξάλλου δεν μπορεί να υπάρξει οικονομική ανάπτυξη και παγκόσμιο εμπόριο με πολέμους και κυρώσεις.

Ήδη φημολογείται ότι άρχισαν συζητήσεις μεταξύ Αμερικανών και Ευρωπαίων για έναρξη διαπραγματεύσεων. Ο κύριος προβληματισμός τους είναι πώς θα ‘’πουληθεί’’ ο συμβιβασμός πριν τις αμερικανικές εκλογές.

Το κόστος επιβαρύνεται στον Ουκρανικό λαό και η λιτότητα στους Ευρωπαίους.

Όπως σπέρνει κάποιος έτσι και θερίζει…

*Ο Ν. Τόσκας είναι πρώην υπουργός και υποστράτηγος ε.α.