Οδηγός παγκόσμιου αστυνομικού – 37 προτάσεις από τις ΗΠΑ, β΄ μέρος

του Μάρκου Κρητικού

Πηγή: anagnostis.gr

Ο Αναγνώστης δημοσιεύει συλλογές αστυνομικού μυθιστορήματος από το παγκόσμιο χωριό. Εδώ θα βρείτε το Β΄Μέρος από αμερικανική μυθολογία του αστυνομικού.

Το Α΄μέρος μπορείτε να το ανακαλέσετε εδώ

Jim Thompson – Pop. 1280 (1964)

Μετάφραση: Κίκα Κραμβουσάνου

Οξύ – brainfood (2021)

σελ. 280

O Τζιμ Τόμσον ήταν Αμερικανός συγγραφέας και σεναριογράφος. Έγραψε περισσότερα από τριάντα αστυνομικά μυθιστορήματα που εκδόθηκαν από τα τέλη της δεκαετίας του ’40 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’50, εκ των οποίων πολλά μεταφέρθηκαν με επιτυχία στη μεγάλη οθόνη από καταξιωμένους σκηνοθέτες, όπως ο Σαμ Πέκινπα και ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Αν και το έργο του δεν έτυχε μεγάλης αποδοχής από αναγνώστες και κριτικούς, κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο «Ντοστογιέφσκι του ψιλικατζίδικου» όπως αποκαλείται, καθιερώθηκε μετά τον θάνατό του, ως ένας από τους σπουδαιότερους συγγραφείς της pulp αμερικανικής λογοτεχνίας. Στο μυθιστόρημα Pop. 1280, ο τίτλος αναφέρεται στον πληθυσμό της αφιλόξενης κομητείας του Πότσβιλ. Ο σερίφης Νικ Κόρεϊ, ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, παριστάνει τον αγαθό και αφελή εκπρόσωπο του νόμου, αλλά στην πραγματικότητα είναι ψυχοπαθής, πονηρός και απίστευτα βίαιος, έχοντας έναν ιδιαίτερο τρόπο να χειραγωγεί τους περιορισμένης ευφυΐας επαρχιώτες και να καταχράται την εξουσία του. Δύο μαστροποί στην επικράτειά του, δημιουργούν προβλήματα και ο σερίφης είναι αποφασισμένος απαλλαγεί το συντομότερο δυνατό από την ενοχλητική παρουσία τους ενόψει των επικείμενων εκλογών για την ανάδειξη του νέου σερίφη της περιοχής. Ενώ φαινομενικά πρόκειται για ένα ευχάριστο γουέστερν, με τους ήρωες να κινούνται στα όρια της καρικατούρας, ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται ότι σε δεύτερο επίπεδο και με ευφυέστατο τρόπο, ο συγγραφέας αναδεικνύει τα σοβαρά προβλήματα της αμερικάνικης κοινωνίας –τον ρατσισμό, τη διαφθορά, την ανεξέλεγκτη βία και τον σεξισμό– ρίχνοντας φως στη σκοτεινή αμερικάνικη επαρχία της δεκαετίας του ’50.

Άλλη μια πρόταση από το έργο του Τζιμ Τόμσον:

Ο δολοφόνος μέσα μου, μτφρ. Ανδρέας Αποστολίδης, Μέδουσα – Σέλας Εκδοτική

O Λου Φορντ είναι βοηθός σερίφη, σε μια μικρή πόλη του Σέντραλ Σίτι, στο Τέξας. Είναι καλός στη δουλειά του, ευγενικός κι ευχάριστος. Όμως πίσω απ’ το χαμόγελό του, κρύβει καλά ένα σκοτεινό παρελθόν που κανείς δεν γνωρίζει, μέχρι την ώρα που η φιλήσυχη πόλη θα αναστατωθεί από μια σειρά φριχτών εγκλημάτων. «Ίσως η πιο συγκλονιστική και αληθοφανής αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, από ένα εγκληματικό μυαλό» θα πει για το μυθιστόρημα, ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ.

Τρούμαν Καπότε – Εν ψυχρώ (1966)

Μετάφραση: Αύγουστος Κορτώ

Πατάκης (2017)

σελ. 484

«Ένα ρηχό αίσθημα φρίκης που βάθαινε ραγδαία μέσα στα παγωμένα νερά του προσωπικού φόβου του καθενός». Με τα λόγια αυτά θα περιγράψει ο Τρούμαν Καπότε τον αντίκτυπο που είχε στην κωμόπολη Χόλκομπ του Τέξας η εν ψυχρώ δολοφονία μιας τετραμελούς οικογένειας τον Νοέμβριο του 1959, όταν έφτασε στον τόπο του εγκλήματος για να καλύψει το γεγονός για λογαριασμό του περιοδικού New Worker. Ο συγγραφέας θα πραγματοποιήσει συστηματική έρευνα μηνών με λεπτομερή καταγραφή μαρτυριών όλων των εμπλεκομένων στην υπόθεση –ακόμα και των δραστών– και θα παρουσιάσει ένα αριστουργηματικό αφήγημα –σε τέσσερις ενότητες– που ξεκινάει από τις τελευταίες ώρες της άτυχης οικογένειας και τελειώνει με τον απαγχονισμό των δύο δολοφόνων. Το Εν ψυχρώ είναι μια μυθιστορηματικής δομής δημοσιογραφική καταγραφή αληθινών γεγονότων από την πένα ενός σπουδαίου λογοτέχνη. Πρόκειται για ένα εμβληματικό βιβλίο της αστυνομικής λογοτεχνίας, που έγινε παγκόσμιο μπεστ σέλερ και καθιέρωσε ως νέο είδος αφήγησης, το μη μυθοπλαστικό μυθιστόρημα (non-fiction novel). Το βιβλίο μεταφέρθηκε την επόμενη χρονιά στο κινηματογράφο (1967), ενώ εξαιρετική είναι η ταινία Τρούμαν Καπότε (2005) που αφηγείται τη ζωή του συγγραφέα την περίοδο που έγραψε το Εν ψυχρώ, με πρωταγωνιστή τον Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν (Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου).

Mario Puzzo – O Νονός (1969)

Μετάφραση: Ανθή Ροδοπούλου

Εκδοτικός οίκος Α. Α. Λιβάνη (2019)

σελ. 542

O Μάριο Πούζο ήταν ιταλικής καταγωγής, Αμερικανός συγγραφέας, σεναριογράφος και δημοσιογράφος. Εμπνεύστηκε τα θέματα των βιβλίων του από τη δράση της ιταλοαμερικανικής και σικελικής μαφίας και έγινε διάσημος για το μυθιστόρημά του Ο Νονός, το οποίο πούλησε πάνω από εννέα εκατομμύρια αντίτυπα μόνο τα δύο πρώτα χρόνια της έκδοσής του. Αφηγείται την ιστορία της οικογένειας Κορλεόνε, μια από τις πέντε μεγάλες μαφιόζικες οικογένειες της Νέας Υόρκης, την περίοδο από το 1945 έως το 1955. Όταν ο Ντον Βίτο Κορλεόνε θα τραυματιστεί σοβαρά από τα πρωτοπαλίκαρα του βασιλιά των ναρκωτικών της πόλης, οι γιοί του, οι οποίοι θα αναλάβουν τις επιχειρήσεις της οικογένειας υπό την καθοδήγηση του Ντον Βίτο, θα πάρουν εκδίκηση αλλά θα παγιδευτούν σε ένα αναπόδραστο κύκλο απληστίας προδοσίας και αίματος. Αδίστακτοι μαφιόζοι, διαπλεκόμενοι πολιτικοί, διεφθαρμένοι αστυνομικοί, κατευθυνόμενοι δημοσιογράφοι, βαρόνοι ναρκωτικών, βαποράκια και πόρνες παρελαύνουν σε μια γκανγκστερική ιστορία με βίαιες σκηνές, καταιγιστική δράση και ρεαλιστική αποτύπωση της διαπλοκής της εξουσίας με τα συνδικάτα του εγκλήματος στην μεταπολεμική Αμερική. Στο μυθιστόρημα βασίστηκε η ομότιτλη κινηματογραφική ταινία σε σκηνοθεσία του Φράνσις Φορντ Κόπολα και σενάριο του ίδιου και του συγγραφέα, με τον Μάρλον Μπράντο στο ρόλο του Νονού και πλειάδα σπουδαίων ανερχόμενων ηθοποιών. Ήταν υποψήφια για έντεκα Όσκαρ –απέσπασε τελικά τρία– και είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα κινηματογραφικού έργου που ξεπέρασε την φήμη της λογοτεχνικής του προέλευσης. Σήμερα, Ο Νονός θεωρείται το καλύτερο gangster film στην ιστορία του κινηματογράφου και μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών.

Donald Westlake – Πως να κλέψετε μια τράπεζα (1972)

Μετάφραση: Ανδρέας Αποστολίδης

Άγρα (2013)

σελ. 287

Ο Ντόναλντ Ουέστλεηκ, με πάνω από 100 βιβλία στο ενεργητικό του, μια ντουζίνα λογοτεχνικά ψευδώνυμα και τον τίτλο του Grand master από την Ένωση Συγγραφέων Μυστήριου της Αμερικής, είναι γνωστός, ως «ο μάστορας του κωμικού σασπένς». «Κάθε βιβλίο του είναι ένας λόγος ευτυχίας», θα πει ο Στίβεν Κινγκ, ενώ ο Κουέντιν Ταραντίνο θα δηλώσει επηρεασμένος από το έργο του. Στο Πως να κλέψετε μια τράπεζα, ο φτωχοδιάβολος Τζον Ντόρτμουντερ, στη δεύτερη περιπέτειά του, από τις δεκατέσσερις συνολικά, ξανασμίγει με την παλιοπαρέα του, –έναν πρώην πράκτορα του Εφ Μπι Άι, έναν κλειδαρά, έναν πρώην κατάδικο και έναν μικροαπατεώνα– με σκοπό να υλοποιήσουν μια εξωφρενική ιδέα: Να κλέψουν μια τράπεζα που στεγάζεται προσωρινά σ’ ένα τροχόσπιτο χωρίς ρόδες, ρυμουλκώντας τη με φορτηγό! Μια αναίμακτη, χωρίς σκληρές σκηνές, απολαυστική αστυνομική περιπέτεια με υποδειγματική κατανομή χιούμορ και αγωνίας, γρήγορο ρυθμό, έξυπνους διαλόγους και πολλά ευτράπελα.

Άλλη μια πρόταση από του έργο του Ντόναλντ Ουέστλεηκ:

Parker: Ανάφλεξη, μτφρ. Βασίλης Αμανατίδης, Νεφέλη.

Tο δέκατο ένατο –και το μόνο μεταφρασμένο στα ελληνικά– από τα είκοσι τέσσερα της σειράς, την οποία ο συγγραφέας υπογράφει με το ψευδώνυμο Richard Stark και έχει ως πρωταγωνιστή τον Πάρκερ, έναν συμπαθή και μεθοδικό απατεώνα. Παριστάνοντας έναν Τεξανό πετρελαιοπαραγωγό που ψάχνει να αγοράσει σπίτι, ο Πάρκερ συναναστρέφεται με τους ευυπόληπτους πολίτες του Γουέστ Παλμ Μπιτς, γιατί με τους συνεργούς του έχουν βάλει στο μάτι μια συλλογή κοσμημάτων μεγάλης αξίας. Μια page-turner περιπέτεια έξυπνης πλοκής και καταιγιστικής δράσης στο κοσμοπολίτικο περιβάλλον του τουριστικού Μαϊάμι.

Gerome Charyn – Ο γαλανομάτης (1975)

Μετάφραση: Ανδρέας Αποστολίδης

Άγρα (1993)

σελ. 352

Πιο νουάρ δεν γίνεται! Αυτό είναι το πρώτο που έρχεται στο μυαλό του αναγνώστη, για Το κουαρτέτο του Ισαάκ Σαϊντέλ, ενός αδιάφθορου μπάτσου που παρακολουθούμε την ανέλιξή του στα υψηλότερα κλιμάκια της αστυνομίας της Νέας Υόρκης και τα προβλήματα που αυτή δημιουργεί, στην προσωπική του ζωή. Ο γαλανομάτης είναι το πρώτο βιβλίο της εξαιρετικής τετραλογίας, με την ιδιαιτερότητα ότι έπεται χρονικά του δεύτερου της σειράς, Η άγρια Μαίριλυν. Πρωταγωνιστής είναι ο Μάνφρεντ Κοέν, πρωτοπαλίκαρο του Ισαάκ, ένας Εβραίος μπάτσος, σκληρός και μελαγχολικός, με πάθος για το πινκ πονκ, που κινείται σαν σκιά στους κακόφημους δρόμους του Μπρόνξ. Πορτοφολάδες, προαγωγοί, ανήλικες πόρνες, χαφιέδες της αστυνομίας, συμμορίες με γλειφιτζούρια, Περουβιανοί μαφιόζοι, Κινέζοι δολοφόνοι και διεφθαρμένοι μπάτσοι, σε μια Βαβέλ εθνοτήτων θρησκειών και πολιτισμών, συνθέτουν την τοιχογραφία του υπόκοσμου της Νέα Υόρκης, σε μια υπερρεαλιστική εκδοχή της, που ίσως ξαφνιάσει τον αναγνώστη. «Δεν συναλλάσσομαι με έναν ρεαλιστικό κόσμο, ούτε με τις προσδοκίες ή τις αμφιβολίες ενός αναγνώστη που θέλει να διαβάσει κάτι ρεαλιστικό» θα πει, ο ίδιος ο συγγραφέας. Ένα σκοτεινό αφήγημα, που αν και διατηρεί συμβάσεις και στερεότυπα του σκληρού αστυνομικού, η σουρεαλιστική διάσταση αλλά και το ιδιαίτερο ύφος του σχετικά άγνωστου στην Ελλάδα, αλλά πολύ σπουδαίου λογοτέχνη, διευρύνουν τα όρια του είδους.

Trevanian – Η λεωφόρος (1976)

Μετάφραση: Κλαίρη Παπαμιχαήλ

Πόλις (2018)

σελ. 437

Trevanian, είναι ένα από τα πέντε φιλολογικά ψευδώνυμα, του πολυδιαβασμένου, Αμερικανού συγγραφέα Rodney William Whitaker. Αν και στην Ελλάδα τον γνωρίσαμε μόλις πριν τρία χρόνια, τα βιβλία του τις δεκαετίες του ΄70 και του ΄80 ξεπέρασαν σε πωλήσεις το ένα εκατομμύριο αντίτυπα το καθένα. Στο μυθιστόρημα, Η λεωφόρος, που διαδραματίζεται στο Μόντρεαλ του Καναδά, ο Λαπουάντ, ένας αστυνομικός «της παλιάς σχολής» περιπολεί καθημερινά –σε ρόλο προστάτη και τιμωρού– τα τελευταία τριάντα χρόνια σε μια υποβαθμισμένη γειτονιά στο κέντρο της πόλης όπου συμβιώνουν μετανάστες από κάθε γωνιά της γης, βιοπαλαιστές, μικροέμποροι, απατεώνες και πόρνες. Ο φόνος ενός νεαρού Ιταλού, που σχετίζεται με μια σειρά ανεξιχνίαστων εγκλημάτων, δίνει την εκκίνηση της αστυνομικής ιστορίας που είναι η αφορμή για την ανάδειξη της ψυχοσύστασης του πρωταγωνιστή και του ετερόκλητου κοινωνικού του περίγυρου. Ένα εξαιρετικό, ατμοσφαιρικό, νουάρ μυθιστόρημα, βαθιά ανθρωποκεντρικό, όπου ένας σπουδαίος αφηγητής, μέσα από τις υπαρξιακές αγωνίες του αστυνόμου Λαπουάντ –που τον βυθίζουν αργά στην παραίτηση απ’ τη ζωή–, στοχάζεται για την μοναξιά, την απώλεια και το πένθος, την υποκειμενική αντίληψη της ηθικής, και την αδυναμία προσαρμογής στη νέα τάξη πραγμάτων.[........................................]ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ