"Χρέος" και " Θεμέλιο": δύο πονήματα-άθλοι του Αριστείδη Θωμόπουλου

 
Μέσα σε δύο χρόνια (2018 και 2019) ο έγκριτος  Δικηγόρος  και επί σειρά  ετών Δημοτικός  Σύμβουλος  του Δήμου Αλίμου (1983-2006) Αριστείδης Σπ. Θωμόπουλου  ολοκλήρωσε και εξέδωσε μέσω του Δήμου Αλίμου δύο πονήματα , που αποτελούν άθλους ακόμα και για τον πιο ακάματο εργάτη του πνεύματος.
Τον Ιούλιο του  2018 ολοκλήρωσε την καταγραφή των εγγράφων των φακέλων του αρχείου του ως Δημοτικού Συμβούλου , το οποίο  εξέδωσε  σε  δίτομο βιβλίο υπό τον τίτλο  «ΤΟ ΧΡΕΟΣ».
Ακολούθησε, ένα χρόνο μετά , τον Οκτώβριο του 2019 ,  η έκδοση ενός εξαιρετικά σημαντικού βιβλίου  με τον τίτλο «ΤΟ ΘΕΜΕΛΙΟ» .
Το βιβλίο αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό , πολύτιμο όργανο στα χέρια κάθε ιστορικού μελετητή αλλά κάθε ελλόγιμου αναγνώστη , διότι περιλαμβάνει  τον ερανισμό και τα σχόλια σε χωρία ταυτοτικών στοιχείων του Θουκυδίδη, και, σε αναφορές από την αρχαία και νεότερη γραμματεία για τους αρχαίους δήμους Αλιμούντος και Ευωνύμου, την Κωλιάδα άκρα, τον Άγιο Κοσμά, τους Τράχωνες, τη Κοινότητα Καλαμακίου, το Δήμο Αλίμου, τον Υμηττό, το Ελληνικό, το ρέμα Πικροδάφνης και άλλα.
Το "Θεμέλιο" Πρόκειται για μία πολύ σοβαρή εργασία, αφού αποτελεί τη  μελέτη και συγκέντρωση πολυπληθέστατων  πληροφοριών και μαρτυριών από διάφορες πηγές για τις περιοχές αυτές .


Στο πρόλογό του  ο συγγραφέας εξηγεί τους λόγους και την ανάγκη που τον ώθησαν να γράψει το συγκεκριμένο βιβλίο :
«….Εξακολουθούσε όμως να υπάρχει η στέρηση και μη αυτοτελής ύπαρξη «κειμένων βάσης», ή αυτό που λέμε «αρχειακών πηγών» που να αφορούν το Δήμο μας, στη διαχρονία. Τούτο αποτελούσε μια δυσαναπλήρωτη έλλειψη για μένα, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων μου ως δημοτικού συμβούλου και την ικανοποίηση της φιλαναγνωσίας μου και υποθέτω και για πολλούς άλλους. Δεν υπήρχε δηλαδή ένα corpus κειμένων στο οποίο θα μπορούσε να καταφύγει και βασιστεί κάποιος για να αναπλάσει ή ιστορήσει το παρελθόν, στο σύνολό του ή στα επί μέρους γεγονότα.  Με βάση πρωτογενείς πηγές, με σκοπό να μπορεί να έχει την αυτοτελή και ευθεία πληροφόρηση από αυτές, με αυθεντική και επιστημονική ακρίβεια. Και έτσι να του παρέχεται η δυνατότητα να έχει τη δική του πολυπρισματική οπτική και κριτική θεώρηση για τα πράγματα.
Αυτή την έλλειψη, προσπαθεί να καλύψει το παρόν πόνημα. Δηλαδή να προσδιορίσει, καταγράψει ή αποθησαυρίσει, από τις αρχαίες και νεώτερες γραμματείες, τις αναφορές που γίνονται σε αυτές για τον τόπο μας και τους ανθρώπους του, τα αρχαιολογική ευρήματα που βρέθηκαν στη γη μας, κοινωνικά/ιστορικά γεγονότα κ.α.»

Ο συγγραφέας του βιβλίου, Αριστείδης Σπ. Θωμόπουλος, τιμήθηκε με ειδική αναμνηστική πλακέτα που του απονεμήθηκε από την Εταιρεία Προστασίας και Αξιοποίησης Αρχαιοτήτων Εισόδια-Τράχωνες, κατά την εκδήλωση «Ανατολή είναι η Πατρίδα μου» που πραγματοποιήθηκε στο Κτήμα Τραχώνων την Τετάρτη 25 Σεπτεμβρίου, για την συνεισφορά του στους αγώνες που δόθηκαν για να γίνουν επισκέψιμοι ο  Ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου και το Κτήμα Τραχώνων.

ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΘΩΜΟΠΟΥΛΟΣ
Σύντομο βιογραφικό:
 

Γεννήθηκε στην Καλαμάτα το 1946 . Είναιν παιδί  ΕΑΜιτών αγωνιστών για τη λευτεριά της πατρίδας , που , αντί τιμών,  βίωσαν τη σκληρότητα του μεταπολεμικού κράτους με συνεχείς διώξεις. Ο πατέρας του,  Σπύρος Θωμόπουλος, εξορίστηκε , φυλακίστηκε , εκλέχτηκε δημοτικός σύμβουλος Δήμου Καλαμάτας, υπέστη όμως εργατικό δυστύχημα και πέθανε,  νέος ακόμα.Τα αδέλφια του, Δημοσθένης-Δήμος και Γιάννης Θωμόπουλος, υπήρξαν και οι δύο εξόριστοι κατά και μετά τον Εμφύλιο πόλεμο.

Ο νεαρός Αριστείδης , αν και ζούσε σε τόσο δυσμενές  για την οικογένειά του περιβάλλον, κατάφερε να διαμορφώσει τη δική του φωτεινή προσωπικότητα  εργαζόμενος σκληρά και φοιτώντας στο νυχτερινό γυμνάσιο της πόλης , διψώντας για γράμματα και γνώση. Παράλληλα, οργανώθηκε στο μαθητικό κίνημα (ΣΕΜΜΕ)και συμμετείχε στους αγώνες των μαθητών των νυχτερινών σχολείων για την κατάργηση του έβδομου χρόνου φοίτηση;
Την τελευταία χρόνια των γυμνασιακών σπουδών του   την πέρασε στην Αθήνα , όπου μετακόμισε , για να προετοιμαστεί καλύτερα για την εισαγωγή του στο Πανεπιστήμιο. Πράγματι, αφού τελείωσε το Νυχτερινό Γυμνάσιο της οδού Λιοσίων εργαζόμενος παράλληλα σε βουλκανιζατέρ  , έδωσε εξετάσεις  για το Ακαδημαϊκό Απολυτήριο και εισήχθη με καλή σειρά στη Νομική Αθηνών, μαζί με πολλούς συμμαθητές του , που κι αυτοί πέτυχαν , αν και εργαζόμενοι σκληρά, σε διάφορες σχολές .
 Μετά την αποφοίτησή από τη Νομική,   δικηγόρησε με επιτυχία   επί 43 χρόνια στην Αθήνα. Κατοικεί στον Άλιμο για περισσότερο από πενήντα χρόνια, νυμφευμένος με τη δικηγόρο Ευθαλία Θεολογή και έχουν δύο παιδιά.
Ο Αριστείδης  Θωμόπουλος, ταγμένος πάντοτε στην Αριστερά , υπηρέτησε με συνέπεια τις ιδέες της Ανανέωσης μέσα από την ενεργή ανάμειξή του στα κοινά.
Η θητεία του ως δημοτικού συμβούλου  ή αντιδημάρχου στο Δήμο Αλίμου από το 1983 έως το 2006, ιδίως με τη δημοτική κίνηση «Συνεργασία Πολιτών για τον Άλιμο», ήταν ιδιαίτερα πετυχημένη.  Κατά τη διάρκεια της θητείας του, πρότεινε στο Δημοτικό Συμβούλιο πολλές πρωτοποριακές αποφάσεις που ελήφθησαν από αυτό (π.χ. για τον τρόπο χρέωσης της αποχέτευσης με κοινωνικά κριτήρια, για την επιβολή τέλους υποβάθμισης περιβάλλοντος στις μεγάλες επιχειρήσεις, για την ασφάλιση των μαθητών κ.ά.).

Υπηρέτησε ως μέλος του Δ.Σ. του Πολιτιστικού Κέντρου του Δήμου και άλλων νομικών προσώπων, κι ήταν μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής του «Α’ Διεθνούς Συμποσίου για το Θουκυδίδη» (1985). Επίσης ήταν μέλος της «Συντονιστικής Επιτροπής για τη σωτηρία της Παραλίας».
Έχει κατ επανάληψη (με συλλογικότητες και πολίτες) προσφύγει στη Δικαιοσύνη για τα μεγάλα ζητήματα του Δήμου , π.χ. Κτήμα Τράχωνες-ΜΑΚΡΟ, ξεπούλημα Παραλίας, μη ένταξη στο σχέδιο πόλης της περιοχής «Τρουμπάρι», για την υπεράσπιση των κοινόχρηστων χώρων, του δημοσίου συμφέροντος και των ατομικών δικαιωμάτων (π.χ. Ναός Εισοδίων Τραχώνων).
Άρθρα του για θέματα Τοπικής Αυτοδιοίκησης και για ζητήματα του Δήμου Αλίμου  έχουν δημοσιευτεί στο περιοδικό «Τοπική Αυτοδιοίκηση» και σε  εφημερίδες.

Και τα δύο βιβλία του Αριστείδη Θωμόπουλου είναι  εκτός εμπορίου. Κυκλοφόρησαν σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, αλλά βρίσκονται στη διάθεση του κοινού με τη μορφή  PDF.
Απ΄ό,τι πληροφορούμαι,  ο Δήμος Αλίμου προτίθεται να εκδώσει το "Θεμέλιο" κανονικά.
Από την ιστοσελίδα του Δήμου αναρτούμε το εξαιρετικά πολύτιμο αυτό   πόνημα του λαμπρού επιστήμονα , διά βίου ενεργού και  προοδευτικού πολίτη, ακάματου συλλέκτη ιστορικών ντοκουμέντων και ,  κατά γενική ομολογία, υπέροχου ανθρώπου  

Αριστείδης Σπ. Θωμόπουλος

Δικηγόρος - Δημοτικός Σύμβουλος Αλίμου 1983-2006

Τ Ο Θ Ε Μ Ε Λ Ι Ο

Ερανισμός και σχόλια: ταυτοτικών στοιχείων του Θουκυδίδη και αναφορών από την αρχαία και νεότερη γραμματεία για τους αρχαίους δήμους Αλιμούντος κι Ευωνύμου, την Κωλιάδα άκρα, τον Άγιο Κοσμά, τους Τράχωνες, την Κοινότητα Καλαμακίου, το Δήμο Αλίμου, τον Υμηττό, το Ελληνικό, το ρέμα Πικροδάφνης κι άλλα...

ΕΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Ο Αλιμούσιος  Ευξίθεος υπερασπίζεται τη γνησιότητά του ως Αθηναίου Πολίτη απέναντι στον κατήγορό Ευβουλίδη, προσωπικό  εχθρό του, επίσης Αλιμούσιο.

Δημοσθένης(384-322 π.Χ.), Έφεσις προς Ευβουλίδην.

 (β-ΑΘ,ΘΟΠΑΑ 885.3.ΔΗΜ). 

Εισαγωγή Αριστείδη Θωμόπουλου:

 Ο δημόσιος δικανικός λόγος αυτός (= διότι ο ομιλών υπερασπίζεται το δικαίωμά του ως Αθηναίου πολίτη κατά του δήμου του, άρα δεν πρόκειται για ιδιωτική διαφορά και δίκη), με τίτλο «Εφεσις προς Ευβουλίδην»,αφορά τον αρχαίο δήμο Αλιμούντος. 
Ο Αλιμούσιος Ευξίθεος, διαγράφηκε από το «Ληξιαρχικόν γραμματείον» (=δημοτολόγιο) διότι, τάχα, δεν ήταν γνήσιος Αθηναίος πολίτης. Κατήγορός του ο Ευβουλίδης, εχθρός του, επίσης Αλιμούσιος. 
Η διαγραφή κατά τη συνέλευση επετεύχθη,  διότι ο Ευβουλίδης και οι φίλοι του κούρασαν τους πολίτες (το «δήμο») με τις προηγούμενες υποθέσεις, ψηφίσματα, ομιλίες και παρεμβάσεις, και όταν, αργά το βράδυ, έγινε η «διαψήφισις» (= ψηφοφορία) ,  είχαν παραμείνει μόνο αυτοί οι «προπαρεσκευασμένοι» = «στημένοι», οι οποίοι έπραξαν ως ετάχθησαν. Χωρίς αποδεικτικά στοιχεία διέγραψαν τον Ευξίθεο. Μετά από έφεση αυτού, η μη επιτυχής έκβαση της οποίας εγκυμονούσε σοβαρούς κινδύνους γι αυτόν (βλέπετε, πιο κάτω),  ο Ευβουλίδης, εκλεγείς από το δήμο, προσήλθε στο Εφετείο χωρίς και πάλι να προσκομίσει κανένα απολύτως στοιχείο. Ο Ευξίθεος προσκόμισε μάρτυρες για κάθε ισχυρισμό του και απέδειξε ότι και ο πατέρας του και η μάνα του ήταν, Αθηναίοι πολίτες.
 Ο Αλιμούς περιγράφεται στο λόγο αυτό, ως φτωχός Δήμος. Κατ εκτίμηση είχε 200-300 κατοίκους μαζί με τις γυναίκες,παιδιά, μετοίκους κλπ.Οι «πολίτες Αθηναίοι» ήταν πολύ λιγότεροι. Γι αυτό εξέλεγε για τη Βουλή των 500 μόνο 3 βουλευτές , κατά τη πρώτη περίοδο 508-307/306.
 Κατά τις περιόδους 307/306-224/223 και 224/223-201/200 με 3 βουλευτές στη Βουλή των 600. Κατά την τελευταία περίοδο 201/200-126/127 και 126/127-3ος αι. είναι άγνωστος ο αριθμός βουλευτών του δήμου. Ενώ το Ευώνυμον ή Ευωνύμεια  ή  Ευωνυμία, εξέλεγε 10 βουλευτές, που αυξήθηκαν σε 12 το 306 π.Χ. (σ.2420) .  

Εισαγωγικό αρχαίο κείμενο:
  «Υπόθεσις. 1.-Γράφεται νόμος παρ Αθηναίοις γενέσθαι ζήτησιν πάντων των εγγεγραμμένων τοις ληξιαρχικοίς γραμματείοις, είτε γνήσιοι πολίται εισίν είτε μη, τους δε μη γεγονότας εξ αστού και εξ αστής εξαλείφεσθαι, διαψηφίζεσθαι δε περί πάντων τους δημότας,και τους μεν αποψηφισθέντας και εμμείναντας τη ψήφω των δημοτών εξαληλίφθαι και είναι μετοίκους, τοις δε βουλομένοις έφεσιν εις δικαστάς δεδόσθαι, καν μη αλώσι και παρά τω δικαστηρίω πεπράσθαι, εάν δαποφύγωσιν, είναι πολίτας. 
2.-Κατά τούτον τον νόμον του Αλιμουσίωνδήμου διαψηφιζομένου αποψηφίζεται Ευξίθεος τις, φάσκων δ’ εαυτόν υπ’ Ευβουλίδου εχθρού όντος κατεστασιάσθαι 103 εφήκεν εις το δικαστήριον, και επιδεικνύει εαυτόν εξ αστού και εξ αστής. Ει δε ετίτθευσεν η μήτηρ μου, δι απορίαν τουτ ́ εποίησεν. Ο δε πατήρ εξένιζε τη γλώττη, αιχμάλωτος γενόμενος και πραθείς. Δει δε μη τα ατυχήματα προφέρειν, αλλά τα γένη ζητείν». 

Ελεύθερη απόδοση: 

«1. Προτείνεται νόμος στους Αθηναίους να γίνει έλεγχος (αναθεώρηση, αναζήτηση) όλων των εγγεγραμμένων στους ληξιαρχικούς καταλόγους, εάν είναι γνήσιοι πολίτες ή μη. Και να εξαλείφονται όσοι δεν έχουν γεννηθεί από γνήσιους πολίτες Αθηναίους (=εξ αστού και αστής), και να γίνεται ο επανέλεγχος με ψηφοφορία (= στη συνέλευση) για όλους τους δημότες. Και όσοι μεν αποκλειστούν με απόφαση των δημοτών να αποσβηστούν από τους καταλόγους και να γίνουν μέτοικοι, όσοι όμως θέλουν, να ασκήσουν έφεση στους δικαστές. Και εάν μεν χάσουν τη δίκη έφεσης, να περιέρχονται στη θέση δούλων, εάν όμως κερδίσουν την έφεση να είναι πολίτες (δημότες).
 2. Και όταν ο δήμος των Αλιμουσίων έβαλε σε ψήφιση αυτόν το νόμο, αποκλείστηκε από τους καταλόγους κάποιος Ευξίθεος, που υποστηρίζοντας ότι έχει κατασυκοφαντηθεί από τον εχθρό του Ευβουλίδη, έκανε έφεση στο δικαστήριο και απόδειξε τον εαυτό του προερχόμενο από γνήσιους δημότες. Και εάν ήταν τροφός (= παραμάνα) η μάνα μου, είπε, αυτό το έκανε από φτώχεια. Και ο πατέρας μου ξενόφερνε στην (προφορά της) γλώσσα, επειδή αιχμαλωτίστηκε και πουλήθηκε. Πρέπει όμως να μη παρουσιάζουμε τα ατυχήματα (= τα οικογενειακά), αλλά να αναζητούμε το γένος μας (= τη γνησιότητά μας)».

 Σχόλια Αριστείδη Θωμόπουλου :

 Γενικές αναθεωρήσεις των δημοτικών καταλόγων (διαψηφίσεις) γνωρίζουμε δύο από την αρχαία γραμματεία: α) αυτή που έγινε το 445 επί Περικλέους (βίος Πλουτ. παρ. 37) ενόψει  διανομής σταριού, και, β) και άλλη το 346 μετά από ψήφισμα του Δημοφίλου επί άρχοντος Αρχίου. Η δίκη για την οποίαν ο λόγος αυτός, έγινε μετά το ψήφισμα του Δημοφίλου, πιθανόν το 345. Δηλαδή σε εποχή που η λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος είχε αλλοιωθεί ή εκφυλιστεί (*) . Ο Ευξίθεος φαίνεται ότι δεν ήταν νέος, αφού υπήρξε δήμαρχος του δήμου του και υποψήφιος για ιερέας του Ηρακλή (βλ. πιο κάτω), και πρέπει να είχε γεννηθεί μεταξύ 390 και 380

 Μπορείτε να έχετε αυτομάτως άμεση πρόσβαση στο «ΘΕΜΕΛΙΟ» , πατώντας εδώ:

* ΤΟ ΘΕΜΕΛΙΟ