ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΛΛΟΤΕ

"[...] ο διδάσκαλος , μεγαλόσωμος με ηρακλείους ώμους
και βραχίονας, επικαλούμενος συνήθως η 'Δασκαλομάννα΄,
προ μικρού είχεν εισέλθει εις το σχολείον, και σχετική
ησυχία επεκράτει μεθ' υποκώφου βοής, ομοία με την
φουσκοθαλασσιάν. Αλλά προ ημισείας ώρας, εάν τις
διήρχετο εις απόστασιν διακοσίων βημάτων έξωθεν του
σχολείου, θα ενόμιζεν ότι ήτο θηριοτροφείον ειδικόν
διά θώας(=τσακάλια) της ερήμου και δι' άλλα ανήσυχα
αγρίμια. Τα παιδία εχόρευαν, επήδων, εσκίρτων,
εφώναζαν, διεπληκτίζοντο, εγέλων, έκλαιον.
Ήτο θέρος και καύσων πνιγηρός. Παμμιγής (=ανάμεικτη)
βοή ανήρχετο διά των οκτώ ανοικτών μεγάλων παραθύρων,
εχόντων όλα σχεδόν τα υαλία σπασμένα και τα πλείστα
παραθυρόφυλλα φαγωμένα, τους στροφείς εσκωριασμένους.
Τα θρανία χωλά, κινούμενα, χορεύοντα, εφαίνοντο ως
σχεδίαι πλέουσαι εντός του κύματος των παιδιών κεφαλών.
Η διδασκαλική έδρα υψηλή, με τα φατνώματα σαπρά,
κεχηνότα (=χάσκοντα), ωμοίαζε με βάρκαν ξουριασμένην
(=απομακρυσμένη) μακράν του λιμένος υπό του ανέμου.[...]

(Συνεχίζεται...)

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, "Η Δασκαλομάννα", 1894.
ΑΠΑΝΤΑ, ΕΚΔ. "ΔΟΜΟΣ", τ.3.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η φωτογραφία που αναρτούμε είναι των αρχών του περασμένου αιώνα. Παρουσιάζει τους μαθητές και τους δασκάλους του δημοτικού σχολείου της Πυλαίας Θεσ/νίκης (αρχαία ονομασία Στρέψα και στη Βυζαντινή περίοδο και την Τουρκοκρατία Καπουτζήδα [= καστροφύλακες],στην κλασική αναμνηστική φωτογραφία επί τη λήξει
των μαθημάτων.