Δώδεκα παραλειπόμενα ποιήματα του Γιώργου Κοτζιούλα

sarantakos Νίκος Σαραντάκος Οκτ΄βριος . 22

Το περιοδικό Μικροφιλολογικά της Λευκωσίας, με το οποίο είχα τη χαρά να συνεργάζομαι περιστασιακά τα τελευταία δέκα χρόνια, σταμάτησε την έντυπη έκδοσή του ύστερα από 52 χάρτινα τεύχη (ένα τεύχος κάθε εξάμηνο) και 34 αφιερωματικά τεύχη (τα "Μικροφιλολογικά τετράδια", αφιερωμένα σε ένα θέμα κάθε φορά). Ωστόσο, σημείο των  καιρών, εξακολουθεί να εκδίδεται, αλλά ηλεκτρονικά -και με αυτή τη μορφή έχει ήδη εκδώσει δύο ακόμη τεύχη, πάντοτε εξαμηνιαία, το 53ο και το 54ο. Όλα τα τεύχη των Μικροφιλολογικών (54 συν 34) μπορείτε να τα βρείτε στη σελίδα αυτή του Πανεπιστημίου Κύπρου, χάρη στη φροντίδα του φίλου Λευτέρη Παπαλεοντίου. Αξίζει να ρίξετε μια ματιά και να κατεβάσετε όσα τεύχη σας ενδιαφέρουν.

Μου αρέσει που το περιοδικό συνεχίζει να "εκδίδεται" ανά εξάμηνο, σελιδοποιημένο, σε pdf, αντί να δημοσιεύει απλώς τα άρθρα στον ιστότοπο όπως και όταν τα στέλνουν οι συνεργάτες του.

Eπίσης, όπως βλέπετε και από το εξώφυλλο (και ακόμα περισσότερο αν φυλλομετρήσετε το τεύχος) με την ηλεκτρονική μορφή το περιοδικό απέκτησε (λελογισμένα έστω) και χρώμα, ενώ οι έντυπες εκδόσεις ήταν σε δωρικό ασπρόμαυρο.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το 54ο τεύχος, στο οποίο υπάρχει και μια δική μου συνεργασία, για 12 παραλειπόμενα ποιήματα του Γιώργου Κοτζιούλα, αφιερωμένη στη μνήμη του γιου του, του Κώστα Κοτζιούλα, που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή (είχαμε αφιερώσει άρθρο).

Την παραθέτω εδώ, από το αρχείο Word που είχα στείλει -άρα με κάποιες δευτερεύουσες διαφορές από το δημοσιευμένο κείμενο.

Σημειώνω ότι κάποια από τα 12 ποιήματα έχουν  ήδη δημοσιευτεί στο ιστολόγιο, οπότε πιθανώς να σας είναι γνωστά.

ΔΩΔΕΚΑ ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ ποιήματα του Γιώργου Κοτζιούλα

Στη μνήμη του Κώστα Κοτζιούλα

Με τον  όρο «παραλειπόμενα» εννοώ ποιήματα του Κοτζιούλα που δεν περιλαμβάνονται στη  συγκεντρωτική έκδοση  των Απάντων του ποιητή, που έγινε μετά τον θάνατό του με τη φροντίδα της οικογένειάς του και φίλων του, και η οποία, βέβαια, περιλάμβανε τόσο όλες τις συλλογές που είχε εκδώσει στη ζωή του ο Γιώργος Κοτζιούλας (1909-1956) όσο και ποιήματα που είχαν μείνει ανέκδοτα.

Τα παραλειπόμενα του Κοτζιούλα είναι πολύ περισσότερα από δώδεκα, βέβαια· πρέπει να  ξεπερνούν τα εκατό ποιήματα. Πολλά από αυτά βρίσκονται στο αρχείο Κοτζιούλα, που το κρατούσε με συγκινητική φροντίδα και αυταπάρνηση έως τον πρόσφατο θάνατό του ο γιος του, ο φιλόλογος Κώστας Κοτζιούλας (1951 – 23.8.2023), αριθμημένα και καθαρογραμμένα από τον  ίδιο τον ποιητή. Άλλα βρέθηκαν από διάφορους ερευνητές, μεταξύ των οποίων και ο υπογράφων, σε παλιές εφημερίδες και περιοδικά.

Όταν έβρισκα δημοσιευμένα ποιήματα του Κοτζιούλα που δεν περιλαμβάνονταν στα Άπαντα, τα έστελνα στον Κώστα, τον γιο του· κάποιες φορές, το ποίημα ήταν άγνωστο και  σε κείνον, ενώ άλλοτε το είχε σε χειρόγραφο στο αρχείο. Κάποτε, με αιφνιδίαζε ο ίδιος, όταν  ανακάλυπτε κάποιο δημοσίευμα του πατέρα του με ψευδώνυμο -όπως το Ξαλάφρωμα, που θα το δούμε πιο κάτω. Όσα παραλειπόμενα είχαν  βρεθεί έως το 2017 συμπεριλήφθηκαν στην εξαιρετική καταγραφή του Σταμάτη Μερσινιά («Η εργογραφία του Γιώργου Κοτζιούλα», Ιωάννινα 2017). Σχεδιάζαμε με τον  Κώστα πώς θα γινόταν η έκδοση των  Παραλειπομένων του πατέρα του· ο θάνατός του δυσχεραίνει πολύ το εγχείρημα, αλλά η σημερινή δημοσίευση ας  θεωρηθεί ένα  πρώτο βήμα.

Πρόκειται για τα εξής ποιήματα:

Το τραγούδι του ποιητή (1926)

Τζιτζίκι (1927)

Φθινοπωρινό (1929)

Χωριατόπουλο (1930)

Τετράστιχο για τον Δενδρινό (1938)

Ξαλάφρωμα (1940)

Ξεπροβόδισμα (1941)

Πίσω απ’ τον κόσμο (1944)

Στους Επονίτες του  24ου (1944)

Στον Λεωνίδα Σωμάκο (Αυγή 7.9.76)

Ανθρωπομάζωμα (1947)

Δοκιμασία (1959)

Συνεχίστε να διαβάζετε Δώδεκα παραλειπόμενα ποιήματα του Γιώργου Κοτζιούλα.