Σάββατο, Απριλίου 13, 2024

Για τον αποτυχημένο δεξιόστροφο μεσσιανισμό και την ανάγκη για μια Αριστερά που θα συμβαδίζει με τους καιρούς

 

https://cdn.bbmd.gr/media/news/2021/03/25/1180043/figure/stefani-katathesi.jpg

Ένας αναπαλαιωμένος δεξιόστροφος μεσσιανισμός (που απέτυχε)

Κώστας Μαρούντας

Υπάρχουν άνθρωποι, που έχουν συγκεκριμένες πολιτικές αντιλήψεις, δεξιές για την ακρίβεια, οι οποίοι θεωρούν πως «αυτοδικαίως» είναι επιφορτισμένοι (αποκλειστικά και μόνο εκείνοι) να έχουν τα (πολιτικά) εξουσιαστικά ηνία στην Ελλάδα. Θεωρούν πως είναι οι μόνοι που έχουν την απαραίτητη σοβαρότητα και την κατάλληλη κοσμοθεωρία. Μιλάω κατά βάση για ένα κράμα όψιμου συντηρητισμού που χρησιμοποιεί όμως τις σύγχρονες τεχνοτροπίες ενός υπερ-νεοφιλελεύθερου πνεύματος, μέσα από το οποίο κρύβεται ένας αναπαλαιωμένος δεξιόστροφος μεσσιανισμός (που απέτυχε): πως αυτοί πρέπει να κυβερνάνε την Ελλάδα γιατί αυτοί μόνο «το έχουν μέσα τους», αφού «οι άλλοι είναι μόνο για να διαμαρτύρονται και τίποτα άλλο».

Οι άνθρωποι αυτοί μάλιστα επιχαίρουν για την ευρωπαϊκή ταυτότητα που προσπαθούν να (προσ)δώσουν στην ελληνική κοινωνία, αν και στην πράξη αυτό που γίνεται είναι μία άτσαλη θεσμική συμπόρευση (και αυτή όχι με ισότιμους όρους). Στα άλλα όλα, οι καθυστερήσεις, οι μονομέρειες και οι διάχυτες αδυναμίες είναι προφανέστατες. Ας είναι. Κάθε επιλογή, κάθε διακήρυξη, κάθε επιθυμία, κάθε εφαρμοσμένη τακτική και στρατηγική χρειάζεται απολογισμό. Με παρρησία, με ευθυκρισία, με τόλμη, με αυτοσεβασμό. Τι είπαμε, τι θέλαμε, τι κάναμε. Γίνονται άραγε αυτά; Είμαι σίγουρος πως στην Ελλάδα το κάθε άτομο επιχειρεί να κατακτήσει τους δικούς του προσωπικούς στόχους δίχως να ενδιαφέρεται για τη συνολική ευδοκίμηση ούτε καν των μελών της ίδιας τάξης στην οποία το ίδιο ανήκει. Η έννοια της κοινωνικής συνοχής έχει αποκτήσει εδώ και καιρό μία πολύ σχετική χροιά. Οι συλλογικοποιήσεις κάθε στιγμή «χτυπιούνται ανελέητα» από τις διάφορες ατομικές παλινδρομήσεις. Έχουν γίνει ενοχλητικά ταμπού.

Συχνά πυκνά, και με διάφορες αφορμές, καλούμαστε -όσοι πια είμαστε κάποιας ηλικίας- να αναρωτηθούμε τι Ελλάδα φτιάξαμε. Βάλαμε συλλογικό πλάνο και συντονίσαμε τις ατομικές ενέργειες για την επίτευξη αυτού του πλάνου; Μάθαμε στον  εαυτό μας και στους γύρω μας την αξιοκρατία; Βαφτίσαμε, είναι η αλήθεια, την απαλλαγή από «βαρίδια του παρελθόντος» ως αναγκαίο εκσυγχρονισμό, αλλά στην πράξη το κάναμε για να απεμπλακούμε μελλοντικά από κρίσιμα εμπόδια όπως οι αντιδράσεις όσων θίγουμε και αδικούμε. Το χρήμα έπαψε να είναι ένα απαραίτητο μέσο για την κάλυψη αναγκών, για ουσιαστική ποιότητα ζωής, για επανεπένδυση στην πραγματική οικονομία (έμπρακτη προοπτική που θα απέφερε περισσότερα περιθώρια κινήσεων σε μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων). Αλλά, δυστυχώς, το χρήμα (και ειδικά το ευρώ) έγινε αυτοσκοπός, ένας ακαλαίσθητος οδοδείκτης της μεταμοντέρνας πορείας προς ένα είδος άμετρης αυτοϊκανοποίησης, με όψιμους διαχωρισμούς, με ελιτίστικες συμπεριφορές, με όξυνση των αντιθέσεων, με μαζικές (και ραγδαίες) υλικές οπισθοχωρήσεις, με κυνικές ηθικές εξαχρειώσεις. Πού είναι αυτή η περιβόητη «ανάπτυξη για όλους»; Μπορεί ο δυτικός καπιταλισμός να την πραγματώσει ή ορισμένοι μας κοροϊδεύουν (αφού πρώτα έχουν εξαπατήσει τον εαυτό τους); Ποιος θα αυξήσει τα κομμάτια της πίτας και για άλλους εκτός των «σεσημασμένων» μονοπωλίων κάθε τομέα;

Ο χρόνος προχωράει, η ιστορία και αυτή, οι άνθρωποι είναι εκείνοι που διαμορφώνουν τους όρους, αλλά και πληρώνουν τις συνέπειες αυτών των διαμορφώσεων. Από εδώ και πέρα, οι καιροί έχουν γίνει πολύ σκληροί και θα ευδοκιμούν όχι εκείνοι που «τα λένε πιο ωραία», αλλά εκείνοι που δημιουργούν εμπιστοσύνη με τα έργα τους. Η κοινωνία στον τομέα αυτό έχει ένα τεράστιο κενό, όσον αφορά στο σύγχρονο κυρίαρχο πολιτικό σκηνικό, και μία Αριστερά που συμβαδίζει με τους καιρούς οφείλει να το καλύψει. Έγκαιρα, αποφασιστικά, έξυπνα και δίχως ταλαντεύσεις που δεν βοηθούν.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Ο ουλτρακαπιταλισμός που κυριαρχεί από τις αρχές της χιλιετίας και οι τρομακτικές αλλαγές που έχει επιφέρει στις κοινωνίες της εποχής μας

  Δύση, δημοκρατία, αντισυστημισμός – και το νέο κοινωνικό ζήτημα Παναγής Παναγιωτόπουλος booksjournal.gr   Πέμπτη, 07 Νοεμβρίου 2024  ...