Όταν η μανία με τον Καραβάτζο έχει άσχημα ξεμπερδέματα
Ο ιστορικός τέχνης και συγγραφέας Όλιβερ Μπανκς στήνει ένα συναρπαστικό νουάρ για να φωτίσει τον καινοτόμο Ιταλό ζωγράφο
Ιστορικός τέχνης, καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης στη Νέα Υόρκη και συγγραφέας, ο Όλιβερ Μπανκ* κυκλοφόρησε δύο αστυνομικά μυθιστορήματα που συνδυάζουν το σασπένς με τις κοινωνικές καταστάσεις, την άριστη γνώση της εικαστικής αγοράς και των παράνομων κυκλωμάτων έργων τέχνης, την αισθητική ανάλυση και τη σπιρτόζικη λογοτεχνική φόρμα.
Πέρα από τον «Χαμένο πίνακα του
Ρέμπραντ» (εκδόσεις Άγρα) το 1995,
έχουμε εδώ την επανέκδοση της «Μανίας
με τον Καραβάτζο», σε μετάφραση Ανδρέα Αποστολίδη και επιμέλεια
επιμέτρου Κύριλλου Σαρρή. Το οποίο επίμετρο περιλαμβάνει τη μαρτυρία
ενός αληθινού ντετέκτιβ δίωξης κλεμμένων έργων τέχνης, ένα αναλυτικό
δοκίμιο του Τζον Μπέρτζερ για τον Καραβάτζο συν τα πρακτικά των ιταλικών
Αρχών του 1600 σχετικά με την πολύπαθη ζωή του ζωγράφου ως βάση όσων γράφονται στο βιβλίο.
Η ιστορία άρχεται εκ νέας Νέας Υόρκης σε έναν μικρό οίκο πλειστηριασμών, όπου ένας εμποράκος έργων τέχνης πρόκειται να κάνει την μπάζα της ζωής του: Σε κλειστή δημοπρασία προωθεί κλεμμένους αναγεννησιακούς πίνακες. Δεν θα προλάβει διότι δολοφονείται μαχαιρωμένος στην πλάτη. Τότε αναλαμβάνει ο ιδιωτικός ντετέκτιβ -κυνηγός κεφαλών- Έιμος Χάτσερ να εξιχνιάσει τον φόνο μαζί με άλλες δύο καραμπινάτες περιπτώσεις κλοπών έργων τέχνης - μέσα σε μουσείο και σε ένα καμουφλαρισμένο φορτηγό.
Ουσιαστικά υπεύθυνο είναι το εγκληματικό κουαρτέτο υπό τον ονομαζόμενο Ιλ Κάπο, έναν εξαιρετικά ευφυή τύπο με εμμονή στον Καραβάτζο, με καλλιέργεια και πολλές γνώσεις στον χώρο και στην αγορά έργων τέχνης και με υπόγειες επαφές με ιταλικά μουσεία και… τις Ερυθρές Ταξιαρχίες.
Ο Χάτσερ, ύστερα από έναν βαρύ τραυματισμό, περνά κρίση ηλικίας, στα όρια της κατάθλιψης, με μια προβληματική συναισθηματική σχέση. Δεινός γνώστης της ιστορίας της τέχνης, κυνηγάει τον δολοφόνο ανάμεσα στους ογκώδεις τόμους μιας βιβλιοθήκης, διότι σε μια κλοπή οι δράστες έγραψαν το πολιτικό-σεξουαλικό «Ti ho in culo-polizia assassina». Στο μεταξύ καθαρίζουν τον φίλο του και εκτιμητή τέχνης Σλόαν.
Η καταδίωξη για τον Χάτσερ γίνεται προσωπική υπόθεση εκδίκησης για τον θάνατο του εμπειρογνώμονα και ούτως παρακολουθούμε το ανηλεές κυνηγητό εντός των χώρων τέχνης, όπου ο Μπανκς βρίσκει ευκαιρία να μιλήσει για τον ριζοσπάστη Καραβάτζο και το περίφημο κιαροσκούρο, που δίνει στα έργα του βάθος πεδίου και μυστήριο. Αυτή η αντίθεση φωτός-σκιάς επηρέασε τους επίγονους - Ρέμπραντ κ.ά.
Ταπεινής καταγωγής, χρησιμοποίησε τους πίνακές του για να φωτίσει τη σκοτεινή γραμμή της ψυχής του: «Υπήρξαν τόσα σπαθιά και στιλέτα στη ζωή του καλλιτέχνη, που καθρεπτίζονται στο οπλοστάσιο των έργων του. Υπήρξε υπερβολικό αίμα, υπερβολική παθολογική οργή».
Είναι σαφές πως φέρνει στο φως ή, μάλλον, στο μισοσκόταδο όλον αυτόν τον υπόκοσμο τον οποίο βίωσε: «Το σκοτάδι που ζωγραφίζει μυρίζει κεριά, παραγινωμένα φρούτα, υγρή μπουγάδα που θα την απλώσουν την επαύριο: είναι το σκοτάδι των κλιμακοστασίων, της γωνιάς που παίζουν ζάρια, των χαμόσπιτων, των αναπάντεχων συναντήσεων… το καταφύγιο που προσφέρει η σκιά είναι σχετικό, γιατί το κιαροσκούρο αποκαλύπτει βία, πόνο, απαντοχή, θάνατο, αλλά τουλάχιστον τα αποκαλύπτει με μια οικειότητα».
Oliver Banks(Wikipedia/Γαλλικά)
**BERGER JOHN (1926-2017)-βιβλιονέτ
________________________
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ελένη Γκίκα!«Το βιβλίο κι ο συγγραφέας του: «Η μανία με τον Καραβάτζο»/fractalart.gr
«Το βιβλίο κι ο συγγραφέας του: «Η μανία με τον Καραβάτζο»/fractalart.gr
****************************
Ζωντανοί Πίνακες: 13 Έργα Τέχνης του Καραβάτζιο ερμηνευμένα από πραγματικούς ηθοποιούς
Ο Μικελάντζελο Μερίσι ντα Καραβάτζιο, ο πατέρας της μπαρόκ ζωγραφικής, συγκλόνισε τους αισθητικούς της ανώτερης τάξης της εποχής του, σχεδιάζοντας ιερόδουλες και προλεταριάτους ως πρότυπα για τα κυρίως βιβλικά θέματα του.
Πριν από δέκα χρόνια, υπό τις οδηγίες της ιδρυτή Ludovica Rambelli, οκτώ μέλη της ιταλικής εταιρείας Malatheatre, ανακάλυψαν από πρώτο χέρι τις τρελά αυστηρές πόζες που απαιτούσε ο Caravaggio από τα μοντέλα του, δημιουργώντας 23 ζωντανούς πίνακες εμπνευσμένους από έργα του μεγάλου δημιουργού.
Η εταιρεία προσπάθησε λιγότερο να αναπαράγει τους πίνακες απ' ό,τι τη σκηνή που θα έβλεπε ο Καραβάτζιο πίσω από το καβαλέτο του.
Οι 13 σκηνοθετήσεις στο παραπάνω βίντεο κάνουν κάποιον να συνειδητοποιήσει την έντονη σωματικότητα που είναι εμφανής στο έργο του Καραβάτζιο.
Όλα αυτά τα απλωμένα χέρια και οι αναστροφές είναι αγωνία για ένα μοντέλο. Μετά από 30 δευτερόλεπτα περίπου, ακόμη και ένας έντονα κεκλιμένος λαιμός ή λυγισμένη πλάτη μπορεί να σας δώσει μια μικρή γεύση του πώς είναι να σταυρώνεσαι.
Το αποτέλεσμα είναι εξαίσιο. Οι οκτώ παίκτες δεν είναι απλώς εξαιρετικά κατάλληλα δείγματα, έχουν αφιερώσει σαφώς πολλή σκέψη στη συναισθηματική ζωή κάθε χαρακτήρα που ενσαρκώνουν, διατηρώντας τη στιγμή με μεγάλη εστίαση και αποφασιστικότητα.
Η δράση εκτυλίσσεται στο κατάλληλα αρχαίο σκηνικό της εκκλησίας Santa Maria Donnaregina Nuova της Νάπολης.
Όταν δεν καλούνται να μοντελοποιήσουν, οι ερμηνευτές γίνονται σκηνικά χέρια, βοηθώντας ο ένας τον άλλον να τακτοποιήσει τα απλά, καλά επιλεγμένα στηρίγματα και τους ριχτούς μανδύες.
Ρίξτε μια ματιά στο παρακάτω βίντεο, για μερικές συγκρίσεις μεταξύ των αρχικών πινάκων και των 13 ζωντανών πινάκων που φαίνονται στο βίντεο:
Ο Τάφος του Χριστού
Η Μαρία Μαγδαληνή σε Έκσταση,
Σταύρωση του Αγίου Πέτρου
Ο αποκεφαλισμός του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή
Η Τζούντιθ αποκεφαλίζει τον Ολοφέρνη
Μαστίγωση του Χριστού
Το μαρτύριο του Αγίου Ματθαίου
Ευαγγελισμός
Ανάπαυση στη φυγή για την Αίγυπτο
Νάρκισσος,
Η Ανάσταση του Λαζάρου
Άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης σε Έκσταση
Βάκχοςsrc="https://www.youtube.com/embed/nIeyulbiB0A" title="Tableaux Vivants - Sutri (VT)" width="785">
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου