Κωνσταντίνος Χρηστομάνος, ο εκπρόσωπος του ελληνικού αισθητισμού

Στον εκπρόσωπο του ελληνικού αισθητισμού, ποιητή, πεζογράφο και θεατρικό συγγραφέα ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΧΡΗΣΤΟΜΑΝΟ (ΑΘΗΝΑ, 1867-1911)

Κωνσταντίνος Χρηστομάνος - Βικιπαίδεια

αναφέρεται το επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ «ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ».

 Ο γλωσσομαθής νέος με τη χαρακτηριστική κύφωση, κατάλοιπο του παιδικού ατυχήματος που θα αναπαράγει στα γραπτά του, προσανατολισμένος σε πολλά και διαφορετικού τύπου επιστημονικά πεδία και ενδιαφέροντα, θα σπουδάσει στη ΒΙΕΝΝΗ, στο Πανεπιστήμιο της οποίας θα διατελέσει καθηγητής της ελληνικής γλώσσας.

 Δάσκαλος της Αυτοκράτειρας της ΑΥΣΤΡΙΑΣ ΕΛΙΣΑΒΕΤ, θα γίνει μόνιμος συνοδός της στα ταξίδια και συγγραφέας του ημερολογίου «ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΕΙΡΑΣ ΕΛΙΣΑΒΕΤ». Μετά τη δολοφονία της Αυτοκράτειρας και την κυκλοφορία του βιβλίου, απογοητευμένος από την κατάκριση της αυτοκρατορικής Αυλής επιστρέφει στην ΕΛΛΑΔΑ για να αγωνιστεί για την «αναγέννηση της δραματικής ποιήσεως και της σκηνικής τέχνης», συστήνει τη «Νέα Σκηνή» (1901-1905) και θεμελιώνει την έννοια του σκηνοθέτη στην ΕΛΛΑΔΑ, προτείνοντας ρηξικέλευθο ρεπερτόριο και ακραίες σκηνοθετικές πρακτικές που θα ανταγωνιστούν το επίσης άρτι ιδρυθέν «Βασιλικόν Θέατρο». 

Ο εμφορούμενος ταυτόχρονα από τα ρεύματα του νατουραλισμού, της ηθογραφίας, του αισθητισμού και του συμβολισμού ιδιόρρυθμος καλλιτέχνης, στη λογοτεχνική παραγωγή θα καταξιωθεί με το μυθιστόρημα «Η ΚΕΡΕΝΙΑ ΚΟΥΚΛΑ» (1911).

 Η περιήγηση στο άστυ και την ύπαιθρο της ΒΙΕΝΝΗΣ και της ΚΕΡΚΥΡΑΣ, οι θυμίσεις από την πρώτη ιδιωτική πρωτοβουλία του 20ού αιώνα για σύσταση θεατρικής σκηνής, τα αποσπάσματα από τα έργα του και οι εισηγήσεις της θεατρολόγου ΡΕΑΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ συστήνουν τον βίο και την πολιτεία της αμφιλεγόμενης αυτής προσωπικότητας.

 

Διαβάστε το βιβλίο : Κωνσταντίνος Χρηστομάνος , Η ΚΕΡΕΝΙΑ ΚΟΥΚΛΑ -Αθηναϊκό μυθιστόρημα σε PDF

ΑΚΟΥΣΤΕ  

ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ

Κωνσταντίνου Χρηστομάνου,  Η ΚΕΡΕΝΙΑ ΚΟΥΚΛΑ  , σε ηχογράφηση του 1966

Παίζουν με τη σειρά που ακούγονται οι ηθοποιοί : Σπύρος Κωσταντόπουλος, Κική Ρέππα, Ρένα Βουτσινά, Ματίνα Καρρά, Καίτη Μητροπούλου, Ειρήνη Δόγαρη, Μαρία Ζαφειράκη, Αντιγόνη Βαλάκου, Τάκης Βουλαλάς, Λούλα Ιωαννίδου, Βασίλης Μαυρομάτης, Παύλος Λιάρος, Χριστίνα Κουτσουδάκη, Όλγα Τουρνάκη, Μαρία Φωκά, Ελένη Μαυρομάτη, Καίτη Τριανταφύλλου, Τζένη Ρουσέα, Σούλα Αθανασιάδου, Δημήτρης Γούσης, Τόνη Ιακωβάκης, Μάκης Ρευματάς, Κίμων Δημόπουλος, Λουκιανός Ροζάν.

Μουσική Επιμέλεια : Σοφία Μιχαλίτση

Ραδιοσκηνοθεσία : Μιχάλης Μπούχλης

ΕΓΡΑΨΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΕΡΕΝΙΑ ΚΟΥΚΛΑ

«Η κερένια κούκλα» είναι ένα «αθηναϊκό μυθιστόρημα», επειδή η τραγική πλοκή του εξελίσσεται σε μία πρωτόγνωρα δοσμένη, αφηγηματικά, Αθήνα, με τα σπίτια, τις γειτονιές, τα στέκια, τους ερημικούς και τους κεντρικούς πολυσύχναστους δρόμους της. Είναι μία από τις πρώτες φορές που η δράση δεν ξετυλίγεται στην επαρχία, αλλά στην πόλη, στη «σκιάν της Ακροπόλεως και παρά τον βράχον του Φιλοπάππου». 

Εκεί κατοικεί ο ήρωας της ιστορίας, ο Νίκος, με την άρρωστη γυναίκα του τη Βεργινία και τη Λιόλια, ένα όμορφο νεαρό κορίτσι, μακρινή συγγενή της Βεργινίας εκεί είναι που ο συγγραφέας βρίσκει το κατάλληλο σκηνικό για να μας διηγηθεί τη δραματική ιστορία του. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Διαβάζοντας σήμερα την "Κερένια κούκλα", η οποία αποτελεί την καλύτερη απάντηση στην κακής ποιότητας ηθογραφία που κυριαρχεί στην εποχή του Χρηστομάνου, στέκεται στο πολύ ωραίο στήσιμο της ιστορίας, που σαν σιδερένιο στεφάνι εγκλωβίζει το ζευγάρι σε μια αμείλικτη μοίρα στην εικαστική σχεδόν αναπαράσταση όχι μόνο των σκηνών του πλήθους, όπως το καρναβάλι, ο χορός, ούτε του πάθους, όπως στην υπέροχη σκηνή με τους εραστές κάτω από τις μυγδαλιές, αλλά και των μεμονωμένων προσώπων, των διαδρομών τους, της πόλης, κάθε κίνησης, κάθε ήχου, κάθε προοπτικής.

 Ο Βάσος Βαρίκας, το 1970, κάνει λόγο για "σελίδες αξιανάγνωστες, ακόμη και σήμερα, από τις καλύτερες της πεζογραφίας μας". Και όντως, ώς σήμερα, το έργο του Χρηστομάνου, με τον μεταφυσικό του συμβολισμό, με την ωραιολογία του, με την ποιητική του διάθεση και τον λυρισμό του, με την απαισιοδοξία του που καθόλου δεν εμποδίζει τη χαρά της ζωής να διεκδικήσει το μερίδιό της, με την ενσωμάτωση του άστεως στη ραχοκοκαλιά της ιστορίας, αποτελεί ένα θαυμάσιο ανάγνωσμα.  

(ΤΙΤΙΚΑ ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΙΑ, Η Καθημερινή, 17/9/2006)