Tate Britain
Exhibition
Sarah Lucas Happy Gas
Η ασεβής τέχνη της Σάρα Λούκας στην Tate Britain
Αργυρώ Μποζώνη
ΕΧΟΥΝ ΠΕΡΑΣΕΙ 35 ΧΡΟΝΙΑ από
τότε που η Σάρα Λούκας συμμετείχε στη θρυλική πλέον ομαδική έκθεση
«Freeze» (1988)*, που διοργάνωσε ο Ντέμιεν Χιρστ στο Surrey Docks του
Λονδίνου.
Freeze (art exhibition)
Τότε ήταν μέλος της ομάδας Young British Artists, που άρχισε να εκθέτει μαζί στο Λονδίνο στα τέλη της δεκαετίας του 1980 ξεσηκώνοντας θύελλα στον κόσμο της τέχνης. Σήμερα, η Σάρα Λούκας είναι από τους καλλιτέχνες με τη μεγαλύτερη επιρροή στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Ντέμιεν Χιρστ δηλώνει ότι τη λατρεύει και θεωρείται ο μεγαλύτερος συλλέκτης των έργων της. «Ο κόσμος της Λούκας ήταν ο πιο άγριος από όλων των Νέων Βρετανών Καλλιτεχνών, έκανε σκληρά πάρτι και τέχνη που ήταν προκλητική και μερικές φορές πραγματικά σοκαριστική», έγραφε το 2011 στην «Guardian» η Aida Edemariam.
Η Λούκας εμπνέεται πάντα από τα άκρα. Από τα χέρια και τα πόδια και το στήθος και τους φαλλούς που συμπλέκονται για να μετατρέψουν την απελπισία σε μια εκθαμβωτική γιορτή της πολύμορφης σεξουαλικότητας.
Όταν η Λούκας εισέβαλε το 1990 στον κόσμο της τέχνης, χρησιμοποίησε τα ταμπλόιντ της βρετανικής δημοσιογραφίας (που ήταν στα «καλύτερά τους» και πιο κίτρινα από ποτέ) σε απρόσμενα κολάζ, αλλά και υλικά όπως έπιπλα, ρούχα, τρόφιμα, τσιγάρα, λαχανικά, σάπια κρέατα και κάλτσες, σε αποπροσανατολιστικά, συγκρουσιακά ταμπλό που αμφισβητούσαν με τόλμη τους κοινωνικούς κανόνες.
Ήταν επηρεασμένη από το έργο της Αμερικανίδας φεμινίστριας Andrea Dworkin, όταν έκανε τις ζοφερά χιουμοριστικές συνθέσεις της. Για παράδειγμα, για το έργο «Bitch», το 1995, τέντωσε ένα λευκό μπλουζάκι πάνω από ένα τραπέζι σε μια προσομοίωση ενός λυγισμένου σώματος, με δύο πεπόνια να κρέμονται από το σημείο όπου θα ήταν το στήθος. Προσωπικά αντικείμενα λαμπερά και άθλια, λεκάνες τουαλέτας που παραπέμπουν στον Ντισάν, το ανθρώπινο σώμα και ανθρωπόμορφες μορφές επανέρχονται σε όλα τα έργα της και συχνά εμφανίζονται ερωτικά, χιουμοριστικά, κατακερματισμένα ή αναδιαμορφωμένα σε μια φανταστική ανατομία της επιθυμίας.
Ένα από τα πιο διάσημα έργα της είναι το «Δύο τηγανητά αυγά και ένα κεμπάπ» του 1992. Τα αντικείμενα είναι τοποθετημένα σε ένα ξύλινο τραπέζι έτσι ώστε να σχηματίζουν μια γυναίκα, η οποία διατίθεται ως κάτι φθηνό και διαθέσιμο όπως το fast food ή ως μια παρωδία της νεκρής φύσης. Το έργο έχει συγκριθεί εννοιολογικά με το εμβληματικό έργο της φεμινίστριας Τζούντι Σικάγο, «The Dinner Party».
Οι φιγούρες της είναι συνήθως ακέφαλες. Υπάρχει μόνο ένα πρόσωπο, αυτό του καλλιτέχνη, του εαυτού της, πανταχού παρόν μέσα σε μια σειρά συναρπαστικές αυτοπροσωπογραφίες από τη δεκαετία του ’90. Φιγούρα ανδρόγυνη, ασυμβίβαστη, σκληρή, δαγκώνει μια μπανάνα, απλώνεται χαμογελαστή σε μια καρέκλα με δύο τηγανητά αυγά στο στήθος της, σκύβει σε ένα κάθισμα τουαλέτας χωρίς εσώρουχα, με ένα τσιγάρο στο δεξί της χέρι. Είναι αδύνατο να κοιτάξει κανείς αυτές τις εικόνες και να μην αναρωτηθεί ποια είναι, πώς έμαθε να φορτίζει με δύναμη τέτοια ευτελή υλικά και τον εαυτό της.
Η Λούκας εμπνέεται πάντα από τα άκρα. Από τα χέρια και τα πόδια και το στήθος και τους φαλλούς που συμπλέκονται για να μετατρέψουν την απελπισία σε μια εκθαμβωτική γιορτή της πολύμορφης σεξουαλικότητας, σε μια διαρκή προβοκάτσια, σε άτονες και μακρόστενες φιγούρες που αποκαλεί «Bunnies» και που το 1997 παρουσιάστηκαν στην έκθεση-ορόσημο «Sensation» της Royal Academy of Art. Δεν σταμάτησε ποτέ να προκαλεί με τη «φεμινιστική» της ατζέντα, τη προκλητική σωματικότητα και το πνευματώδες έργο της.
Η
χιουμοριστική αφήγηση, η έλλειψη σύνδεσης με την ηθική, η σχεδόν απούσα
σεξουαλικότητα κάνει τα έργα της δυνατά. Υπάρχει η εξής αντίφαση: τα
έργα της δεν σχολιάζουν απροκάλυπτα αλλά με κρυπτικό τρόπο τον σεξισμό,
ωστόσο καταφέρνει να τον κάνει ολοφάνερο. Μακριά από καταναγκαστικές
φλυαρίες ή αυτόματες απεικονίσεις, φανερώνουν μια συνειδητή λαχτάρα για
μια προσωπική αίσθηση ευτυχίας. «Δεν προσπαθώ να λύσω το πρόβλημα.
Εξερευνώ το ηθικό δίλημμα ενσωματώνοντάς το» λέει η ίδια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου