"Λουκάς Βενετούλιας, ένας ρομαντικός - ρεαλιστής"
ΣΤΟ ΤΕΛΛΟΓΛΕΙΟ
29 Ιαν 2019 - 31 Μαρ 2019
Μεγάλη
αναδρομική έκθεση-αφιέρωμα στον ζωγράφο Λουκά Βενετούλια (1930-1984),
σημαντικό εκπρόσωπο της σύγχρονης ελληνικής τέχνης, η καλλιτεχνική
παρουσία του οποίου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το εικαστικό πρόσωπο
και την πνευματική κίνηση της Θεσσαλονίκης.
Στην έκθεση, που έχει τίτλο «Λουκάς Βενετούλιας. Ένας ρομαντικός – ρεαλιστής», παρουσιάζονται περισσότερα από 200 έργα του καλλιτέχνη (λάδια, ακρυλικά σε μουσαμά, σχέδια με μελάνι), που χρονολογούνται από τη δεκαετία του ΄50 έως τη δεκαετία του ’80. Σε δύο ορόφους του Τελλογλείου ξεδιπλώνεται ο κόσμος του Λουκά Βενετούλια μέσα από τις αγαπημένες του θεματικές: δρόμοι και κτίρια της Θεσσαλονίκης, το λιμάνι, τα καρνάγια, η Δικτατορία, η σειρά Σαντορίνη, αλλά και σκηνικά για θεατρικές παραστάσεις.
Τα έργα προέρχονται από τη συλλογή του Τελλογλείου Ιδρύματος, καθώς και από τη Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης, τη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας-Μουσείο Γ.Ι. Κατσίγρα, το MOMus, τη Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία «Τέχνη», το Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης και πολλούς ιδιώτες συλλέκτες. Πολλά από τα έργα παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό.
«Το Τελλόγλειο Ίδρυμα στην έκθεση αυτή επιχειρεί να αποδώσει φόρο τιμής στον ξεχωριστό ζωγράφο, που η Αλίκη και η πόλη αυτή τόσο τον αγάπησαν», σημειώνει η γενική γραμματέας του Δ.Σ. του Τελλογλείου, καθηγήτρια του Α.Π.Θ. Αλεξάνδρα Γουλάκη Βουτυρά, που έχει τη γενική ευθύνη της έκθεσης.
Για την Αλίκη Τέλλογλου, που ξεχώρισε τον Βενετούλια από την πρώτη του έκθεση στην «Τέχνη» το 1964, ο σημαντικός ζωγράφος υπήρξε «ένας επίμονος, γνήσιος στοχαστής σε ερωτήματα επικίνδυνα και γοητευτικά, ακούραστος ερευνητής της ψυχής, απαρηγόρητος εραστής της αλήθειας».
«Στον Λουκά Βενετούλια έχουμε µια από τις γνήσιες και προσωπικές φωνές της γενιάς του, που όχι µόνο καταφέρνει να εκφράσει μερικές από τις πιο ουσιαστικές ανησυχίες του κόσμου µας αλλά και να φτάσει σε συγκλονιστικές διατυπώσεις», σημείωνε σε επιστολή του τη δεκαετία του ’70 ο ακαδημαϊκός Χρύσανθος Χρήστου.
*******************************
Λουκάς Βενετούλιας
Κύριε, ανάπαψέ τον με τους δίκαιους.
Το κόκκινο
που τόσο αγάπησε κι από τα χέρια του
παρήγορα έλαμψε ευγενέστερο των ρόδων,
δεν ήταν μόνο της ιδέας που τον αξίωσε
αδελφικά να σμίξει με συντρόφους, φεύγοντας
-όσο αποφεύγεται με τέτοια, όσο ξορκίζεται-
την κοινή μοίρα.
Το κόκκινο, που τόσο αγάπησε,
ήταν η αθώα καρδιά του που αγρυπνούσε
τις νύχτες που η αγαπημένη του Θεσσαλονίκη
γλυκοκοιμόταν, και μυστικά, δίχως παράπονο,
μάτωνε για τ' ανθρώπινα.
Κύριε, αν υπάρχεις,
κι ένα ολιγόπιστο μπορείς ν' ακούς, κατάταξέ τον
-ότι πολύ μαρτύρησε η ψυχή του για την ομορφιά
και στον τροχό οσιώθηκε το φτωχό σώμα-
κατάταξέ τον με τους δίκαιους κι ανάπαψέ τον.
Λουκάς Βενετούλιας
Ο Λουκάς Βενετούλιας πήρε τα πρώτα του μαθήματα ζωγραφικής από τον Ν. Γ. Πεντζίκη. Κατόπιν σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών με δασκάλους τον Γ. Μόραλη και τον Σπ. Παπαλουκά, αφού εγκατέλειψε τις σπουδές του στην Ιατρική. Έζησε στη Θεσσαλονίκη, όπου παράλληλα με την καλλιτεχνική του σταδιοδρομία, δίδαξε ελεύθερο σχέδιο στο τμήμα αρχιτεκτόνων της Πολυτεχνικής Σχολής του Α.Π.Θ. και ιστορία της τέχνης και σκηνογραφία σε ιδιωτική σχολή θεάτρου – κινηματογράφου. Έκανε σκηνικά και κοστούμια για το θέατρο (Θέατρο Τέχνης Κ. Κουν «Η βέρα -Το τάβλι» του Δημήτρη Κεχαΐδη, 1972 – 1974 Σκηνοθεσία: Κ. Κουν, Θίασος Αλέκας Κατσέλη «Τα παιδιά είναι παιδιά/ Φιλομένα Μαρτουράνο» Έντουάρντο ντε Φίλιππο, 1964. Σκηνοθεσία: Πέλος Κατσέλης).
Επιμέλεια έκθεσης: Χριστίνα Τσαγκάλια, επιμελήτρια συλλογών Τελλογλείου.
Στην έκθεση, που έχει τίτλο «Λουκάς Βενετούλιας. Ένας ρομαντικός – ρεαλιστής», παρουσιάζονται περισσότερα από 200 έργα του καλλιτέχνη (λάδια, ακρυλικά σε μουσαμά, σχέδια με μελάνι), που χρονολογούνται από τη δεκαετία του ΄50 έως τη δεκαετία του ’80. Σε δύο ορόφους του Τελλογλείου ξεδιπλώνεται ο κόσμος του Λουκά Βενετούλια μέσα από τις αγαπημένες του θεματικές: δρόμοι και κτίρια της Θεσσαλονίκης, το λιμάνι, τα καρνάγια, η Δικτατορία, η σειρά Σαντορίνη, αλλά και σκηνικά για θεατρικές παραστάσεις.
Τα έργα προέρχονται από τη συλλογή του Τελλογλείου Ιδρύματος, καθώς και από τη Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης, τη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας-Μουσείο Γ.Ι. Κατσίγρα, το MOMus, τη Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία «Τέχνη», το Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης και πολλούς ιδιώτες συλλέκτες. Πολλά από τα έργα παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό.
«Το Τελλόγλειο Ίδρυμα στην έκθεση αυτή επιχειρεί να αποδώσει φόρο τιμής στον ξεχωριστό ζωγράφο, που η Αλίκη και η πόλη αυτή τόσο τον αγάπησαν», σημειώνει η γενική γραμματέας του Δ.Σ. του Τελλογλείου, καθηγήτρια του Α.Π.Θ. Αλεξάνδρα Γουλάκη Βουτυρά, που έχει τη γενική ευθύνη της έκθεσης.
Για την Αλίκη Τέλλογλου, που ξεχώρισε τον Βενετούλια από την πρώτη του έκθεση στην «Τέχνη» το 1964, ο σημαντικός ζωγράφος υπήρξε «ένας επίμονος, γνήσιος στοχαστής σε ερωτήματα επικίνδυνα και γοητευτικά, ακούραστος ερευνητής της ψυχής, απαρηγόρητος εραστής της αλήθειας».
«Στον Λουκά Βενετούλια έχουμε µια από τις γνήσιες και προσωπικές φωνές της γενιάς του, που όχι µόνο καταφέρνει να εκφράσει μερικές από τις πιο ουσιαστικές ανησυχίες του κόσμου µας αλλά και να φτάσει σε συγκλονιστικές διατυπώσεις», σημείωνε σε επιστολή του τη δεκαετία του ’70 ο ακαδημαϊκός Χρύσανθος Χρήστου.
*******************************
Λουκάς ΒενετούλιαςΚύριε, ανάπαψέ τον με τους δίκαιους.
Το κόκκινο
που τόσο αγάπησε κι από τα χέρια του
παρήγορα έλαμψε ευγενέστερο των ρόδων,
δεν ήταν μόνο της ιδέας που τον αξίωσε
αδελφικά να σμίξει με συντρόφους, φεύγοντας
-όσο αποφεύγεται με τέτοια, όσο ξορκίζεται-
την κοινή μοίρα.
Το κόκκινο, που τόσο αγάπησε,
ήταν η αθώα καρδιά του που αγρυπνούσε
τις νύχτες που η αγαπημένη του Θεσσαλονίκη
γλυκοκοιμόταν, και μυστικά, δίχως παράπονο,
μάτωνε για τ' ανθρώπινα.
Κύριε, αν υπάρχεις,
κι ένα ολιγόπιστο μπορείς ν' ακούς, κατάταξέ τον
-ότι πολύ μαρτύρησε η ψυχή του για την ομορφιά
και στον τροχό οσιώθηκε το φτωχό σώμα-
κατάταξέ τον με τους δίκαιους κι ανάπαψέ τον.
Ανέστης Ευαγγέλου, "Η επίσκεψη και άλλα ποιήματα" (1987)
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Λουκάς Βενετούλιας (1930-84) : ζωγράφος , εικονογράφος βιβλίων, γραφίστας , σχεδιαστής σκηνικών και κουστουμιών θεάτρου.και Εφαρμοσμένων Τεχνών στη Θεσσαλονίκη.
Σπουδές : Α.Σ.Κ.Τ (1954-8) στα εργαστήρια των Γ. Μόραλη και Σπ. Παπαλουκά).
Από τους πρωταγωνιστές για τη δημιουργία του Τμήματος Εικαστικών
Από το 1964 έως το θάνατό του πραγματοποίησε 10 εκθέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Βασικά θέματα στη ζωγραφική του Βενετούλια α/ το αστικό τοπίο της Θεσσαλονίκης (σπίτια, εργοστάσια, γιαπιά, βιομηχανίες, καταστήματα, πλατείες, χώροι του λιμανιού, δρόμοι, επιγραφές κλπ), β/ το νησιωτικό τοπίο με εμμονή στη Σαντορίνη , μέσα από ένα πλήθος χρωματικών φάσεών της , γ/ οι ανθρώπινες φιγούρες της περιόδου της δικτατορίας των συνταγματαρχών (σκοτεινοί τύποι-χαφιέδες, βλοσυρά πρόσωπα, ατμόσφαιρα φόβου και καταπίεσης κλπ).
Υπήρξε ακέραιος χαρακτήρας, προοδευτικός, αγνός και ασυμβίβαστος ως προς τα ιδεώδη και την τέχνη του.
Πέθανε από ανακοπή καρδιάς , στην παραγωγικότερη φάση της ζωής του.
Λουκάς Βενετούλιας
Ο Λουκάς Βενετούλιας πήρε τα πρώτα του μαθήματα ζωγραφικής από τον Ν. Γ. Πεντζίκη. Κατόπιν σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών με δασκάλους τον Γ. Μόραλη και τον Σπ. Παπαλουκά, αφού εγκατέλειψε τις σπουδές του στην Ιατρική. Έζησε στη Θεσσαλονίκη, όπου παράλληλα με την καλλιτεχνική του σταδιοδρομία, δίδαξε ελεύθερο σχέδιο στο τμήμα αρχιτεκτόνων της Πολυτεχνικής Σχολής του Α.Π.Θ. και ιστορία της τέχνης και σκηνογραφία σε ιδιωτική σχολή θεάτρου – κινηματογράφου. Έκανε σκηνικά και κοστούμια για το θέατρο (Θέατρο Τέχνης Κ. Κουν «Η βέρα -Το τάβλι» του Δημήτρη Κεχαΐδη, 1972 – 1974 Σκηνοθεσία: Κ. Κουν, Θίασος Αλέκας Κατσέλη «Τα παιδιά είναι παιδιά/ Φιλομένα Μαρτουράνο» Έντουάρντο ντε Φίλιππο, 1964. Σκηνοθεσία: Πέλος Κατσέλης).
Επιμέλεια έκθεσης: Χριστίνα Τσαγκάλια, επιμελήτρια συλλογών Τελλογλείου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου