Ο Άνθρωπος από το Λονδίνο ( 2007): ένα εξαιρετικά αισθητικό έργο πάνω σε μια ιστορία του Σιμενόν

 

«Ο άνθρωπος από το Λονδίνο»

Του Μπέλα Ταρ*

Ο Μπέλα Ταρ

Ο Μαλόιν, ένας μεσήλικας άντρας, ξοδεύει την απλοϊκή ζωή του χωρίς καμία προοπτική. Το σπίτι του είναι στην άκρη μιας απέραντης θάλασσας. Εχει ήδη αποδεχτεί την απόλυτη μοναξιά του. Μια μέρα γίνεται μάρτυρας σε ένα φόνο. Η ζωή του από τη μια στιγμή στην άλλη αλλάζει.

Το ξαφνικό περιστατικό φέρνει τον Μαλόιν, αυτόν τον απλοϊκό άνθρωπο, μπροστά - και αντιμέτωπο - με μεγάλα ζητήματα. Μπροστά - και απέναντι - στο ζήτημα της ηθικής, της ενοχής, της τιμωρίας. Τον φέρνει μπροστά - και απέναντι - στην οριακή γραμμή ανάμεσα στην αθωότητα και τη συνέργεια. Ολα αυτά τον οδηγούν στο μεγάλο ερώτημα - απορία της αξίας της ίδιας της ανθρώπινης ύπαρξης. Και της δικής του, βέβαια!

Αυτή είναι η «υπόθεση του έργου». Στην ουσία, αυτή είναι η αφορμή για τον Μπέλα Ταρ να κάνει επίδειξη της αισθητικής του! Του φορμαλισμού του, καλύτερα! Η ταινία είναι ένα εξαιρετικό αισθητικό έργο. Το οποίο, δυστυχώς, έπεσε θύμα της φόρμας του. Ο δημιουργός της δεν κράτησε καμία ισορροπία! Η φιλαρέσκειά του, ο ναρκισσισμός του, τον έκαναν μεροληπτικό! Έγειρε απλόχερα όλο το βάρος του προς την κατασκευή, αφήνοντας έξω από το κάδρο του το περιεχόμενο. Ο θεατής βλέπει έναν τεράστιο κινηματογραφικό όγκο, ο οποίος, όμως, δυστυχώς, κουβαλάει μέσα του μια «μικρή» ιστορία!

Ωστόσο, είμαστε υποχρεωμένοι να ξεχωρίσουμε αβίαστα την ταινία, σαν την καλύτερη της βδομάδας. Γιατί ο «παράξενος» Ούγγρος σκηνοθέτης Μπέλα Ταρ, ο οποίος φαίνεται να διακατέχεται από ιδεολογική σύγχυση (διάβαζε περισσότερα στην κριτική της εφημερίδας μας της περασμένης Πέμπτης), έχει τρομερές, μοναδικές σκηνοθετικές ικανότητες! Σχεδόν με το «τίποτα» καταφέρνει να πλάσει έναν δικό του κόσμο. Εναν κόσμο παράξενο και γοητευτικό.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ούτε για μια στιγμή πως καλό έργο τέχνης σημαίνει ολοκληρωμένο έργο τέχνης. Και ολοκληρωμένο έργο τέχνης θεωρείται εκείνο το έργο που βρήκε την απόλυτη ισορροπία ανάμεσα στη φόρμα και στο περιεχόμενο. Ισορροπία που δεν υπάρχει στον «Ανθρωπο από το Λονδίνο».

Παρ' όλα αυτά, όμως, η ταινία του Μπέλα Ταρ κερδίζει τον θεατή. Γιατί η οθόνη γεμίζει με φως και σκιές, στις ακραίες τους εκδοχές (εξπρεσιονισμός)! Γιατί η σωστή και λειτουργική χρήση της μουσικής και των ήχων, αλλά και των διαφόρων εφέ (τεχνητή ομίχλη, αέρας, κ.ά.), φτιάχνουν μια μοναδική συγκινησιακή ατμόσφαιρα. Επίσης, η σύνθεση των πλάνων, οι κινήσεις της μηχανής, οι ερμηνείες, ο λιτός διάλογος, οι καταπληκτικές φάτσες των ηθοποιών, οι αργόσυρτοι ρυθμοί, μοιάζουν, λες, με εμπνευσμένη χορογραφία.

Δυστυχώς, «Ο Ανθρωπος από το Λονδίνο» έμεινε «μισός». Αυτή η καταπληκτική φόρμα ήταν άδεια ή σχεδόν άδεια από περιεχόμενο. Ομως, μην τον χάσετε! Θα σας εντυπωσιάσει!

Παίζουν: Μιροσλάβ Κρόβοτ, Τίλντα Σβίντον, Ερικα Μποκ, Γιάνος Μπέρζσι, Αγκι Σζίρτες, Ισταβ Λέναρτ.

rizospastis.gr

*******************

 

*Ο Μπέλα Ταρ είναι Ούγγρος σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός. Είναι ένας απο τους πιο αναγνωρισμένους σκηνοθέτες όλων των εποχών, και μια απο τις πιο σεβαστές φιγούρες στον κόσμο του κινηματογράφου. Είναι γνωστός για ασπρόμαυρες και χαρακτηριστικά αργές ταινίες του οι οποίες περιέχουν μεγάλες σε διάρκεια λήψεις.

Γεννήθηκε το 1955 στο Πεκς της Ουγγαρίας. Σε ηλικία 16 ετών ξεκίνησε να γυρίζει super 8^[4] και η πρώτη του επαγγελματική δουλειά ήρθε το 1977^[5].

Δημιούργησε διαφορές ταινίες, έως ότου, το 1988 σκηνοθέτησε το Κολαστήριο, οπού πολλοί θεωρούν οτι επιτέλους βρήκε το χαρακτηριστικό του κινηματογραφικό στυλ. Μετά απο αυτο, σκηνοθέτησε 4 ταινίες, και όλες έλαβαν διθυραμβικές κριτικές. Η λιγότερο αναγνωρισμένη απο αυτές τις ταινίες είναι το Ο άνθρωπος από το Λονδίνο, το οποίο παρ' όλ' αυτά ήταν υποψήφιο για το βραβείο Χρυσού Φοίνικα στο Φεστιβαλ Καννών. Οι άλλες τρεις ταινίες είναι τα Sátántangó, Οι Αρμονίες του Βεκμάιστερ και Το άλογο του Τορίνο, τα οποία έχουν αποκληθεί αριστουργήματα απο πολλούς. Το Οι Αρμονίες του Βεκμάιστερ ονομάστηκε μια απο τις καλύτερες ταινίες του 21ου αιώνα απο το BBC.Το άλογο του Τορίνο, το οποίο ο Ταρ ανακοίνωσε πως θα ήταν η τελευταία του ταινία, κέρδισε στο 61ο φεστιβάλ του Βερολίνου την Αργυρή Άρκτο και το βραβείο FIPRESCI^[6]. To Sátántangó θεωρείται ευρέως το αριστούργημα του Ταρ και μια απο τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Είναι γνωστό για την τεράστια του διάρκεια των 7,5 ωρών, και έχει αποκληθεί "το Άγιο Δισκοπότηρο του Κινηματογράφου" ^[7]. Το 2012, ψηφίστηκε ως μια απο τις 40 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών απο το σεβαστό έντυπο Sight and Sound. Στην ίδια ψηφοφορία συμπεριλήφθηκαν Οι Αρμονίες του Βεκμάιστερ και Το άλογο του Τορίνο, που έλαβαν τον τίτλο της 172ης και της 231ης καλύτερης ταινίας όλων των εποχών αντίστοιχα.^[8]

Στην πλειοψηφία των έργων του απο την τελευταία περίοδο της καρίερας του συνεργάστηκε με την σύζυγό του Άγκνες Χρανίτσκι και με τον συγγραφέα Λάσλο Κρασναχορκάι^[9].

Οι σκηνοθέτες Τζιμ Τζάρμους και Γκας Βαν Σαντ έχουν εκφράσει το θαυμασμό τους για τη δουλειά του^[10].

Φιλμογραφία

• 1978 Ξενοδοχείο Magnezit (μικρού μήκους)
• 1979 Οικογενειακή φωλιά
• 1981 Ο Αουτσάιντερ
• 1982 Προκατασκευασμένες σχέσεις
• 1984 Φθινοπωρινό Αλμανάκ
• 1988 Κολαστήριο
• 1990 Το τελευταίο καράβι (μικρού μήκους)
• 1994 Satantango
• 1995 Ταξίδι στη μεγάλη ουγγρική πεδιάδα (μικρού μήκους)
• 2000 Οι αρμονίες του Βεκμάιστερ
• 2004 Visions of Europe (μέρος «Πρόλογος»)
• 2007 Ο άνθρωπος από το Λονδίνο
• 2011 Το άλογο του Τορίνο
• [..............................]
•  Βικιπαίδεια

 

Ο Ανθρωπος από το Λονδίνο - FLIX