Φρένο στην ιδιωτικοποίηση του νερού
Του Μιχάλη Τρεμόπουλου
Πηγή: Tvxs.gr, 20/1/14
Παρά τον πειρασμό να προχωρήσουν εσπευσμένα τη διαδικασία σε πιο δεσμευτικές κινήσεις προς την κατεύθυνση της ιδιωτικοποίησης του νερού πριν δημοσιευτεί η απόφαση του ΣτΕ, φαίνεται πως οι εταιρείες δεν θα κάνουν βήμα πριν τις δημοτικές εκλογές της 25ης Μαΐου.Την περασμένη Παρασκευή, ταυτόχρονα με τη συγκέντρωση διαμαρτυρίας του Σωματείου Εργαζομένων ΕΥΑΘ και του Συντονιστικού Πολιτών και Φορέων SOSτε το ΝΕΡΟ έξω από τα γραφεία της ΕΥΑΘ, σε πολυτελές ξενοδοχείο ανατολικά της Θεσσαλονίκης στελέχη του ΤΑΙΠΕΔ παρουσίαζαν τα οικονομικά στοιχεία της ΕΥΑΘ στους υποψήφιους αγοραστές. Όμως ούτε το σχήμα της γαλλικής εταιρείας SUEZ και της "ΑΚΤΩΡ παραχωρήσεις" ούτε και το σχήμα της ισραηλινής εταιρείας ύδρευσης MEKOROT με τον όμιλο Αποστολόπουλου και την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, δε φαίνεται να καταθέτουν δεσμευτική πρόταση εξαγοράς, πριν το ΣτΕ αποφανθεί επίσημα για το αν ήταν νόμιμη ή όχι η μεταβίβαση των μετοχών της ΕΥΑΘ στο ΤΑΙΠΕΔ.
Ήδη από τις αρχές Νοεμβρίου έχουν διαρρεύσει πληροφορίες ότι το ΣτΕ ακυρώνει τη μεταβίβαση των μετοχών, κρίνοντας ότι το νερό ως δημόσιο αγαθό θα πρέπει να εξαιρεθεί από τη διαδικασία ιδιωτικοποιήσεων. Η προσφυγή για την ακύρωση της μεταβίβασης του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών των εταιρειών ΕΥΑΘ και ΕΥΔΑΠ από το δημόσιο στο ΤΑΙΠΕΔ έγινε τον περασμένο Ιούνιο από τις ομοσπονδίες των εργαζομένων. Είναι πιθανό, όμως, και μετά την απόφαση του ΣτΕ το ΤΑΙΠΕΔ να επανέλθει με αλλαγές που απλώς θα μεταθέτουν τη διαδικασία του διαγωνισμού.
Φαίνεται, μάλιστα, πως το Ταμείο Συνοχής της Ε.Ε. θα συνεχίσει να χρηματοδοτεί με 100 εκ. ευρώ τα έργα υποδομής που αναμένεται να παραδοθούν το 2016, ακόμη και μετά την προωθούμενη πώληση της ΕΥΑΘ, που επιχειρείται να ολοκληρωθεί πολύ πιο γρήγορα, όπως αποκάλυψε με ερώτησή του ο ευρωβουλευτής Κρίτων Αρσένης. Παράνομα και παράτυπα, αν η ΕΥΑΘ περιέλθει στα χέρια του αγοραστή, τότε αυτός θα καρπωθεί ως κυβερνητικό «δώρο» την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, αποσβένοντας με διαδικασία fast track το κεφάλαιό του, το πολύ στα επόμενα 3-4 χρόνια.
Μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2014 το ΤΑΙΠΕΔ επιδιώκει να κατατεθούν οι δεσμευτικές προσφορές των δύο σχημάτων που πέρασαν στη β’ φάση του διαγωνισμού, εκτιμώντας ότι μέχρι τότε θα έχει δημοσιοποιηθεί και η απόφαση του ΣτΕ. Αν η απόφαση δεν αφήνει παραθυράκια, τότε φαίνεται πως θα επανεξετασθεί το θέμα της ιδιωτικοποίησης ΕΥΑΘ και ΕΥΔΑΠ και δε θα προχωρήσει ο διαγωνισμός. Άλλωστε, όπως επιβεβαιώθηκε, η πώληση της ΕΥΑΘδεν αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση της χώρας.
Ήδη η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Κ. Μακεδονίας έχει δηλώσει αντίθετη με την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ, όπως έκαναν και την Παρασκευή δήμαρχοι της Θεσσαλονίκης στη διάρκεια της σύσκεψης με τους εκπροσώπους του ΤΑΙΠΕΔ, της ΕΥΑΘ και των υποψηφίων επενδυτών. Η ΠΕΔ προτίθεται να μπλοκάρει κάθε διαδικασία παραχώρησης της εταιρείας σε ιδιώτες με προσφυγές στα ευρωπαϊκά και ελληνικά δικαστήρια και εκ νέου στο ΣτΕ, καθώς τμήματα των υπό παραχώρηση δικτύων της ΕΥΑΘ είχαν κατασκευαστεί από τους ΟΤΑ τις δεκαετίες του '70 και του '80. Ταυτόχρονα, η ΠΕΔ επεξεργάζεται πρόταση για τη δημιουργία της διαδημοτικής εταιρείας ύδρευσης -αποχέτευσης, ώστε να διεκδικήσει την ανάληψη διαχείρισης της ΕΥΑΘ, όπως επιχείρησε η πρωτοποριακή Κίνηση 136 και αποκλείστηκε παράτυπα.
Οι εργαζόμενοι της ΕΥΑΘ επισημαίνουν ότι η ιδιωτικοποίηση του νερού θα σημαίνει αύξηση των τιμολογίων ενώ η κατανάλωση νερού έχει μειωθεί κατά 7 κυβικά καθώς οι πολίτες αδυνατούν ήδη να πληρώσουν τους λογαριασμούς του νερού. Το ιδιωτικό μονοπώλιο -λένε- σε ορισμένες περιπτώσεις θα διακόψει την πρόσβαση στο νερό και την υγιεινή από άνεργους και οικονομικά ασθενείς συνανθρώπους μας.
Μάλιστα, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση, το 76% των πολιτών της Θεσσαλονίκης αντιτίθεται στην ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ. Στην Ιταλία το 96% του κόσμου αντιτίθεται στην ιδιωτικοποίηση του νερού ενώ στη Βιέννη το 87% τάχθηκε επίσης ενάντια σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Δύο εκατομμύρια πολίτες απ’ όλη την Ευρώπη έχουν υπογράψει για την αποτροπή της ιδιωτικοποίησης του νερού, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών «Right2water» για σχετικό αίτημα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αποσύρει το νερό από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας για τις συμβάσεις παραχώρησης, συμπλέοντας έτσι με τον ΟΗΕ, προστατεύοντας το ανθρώπινο δικαίωμα πρόσβασης σε ύδρευση και αποχέτευση.
Όπου έγινε ιδιωτικοποίηση του νερού, απέτυχε παταγωδώς και επέστρεψε στο δημόσιο χαρακτήρα του, όπως στο Παρίσι, το Βερολίνο, τη Γκρενόμπλ, την Τουλούζη, τη Μασσαλία, την Κοτσαμπάμπα στη Βολιβία κ.α.
Στην Κοτσαμπάμπα, μάλιστα, οι εταιρείες επέβαλαν φόρο ακόμη και για το νερό της βροχής, όπως μας είχε πει ο Βολιβιανός υπουργός Πολιτισμών Πάμπλο Κανέδο, που πρωταγωνίστησε στον αγώνα των κατοίκων, οι οποίοι πέτυχαν να ακυρώσουν την παραχώρηση της εκμετάλλευσης του πόσιμου νερού. Σχετικά με το σημερινό καθεστώς διαχείρισης του νερού στην Βολιβία ο κ. Κανέδο επεσήμανε ότι στις πόλεις έχουν δημιουργηθεί δημόσιες εταιρείες και στη διαχείριση του νερού συμμετέχουν και οι πολίτες, μαζί με τους εργαζόμενους στην ύδρευση. Επιπλέον, έχουν δημιουργηθεί συνεργατικές κολεκτίβες, όπου οι γείτονες μιας περιοχής έχουν συμμετοχή στις διαδικασίες της διαχείρισης. Μάλιστα, η Βολιβιανή κυβέρνηση έχει ξεκινήσει ένα πρόγραμμα για τη δημιουργία υποδομών με σκοπό τη διάθεση πόσιμου νερού σε περιοχές που μέχρι σήμερα δεν υπήρχε, επενδύοντας το πλεόνασμα από την εταιρεία του νερού αλλά και από τη διαχείριση άλλων αγαθών, όπως το αέριο και το πετρέλαιο.
Ενώ η Ευρώπη των πολιτών αγωνίζεται για να αναγνωριστεί το νερό ως συλλογικό αγαθό και ανθρώπινο δικαίωμα στα κείμενα της ΕΕ, στη Βολιβία είναι ήδη συνταγματικά κατοχυρωμένο, η οποία ξεπέρασε την οικονομική κρίση και τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές χωρίς να εκχωρεί τα συλλογικά αγαθά με συνοπτικές διαδικασίες σε ιδιώτες "επενδυτές". Και από αυτές τις επιλογές ήδη εμπνέονται και οι ευρωπαίοι πολίτες.
Το νερό είναι αναπαλλοτρίωτο δημόσιο αγαθό, απαραίτητο για τη ζωή, που πρέπει να είναι προσβάσιμο σε όλους τους πολίτες και η διαχείρισή του να γίνεται με κύριο γνώμονα τη βιωσιμότητα και όχι την εμπορική λογική της μεγιστοποίησης του κέρδους. Σε αυτό στοχεύουν οι ενημερωτικές εκστρατείες και εκδηλώσεις, όπως η στήριξη της πανευρωπαϊκής εκστρατείας συλλογής υπογραφών Right2water, των δράσεων της Κίνησης 136 για να γίνουν πρωταγωνιστές οι πολίτες και του «SOSτε το Νερό» ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ[1],[2],[3],[4],. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, διοργανώθηκαν εκδηλώσεις[5] στο ευρωκοινοβούλιο και κατατέθηκαν ερωτήσεις[6],[7] από τον ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων Ν. Χρυσόγελο προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που πέτυχαν σημαντική απάντηση[8] του Επιτρόπου Όλι Ρεν, στην οποία αρνείται κατηγορηματικά ότι η ιδιωτικοποίηση των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση της Ελλάδας.
Το συντονιστικό Πολιτών και Φορέων «SOSτε το νερό» υποστηρίζει ότι μέσω της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων υπάρχει η δυνατότητα διενέργειαςδημοψηφίσματος από τα δημοτικά συμβούλια και των 14 δήμων του πολεοδομικού συγκροτήματος ενώ έχει παρθεί απόφαση για τη διενέργειά του και από τον Δήμο Θεσσαλονίκης αλλά κανείς δεν έχει πάρει την πρωτοβουλία ούτε έχει κάνει κάτι για το θέμα. Και προτείνει ότι, αν δεν υπάρχει περίπτωση να γίνει αυτό με την τυπική διαδικασία, τότε να διεξαχθεί αυτό άτυπα και πριν η πώληση της ΕΥΑΘ εμφανιστεί ως τετελεσμένο γεγονός.
*Ο Μιχάλης Τρεμόπουλος είναι πρώην ευρωβουλευτής, εκπρόσωπος Τύπου των Οικολόγων Πράσινων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου