gerontakos: Ένα ιδανικό βιβλίο για δώρο για τον εαυτό μας και τους φίλους μας

Πέμπτη, Ιανουαρίου 16, 2020

Ένα ιδανικό βιβλίο για δώρο για τον εαυτό μας και τους φίλους μας

Ενοχες γερμανικές αλήθειες για την Ελλάδα

Συγγραφέας αιχμηρών αστυνομικών μυθιστορημάτων, ο Βόλφγκανγκ Σορλάου στρέφει τον φακό του στην καπιταλιστική κρίση, το πολιτικό έγκλημα, τον ναζισμό, τη γερμανική κοινωνία και τις αποσιωπημένες πτυχές του γερμανικού οικονομικού θαύματος. Το πιο πρόσφατο έργο του είναι το «Μεγάλο σχέδιο», ένα συναρπαστικό γερμανικό μυθιστόρημα για την ελληνική οικονομική κρίση, που κυκλοφόρησε από τις κοινωνικά ανήσυχες εκδόσεις Angelus Novus. Πρωταγωνιστής, ένας ντετέκτιβ που διαβάζει Πέτρο Μάρκαρη.

«Η ελληνική κρίση, σε αντίθεση με τις περισσότερες αναφορές στα γερμανικά ΜΜΕ, ήταν ουσιαστικά μια επιχείρηση των χρηματαγορών ενάντια στο ευρώ. Η Ελλάδα επελέγη ως στόχος επειδή ήταν ο πιο αδύναμος κρίκος. Οι Ευρωπαίοι απέκρουσαν την επίθεση λίγο-πολύ με επιτυχία. Οι Ελληνες πλήρωσαν την υπόθεση κυριολεκτικά με το αίμα τους».

Δεν το λέει ένας οικονομολόγος. Δεν το λέει ένας πολιτικός. Δεν το λέει ένας δημοσιογράφος. Το λέει ένας ανήσυχος (και απένταρος) ιδιωτικός ντετέκτιβ που κατοικεί στη Στουτγάρδη: ο Γκέοργκ Ντένγκλερ, πρωταγωνιστής σε εννέα αστυνομικά μυθιστορήματα του 69χρονου σήμερα Βόλφγκανγκ Σορλάου (Wolfgang Schorlau).

Η πλέον πρόσφατη περιπέτειά του, Το μεγάλο σχέδιο, είναι το απόλυτο μυθιστόρημα για την κερδοσκοπική, και ειδικότερα τη γερμανική, διάσταση της ελληνικής κρίσης και διαβάζεται απνευστί (εκδ. Angelus Novus, σε προσεγμένη και πάλλουσα μετάφραση της Μαρίας Αγγελίδου). Καρπός ενδελεχούς ερευνητικής δουλειάς στη Γερμανία και στην Ελλάδα, έχει τεκμηριωμένες ιστορικές, κοινωνικές και οικονομικές πτυχές, οι οποίες ανατρέπουν τα στερεότυπα για την ελληνική οικονομική κρίση, αποκαλύπτουν τον μηχανισμό που τη δημιούργησε (σε 35 σελίδες-γροθιά) και έχουν τη δύναμη να σοκάρουν το διεθνές κοινό όσο και το ελληνικό.

Κυκλοφόρησε το 2018, έναν χρόνο περίπου μετά την ελληνική εκδοχή του αυτοαναφορικού βιβλίου Ανίκητοι ηττημένοι του Γιάνη Βαρουφάκη (εκδ. Πατάκης), και μακάρι ο σκηνοθέτης Κώστας Γαβράς να είχε επιλέξει αυτό το βιβλίο ως βάση σεναρίου για την ταινία του. Θα είχε καταφέρει να βοηθήσει πραγματικά τη γενέτειρά του, αντί να αρκεστεί στο να ηρωοποιήσει ένα πολιτικό πρόσωπο.

Το Μεγάλο σχέδιο είναι ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα με απανωτές ανατροπές και καταιγιστική δράση, που ξεκινά με την απαγωγή μιας υψηλόβαθμης υπαλλήλου του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών, όμορφης και οξυδερκούς συμβούλου της τρόικας, η οποία προαλείφεται για το Δ.Σ. του ΔΝΤ και είναι επιφορτισμένη με τον έλεγχο της χρηματοδότησης προς την Ελλάδα.

Καρπός γερμανο-ελληνικού έρωτα και αγαπημένη εγγονή ενός πανίσχυρου τραπεζικού στελέχους που προωθεί μέσα από ένα κληροδότημα την ιδέα της «Νέας Ευρώπης», η Αννα Χάρτμαν είχε αρχίσει να διερευνά κατά πόσον ορισμένα ελληνικά χρέη θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν «μη σύννομα», και επομένως να δικαιολογήσουν περικοπή του χρέους προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Οταν εξαφανίζεται, ο υπουργός Εξωτερικών καλεί τον Ντένγκλερ για να κάνει έρευνες ανεξάρτητες από την Ομοσπονδιακή Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών. Ομως μόλις ο ντετέκτιβ εντοπίζει τον οδηγό του βαν πίσω από το οποίο χάθηκαν τα ίχνη της Χάρτμαν, βλέπει να «βγαίνει» το πτώμα του από ένα πλυντήριο αυτοκινήτων! Αυτά είναι μονάχα η κορυφή του παγόβουνου και ώς τις τελευταίες σελίδες οι αναγνώστες/στριες δεν θα μπορούν να μαντέψουν τις εξελίξεις.

Μέχρι τέλους θα χτίζεται και θα αλλάζει ο χαρακτήρας της Χάρτμαν και η εξαφανισμένη θα συμπρωταγωνιστεί στο βιβλίο παράλληλα με τον ντετέκτιβ και τον μικρό κύκλο των ετερόκλητων φίλων που τον βοηθούν - μαζί και ο Ελληνας εραστής της. Μέχρι τέλους, το παιχνίδι αντί να ξεκαθαρίζει θα γίνεται πιο σύνθετο, πιο μεγάλο, πιο αιματηρό, με αόρατα πλοκάμια που φτάνουν πίσω μέχρι τη ναζιστική κατοχή στην Ελλάδα και τη σφαγή των αμάχων στο Δίστομο.

Μέχρι τέλους, τα ποσά που θα διακυβεύονται με την απόκρυψη της αλήθειας θα είναι αστρονομικά. Μέχρι τέλους, τα ένοχα «λευκά κολάρα» θα κρύβονται όλο και πιο απειλητικά πίσω από φριλάνσερ πληρωμένους εκτελεστές, χρηματοπιστωτικές ακροβασίες, πολιτικές στρατηγικές, αγαθοεργά επιστημονικά ιδρύματα, τσιτάτα του Χέλντερλιν, οικογενειακά μυστικά, πλαστά πιστοποιητικά και μια επίμονη, γενικευμένη και συντονισμένη εκστρατεία των ΜΜΕ για την απαξίωση των σημερινών Ελλήνων, που «τεμπελιάζουν με τα λεφτά των Γερμανών φορολογούμενων».

Το Μεγάλο σχέδιο είναι ένα αριστοτεχνικό οικονομικο-πολιτικό μυθιστόρημα που ψηλαφεί την πραγματικότητα μέσα από μια πλοκή αστυνομική, σφιχτή, ολοζώντανη, πολυδαίδαλη, με πλούσιες αποχρώσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Βόλφγκανγκ Σορλάου βραβεύτηκε το 2006 με το Γερμανικό Βραβείο Αστυνομικής Λογοτεχνίας.

Ο Σορλάου έχει πραγματευτεί κρίσιμα θέματα, όπως η πολύνεκρη βομβιστική επίθεση των νεοναζί στη Γιορτή της Μπίρας στο Μόναχο το 1980 ή η ιδιωτικοποίηση του νερού, στα μυθιστορήματα Η συνωμοσία του Μονάχου και Ξένα νερά (Angelus Novus). Τώρα, παρακολουθεί παράλληλα το σήμερα (2000-2017) και το χθες (1941-1953) και διερευνά μεθοδικά, με πάθος και χωρίς φόβο, τη σχέση της οικονομικά ισχυρότερης χώρας της ευρωζώνης με την οικονομικά ασθενέστερη, διότι θεωρεί πως αυτή εξηγεί πολλά για τα προβλήματα που ταλανίζουν την Ευρώπη. Προκαλεί λοιπόν τους αναγνώστες να αναρωτηθούν: «Εμφορείται η Ε.Ε. από κάποιο κοινό όραμα; Ή μήπως ισχύει στο εσωτερικό της το δίκαιο του ισχυρότερου; Πώς θα μπορούσε να οικοδομηθεί μια αλληλεγγύη μεταξύ των πλούσιων και των φτωχών χωρών της;».

O Βόλφγκανγκ Σορλάου στέκεται κριτικά απέναντι στη γερμανική υπεροψία και σκαλίζει σε βάθος τις αποσιωπημένες πτυχές του γερμανικού «οικονομικού θαύματος». Επισημαίνει ότι «τα δισεκατομμύρια που ξοδεύτηκαν για τη “σωτηρία της Ελλάδας” κατέληξαν σε λογαριασμούς γαλλικών και γερμανικών τραπεζών». Και με την αφήγησή του καθρεφτίζει την «κτηνώδη συμπεριφορά» των Ες Ες όσο και την κυνική στάση των επενδυτικών τραπεζών απέναντι στην Ελλάδα, ενώ ταυτόχρονα αποδομεί τα γερμανικά επιχειρήματα.
Υπενθυμίζει ότι με τερτίπια δεν έγινε η αποπληρωμή του εκβιαστικού «κατοχικού» δανείου, εξηγεί το κερδοσκοπικό παιχνίδι των δανείων με μορφή swaps, σχολιάζει πώς «γερμανικές εταιρείες πήραν στα χέρια τους πάμφθηνα τη δημόσια περιουσία της Ελλάδας», π.χ. τα αεροδρόμια.
Από τους πολιτικούς, ο συγγραφέας αναφέρει τους Αντενάουερ, Κολ, Σρέντερ, Σουλτς, Γιώργο Παπανδρέου. Και κυρίως ξεσκεπάζει τους «ήρωες της νεοελληνικής τραγωδίας», Μάριο Ντράγκι, Λουκά Παπαδήμο, Πέτρο Χριστοδούλου, Αντιγόνη Λουδιάδη, που μαγείρεψαν τη συγκάλυψη και φαινομενική συρρίκνωση του ελληνικού δημόσιου ελλείμματος μέσω της επενδυτικής τράπεζας Goldman Sachs, ώστε η Ελλάδα να γίνει δεκτή στην ευρωζώνη.
Παρακολουθεί επίσης τον λοχαγό Λάουτενμπαχ των Ες Ες, που έδωσε το σύνθημα για τη σφαγή των αμάχων στο Δίστομο. Και τον τραπεζίτη Χέρμαν Γιόζεφ Αμπς, διευθυντή του Γραφείου Αναγκαστικής Εξαγοράς Εβραϊκών Επιχειρήσεων, που το 1941 πήρε τον έλεγχο της μεγαλύτερης ελληνικής τράπεζας.
Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ο Αμπς θα γίνει ο σύμβουλος του καγκελάριου Αντενάουερ, ο αγαπημένος των Αμερικανών, εκείνος που θα παγώσει την καταβολή πολεμικών αποζημιώσεων προς τους νικητές από την Ανατολική και ΝΑ Ευρώπη. Ολοι, σημειώνει ο Σορλάου, καθρεφτίζουν μια επικίνδυνη πραγματικότητα: ότι «οι καταστάσεις άλλαξαν αλλά εκείνοι που διαχειρίζονται τις καταστάσεις έμειναν οι ίδιοι».