Κοινωνικές ανισότητες και αυταρχισμός: Δύο βόμβες στα θεμέλια της Δημοκρατίας
«Δώστε σε όλους μια δίκαιη ευκαιρία»: Ένα σύνθημα που συνήθως ακούμε να προβάλουν τα κόμματα της Αριστεράς .Κι όμως! Το διακηρύσσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Είναι ο τίτλος ανακοίνωσης του ΔΝΤ που δημοσιεύθηκε την περασμένη Πέμπτη ,ανήμερα Πρωταπριλιά, στην ιστοσελίδα του διεθνούς οργανισμού.
Και δεν ήταν Πρωταπριλιάτικο αστείο! Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο που αντιπροσωπεύει παραδοσιακά τις πιο ακραία νεοφιλελεύθερες επιλογές ,αξιώνει σήμερα «αποφασιστική δράση για την καταπολέμηση της κοινωνικής ανισότητας».
Όχι, το ΔΝΤ δεν τρελάθηκε ξαφνικά. Ούτε η Βουλγάρα Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα ,που το διευθύνει, νοστάλγησε τον αλήστου μνήμης «υπαρκτό σοσιαλισμό» των παιδικών της χρόνων. Απλώς , το ΔΝΤ βλέπει πέρα από τη …μύτη του και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου :«Η πανδημία Covid-19 εντείνει τον φαύλο κύκλο της κοινωνικής ανισότητας» και αν δεν δοθεί σε όλους μια δίκαιη ευκαιρία ,«υπάρχει κίνδυνος κοινωνικής αναταραχής», προειδοποιεί ο διεθνής οργανισμός. Με φρασεολογία που θυμίζει ανακοίνωση της… άκρας Αριστεράς, το ΔΝΤ καλεί τις κυβερνήσεις «να βελτιώσουν την πρόσβαση των πολιτών σε βασικές δημόσιες υπηρεσίες – όπως η υγειονομική περίθαλψη (συμπεριλαμβανομένου του εμβολιασμού) και η εκπαίδευση – και να ενισχύσουν τις πολιτικές αναδιανομής». Προσθέτει μάλιστα ότι «αυτές οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να συμπληρωθούν από μεγαλύτερη διαφάνεια και λογοδοσία, η οποία μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της συνολικής εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση και να συμβάλει σε πιο συνεκτικές κοινωνίες».
Το ΔΝΤ δεν μένει μόνο στις διαπιστώσεις ,αλλά διατυπώνει και συγκεκριμένες προτάσεις, τονίζοντας ότι «για να σπάσει ο κύκλος της ανισότητας , οι κυβερνήσεις πρέπει να αναδιανείμουν τον πλούτο» . Για παράδειγμα: «Εάν οι κυβερνήσεις αύξησαν τις δαπάνες για την εκπαίδευση κατά 1% του ΑΕΠ, θα μπορούσαν να μειώσουν το χάσμα μεταξύ των πλουσιότερων και των φτωχότερων οικογενειών σχεδόν κατά το ένα τρίτο.
Δεύτερο παράδειγμα: «Η κρίση COVID-19 κατέδειξε τη ζωτική σημασία ενός καλού, δημόσιου δικτύου κοινωνικής ασφάλισης …Και οι αυξημένες κοινωνικές δαπάνες είναι αποτελεσματικές για τη μείωση της φτώχειας μόνο όταν παρέχουν επαρκή βοήθεια και καλύπτουν τα φτωχότερα τμήματα της κοινωνίας». Που θα βρεθούν τα χρήματα; Και πάλι με συνθηματολογία… «αριστερής» οργάνωσης, το ΔΝΤ καλεί τις κυβερνήσεις να αυξήσουν την φορολογία στα υψηλά εισοδήματα και να εκσυγχρονίσουν τη φορολογία των εταιρειών ,για την αποφυγή της φοροδιαφυγής!
Ως εργαλείο , προτείνει μάλιστα την «ανάπτυξη και συντήρηση ολοκληρωμένων κοινωνικών μητρώων με ένα αξιόπιστο σύστημα αναγνώρισης πολιτών είναι μια καλή επένδυση. Αυτά τα στοιχεία θα μπορούσαν ιδανικά να συμπληρωθούν από αποτελεσματικούς μηχανισμούς διανομής, όπως οι ηλεκτρονικές πληρωμές και, όπου η πρόσβαση σε τραπεζικούς λογαριασμούς είναι περιορισμένη, μέσω μεταφοράς χρημάτων μέσω των κινητών τηλεφώνων» αναφέρει το ΔΝΤ.
Προτάσεις και ιδέες που ίσως ακούγονται ουτοπικές για τις περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, που με τις νεοφιλελεύθερες εμμονές τους αφήνουν ασύδοτη την «αγορά» να επιλύει τα προβλήματα με πολιτικές κοινωνικού δαρβινισμού . Ο σώζων εαυτόν σωθήτω…
Ακτίνα φωτός από την Αμερική
Μέσα σε αυτή την κοινωνική καταχνιά ,εμφανίστηκε πάντως και μια
ακτίνα φωτός: Το «Αμερικανικό Σχέδιο για την Απασχόληση», που ανακοίνωσε
ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και βάζει τα γυαλιά στην ΕΕ , που ενέκρινε
μόλις 750 δις ευρώ και ουδείς γνωρίζει πότε κι αν θα δοθούν στις χώρες
μέλη , λόγω και της αντίθεσης του Γερμανικού Συνταγματικού δικαστηρίου.
Το σχέδιο Μπάιντεν προβλέπει επενδύσεις άνω των 2 τρισεκατομμυρίων
δολαρίων για τη δημιουργία εκατομμυρίων θέσεων εργασίας. Ενα πρόγραμμα
δημοσίων έργων, αλλά και επενδύσεων για την αντιμετώπιση των κοινωνικών
ανισοτήτων και της κλιματικής αλλαγής. Ένα σχέδιο που εκπονείται «μια
φορά κάθε γενιά και σε 50 χρόνια θα πουν: Αυτή ήταν η στιγμή που η
Αμερική κέρδισε το μέλλον της », τόνισε χαρακτηριστικά ο Αμερικανός
πρόεδρος, στην ομιλία του στο Πίτσμπουργκ, καθώς το πρόγραμμά του
θυμίζει έντονα το «new deal» του Ρούζβελτ. Ένα πρόγραμμα που θα
εφαρμοστεί παράλληλα με το «πακέτο» των 1,9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων
που έχει ήδη ψηφιστεί από το Κογκρέσο και έχει αρχίσει να υλοποιείται
για την ανακούφιση των οικονομικώς πληγέντων από την πανδημία.
Το νέο πρόγραμμα για την ενίσχυση της απασχόλησης, προβλέπει, για
παράδειγμα, την αύξηση από το 21% στο 28% του συντελεστή εταιρικών φόρων
και αλλαγές στο Φορολογικό Κώδικα ώστε να κλείσουν τα «παραθυράκια» που
επιτρέπουν στις αμερικανικές επιχειρήσεις να μεταφέρουν και να
εγγράφουν κέρδη τους σε τρίτες χώρες.
Ο Μπάιντεν φαίνεται έτοιμος ακόμη και να συγκρουστεί με τους
επιχειρηματικούς κολοσσούς για να βρει τα χρήματα για το γιγαντιαίο
πρόγραμμά του. «Θα βάλουμε τέλος στην πρακτική της Amazon και άλλων
μεγάλων εταιρειών που πληρώνουν μηδενικούς ή μηδαμινούς φόρους στην
ομοσπονδιακή κυβέρνηση» διακήρυξε ο Αμερικανός πρόεδρος. «Η Amazon είναι
μία από τις 91 εταιρείες στον κατάλογο του Fortune 500 που
εκμεταλλεύονται διάφορα κενά μέσω των οποίων δεν πληρώνουν ούτε ένα σεντ
σε ομοσπονδιακό φόρο εισοδήματος. Σε αντίθεση με τις οικογένειες της
μεσαίας τάξης που φορολογούνται με ποσοστό άνω του 20%», δήλωσε ο
Μπάιντεν. «Αυτό θα το σταματήσω» πρόσθεσε.
Τα λεγόμενα Golden Boys της Wall Street επίσης αναμένεται να βρεθούν στο
στόχαστρο: Το συνολικό ποσό των μπόνους για 182.100 golden boys της
Wall Street το 2020 ήταν 31,7 δισεκατομμύρια δολάρια -ένα ποσό που θα
έφτανε για τη μισθοδοσία ενός εκατομμυρίου εργαζομένων για ένα χρόνο,
με ωρομίσθιο 15 δολαρίων. Διπλάσιο δηλαδή από αυτό που ισχύει σήμερα
στην Αμερική. Από το 1985 μάλιστα, κατά μέσο όρο, τα μπόνους στη Wall
Street έχουν αυξηθεί κατά … 1.217% , από 13.970 δολάρια σε 184.000
δολάρια το 2020. Αν το κατώτατο ωρομίσθιο των Αμερικανών εργαζομένων
είχε αυξηθεί με τον ίδιο ρυθμό, δεν θα ήταν σήμερα 7,25 δολάρια ,αλλά
44.12 δολάρια… Την ίδια ώρα ,η φοροδιαφυγή οργιάζει στα πολύ υψηλά
εισοδήματα. Σύμφωνα με στοιχεία μη κυβερνητικών οργανώσεων, οι
πλουσιότεροι Αμερικανοί κρύβουν τουλάχιστον το ένα πέμπτο των
εισοδημάτων τους.
Ο Αμερικανός πρόεδρος διακήρυξε κατά την ανάληψή των καθηκόντων του ότι η
εταιρική διαφθορά συνιστά απειλή για την εθνική ασφάλεια. Και όχι μόνο.
Δεσμεύτηκε να αναλάβει εκστρατεία και στο εξωτερικό ενάντια «σε ηγέτες
που κλέβουν τον λαό τους και κρύβονται πίσω από ανώνυμες μετωπικές
εταιρείες» τόνισε ο Μπάιντεν σκιαγραφώντας την εξωτερική του πολιτική.
«Θα ηγηθώ διεθνών προσπαθειών για διαφάνεια στο παγκόσμιο
χρηματοπιστωτικό σύστημα, ενάντια στους παράνομους φορολογικούς
παραδείσους, την αποκάλυψη κλεμμένων περιουσιακών στοιχείων» σημείωσε
χαρακτηριστικά.
«Δούρειος Ιππος της…Ακρας Αριστεράς»
Για «σοσιαλιστικό εκδημοκρατισμό» μέσω της εφαρμογής «σοσιαλδημοκρατικής πολιτικής» στην Αμερική κάνει μάλιστα λόγο το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel. Μόνο που σε αυτή την πολιτική Μπάιντεν αναμένεται σκληρή αντίδραση από τους πιο ισχυρούς οικονομικούς κύκλους. Για παράδειγμα, η αντίδραση των νεοφιλελεύθερων Ρεπουμπλικάνων στο «σχέδιο για την απασχόληση» ήταν από απορριπτική έως καχύποπτη. «Δούρειο Ίππο που ικανοποιεί τις απαιτήσεις της άκρας Αριστεράς» χαρακτήρισε τον Μπάιντεν ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Μιτς Μακόνελ .Επαναλαμβάνοντας τις τετριμμένες νεοφιλελεύθερες δοξασίες ότι « οι προτεινόμενες αυξήσεις της φορολόγησης των πλουσίων θα σκοτώσουν θέσεις εργασίας και θα φρενάρουν τις μισθολογικές αυξήσεις». Οι Ρεπουμπλικάνοι ετοιμάζονται πάντως να «σκοτώσουν» στη Γερουσία το πρόγραμμα για την απασχόληση , αφού για την έγκρισή του απαιτείται αυξημένη πλειοψηφία τουλάχιστον 60 ψήφων. Στο αντίπαλο στρατόπεδο συγκαταλέγονται άλλωστε και κάποιοι Δημοκρατικοί γερουσιαστές, που ανησυχούν για την επανεκλογή τους καθώς στηρίζονται από ισχυρά οικονομικά συμφέροντα.
Το τέλος της «ανοιχτής κοινωνίας»;
«Οι δημοκράτες πρέπει όμως να επιβιώσουν και να υπερασπιστούν τις αξίες τους» γράφει η γερμανική Suddeutsche Zeitung. Και η αισιοδοξία είναι αναγκαία στις δύσκολες ημέρες που βιώνουμε σήμερα, καθώς η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει έναν πόλεμο, υγειονομικό και κοινωνικό . Το 1945, μετά τον Β` Παγκόσμιο Πόλεμο ,ο αυστριακός φιλόσοφος Καρλ Πόπερ στο περίφημο έργο του «Η Ανοιχτή Κοινωνία και οι Εχθροί της», περιέγραφε μια σύγκρουση ανάμεσα στη φιλελεύθερη δημοκρατία και τον αυταρχισμό. Τη σύγκρουση αυτή ,η πανδημία την έχει καταστήσει ακόμη πιο επικίνδυνη . Η «ανοιχτή κοινωνία» του Πόπερ έχει εξελιχθεί σε «κλειστή» , όπου τα πάντα ρυθμίζονται από απρόσωπες δομές και αλλοπρόσαλλες πολλές φορές αποφάσεις. Εξαλείφοντας και τον παραμικρό χώρος για ελευθερία, δημιουργικότητα και προσωπική ευθύνη και επιλογή. Αποφάσεις για lock down και άνοιγμα ,κατά το δοκούν ,με πολιτικά κριτήρια και με βάση το πολιτικό κόστος. Με την καλλιέργεια του φόβου ως εργαλείου υποταγής . Ώστε να μην είναι δυνατή η ρήση του Πόπερ ότι «ο καλύτερος τρόπος για να αξιολογήσεις μια ηγεσία είναι να διερωτάσαι τι λάθη είναι ικανή να κάνει» . Να μην διερωτώμεθα δηλαδή για τα λάθη των ηγετών. Μόνο να υπακούμε. Τυφλά. Και όταν αντιδράς, να κατηγορείσαι ως υποκινητής της βίας. Τι σχέση έχουν όμως όλα αυτά με την φιλελεύθερη δημοκρατία, την οποία υποστηρίζει ο Πόπερ; Η γερμανική Suddeutsche Zeitung προειδοποιεί ότι οι κοινωνικές συνέπειες της πανδημίας θα μπορούσαν να ενισχύσουν τον ακραίο αυταρχισμό, αν οι ηγεσίες της Δύσης επιχειρήσουν να λύσουν τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα με αντιδημοκρατικά μέσα. Γιατί έτσι ρίχνουν νερό στο μύλο του κάθε Ορμπαν ,της κάθε Μαρίν Λε Πεν, να εμφανίζονται ως λυτρωτές. Αυτό θα μπορούσε να είναι το τέλος της «ανοιχτής κοινωνίας» …
Πρώτη δημοσίευση: δημοκρατία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου