Γιατί δεν γίνεται δημοψήφισμα για το όνομα της Μακεδονίας

του Άκη Γαβριηλίδη

Τον τελευταίο καιρό, από το στρατόπεδο που αντιτίθεται στην επίλυση της διαφοράς γύρω από το όνομα της Μακεδονίας, διατυπώνεται το (ρητορικό) ερώτημα «γιατί δεν προκηρύσσεται δημοψήφισμα από την ελληνική κυβέρνηση» για το ερώτημα αυτό, εφόσον «έτσι επιβάλλει η δημοκρατία». Το αίτημα αυτό ενίοτε το υποβάλλουν και φορείς οι οποίοι έχουν με τη δημοκρατία τόση σχέση όση ο διάβολος με το λιβάνι, όπως π.χ. η Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους.
Το αίτημα αυτό είναι παραπειστικό και αβάσιμο.
Η δημοκρατία, αντιπροσωπευτική ή οποιουδήποτε άλλου τύπου, επιβάλλει να αποφασίζει η πλειοψηφία ενός πληθυσμού για τα θέματα που αφορούν αυτόν τον πληθυσμό.
Εν προκειμένω, όμως, το όνομα με το οποίο θα αποκαλείται ένα άλλο κράτος, ο λαός του και η γλώσσα που χρησιμοποιεί, δεν είναι ζήτημα που αφορά τον ελληνικό λαό.
Δεν είναι ζήτημα που αφορά ούτε καν (μόνο) τον μακεδονικό λαό.
Είναι ένα ζήτημα που αφορά το σύνολο των κατοίκων του πλανήτη.
Διότι αυτό το απρόσωπο «αποκαλείται» δεν είναι στην πραγματικότητα απρόσωπο, αλλά έχει υποκείμενο. Και το υποκείμενό του είναι το σύνολο των κρατών και των ανθρώπων της υφηλίου. Και αυτό διότι, σύμφωνα με την ίδια την απαίτηση και την «κόκκινη γραμμή» της ελληνικής διπλωματίας, αλλά και την άποψη που φαίνεται να έχει επικρατήσει (κακώς, κατά τη γνώμη μου) εντός της ελληνικής κοινωνίας, το όνομα που αναζητείται θα πρέπει να ισχύει erga omnes. Εφόσον λοιπόν επιδιώκεται να καθοριστεί μία ενδεδειγμένη γλωσσική πρακτική που να δεσμεύει τους πάντες ανεξαιρέτως, η δημοκρατική αρχή επιβάλλει να αποφασίσουν αυτοί οι πάντες, και όχι να αποφασίσουν δέκα εκατομμύρια τι θα κάνουν επτά δισεκατομμύρια.
Όπως είναι όμως προφανές, ένα τέτοιο δημοψήφισμα δεν χρειάζεται να γίνει. Διότι έχει ήδη γίνει. Και συνεχίζει να γίνεται κάθε μέρα. Οι κάτοικοι όλου του πλανήτη, εάν και όποτε χρειάζεται να αναφερθούν σε αυτό το κράτος, το λαό του και τη γλώσσα του, χρησιμοποιούν παγίως τον όρο Μακεδονία και τα παράγωγά του, και κανέναν άλλον.
Η γλώσσα είναι μια διαρκής συλλογική παραγωγή. Αυτό που είναι «καθημερινό δημοψήφισμα» δεν είναι τόσο το έθνος, όπως έλεγε ο Ρενάν, όσο η γλωσσική πρακτική. Οι αρχές της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας είναι τελείως ανίσχυρες απέναντι στον κομμουνισμό της γλώσσας. Και αυτός έχει τελεσίδικα αποφασίσει υπέρ του «Μακεδονία». Αυτό δεν μπορεί ούτε ο θεός ο ίδιος να το αλλάξει. Δεν υπάρχει μπάτσος που να είναι τόσο παντοδύναμος  ώστε να μπορεί να ελέγχει και να διορθώνει διαρκώς, ακόμα και αναδρομικά, τα μυαλά, τα στόματα και τα πληκτρολόγια επτά δισεκατομμυρίων ανθρώπων.
Το να ψηφίσουν λοιπόν μόνο οι Έλληνες γι’ αυτό το ζήτημα, είναι όχι μόνο αντιδημοκρατικό, αλλά και μάταιο, για τον ίδιο λόγο. Ακόμη και αν ψηφίσουν και αποφασίσουν ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιείται αυτός ο όρος αλλά κάποιος άλλος, η απόφαση αυτή θα έχει ίση αξία με ένα δημοψήφισμα όπου θα αποφασιστεί ότι δεν πρέπει να βρέχει. Κανείς δεν θα μπορεί να επιβάλει στην πράξη αυτή την απόφαση σε κανέναν. Τόσο μάλλον που θα είναι μία καθαρά αρνητική-απαγορευτική απόφαση. Δηλαδή θα ζητά από τους ανθρώπους να πάψουν να λένε μία λέξη, χωρίς να είναι σε θέση να τους πει και τι θα πρέπει να λένε στη θέση της.

Πηγή: nomadicuniversality.com