Το ολοκαύτωμα της Λουβέν κι ο σημερινός Ιστορικός Αναθεωρητισμός

 

Κεντρική φωτογραφία από το theo.kuleuven.be

 Το ολοκαύτωμα της Λουβέν κι ο Ιστορικός Αναθεωρητισμός

 

Ελένη Καρασαββίδου

tvxs.gr

5-6 λεπτά

---

Ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα του Α ΠΠ συνέβη σαν σήμερα. Το κάψιμο της βελγικής πόλης Λουβέν.

Στις 25 Αυγούστου 1914, τα γερμανικά στρατεύματα άρχισαν να λεηλατούν και να καιν μεγάλο μέρος της πόλης, εκτελώντας εκατοντάδες άμαχους.

Η  Λουβέν, τοποθετημένη ανάμεσα στη Λιέγη, την πόλη-φρούριο που γνώρισε σφοδρές μάχες τις πρώτες εβδομάδες της γερμανικής εισβολής, και τη βελγική πρωτεύουσα των Βρυξελλών, έγινε σύμβολο, στα μάτια της διεθνούς κοινής γνώμης. Από τις πρώτες μέρες που εισέβαλαν στο Βέλγιο τα Γερμανικά στρατεύματα, παραβιάζοντας την ουδετερότητα αυτής της μικρής χώρας στο δρόμο για να εισβάλλουν στη Γαλλία, οι γερμανικές δυνάμεις λεηλάτησαν και κατέστρεψαν μεγάλο μέρος της υπαίθρου και χωριών στο πέρασμά τους, σκοτώνοντας σημαντικό αριθμό αμάχων, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών.

Αυτές οι βάναυσες ενέργειες, ισχυρίστηκαν οι Γερμανοί, ήταν ως απάντηση σε αυτό που έβλεπαν ως παράνομη πολιτική αντίσταση στη γερμανική κατοχή. Σήμερα αυτό έχει εξαιρετική σημασία, καθώς μεγάλο μέρος του ιστορικού αναθεωρητισμού εκ μέρους της Γερμανίας (και) εις βάρος της Εθνικής Αντίστασης 41-44 βασίζεται σε αυτήν την δήθεν καινοφανή ιδέα περί παράνομης αντίστασης στον κατακτητή που κρύβει πίσω της την αντίληψη της αυτοκρατορικής Γερμανικής Ευρώπης.

Στην πραγματικότητα, αυτός ο τύπος πολιτικής αντίστασης -παρά το γεγονός ότι εγκρίθηκε από τις Συμβάσεις της Χάγης του 1899 και του 1907, στις οποίες αντιτάχθηκαν οι Γερμανοί- δεν υπήρχε σε σημαντικό βαθμό στο Βέλγιο κατά τη διάρκεια της γερμανικής εισβολής, αλλά χρησιμοποιήθηκε ως δικαιολογία για να δικαιολογηθεί η γερμανική επιδίωξη του τρόμου κατά των κατακτημένων  που είχε προηγουμένως διατυπωθεί από τον τεράστιας επιρροής Πρώσο στρατιωτικό φιλόσοφος του 19ου αιώνα Karl von Clausewitz.

Σύμφωνα με τον Clausewitz, ο άμαχος πληθυσμός μιας εχθρικής χώρας δεν πρέπει να εξαιρεθεί από τον πόλεμο, αλλά στην πραγματικότητα θα πρέπει να νιώσει τις επιπτώσεις του και να αναγκαστεί να ασκήσει πίεση στην κυβέρνησή του να παραδοθεί. Αντικατοπτρισμός της θεωρίας του von Clausewitz είναι σήμερα και η εργαλειοποίηση των ρημαγμένων του πολέμου προσφδυγικών πληθυσμών, κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου που μπορεί αύριο να χρησιμοποιηθεί κι εναντίον μας εφόσον παγιωθεί.

Το ολοκαύτωμα στη Λουβέν, προθέρμανση για τα μεγάλης έκτασης τοπικά ολοκαυτώματα που σάρωσαν όχι αποκλειστικά μα ιδίως τον Ευρωπαϊκό Νότο σε 2 δεκαετίες,  έγινε μετά από μια σφαγή στο χωριό Ντινάν, κοντά στη Λιέγη, στις 23 Αυγούστου, κατά την οποία οι Γερμανοί στρατιώτες είχαν σκοτώσει 674 πολίτες κατόπιν εντολής του διοικητή του σώματος τους.

Δύο μέρες αργότερα, ο μικρός αλλά ανθεκτικός βελγικός στρατός έκανε μια ξαφνική επίθεση στις πίσω γραμμές της 1ης Γερμανικής Στρατιάς, με διοικητή τον στρατηγό Alexander von Kluck, αναγκάζοντας τους Γερμανούς να υποχωρήσουν άτακτα στη Louvain. Παρόλο που δρησιμοποίησαν την επίθεση ως δικαιολογία (κάτι που θα έκαναν και στα χώματά μας συνεπικουρούμενοι –ακόμα και μεταπολεμικά από τους συνεργάτες τους)  οι Γερμανοί έκαψαν τη Λουβέν όχι για να τιμωρήσουν συγκεκριμένες βελγικές πράξεις, αλλά για να δώσουν ένα παράδειγμα, ενώπιον του κόσμου, για το τι θα  συνέβαινε σε όσους αντισταθούν στην πανίσχυρη Γερμανία.

Στην ίδια την Γερμανία εργάτες και αλληλέγγυοι βγήκαν στους δρόμους καταγγέλλοντας το έγκλημα κατά αμάχων, μα αντιμετωπίστηκαν όχι ως αυτοί που έσωζαν την τιμή της χώρας αλλά ως εσωτερικοί εχθροί.

Τις επόμενες πέντε ημέρες, καθώς η Λουβέν και τα κτήρια της —συμπεριλαμβανομένου του φημισμένου πανεπιστημίου και της βιβλιοθήκης της, που ιδρύθηκε το 1426!— καίγονταν, η κατακραυγή κατέκλυσε την διεθνή κοινότητα, με πρόσφυγες να ξεχύνονται από το χωριό και μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων να γεμίζουν τον ξένο τύπο καθώς δημοσιογράφοι προσπαθούσαν να αποτυπώσουν τον αποτροπιασμό.

Μέχρι το τέλος του πολέμου, οι Γερμανοί θα σκότωναν χιλιάδες αμάχους που αντιμετώπιζαν μια δύναμη ολικής καταστροφής. Κατά ειρωνικό τρόπο, για πολλούς στις συμμαχικές χώρες (που βέβαια δεν δρούσαν διαφορετικά στις αποικίες), αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο, προέκυψε ένα διαφορετικό συμπέρασμα από τις φλόγες του Λουβέν:

Η Γερμανική στρατιωτική μηχανή, το μακρύ κοντάρι του εθνικισμού τους, έπρεπε να νικηθεί πάση θυσία, χωρίς συμβιβασμούς γιατί μια γερμανική νίκη θα σήμαινε την ήττα του πολιτισμού. Αργότερα η ταπεινωτική ειρήνη επιβλήθηκε, το Γ Ράιχ, ετοιμασμένο από τον καιρό του Κάιζερ ακόμα, ξεπήδησε, και όλη η Ευρώπη κάηκε από τις ίδιες φλόγες που κάψαν την μαρτυρική Βέλγικη πόλη.

Sack of Louvain - Wikipedia

γραφία από το theo.kuleuven.be