Ο ΒΙΟΛΙΣΤΗΣ ΤΩΝ ΒΙΟΛΙΣΤΩΝ!

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΑΒΑΚΟΣ: Ο ΒΙΟΛΙΣΤΗΣ ΤΩΝ ΒΙΟΛΙΣΤΩΝ!

Συνέντευξη: Δημήτρης Κιουσόπουλος

Στα 49 του και έχοντας γυρίσει τον κόσμο με ένα βιολί, θεωρείται ο απόλυτος σολίστας με αναρίθμητες εμφανίσεις σε όλο τον πλανήτη. Το Homme συνάντησε τον διάσημο βιολονίστα έπειτα από θριαμβευτική περιοδεία στις ΗΠΑ και λίγες μέρες πριν από την εμφάνισή του ως σολίστ και αρχιμουσικού με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Γαλλίας στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (12/5).

Μιλήστε μας λίγο για την προσωπική σας «Οδύσσεια»

Είναι μια πορεία που άρχισε χωρίς φιλοδοξίες, με κίνητρο καθαρά την αγάπη προς το βιολί και τη μουσική, που την έμαθα μέσα από την οικογένειά μου, και μετά σιγά σιγά εξελίχθηκε με τρόπο που δεν το περίμενα, πήρε μια κατεύθυνση πολύ πιο διεθνή, αλλά ο πυρήνας όλου αυτού ακόμα και σήμερα παραμένει η αγάπη για τη μουσική και το βιολί.

Κάποιον σημαντικό σταθμό που θυμάστε;

Ήταν ο δάσκαλός μου στο βιολί, ο Στέλιος Καφαντάρης, και η χημεία που είχα με τον άνθρωπο αυτόν. Επίσηςν η συμμετοχή μου στην Ορχήστρα Νέων της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, όταν ήμουν 14 ετών, το νεότερο μέλος. Μεγάλη εμπειρία, κάπου στα 1980, ειδικά αν σκεφτείτε πού ήταν το επίπεδο της μουσικής ζωής στην Ελλάδα τότε, ένα περιβάλλον απομονωμένο και πολύ τοπικό. Και ξαφνικά βρέθηκα να κάνω περιοδεία υπό τη διεύθυνση του Κλαούντιο Αμπάντο, του Γκέοργκ Σόλτι, και παίζοντας στη Musikverein στη Βιέννη, στα Proms στο Λονδίνο μπροστά σε πεντέμισι χιλιάδες κόσμο, μια ατμόσφαιρα ασύλληπτη, στην Κονσερτχεμπάου στο Άμστερνταμ. Και σε συνεργασία με τους συναδέλφους, που ήταν λίγο μεγαλύτεροι σε ηλικία, αλλά και αυτοί νέα παιδιά, που είχαν φιλοδοξία, που ήθελαν να γνωρίσουν, να αφουγκραστούν και αυτοί το διεθνές περιβάλλον. Ήταν μια φανταστική εμπειρία, η οποία άλλαξε τελείως σχεδόν όλη μου τη θεώρηση για τη μουσική. Επέστρεψα από την περιοδεία και δεν άφηνα το βιολί, είχα τέτοια έμπνευση και τέτοια διάθεση για τη μουσική, που δεν ήθελα να κάνω τίποτα άλλο. Μετά συνεχίστηκε η πρόοδος, ήρθε το δίπλωμα στο βιολί, τα πρώτα διεθνή βραβεία και τα πράγματα μπήκαν σε μια σειρά…

Πώς και δεν εγκατασταθήκατε σε κάποιο διεθνές μουσικό κέντρο;

Είμαι κοντά στο να φύγω –είναι η πρώτη φορά. Αλλά ποτέ δεν το ήθελα, ούτε τώρα το θέλω, υπάρχουν οικογενειακοί δεσμοί, φιλικοί δεσμοί, οι οποίοι είναι πολύ δυνατοί. Άλλωστε, από τη ζωή στην Ελλάδα μπορώ να διαλέγω εγώ τα στοιχεία που θα κρατήσω, αφού η εργασία μου κατά 99,99% είναι στο εξωτερικό, όπου μπορεί κανείς να βιώσει ότι η προσπάθεια ανταμείβεται.

Ποιος είναι ο στόχος αυτού του αγώνα;

Δεν μπορείς να τον συγκεκριμενοποιήσεις. Είναι ένα πράγμα ασύλληπτο. Αγωνίζομαι για να μπορέσω τη στιγμή που θα εμφανιστώ στη σκηνή, εκείνη τη στιγμή, να κάνω το καλύτερο που μπορώ να κάνω. Αυτό μπορεί να σημαίνει τα πάντα, μπορεί να μη σημαίνει και τίποτα. Μπορεί βεβαίως να το ακούσω έπειτα από έναν μήνα και να λέω «αμάν, δεν μου αρέσει αυτό» και να κάνω κάτι άλλο.

Ακούτε ξανά τις παλιές ηχογραφήσεις; Καταλαβαίνετε μια εξέλιξη;

Βλέπει κανείς την πορεία με ένα έργο συγκεκριμένο μέσα από τα χρόνια. Ακούγοντας μια συναυλία πριν από είκοσι χρόνια και μία συναυλία τώρα, το «τώρα» ακούγεται σχεδόν σαν το έργο να το έχω γράψει εγώ! Υπάρχει τέτοια διαφορά αμεσότητας και διείσδυσης στην ουσία του έργου. Αλλά και αυτό θα ακυρωθεί, το «τώρα», έπειτα από είκοσι χρόνια πάλι.

Όταν αναφέρεστε στην ερμηνεία της μουσικής, μιλάτε για τη γνωριμία με το έργο. Για το πώς το γνωρίζετε, πώς το καταλαβαίνετε, και πώς πετυχαίνετε τεχνικά να βγάλετε έξω αυτό που πιστεύετε πως πρέπει να ακουστεί.

Ναι, αλλά δεν είναι τόσο προσωπικό το πρίσμα. Δεν ακούμε τις λέξεις. Λέμε ερμηνεία –ποιος ήταν ο Ερμής; Ο Ερμής δεν ήταν ποτέ το μήνυμα, ο Ερμής ήταν ο αγγελιαφόρος. Εμείς που μιλούμε την ελληνική γλώσσα δεν έχουμε δικαίωμα να παραβλέπουμε τη σοφία της γλώσσας. Όταν λέμε ερμηνεία, δεν είναι πώς βλέπω εγώ το έργο, αλλά πως βλέπω το μήνυμα του έργου. Όλος μου ο αγώνας είναι να μπορέσω να πλησιάσω το μήνυμα του έργου. Ποιο είναι το μήνυμα; Δεν μπορώ να το πω.

Ο ΜΟΥΣΙΚΟΣ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ!

 
Τον Ιανουάριο 2017 θα παραλάβει στην Κοπεγχάγη το μουσικό βραβείο Léonie Sonning από το ομώνυμο ίδρυμα, διάκριση που τον αναδεικνύει στον καλύτερο μουσικό του κόσμου!

Δημοσιεύτηκε στο HOMME, τεύχος 119 – Ιούνιος 2016

****************************
 Ο Λεωνίδας Καβάκος παίζει:1.  Beethoven Κοντσέρτο D-dur .
2. Prokofev "Ρωμαίος και Ιουλιέτα". 

Φιλαρμονική Ορχήστρα της Αγίας Πετρούπολης
Μαέστρος: Γιούρι Τεμιρκάνοφ