Από τα Οσκαρ και τις Κάνες... στα θερινά
Ο Νορβηγός σκηνοθέτης Γιοακίμ Τρίερ που μας έδωσε ένα ανατριχιαστικό θρίλερ, το «Θέλμα» το 2017, αλλάζει διάθεση και ύφος και με το «Ο χειρότερος άνθρωπος του κόσμου» δοκιμάζεται, με μεγάλη επιτυχία, στη ρομαντική κομεντί. Ο Τρίερ κάνει μια ταινία θεωρητικά κοινότοπη με τρόπο δικό του, που ξετυλίγεται με τις ακριβώς σωστές δόσεις ενδοσκόπησης, σαχλαμάρας, χιούμορ, μελαγχολίας και ζεστασιάς | «The Gray Man» σε σκηνοθεσία Αντονι Ρούσο και Τζο Ρούσο, που διασκευάζουν το πρώτο βιβλίο της λογοτεχνικής σειράς κατασκοπίας του Μαρκ Γκρίνεϊ σε μια ταινία εντατικού ρυθμού, ισχνής πλοκής αλλά τόσο, μα τόσο σέξι πρωταγωνιστών | Σε επανέκδοση «Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν» του Γίρι Μένζελ, από τα ωραιότερα δείγματα του Νέου Τσέχικου Κύματος, προβλήθηκε… στον υπόλοιπο κόσμο το 1967 και τιμήθηκε με το Οσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας.
Ο χειρότερος άνθρωπος του κόσμου
(Verdens verste menneske, Νορβηγία, Γαλλία, Σουηδία, Δανία, 2021, 128’)
★★★½☆
● σκηνοθεσία: Γιοακίμ Τρίερ
● ηθοποιοί: Ρενάτε Ράινσβε, Αντερς Ντάνιελσεν Λίε, Χέρμπερτ Νόρντρουμ
Ο Νορβηγός σκηνοθέτης που μας έδωσε ένα ανατριχιαστικό θρίλερ, το «Θέλμα» το 2017, και μια ανατρεπτική διαδρομή στον εθισμό με το «Οσλο, 31 Αυγούστου» το 2011, με σταθερό συν-σεναριογράφο τον Εσκιλ Βογκτ, αλλάζει διάθεση και ύφος, εντοπίζει το κέφι και το χιούμορ του και δοκιμάζεται, με μεγάλη επιτυχία, στη ρομαντική κομεντί – που επειδή είναι σκεπτόμενη μπορείς να την πεις και δραμεντί, έστω κι αν βγαίνεις με πλατύ χαμόγελο από την αίθουσα.
Ηρωίδα είναι η 20χρονη Τζούλι κι αυτή είναι μια μετάβαση από την εφηβεία στην ενηλικίωση – τι κι αν η Τζούλι είναι, έτσι κι αλλιώς, ενήλικη από την αρχή; Η πορεία μιας νέας γυναίκας που ξεκινά ετερόφωτη και, μέσα από επαγγελματικές επιλογές και, κυρίως, επιλογή ερωτικών συντρόφων και άρα τρόπου και στάτους ζωής, καταλαβαίνει πώς να γίνει αυτόφωτη. Η Τζούλι, μέσα σε τέσσερα, τόσο αστείρευτα νεανικά χρόνια, προσπαθεί να πάρει τις μεγάλες, αμετάκλητες νομίζουμε όλοι, αποφάσεις της ζωής. Σπουδάζει στην ιατρική. Ομως σίγουρα, τελικά, θέλει να γίνει ψυχολόγος, τόσο πιο σημαντικός ο νους από το σώμα. Ή μήπως φωτογράφος; Κι αν το κάρμα της βρίσκεται στην αρθρογραφία; Ο Ακσελ, ο ανερχόμενος, αιχμηρός κομίστας, είναι σίγουρα ο άνδρας με τον οποίο θα χτίσει το μέλλον της. Ή μήπως αυτός είναι ο Αϊβιντ, επίσης δεσμευμένος, αλλά τόσο πρόθυμος να δοκιμάσουν μαζί ό,τι πιο προσωπικό δεν ορίζεται ως μοιχεία;
Η ιστορία της Τζούλι ξετυλίγεται σε 12 κεφάλαια, έναν πρόλογο κι έναν επίλογο, σ’ ένα μείγμα αστικού ρεαλισμού (πόσο όμορφο το Οσλο των δρόμων με τα δέντρα, των μικρών μπαρ και των κομψών διαμερισμάτων), με ενέσεις σεναριακού κι αισθητικού σουρεαλισμού: μια απολαυστική, ψυχοβγαλτική κι ενοχικά αστεία σκηνή με μαγικά μανιτάρια και μια σκηνή χωρισμού τόσο συγκλονιστική που ο χρόνος και ο χώρος, μαζί, σταματούν.
Ο Τρίερ κάνει μια ταινία θεωρητικά κοινότοπη –όσο είναι ωρίμανση ή η καμπύλη ενός ρομάντζου– με τρόπο δικό του. Μια ταινία που αν ήταν αμερικανική θα ήταν πιο happy, αν ήταν γαλλική θα ήταν πιο ποζάτη, αλλά τώρα ξετυλίγεται με τις ακριβώς σωστές δόσεις ενδοσκόπησης, σαχλαμάρας, χιούμορ, μελαγχολίας και ζεστασιάς.
Όχι λιγότερο χάρη στην ερμηνεία (δίπλα στον μόνιμο πρωταγωνιστή του Τρίερ, Αντερς Ντάνιελσεν Λίε, κι έναν αλλόκοτα γοητευτικό, του επιπέδου του «παράγωνου» Ανταμ Ντράιβερ στο «Girls», Χέρμπερτ Νόρντρουμ), της συγκλονιστικής Ρενάτε Ράινσβε, που χτίζει μια Τζούλι μαγνητική, φρέσκια, μαζί λίγο νάρκισσο και λίγο ατσούμπαλη, ακαταμάχητη. Μια φυσική και ευαίσθητη ηθοποιός που άξια κέρδισε το Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας στο Φεστιβάλ Κανών, ενώ η ταινία του Τρίερ διεκδίκησε φέτος τα Οσκαρ Σεναρίου και Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας. Μια ταινία που θέλεις να σου κάνει παρέα όλο το καλοκαίρι, να την πάρεις βόλτα στο σούρουπο, στο ξημέρωμα, στη θάλασσα και στο χιλιοπατημένο πεζοδρόμιο της γειτονιάς σου.
The Gray Man (ΗΠΑ, Τσεχία, 2022, 122’)
● σκηνοθεσία: Αντονι Ρούσο, Τζο Ρούσο
● ηθοποιοί: Ράιαν Γκόσλινγκ, Κρις Εβανς, Ανα ντε Αρμας
Οι αδελφοί Ρούσο (των «Captain America» και των «Avengers») διασκευάζουν το πρώτο βιβλίο της λογοτεχνικής σειράς κατασκοπίας του Μαρκ Γκρίνεϊ σε μια ταινία εντατικού ρυθμού, ισχνής πλοκής αλλά τόσο, μα τόσο σέξι πρωταγωνιστών. Ο «Gray Man» του τίτλου είναι ένας πολυμήχανος πράκτορας της CIA (υποδύεται ο Ράιαν Γκόσλινγκ), ο οποίος, κατά λάθος (ή μήπως όχι;), αποκαλύπτει το πιο ενοχοποιητικό μυστικό της Υπηρεσίας. Φυγάς πλέον, με την Υπηρεσία να τον αναζητά, ο «Gray Man» καταδιώκεται επιπλέον από τον εκδικητικό πρώην συνάδελφό του, τον Λόιντ Χάνσεν (τον υποδύεται ο Κρις Εβανς), ο οποίος, μάλιστα, τον επικηρύττει, φέρνοντας στο κατόπι του κάθε πληρωμένο δολοφόνο που σέβεται τον εαυτό του, σ’ ένα διεθνές ανθρωποκυνηγητό. Ενας σεναριακός σκελετός γεμάτος κλισέ, που έχει νόημα κυρίως για να στήσουν τα αδέλφια σκηνοθετών όσες σκηνές δράσης ή βίας τραβάει η όρεξή τους και για να χορτάσουν οι θεατές από την ομορφιά του Γκόσλινγκ, του Εβανς και της Ανα ντε Αρμας, αδιαφορώντας πλήρως για μια πιθανή συντέλεια του κόσμου (στην ταινία, τουλάχιστον).
*******************************************Επανέκδοση
Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν
(Ostre sledované vlaky, Τσεχοσλοβακία, 1966, 92’)
★★★½☆
● σκηνοθεσία: Γίρι Μένζελ
● ηθοποιοί: Βάτσλαβ Νετσκάρ, Γιόζεφ Σομρ, Βλαστιμίλ Μπρόντσκι
Δεύτερος Παγκόσμιος, η Τσεχοσλοβακία βρίσκεται υπό γερμανική κατοχή, όμως το μόνο που νοιάζει τον Μίλος, έναν νεόκοπο ελεγκτή σιδηροδρομικού σταθμού, είναι να χάσει την παρθενιά του στην πρώτη του βραδιά με την όμορφη Μάσα. Ο Μίλος δεν θα καταφέρει να σταθεί στο απαιτούμενο ύψος: όμως, προσπαθώντας να ανακτήσει την αυτοπεποίθησή του, θα τολμήσει ακόμα και μια απονενοημένη πράξη αντίστασης κατά των ναζί κατακτητών. Πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Γίρι Μένζελ που έφυγε το 2020 (βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα του σπουδαίου Τσέχου συγγραφέα Μπόχουμιλ Χράμπαλ), από τα ωραιότερα δείγματα του Νέου Τσέχικου Κύματος, προβλήθηκε… στον υπόλοιπο κόσμο το 1967 και τιμήθηκε με το Οσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας, βάζοντας τον δημιουργό της στον χάρτη του πολιτικού, ιδεαλιστικού, αξέχαστου σινεμά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου