Βαλς με τον Μπασίρ (2008)
(αγγλικοί υπότιτλοι)
Πηγή: https://el.wikipedia.org
Η ταινία Βαλς με τον Μπασίρ είναι ισραηλινής παραγωγής του 2008, σε σενάριο και σκηνοθεσία Άρι Φόλμαν (Ari Folman). Καταγράφει τις απόπειρες του Φόλμαν, ενός βετεράνου του πολέμου Ισραήλ - Λιβάνου του 1982, να ανακτήσει τις χαμένες αναμνήσεις του από γεγονότα σχετικά με τη σφαγή στα στρατόπεδα προσφύγων Σάμπρα και Σατίλα.
Η πρεμιέρα της ταινίας έγινε στο Φεστιβάλ Καννών του 2008, όπου ήταν υποψήφιο για τον Χρυσό Φοίνικα και έκτοτε έχει κερδίσει ή ήταν υποψήφιο για πολλά σημαντικά βραβεία, ενώ δέχθηκε και θερμή υποδοχή από τους κριτικούς. Ανάμεσα στα βραβεία που κέρδισε συγκαταλέγονται η Χρυσή Σφαίρα για καλύτερη ξενόγλωσση ταινία, το Βραβείo της Εθνικής Ένωσης Κριτικών των ΗΠΑ (NSFC) για την καλύτερη ταινία, ενώ ήταν υποψήφιο στα Όσκαρ του 2008 για βραβείο ξενόγλωσσης ταινίας.
Το 1982, ο Άρι Φόλμαν ήταν ένας 19χρονος στρατιώτης πεζικού στις ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ. Το 2006 συναντά ένα φίλο από το στρατό, που του μιλά για τους εφιάλτες που έχει σχετικά με τις εμπειρίες του στον πόλεμο Ισραήλ - Λιβάνου του 1982. Ο Φόλμαν έκπληκτος ανακαλύπτει ότι δεν θυμάται τίποτα από εκείνη την περίοδο. Αργότερα την ίδια νύχτα έχει ένα όραμα από τη νύχτα της σφαγής στα στρατόπεδα προσφύγων Σάμπρα και Σατίλα, χωρίς να είναι σε θέση να επιβεβαιώσει κατά πόσο ήταν αληθινή ανάμνηση. Στη ανάμνησή του, αυτός και οι συστρατιώτες του κάνουν νυχτερινό μπάνιο στην παραλία της Βηρυτού, υπό το φως φωτοβολίδων που κατεβαίνουν πάνω από την πόλη. Ο Φόλμαν, μετά από αυτή την ανάμνηση, σπεύδει να συναντήσει έναν άλλο φίλο από τον στρατό, ο οποίος τον συμβουλεύει να μιλήσει για το θέμα και με άλλους ανθρώπους που βρίσκονταν στην Βηρυτό την ίδια περίοδο, ώστε να καταλάβει τι συνέβη εκεί και να ανακτήσει τη μνήμη του. Η ταινία ακολουθεί τον Φόλμαν στις συζητήσεις του με φίλους του, έναν ψυχολόγο και ένα δημοσιογράφο, ο οποίος ήταν στην Βηρυτό την ίδια περίοδο.
***********************
Waltz With Bashir.
Ισραήλ, 2008. Σκηνοθεσία-σενάριο: Αρι Φόλμαν. Μουσική: Μαξ Ρίχτερ. 87'
****½
«Συγκλονιστικό, αποκαλυπτικό, αυτοβιογραφικό ντοκιμαντέρ κινουμένων σχεδίων γύρω από τη σφαγή αθώων γυναικόπαιδων και αντρών στους προσφυγικούς παλαιστινιακούς καταυλισμούς του Λιβάνου, στη διάρκεια του πολέμου του Ισραήλ ενάντια στον Λίβανο.
Ιδιαίτερα τολμηρό, αλλά και επίκαιρο τώρα με την αιματηρή επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα αποδεικνύεται το ντοκιμαντέρ κινουμένων σχεδίων του Ισραηλινού, μέχρι πρόσφατα τηλεοπτικού ντοκιμαντερίστα, Αρι Φόλμαν. Το πρωτοείδαμε στις Κάνες και τώρα αρχίζει να προβάλλεται και σε μας. Το ντοκιμαντέρ ξεκινάει από τις προσωπικές αναμνήσεις του σκηνοθέτη στην προσπάθειά του να εξορκίσει τους εφιάλτες του από την εποχή της στρατιωτικής θητείας του στον πρώτο πόλεμο του Λιβάνου το 1982. Εποχή, όπου η πολιτοφυλακή των Χριστιανών Φαλαγγιτών, με την ανοχή και την ενθάρρυνση της τότε ισραηλινής κυβέρνησης, και συγκεκριμένα του τότε υπουργού Αμυνας, Αριέλ Σαρόν, επιδόθηκε ανενόχλητη στη σφαγή των κατοίκων -αθώων γυναικόπαιδων, νέων και ηλικιωμένων αντρών- στους παλαιστινιακούς προσφυγικούς καταυλισμούς της Σάμπρα και της Σατίλα. Σφαγή που ο ίδιος ο Φόλμαν χαρακτηρίζει «γενοκτονία», παραλληλίζοντάς την με τις εξοντώσεις στα ναζιστικά στρατόπεδα και παραλληλίζοντας τους υπαίτιους με ναζί!
Η ταινία παίρνει τον τίτλο της από μια ποιητική, σουρεαλιστική σκηνή, κάπου στην αρχή, όταν ένας Ισραηλινός στρατιώτης, στη διάρκεια μιας αψιμαχίας, αρχίζει ξαφνικά να χορεύει σ' ένα σταυροδρόμι της Βηρυτού κάτω από τις τεράστιες αφίσες του τότε προέδρου του Λιβάνου Μπασίρ Τζεμαγιέλ. Η ταινία αρχίζει με το επαναλαμβανόμενο όνειρο-εφιάλτη ενός άντρα που τον κυνηγούν 26 σκυλιά, όνειρο που αφηγείται αργότερα σ' έναν φίλο του κινηματογραφιστή, για να φτάσουν στο συμπέρασμα πως αυτό έχει σχέση με τη συμμετοχή τους στον πρώτο πόλεμο του Λιβάνου και τη σφαγή που ακολούθησε στους προσφυγικούς καταυλισμούς των Παλαιστινίων.
Γεγονός που τους σπρώχνει να συναντήσουν και να συζητήσουν με παλιούς φίλους και συντρόφους του πολέμου, με αποτέλεσμα ν' αποκαλυφθεί σταδιακά όλη η φρίκη της σφαγής. Σφαγή που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στη διεθνή κοινότητα, με αποτέλεσμα το Ισραήλ να διατάξει έρευνα κατά την οποία ένοχος βρέθηκε ο Σαρόν, ο οποίος όχι μόνο εκδιώχθηκε από τη θέση του αλλά και του απαγορεύτηκε να συμμετάσχει στην κυβέρνηση -πράγμα που δεν τον εμπόδισε, 20 χρόνια μετά, να εκλεγεί πρόεδρος της χώρας!
Η ταινία είναι γυρισμένη με το σύστημα του animation, με τους χάρτινους χαρακτήρες να βασίζονται σε αληθινά πρόσωπα που ο σκηνοθέτης αρχικά κατέγραψε σε βίντεο και τα οποία θυμούνται λεπτομέρειες από τη σφαγή. Τα κινούμενα σχέδια, με τις διάφορες αφηγήσεις και τις συχνά ανατριχιαστικές λεπτομέρειες της σφαγής (ορισμένοι από τους συνεντευξιαζόμενους παραδέχονται ότι έβλεπαν ή γνώριζαν τι γινόταν χωρίς να επεμβαίνουν, αντίθετα περιμένοντας άλλους, ανώτερούς τους, να παρέμβουν!), δίνουν μιαν άλλη υπόσταση στην ταινία. Κάτι που σίγουρα δεν θα το πετύχαινε το ίδιο η όποια ρεαλιστική αναπαράσταση, ενώ οι αληθινές σκηνές από επίκαιρα της εποχής, με τις οποίες ο σκηνοθέτης τελειώνει, τα τελευταία πέντε λεπτά, την ταινία του, υπογραμμίζουν με τον πιο συγκλονιστικό τρόπο τη φρικαλεότητα της σφαγής. Πρόκειται για μια θαυμάσια, σπάνια στο είδος της ταινία, σημαντικό κατόρθωμα στον χώρο τόσο του πολιτικού κινηματογράφου όσο και σ' εκείνον του κινούμενου σχεδίου, που δεν πρέπει, για κανένα λόγο, να χάσετε».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου