Το ίδιο ένιωσα διαβάζοντας και το «Γκιακ» του Δημοσθένη Παπαμάρκου ή το «Αστείο» του Γιάννη Παλαβού από το Βελβεντό Κοζάνης.
Ο
συγγραφέας, ο Ανδρέας Νικολακόπουλος, 
είναι 37χρονος, βιοπορίζεται από
το επάγγελμα του σεφ, βρέθηκε σε βασιλικές κουζίνες στην Αγγλία και τις
Σκανδιναβικές χώρες και τώρα στην Αθήνα βιώνει την ανεργία λόγω
κορωνοϊού. Ή για να ακριβολογούμε μαγειρεύει κατ' οίκον και όχι σε
εστιατόρια. Τα 16 του διηγήματα δεν είναι για μαγειρική. Περιγράφει τις
τραγικές ζωές και καταλήξεις ανώνυμων ανθρώπων του περασμένου αιώνα που
έζησαν σε μεγάλα ιστορικά γεγονότα και την εκκωφαντική σιωπή αυτών που
ζούσαν δίπλα τους και δεν αναρωτήθηκα για την απώλειά τους. Που δεν
αναζήτησαν απαντήσεις στην εξαφάνιση, τον
θάνατο, την φυγή. Μικρασιατική καταστροφή, Ισπανικός Εμφύλιος,
μετανάστευση και σύγχρονη σκλαβιά, Κατοχή, Γενοκτονία των Ποντίων. Αυτό
είναι το μεγάλο σκηνικό.
Ο τόπος που διαδραματίζονται οι ιστορίες είναι κυρίως τα βουνά και το μαγικό τους, καθώς ο συγγραφέας μεγάλωσε σε ορεινό χωριό του Αιγίου. Η θάλασσα, όπου ιστορείται συνοδεύεται από θάνατο, πνιγμούς και δυστυχία, ενώ οι ήρωες συνήθως επιχειρούν να την εξευμενίσουν ή να την παραδώσουνε στις φλόγες. Μάταιος κόπος. Η θάλασσα κερδίζει πάντα. Οι ήρωες του συγγραφέα, είναι πραγματικοί, από τις διηγήσεις των συγχωριανών του, των παππούδων του, μόνο που εμπλέκονται η Μυθολογία, η Αρχαιότητα και η Σύγχρονη Ιστορία . Όλοι οι ήρωές του έχουν τραγικό τέλος το οποίο το διαισθάνονται να έρχεται χωρίς να το αποτρέπουν και το βιώνουν με τρόπο μαγικό, ονειρικό, μεταφυσικό, λυτρωτικό. Όπως στις τραγωδίες. Πληρώνουν ένα τίμημα: της ομορφιάς, της αιμομιξίας, του μεγαλοϊδεατισμού, της αφαίρεσης μιας ανθρώπινης ζωής στο όνομα μιας ιδεολογίας. Η γλώσσα των διηγημάτων είναι ποιητική. Λες και κάποιες φορές διαβάζεις δεκαπεντασύλλαβο δημοτικό τραγούδι.
Αναρωτιέται ο συγγραφέας πως μπορεί ένας Δερβίσης που χορεύει γύρω από τον εαυτό του στην μέση ενός δωματίου πέρα από την Σμύρνη να είναι εχθρός; Οι οπαδοί της Μεγάλης Ιδέας θα δυσαρεστηθούν. Γιατί στην θέση αυτού του λαμπρού πνευματικού χορού να μπουν σφαίρες και λόγχες; Πώς μπορεί ένας ιερέας να επικαλείται την μυθική θεά Αρτέμιδα για την σωτηρία από αρρώστιες και πόνους; Και δω οι θρησκόληπτοι θα ενοχληθούν από την αποδοχή της Μυθολογίας και της ειδωλολατρίας. Πόσο πραγματική είναι η ιστορία των Ελλήνων μεταναστών που έφυγαν από την Σμύρνη για καλύτερα για να γλιτώσουν από τους Τσέτες και βρέθηκαν σκλάβοι στην Αμέρικα; Μήπως το ξύλινο σχολείο που σώζεται σήμερα στην άλλη άκρη του Ατλαντικού είναι ζωντανός μάρτυρας της ιστορίας; Συγγενής του συγγραφέα βρέθηκε από την Σμύρνη στην Αμερική. Γιατί ο Αρχοντής, το άσπρο άλογο, που έφυγε από τον Καύκασο και τον Πόντο, πολέμησε στην Σμύρνη για να σώσει την ελληνική τιμή, όταν έφτασε στον Πειραιά σαν πρόσφυγας, αντιμετωπίστηκε με μίσος, ως ξένος και όχι ως νικητής; Γιατί το μαγικό που γιατρεύει τον καρκίνο δεν πρόφτασε να το ξεριζώσει από τον βυθό ο Οδυσσέας και τον κατάπιε η Θάλασσα; Γιατί κάποιος διεθνιστής που βρέθηκε στην Καταλωνία να ξεπαστρέψει τον φασισμό του Φράνκο, σκότωσε ένα 14χρονο αγόρι, χωρίς να πει μια λέξη; «Όποιος μαχαιροβαστεί και άνθρωπο σκοτώνει άδικο έχει οποία ιδεολογία, φιλόσοφο ή παπά ακούει. Ή ζωή και ή φύση στο δίκιο υπακούει», λέει ο συγγραφέας.
Τέλος ταυτίζομαι απόλυτα με το τελευταίο διήγημα χωρίς να θεωρώ ότι ή αντικατάσταση του Τσε Γκεβάρα από την φωτογραφία του Παππού είναι αποκαθήλωση και δήλωση μετανοίας. Αντιθέτως ξαναγυρνάμε στο αρχέτυπο χωρίς ενοχή, χωρίς απαξίωση γιατί εκεί βρίσκεις το νόημα της αδιάκοπης πάλης. "Εκεί που τα λάβαρα είναι τα τραπεζομάντιλα με την ψίχα του ψωμιού, η πατρίδα είναι η καστανιά που πρωτοφιλήθηκε ένα ζευγάρι, οι κάλυκες και τα όπλα είναι οι ψαλίδες και τα κοφίνια. Τα ναρκοπέδια είναι τα χωράφια με την χαλασμένη από την βροχή σταφίδα και την φτώχεια που σκορπούν. Προσυπογράφω με δάκρυα γιατί και γω κάποτε τα παράτησα, τους παράτησα, ξέχασα , αμύνθηκα, και τώρα λέω: Τι απέγινα τελικά; Μπράβο στον Ανδρέα. Τα υπόλοιπα θα τα ανακαλύψετε διαβάζοντας γιατί ή έρευνα όχι μόνο ή ιστορική, αλλά η γλωσσική, ή ηθογραφία, ή μυθολογία, είναι παρούσα.
*Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου