H Eυρώπη στις Βερσαλλίες: Οι εφιάλτες στην Αίθουσα με τους Καθρέφτες
Νικόλ Λειβαδάρη
O βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ ντε Κρου πρότεινε πανευρωπαϊκό πλαφόν στην χονδρική τιμή του φυσικού αερίου γιατί οι αγορές έχουν… αποτρελαθεί χωρίς να υπάρχουν – ακόμη – σοβαρές ελλείψεις: «Είναι πιο τρελαμένες από ποτέ» είπε χαρακτηριστικά στην σύνοδο κορυφής των Βερσαλλιών, περιγράφοντας την γενική παράκρουση στην οποία έχει φέρει τον πλανήτη η ενεργειακή κρίση.
Ο ολλανδός ομόλογός του Μαρκ Ρούτε, το ξέκοψε με το καλημέρα της συνόδου. «Ωραία ιδέα», είπε για το πλαφόν, αλλά δεν δένει με την στρατηγική της Ε.Ε. για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο. Η οποία απεξάρτηση προϋποθέτει ευρωπαϊκή στροφή στο ακριβότερο, αμερικανικό LNG. Εάν όμως, όπως εξήγησε, ο Ρούτε μπει πλαφόν στην χονδρική θα υπονομευθούν τα κέρδη των εξαγωγέων LNG – και η Ευρώπη δεν θα είναι καθόλου ελκυστική αγορά για τους αμερικανούς.
Ο γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν έβαλε στο τραπέζι την έκδοση ευρωομολόγου για την χρηματοδότηση της άμυνας και της ενέργειας. Η πρόταση στηρίχτηκε από τις χώρες του Νότου. Απερρίφθη όμως ακαριαία, και άνευ επαίνων, από τον γερμανο-ολλανδικό άξονα. Ο γερμανός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ είπε κοφτά ότι «δεν είναι στην ατζέντα» και ο Ρούτε διαμήνυσε ότι, δύο χρόνια μετά την σύστασή του, ακόμη δεν έχει αρχίσει να λειτουργεί καλά – καλά το Ταμείο Ανάκαμψης. Αρα, νέα συζήτηση περί αμοιβαιοποίησης χρεών δεν υφίσταται. Κατόπιν τούτων, το προσχέδιο ανακοινωθέντος που μετέδωσε το Reuters περιλαμβάνει απλώς μια θολή, έως και ακατανόητη, αναφορά σε «ενίσχυση των χρηματοδοτικών κινήτρων της Ε.Ε. για νέες ιδιωτικές επενδύσεις» προς αντιμετωπίσει των νέων προκλήσεων. Με προσήλωση πάντα στις «υγιείς δημοσιονομικές πολιτικές» και «στην βιωσιμότητα των χρεών».
Εν ολίγοις στις Βερσαλλίες και την Αίθουσα με τους Καθρέφτες, εκεί όπου το 1919 υπεγράφη η συνθήκη τερματισμού του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η Ευρώπη αντικρίζει ξανά τους εφιάλτες της ιστορίας της μαζί με τους υπαρξιακούς της διχασμούς. Η αρχική δυναμική της απάντηση στην ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έμεινε από καύσιμο – για την ακρίβεια έμεινε μισή, λόγω της ανύπαρκτης ενεργειακής της αυτονομίας και την εξάρτησή της από το αέριο του Πούτιν και το LNG του Μπάιντεν.
Παραπλεύρως, φάνηκε να ξέμεινε και από όραμα. Ο βέλγος πρωθυπουργός μπορεί να δήλωσε στην Le Soir ότι η εισβολή στην Ουκρανία ήταν «η 11η Σεπτεμβρίου της Ευρώπης», όταν όμως ήρθε η ώρα συζήτησης της αίτησης ένταξης που υπέβαλε ο Ζελένσκι, στις Βερσαλλίες έπεσε ξανά παγετός. Το προσχέδιο του ανακοινωθέντος αναφέρει μόνον ότι «η Ουκρανία ανήκει στην ευρωπαϊκή μας οικογένεια» αλλά δεν κάνει ούτε νύξη περί ενταξιακής προοπτικής.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες οι μόνες χώρες που πίεσαν ουσιαστικά για ταχεία ενταξιακή διαδικασία της Ουκρανίας ήταν οι Βαλτικές και η Πολωνία. Η Γαλλία εξέφρασε τις πιο ισχυρές αντιρρήσεις, η Ολλανδία ακολούθησε, και ούτε η Γερμανία εμφανίστηκε ιδιαίτερα θερμή για νέα ευρωπαϊκή διεύρυνση εν καιρώ πολέμου. Οι επιφυλάξεις είναι μάλλον λογικές – η Ουκρανία δεν πληροί ούτε τα στοιχειώδη θεσμικά και οικονομικά κριτήρια για ένταξη στην Ε.Ε., έχει ένα από τα υψηλότερα επίπεδα διαφθοράς σε όλη την ήπειρο, και η εισδοχή της θα σηματοδοτούσε ευρωπαϊκό casus belli απέναντι στην Ρωσία. Επιπλέον, η τελευταία φορά που επιχειρήθηκε κατά παρέκκλιση η προς ανατολάς διεύρυνση ήταν εκείνη που άφησε κληρονομιά στην Ευρώπη το σύστημα Όρμπαν, Πολωνίας και Βίζεγκραντ. Το πρόβλημα είναι ότι ουδείς Ευρωπαίος είχε προειδοποιήσει για όλα αυτά τον Βολοντόμιρ Ζελένσκι όταν τον διαβεβαίωνε ότι η Ουκρανία «ανήκει εις την Δύσιν».
Στο δια ταύτα, η σύνοδος των Βερσαλλιών μάλλον περνά στην ιστορία ως μια ακόμη πράξη της αέναης ευρωπαϊκής Βαβέλ. Η ρητορική της αλληλεγγύης και του ηθικού αναστήματος διέπρεψε, αλλά όταν ήρθε η ώρα του ταμείου πρυτάνευσε (ξανα) το εθνικό συμφέρον έναντι του ευρωπαϊκού. Ο,τι δεν πέτυχε η κρίση χρέους, δεν το πέτυχε ούτε ο πόλεμος. Κοινώς, όπως και στα Μνημόνια έτσι και στον πόλεμο ισχύει το ο σώζων εαυτόν σωθήτω…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου