Κυριακή, Οκτωβρίου 01, 2017

30 πεζογράφοι παρουσιάζουν εν συντομία το νέο τους βιβλίο

Σχετική εικόναΠεζογραφικό ψηφιδωτό 30 συγγραφείς σε πρώτο πρόσωπο



Πηγή:  Εφημερίδα των Συντακτών/Σαββατοκύριακο (efsyn.gr) Επιλέγοντας συνολικά τριάντα τίτλους από την εύρωστη φθινοπωρινή εκδοτική παραγωγή φιλοδοξούμε να συγκροτήσουμε ένα πολυφωνικό πεζογραφικό ψηφιδωτό από μυθιστορήματα, νουβέλες, αφηγήματα και συλλογές διηγημάτων.
Γραφές ανοιχτές στα συλλογικά πάθη, στην κοινωνική ανησυχία ή παρωδία, στην αναζήτηση μιας απομαγευμένης εντοπιότητας ή στο τραύμα της ιστορικής μνήμης, στο σεξουαλικό ή στο καλλιτεχνικό καθρέφτισμα, στο λογοτεχνικό παιχνίδι, στην περιπλάνηση με πρόσημο πολιτικό ή πολιτισμικό, στην υπαρξιακή καταβύθιση με αυτοβιογραφικό προσωπείο ή μέσα από πλάγιες ιστορικές ή πολιτικές μέριμνες.
Τριάντα συγγραφείς συστήνουν τα υπό έκδοση βιβλία τους.
Παλαιότερα και νεότερα πρόσωπα της γραφής, διαφορετικών αφηγηματικών καταβολών και λογοτεχνικής διαδρομής μάς φανερώνουν λεπτομέρειες από το θέμα, την τεχνοτροπία, τις εμμονές, το πλαίσιο και τη διαδικασία γραφής των επικείμενων βιβλίων τους.
Το αξιοθαύμαστο πείσμα εκδοτών και βιβλιοπωλών (καθώς το τοπίο της βιβλιαγοράς μόνο ανησυχία και προβληματισμό προκαλεί) να επιμένουν στην καλή λογοτεχνία, η αδημονία των συγγραφέων για την τύχη των νέων βιβλίων τους, αλλά και οι προσδοκίες των αναγνωστών για απαιτητική γραφή συνθέτουν ένα ερεθιστικό μείγμα―αυτό ακριβώς είναι το άρωμα που αναδίδουν οι νέοι πεζογραφικοί τίτλοι που σας προτείνουμε...
Το αφιέρωμα θα μοιραστεί ισομερώς, αλφαβητικώς καταχωρισμένοι οι τριάντα συγγραφείς, σε δύο συνέχειες: αυτό το Σάββατο και το επόμενο (7 Οκτωβρίου).

Πρώτη φορά γράφω αστυνομικό μυθιστόρημα

Της ΤΑΤΙΑΝΑΣ ΑΒΕΡΩΦ
  • «Εγκλημα στον παράδεισο»
  • Μυθιστόρημα
  • Μεταίχμιο
Πρώτη φορά γράφω αστυνομικό μυθιστόρημα. Ηθελα να πάρω μια ανάσα μετά το προηγούμενο βιβλίο μου όπου καταβυθίστηκα για χρόνια στην ιστορία της οικογένειάς μου. Καινούργιες και πιο ανάλαφρες προκλήσεις, σκέφτηκα. Τελικά όμως δεν ήταν εύκολο εγχείρημα.
Η υπόθεση με δυο λόγια: σε ένα ορεινό χωριό της Ηπείρου, η ζωή κυλάει ήσυχα, σχεδόν ειδυλλιακά. Ολα δείχνουν πως η Μαρία έχει διαλέξει το ιδανικό περιβάλλον για να υπηρετήσει τη θητεία της ως αγροτική γιατρός και να ξεφύγει απ’ το τραυματικό παρελθόν της στην Αθήνα. Ωσπου... γίνεται ένας φόνος. Ο αστυνόμος Περικλής Γαλάνης έρχεται απ’ τα Γιάννενα για να εξιχνιάσει τον μυστηριώδη θάνατο του δημάρχου Κωλέττη, ενός ξεχωριστού ανθρώπου που όλοι πίνουν νερό στο όνομά του. Το κίνητρο μοιάζει ακατανόητο, οι ύποπτοι πολλοί όσο και απρόβλεπτοι. Η υπόθεση περιπλέκεται, καθώς ο Γαλάνης παλεύει να αντιμετωπίσει τα εμπόδια που του θέτει ο ντόπιος αστυνομικός και μια παράξενη κοινότητα με τα μυστικά της και τα ψέματά της.
Η ιστορία ξεδιπλώνεται σε γρήγορους ρυθμούς μέσα από μια αφήγηση που εστιάζει πότε στον αστυνόμο Γαλάνη και πότε στη Μαρία, ενώ παρεμβάλλονται και αφηγήσεις άλλων ηρώων, αποσπάσματα καταθέσεων, έγγραφα και πορίσματα της Αστυνομίας.
Κύριο μέλημά μου σ' αυτό το βιβλίο ήταν να αναμετρηθώ με τις προκλήσεις που θέτει η αστυνομική λογοτεχνία: σασπένς, μυστήριο, σωστό τάιμινγκ και ένα καλά σχεδιασμένο έγκλημα που τροφοδοτεί το ενδιαφέρον τού αναγνώστη από την πρώτη σελίδα ώς την τελική δικαίωση της προσμονής του. Και βέβαια, οι γνωστοί πάντα «συνεργοί» μου: οι χαρακτήρες, η ψυχολογία τους, ο τόπος, η ατμόσφαιρα, ο μικρόκοσμος του χωριού.
------------------------------------------

Μια χαλκευμένη αληθοφάνεια

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΓΓΕΛΑΚΟΥ
  • «Ψεύτικοι δίδυμοι»
  • Μυθιστόρημα
  • Μεταίχμιο
Η αφορμή των Ψεύτικων Διδύμων είναι καταχωνιασμένη σε κάποιο αστυνομικό δελτίο: ένας νεαρός Βούλγαρος, ο Βίκτωρας, σ’ ένα χωριό της νοτιοδυτικής Πελοποννήσου, σκοτώνει μια ηλικιωμένη για να της πάρει τη σύνταξη. Ακολουθεί κι ένας δεύτερος φόνος στο διπλανό χωριό προφανώς για τον ίδιο λόγο. Δεν τσεκάρισα αν κατηγορήθηκε και γι’ αυτόν ο Βίκτωρας. Γενικά, δεν τσεκάρισα τίποτα σ’ αυτό το βιβλίο που το ήθελα άντρο ασύδοτης φαντασίας. Ούτε αλήθεια ούτε ψέματα, αλλά μια χαλκευμένη αληθοφάνεια.
Γελάω κάτω από τα μουστάκια μου με όσους ψάξουν να βρούνε (αυτο)βιογραφικές αναφορές και ομοιότητες ανάμεσα στους ήρωες του βιβλίου και σε μένα με τον αδερφό μου: είναι γνωστό πως είμαστε δίδυμοι. Θα πω μόνο πως τέτοια ευκολία δεν την καταδέχομαι. Και πως το μόνο που ήθελα ήταν να γράψω για το διδυμικό βίωμα με τον τρόπο που το αντιλαμβάνομαι εγώ.
Επαιξα πάλι με τους χρόνους και με τα πρόσωπα της αφήγησης: πρώτο και τρίτο ενικό, παρελθόν και παρόν σε διαρκείς εναλλαγές. Το έκανα κυρίως για να διασκεδάσω, να αιφνιδιάζω διαρκώς τον εαυτό μου και να μην πέφτω στη ρουτίνα. Αφού η ζωή δεν είναι ευθύγραμμη, γιατί να είναι η αφήγηση;
Οι μέρες που γράφω είναι για μένα μέρες ευτυχίας. Παλαιότερα ήταν και μέρες φόβου. Σιγά σιγά ο φόβος υποχώρησε, και «φταίει» ο απελευθερωτικός Φίλιπ Ροθ γι’ αυτό: «Γράφουμε το βιβλίο που θέλουμε, με τον τρόπο που μπορούμε στη δεδομένη χρονική στιγμή».
-----------------------------

Ψηφιακό μυθιστόρημα

Του ΘΑΝΑΣΗ BAΛΤΙΝΟΥ
  • «Ημερολόγιο Αλοννήσου»
  • Μυθιστόρημα
  • Εστία
Η πρώτη έκδοση του ψηφιακού μυθιστορήματος Ημερολόγιο της Αλοννήσου έγινε στο τέλος του 2009 και ήταν εκτός εμπορίου. Περιλάμβανε συσκευασμένα σε πλαστική θήκη έναν ψηφιακό δίσκο μαζί με συνοδευτικό φυλλάδιο το οποίο περιείχε τρία μέρη:
  • Α. Το δοκίμιο «Ουροβόρος όφις», όπου ο συγγραφέας προτείνει την επαναφορά της λογοτεχνίας στις αρχέγονες προφορικές καταβολές της.
  • Β. Το διήγημα «Κάσια Φράγκου. Μικρό ιστορικό», όπου παρουσιάζεται εν είδει «βιογραφικού σημειώματος» ο σύντομος βίος μιας παράξενης και μοναχικής κοπέλας η οποία θα πρωταγωνιστήσει στη συνέχεια.
  • Γ. Το απομαγνητοφωνημένο κείμενο του ψηφιακού δίσκου, όπου κυρίως επιχειρείται μια ανασύσταση σκηνών του καθημερινού βίου της Κάσιας με την ηχογραφημένη θεατροποίηση της ερωτικής ερημίας που βιώνει.
Εδώ προστέθηκαν μια σειρά από προγραμματισμένες ή τυχαίες μαγνητοφωνήσεις (διάλογοι) στις οποίες ακούγεται και η φωνή του ίδιου του «συγγραφέα» όπως και άλλα τεκμήρια και ντοκουμέντα μιας εποχής (ποικίλες εκπομπές της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, φωνή εφημεριδοπώλη που ανακοινώνει τις δίκες των πρωταιτίων της Χούντας των Συνταγματαρχών).
Το Ημερολόγιο της Αλοννήσου στηρίζεται ακριβώς σε αυτό το υλικό ενημερωμένο και επικαιροποιημένο.
--------------------------------------

Δυο εκτενείς νουβέλες

Της ΡΕΑΣ ΓΑΛΑΝΑΚΗ
  • «Δύο γυναίκες, δύο θεές»
  • Νουβέλες
  • Καστανιώτης
Το καινούργιο μου βιβλίο με τίτλο Δυο γυναίκες, δυο θεές αποτελείται από δυο εκτενείς νουβέλες. Συνοδεύεται από την περιγραφή της προσωπικής μου εμπλοκής και τη μακρόχρονη περιπέτεια συγγραφής της κάθε μιας τους.
Η πρώτη, η Αθηνά-βοσκοπούλα, ξεκινώντας από ένα ομότιτλο, όχι τόσο γνωστό άγαλμα του Χαλεπά, εστιάζεται κυρίως στην περίοδο των 28 χρόνων που έζησε ο Χαλεπάς στην Τήνο, μετά την έξοδό του από το φρενοκομείο της Κέρκυρας και μέχρι να επιστρέψει, διάσημος πάλι, στην Αθήνα. Σ’ αυτό το διάστημα, που διχοτομείται από τον θάνατο της μάνας του, ο Χαλεπάς «νεκραναστήθηκε» σαν γλύπτης, αλλά και δούλευε βόσκοντας τα πρόβατα συγγενών στα βουνά της Τήνου. Με κάθε σεβασμό, με προσοχή κι ευγνωμοσύνη, απευθύνομαι προς τον Χαλεπά σε δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο, προσπαθώντας να «συνομιλήσω» μαζί του.
Το τραγικό ερωτικό πάθος της Αριάδνης, ιδωμένο από «τη δική της» σκοπιά, είναι το θέμα της δεύτερης νουβέλας με τον τίτλο Εγώ, η Αριάδνη. «Μιλά» σε πρώτο πρόσωπο η μυθική Αριάδνη, προβάλλοντας εκτός από τον έρωτα της κόρης (όπως μας παραδόθηκε από τον Θησέα και την ελληνική αρχαιότητα) και το αποσιωπημένο γεγονός ότι, στην ακόμη ισχυρή μινωική Κνωσό, εκείνη ήταν πριγκίπισσα, ιέρεια και βλαστική θεά. Κάποια πράγματα έπρεπε να κάνουν τον μοιραίο, τον τελετουργικό τους κύκλο, ενόσω ο κόσμος γύρω άλλαζε ανεπίστρεπτα.
------------------------------------

Ιστορίες που γράφτηκαν ανάμεσα σε Βορρά και Νότο

Του ΘΟΔΩΡΗ ΓΚΟΝΗ
  • «Εφτά λευκά πουκάμισα»
  • Διηγήματα
  • Αγρα
Διηγήματα, μικρές ιστορίες που γράφτηκαν την περίοδο 2012-2017 ανάμεσα σε Βορρά και Νότο. Ιστορίες που γράφτηκαν με το μολύβι και τη γομολάστιχα. Με τον σφυγμό τους. Με τον ρυθμό της καρδιάς ενός ναυτικού, ενός νομάδα που μετακινείται διαρκώς με το μικρό του κοπάδι, ψάχνοντας το χόρτο του.
Ιστορίες που γράφτηκαν κυρίως σε αίθουσες αναμονής αεροπλάνων, λεωφορείων και τρένων. Κι αν όχι όλες, οι περισσότερες κρύβουν ζηλότυπα στις αποσκευές τους το εισιτήριο της οριστικής επιστροφής. Μιας επιστροφής που διαρκώς αναβάλλεται.
Εφτά λευκά πουκάμισα. Η καλή φορεσιά ενός σπιτιού που προσπάθησε να μην την τσαλακώσει ποτέ και τη φόρεσε μονάχα στις μεγάλες του ώρες. Στα ταξίδια του στις στενές θάλασσες και στους χωματένιους δρόμους αυτού του βίου.
---------------------------------------

Γύρω από το δίπολο τελειότητας – ατέλειας

Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΔΙΔΑΓΓΕΛΟΥ
  • «Wabi Sabi (η ατέλεια)»
  • Διηγήματα
  • Ιωλκός
Η τάση Wabi Sabi, προερχόμενη από την Ιαπωνία, υμνεί τη μη αρμονία και την παροδικότητα. Συσχετίζοντας τη φθορά με τη ζωή δίνει μια παράδοξα θετική οπτική της ατέλειας.
Μέσα από αυτή την οπτική έπλεξα και τις ιστορίες της συλλογής. Αντικείμενα ελαττωματικά ενώνονται μέσα από τον φακό ενός φωτογράφου, ο οποίος αναδεικνύει την ομορφιά της ιδιαιτερότητάς τους προσπαθώντας να αποδείξει πως το λάθος είναι τελικά το σωστό: πως η εξαίρεση είναι ο κανόνας.
Παράλληλα με την ιστορία των αντικειμένων ο αναγνώστης παρακολουθεί τις ιστορίες των ανθρώπων που τα χρησιμοποίησαν.
Η κίνηση των ιστοριών γίνεται γύρω από το δίπολο της τελειότητας – ατέλειας, όπως και ένα δίπολο ήταν που διέτρεχε την πρώτη μου νουβέλα, «Η Σύβι και ο Ντάντυ»: αυτό της λογικής – τρέλας. Στις τελευταίες σειρές του βιβλίου γίνεται μια μικρή σύνδεση με την τελευταία· προσπάθησα κατά κάποιο τρόπο να βάλω τους ήρωές μου να δίνουν ο ένας τη σκυτάλη στον άλλο.
--------------------------------

Ενας χορός δεκάδων ανθρώπων...

Του ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗ
  • «Η πρόσοψη»
  • Μυθιστόρημα
  • Κέδρος
Οι γνωριμίες χάρη στην ανταλλαγή καρτ-ποστάλ καλλιεργούσαν έρωτες. Οι αποστολές Γάλλων και Αγγλων στην Αφρική έφερναν στο φως άγνωστους πολιτισμούς και έχτιζαν αποικίες. Στη Βιέννη, στην Αγία Πετρούπολη, στην Οδησσό, ο ηλεκτρισμός φώτιζε τις αίθουσες χωρών, τις συζητήσεις για επαναστάσεις, δικαιώματα. Κανείς δεν πίστευε πως η δολοφονία του Φραγκίσκου Φερδινάνδου στο Σαράγιεβο θα οδηγούσε σε έναν παγκόσμιο πόλεμο. Ο Λένιν ομολογούσε πως δεν ανέμενε να ζήσει την επανάσταση στη Ρωσία.
Η Ελλάδα δεν φανταζόταν πως η εκστρατεία της Μικράς Ασίας θα ήταν μια αθεράπευτη καταστροφή. Λίγοι ήταν εκείνοι που υποψιάζονταν πως ένας νέος παγκόσμιος πόλεμος έφτανε ανεμπόδιστος. Μερικοί αυτοκτόνησαν. Και όταν ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος έληξε, από το οικοδόμημα του παρελθόντος δεν είχε μείνει παρά η ΠΡΟΣΟΨΗ.
Ενας χορός δεκάδων ανθρώπων, από την Ελλάδα, τη Γαλλία, την Τουρκία, τη Ρωσία, τη Σενεγάλη, το Κονγκό, το Σουδάν, άφησαν τα ίχνη τους στην ΠΡΟΣΟΨΗ. Περνώντας πίσω από αυτό το ερείπιο, θα ανακαλύψουμε τα όνειρα, τα λάθη, τις προδοσίες και τις δόξες τους.
Θα έχουμε την απόδειξη πως η Ιστορία φτιάχνεται από τους κόκκους του βίου τέτοιων ανθρώπων, επειδή προσπαθούν να μη φάει ο λύκος την Κοκκινοσκουφίτσα και στοιχηματίζουν πως θα έρθει η ώρα που η Κοκκινοσκουφίτσα θα φάει επιτέλους τον λύκο.
----------------------------------

Αυτοβιογραφικές αφηγήσεις

Της ΑΛΚΗΣ ΖΕΗ
  • «Πόσο θα ζήσεις ακόμα, γιαγιά;»
  • Μεταίχμιο
Το βιβλίο αυτό δεν είναι καινούργιο ούτε όμως και παλιό. Είναι μια συλλογή από αυτοβιογραφικές αφηγήσεις που είχαν δημοσιευτεί σε περιοδικά και εφημερίδες, και διηγήματα μυθοπλασίας που μπορούσαν αυτά που περιγράφονται να είχαν συμβεί και πραγματικά. Αλλα είχαν πρωτοδημοσιευτεί στην «Επιθεώρηση Τέχνης» από το 1962 έως το ’64. Τα έστελνα από τη Μόσχα που ζούσα τότε, με ταχυδρόμους τον Ηλία Ηλιού και τον Λεωνίδα Κύρκο. Ητανε τα πρώτα γραφτά μου. Αλλα είχαν δημοσιευτεί στο περιοδικό Λέξη κι αργότερα είχαν συγκεντρωθεί σε δύο βιβλία.
Τώρα κυκλοφορούν σ’ ένα βιβλίο όλα μαζί, χωρίς να έχω αλλάξει τίποτα από την αρχική μορφή τους, προσθέτοντας όμως στα περισσότερα μια καινούργια σημερινή μου αφήγηση.
Οσο για τον τίτλο Πόσο θα ζήσεις ακόμα, γιαγιά; ήτανε μια ερώτηση που μου κάνανε τα εγγόνια μου όταν ήτανε μικρά.
--------------------------------------------                                                                            

Μυθιστόρημα χωρίς λογοτεχνικό παιχνίδι δεν γίνεται

Του ΚΩΣΤΑ ΚΑΒΑΝΟΖΗ
  • «Τυχερό»
  • Μυθιστόρημα
  • Πατάκης
«Ο κόσμος είναι όλα όσα συμβαίνουν», γράφει ο Βιτγκενστάιν. Το «Τυχερό» είναι ένα μυθιστόρημα συγκροτημένο αποκλειστικά από συμβάντα. Το πρώτο δυστύχημα της Ολυμπιακής Αεροπορίας το 1959, η εγκατάσταση προσφύγων από την Ανατολική Θράκη στο χωριό Τυχερό του Εβρου το 1922 και η ανοικοδόμηση από Ελληνες πολιτικούς πρόσφυγες του ουγγρικού χωριού Μπελογιάννης το 1950, ο επαναπατρισμός των εξόριστων δασκάλων Βαγγέλη και Ευανθίας Βολοβότση το 1981, ο γεννημένος το 1940 γιος τους, οι εν ζωή σήμερα άνθρωποι που τους γνώρισαν μεταπλάθονται σε αφηγηματικό υλικό για την εξιστόρηση μιας αληθινής, τραγικής ιστορίας.
Αποτυπώνοντας γεγονότα με εμμονική ακρίβεια αλλά και τηρώντας απόσταση από αυτά, αναπαριστώντας πιστά αλλά και υπονομεύοντας μέσω της γλώσσας την παραδομένη στον χρόνο πραγματικότητα, το «Τυχερό» εισχωρεί εντός της αναζητώντας τη λογοτεχνική της διάσταση. «Ολα τα πρόσωπα του μυθιστορήματος υπήρξαν, όλα τα λόγια ειπώθηκαν και όλα τα γεγονότα συνέβησαν», διευκρινίζεται εξαρχής στο βιβλίο. Μυθιστόρημα ωστόσο χωρίς λογοτεχνικό παιχνίδι δεν γίνεται.
Τη δημιουργία λοιπόν της μυθοπλασίας και του ύφους, την ανάδειξη της συγγραφικής ματιάς αναλαμβάνουν ντοκουμέντα, πηγές και μαρτυρίες, ενώ η συγγραφική εργασία επικεντρώνεται στη διαλογή, τον τεμαχισμό και την ανασύνθεση του συγκεντρωμένου υλικού. Εναπόκειται στον αναγνώστη να κρίνει αν το ζητούμενο, η δημιουργία ενός συνεπούς προς τον εαυτό του μυθιστορηματικού κόσμου με τη μεταφορά σε αυτόν αυτούσιων στοιχείων του υπαρκτού, επιτεύχθηκε.
---------------------------------------

Σκοτεινά ένστικτα, απλότητα, ομορφιά

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ
  • «Ο θάνατος του Αστρίτη και άλλες ιστορίες»
  • Διηγήματα
  • Κίχλη
Το πρώτο βιβλίο με διηγήματά μου, με τον τίτλο «Ο θάνατος του Αστρίτη και άλλες ιστορίες» και γράφτηκε σε μια περίοδο δέκα χρόνων. Είναι προϊόν αφύπνισης της μνήμης σε σχέση με τον γενέθλιο τόπο. Σε αυτήν την ανάκληση του κόσμου του χθες με οδήγησε η διαπίστωση της φθοράς των ήχων, των λέξεων, των εικόνων, καθώς και η απώλεια ανθρώπων, πραγμάτων και καταστάσεων στο πέρασμα του χρόνου.
Οδηγός μου σ’ αυτό το ταξίδι στο παρελθόν δεν ήταν η νοσταλγία. Θέλησα να διασώσω από τη λήθη εκείνες τις σκοτεινές και θλιβερές όψεις της ζωής που αφήνει στη σκιά ένας ορισμένος εξωραϊσμός της μνήμης. Ανασύροντας ιστορίες από το παρελθόν, επιχείρησα να δείξω ότι ο πραγματικός κόσμος δεν έχει καμία σχέση με την εικόνα που κατασκευάζει η νοσταλγική αναπόληση του χτες.
Ο πραγματικός κόσμος ήταν σκληρός, διακατεχόταν από πάθη και σκοτεινά ένστικτα, αλλά συνάμα διακρίνουμε σε αυτόν μια απλότητα και μια ομορφιά που δεν συναντάμε συχνά σήμερα. Προσπάθησα να δώσω πνοή στο βλέμμα των ανθρώπων μιας άλλης εποχής. Γιατί στο βλέμμα τους καθρεφτίζεται η ψυχή τους. Το βλέμμα και τη φωνή τους θέλησα να αναστήσω στο βιβλίο αυτό.
Σε τούτο το εγχείρημα πολύτιμοι οδηγοί στάθηκαν πρωτίστως ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ο συντοπίτης μου Ανδρέας Καρκαβίτσας, ο Γεώργιος Βιζυηνός. Ηπια πολύ νερό από τον αγαπημένο μου Η.Χ. Παπαδημητρακόπουλο.
----------------------------------------

Αθήνα, μέσα της δεκαετίας του ’90

Της ΙΣΜΗΝΗΣ ΚΑΠΑΝΤΑΗ
  • «Αστική οικία στο Χαλάνδρι»
  • Μυθιστόρημα
  • Ικαρος
«Σάββατο πρωί και μόλις κυκλοφόρησε η είδηση τα τηλέφωνα στην Αθήνα είχανε πάρει φωτιά. Στα περίπτερα εφημερίδες ανοιχτές, οι λεζάντες όπως αρμόζει με τεράστια γράμματα:«Είπαν πώς ἡ ἀστυνομία θά προχωρήσει σέ συλλήψεις» και, «Λύθηκε τό μυστήριο τοῦ φόνου τῆς Ἀρναούτη;» κι ακόμα σε κάποιες φυλλάδες προκλητικά, «Ξέρουνε τώρα τι κάνουν ή θα μας πούνε πάλι πως έκαναν λάθος;»
Αθήνα, μέσα της δεκαετίας του ’90. Το χρήμα ρέει άφθονο, προς όλες τις κατευθύνσεις, χωρίς ωστόσο οι ἀπολαμβάνοντες τούτο να γνωρίζουν, ή να επιθυμούν έστω, να μάθουν το πώς και το από πού προέκυψε. Μια κοινωνία στερημένη παντελώς μνήμης, μια κοινωνία που θεωρεί ότι η Ιστορία εκκινεί και σχεδόν εξαντλείται στον Εμφύλιο, παρακολουθεί απλώς τις εξελίξεις παθητικά· νομίζει ότι συμμετέχει αλλά, υπνωτισμένη όπως είναι, άγεται και φέρεται από αυτές. Ανθρωποι εγκλωβισμένοι στον ελάχιστο μικρόκοσμο των οικογενειών τους, ισχυρών ή μη, κυνηγούν υστερικά τα κοντόθωρα εγωκεντρικά τους οράματα. Εν ολίγοις ένας κόσμος που δεν μπορεί ούτε κατά διάνοιαν να φανταστεί τι πρόκειται να επακολουθήσει δυο δεκαετίες μετά.
Κι όμως, κάτι έχει ήδη αρχίσει να όζει, τόσο στη μεγάλη κλίμακα του χρήματος και της ἀνεξέλεγκτης ισχύος, όσο και στην οικογενειακή μικροαστική κλίμακα.
---------------------------------------

Ο ετερώνυμός μου ήταν ατελής

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΡΑΚΙΤΣΟΥ
  • «Ιστορίες του Βαρθολομαίου Ολίβιε»
  • Ποταμός
Οπως κι εγώ, ο Βαρθολομαίος γεννήθηκε το 1979. Οπως κι εγώ, άσκησε το επάγγελμα του ρεσεψιονίστ σε ξενοδοχεία με ξύλινη επένδυση και διάχυτες φυλλωσιές. Είχε, όπως κι εγώ, άπλετο χρόνο για να γράφει: η νυχτερινή βάρδια (όσοι το έχουν κάνει, το γνωρίζουν) μοιάζει με άδειο θέατρο.
Μεγάλωσε στην Κέρκυρα, την οποία ο γράφων αγαπά ως δεύτερη πατρίδα του. Ωστόσο, οι δυο μας είχαμε ουσιαστικές διαφορές. Π.χ. το να αισθάνεσαι αποκύημα της φαντασίας του άλλου, για τον Βαρθολομαίο ήταν κάτι το ασύλληπτο. Ο ετερώνυμός μου ήταν ατελής, και μάλιστα δεν είχε καν χαρακτηριστικά. Οτι ο ενθουσιασμός της ετερωνυμίας θα έσβηνε γρήγορα, το ξέραμε και οι δυο. Απέμειναν οι ιστορίες του: γραμμένες από το χέρι του και παραμορφωμένες από το δικό μου.
--------------------------------

Ομνύει στο σώμα

Του ΑΧΙΛΛΕΑ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ
  • «Σώμα»
  • Νουβέλα
  • Πατάκης
Μου ζητήθηκε να γράψω 150-200 λέξεις για την καινούργια μου νουβέλα, όταν ο αριθμός των λέξεων που απαρτίζουν το μικρό της σώμα είναι ένα μικρό πολλαπλάσιο του ζητουμένου. Και μια που αρχίσαμε να μιλάμε με αριθμούς, ας πω ότι είναι η νουβέλα μου υπ’ αριθ. 3, ότι έρχεται 7 χρόνια μετά την «Κωμωδία» όπου προσπάθησα να χωρέσω 3 εναλλακτικές βιογραφίες του ίδιου ανθρώπου στα τελευταία 50 χρόνια της ελληνικής Ιστορίας, και 3 χρόνια μετά την «360» όπου 10 χαρακτήρες διασταυρώνονται βωλοδέρνοντας στον ίδιο κύκλο της ζωής και του θανάτου.
Εδώ, στο μικρόσωμο «Σώμα», η ζωή ενός ανθρώπου περιγράφεται με σταθμούς τα πάθη του σώματός του, δομείται γύρω από τις περιπέτειες της υγείας του και τα ψυχρά ιατρικά ιστορικά του και συμβαδίζει με την εμμονική αναζήτηση μιας παράξενης και σήμερα ξεχασμένης γλώσσας στα βάθη των Βαλκανίων που ομνύει στο σώμα και υπηρετεί μόνο τις ανάγκες του.
Παραθέτω ένα μικρό απόσπασμα: «Η πιο χρωματιστή ταινία που είδα ποτέ είναι ο ασπρόμαυρος “Καθρέφτης”, εγώ όμως είμαι της “Θυσίας”, εγώ είμαι εκείνου του θανάτου που αναβάλλεται, που ακυρώνεται γιατί ο αφέτης έσφαλε στον πυροβολισμό, εγώ είμαι εκείνης της ζωής που επιμένει, πείσμων, τούτο το σώμα θέλω να περάσει άβροχο την ερυθρά του θάλασσα, να φτάσει απέναντι με όλες τις μνήμες του άτρωτες. Το σώμα μου. Τι θα θυμάται όταν ξεχάσω;».
-----------------------------------

Μια κραυγή απόγνωσης

Του ΤΗΛΕΜΑΧΟΥ ΚΩΤΣΙΑ
  • «Γράμματα σε σινική μελάνη»
  • Μυθιστόρημα
  • Πατάκης
Tα Γράμματα σε σινική μελάνη συνέχεια του μυθιστορήματος Τα εφτά παράθυρα (Κέδρος, 2002) συνιστά κατά κάποιον τρόπο χρονική εξέλιξη του ιστορικού μυθιστορήματος Στην απέναντι όχθη (Ψυχογιός 2011), σαν μια προσπάθεια να ξεμπερδεύω με το θέμα του αλβανικού ολοκληρωτισμού. Αυτή τη φορά καταπιάνομαι με τις πιο ακραίες συνθήκες επιβίωσης του ανθρώπου στα εξοντωτικά στρατόπεδα εργασίας.
Οι αφελείς προσπάθειες για διανομή προκηρύξεων κατά του καθεστώτος από μια ομάδα μαθητών του Λυκείου φέρνουν καταστρεπτικές συνέπειες για την πορεία της ζωής τους, καθώς έρχονται αντιμέτωποι με το πιο σκληρό πρόσωπο της εξουσίας: τη μυστική ασφάλεια.
Με εξοντωτικούς βασανισμούς, ανακρίσεις γεμάτες παγίδες και προτάσεις για συνεργασία με το καθεστώς, στα όρια της φυσικής και ηθικής εξόντωσης, όσοι δεν αντέχουν γίνονται μάρτυρες της ελευθερίας, ενώ οι υπόλοιποι επιβιώνουν μέσα στις πιο ακραίες συνθήκες των στρατοπέδων σε ένα πείραμα για το πόσο θα μπορεί να αντέξει το τεντωμένο σχοινί της ζωής μέχρι να κοπεί.
Και πόσο δύσκολο να ξαναβρούν τη δύναμη να συμμαζέψουν τα σπασμένα κομμάτια και να ξεκινήσουν τη ζωή από την αρχή! Πώς να διαχειριστεί κανείς την ήττα του! Τελικά, ποια είναι τα όρια ανάμεσα στον ηρωισμό, στην αυτοθυσία και στη λογική, και από την άλλη, στη συνεργασία και στην υποταγή;
Μια κραυγή απόγνωσης μέσα από γράμματα σε σινική μελάνη που θα μείνουν τελικά ανεξίτηλα μέσα στις ίδιες τις ψυχές των ηρώων.
--------------------------------

Συναξάρι ανώνυμων προσώπων και πραγμάτων

Του ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΛΙΟΝΤΑΚΗ
  • «Ο μεγάλος δρόμος»
  • Αφηγήματα
  • Γαβριηλίδης
Τα παιδικά μας χρόνια όπως λέει ο Ρεμπό «είναι ο παντός καιρού μεγάλος δρόμος».
Στα δεκαπέντε αυτά πεζογραφήματα προσπάθησα να καταγράψω μνήμες, βιώματα γεγονότα, όπως τα έζησα στον γενέθλιο τόπο μου, το Ινι, ένα χωριό της ανατολικής Μεσσαράς, στην Κρήτη από το 1945 ώς το 1956. Να μεταφέρω με λιτότητα και κατάνυξη το κλίμα εκείνης της δύσκολης εποχής με τους απόηχους της κατοχής, της εγκατάστασης των προσφύγων από τη Μικρά Ασία, του εμφυλίου καθώς και τις συνέπειές τους.
Χρόνια αθωότητας αλλά και στέρησης, πένθη πολλά, μα και απροσδόκητες χαρές και εκπλήξεις. Καταλυτικό ρόλο στην αφήγηση αυτή παίζουν τα ερείπια και τα αρχαιολογικά ευρήματα από την αρχαία πόλη των Αρκάδων, ένα από τα κέντρα των οποίων υπήρξε η περιοχή γύρω από το Ινι.
Οι επιγραφές, τα επιτύμβια, οι τάφοι, τα υδραγωγεία, τα νομίσματα, οι ελαιώνες, οι αμπελώνες, τα περιβόλια, τα εξωκλήσια, οι λειτουργίες, οι εσπερινοί χάραξαν ανεξίτηλα τα παιδικά μου χρόνια. Μέσα στη μυσταγωγία της φύσης άρχισαν να παίρνουν σχήμα και τα πρώτα μου όνειρα.
Προσπάθησα να καταγράψω όσα περισσότερα μπορούσα. Κάποια αντιστάθηκαν επιμένοντας να μείνουν μυστικά για πάντα. Ο,τι καταγράφηκε συνιστά ένα μικρό συναξάρι ανώνυμων προσώπων και πραγμάτων.

Δεν υπάρχουν σχόλια: