Τετάρτη, Μαΐου 25, 2016

Επιχείρηση Ανθρωποειδές

HHhH - Himmlers Hirn heisst Heydrich (Ο Χάιντριχ είναι ο εγκέφαλος του Χίμλερ)

HHhH - Himmlers Hirn heisst Heydrich (Ο Χάιντριχ είναι ο εγκέφαλος του Χίμλερ)
Ξεφυλλίστε το
Συγγραφέας: ΜΠΙΝΕ, ΛΟΡΑΝ
Έτος έκδοσης: 2015
ISBN: 978-960-04-4576-3
ΣΕΛ.: 384
Σχήμα: 14 Χ 20,6
Τίτλος πρωτοτύπου: HHhH
Γλώσσα πρωτοτύπου: Γαλλικά
Μετάφραση: ΞΕΝΑΡΙΟΣ, ΓΙΩΡΓΟΣ
Βάρος: 416.00 γραμ.
Μαλακό εξώφυλλο
Βραβείο: ΒΡΑΒΕΙΟ GONCOURT ΠΡΩΤΟΕΜΦΑΝΙΖΟΜΕΝΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ 2010
Καλάθι αγορών 14.83€
ΒΡΑΒΕΙΟ GONCOURT ΠΡΩΤΟΕΜΦΑΝΙΖΟΜΕΝΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ 2010
1942. Κατεχόμενη Τσεχοσλοβακία.

Δύο Τσεχοσλοβάκοι παρτιζάνοι σταλμένοι από το Λονδίνο πέφτουν με αλεξίπτωτο κοντά στην Πράγα. Αποστολή τους να δολοφονήσουν τον πιο επικίνδυνο άντρα του Γ’ Ράιχ: τον Ράινχαρντ Χάιντριχ, «το ξανθό κτήνος», τον «δήμιο της Πράγας», τον αρχηγό των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών, το δεξί χέρι του Χάινριχ Χίμλερ. Πρόκειται για την Επιχείρηση Ανθρωποειδές, μία από τις πιο τολμηρές και ηρωικές απόπειρες του Β’ Παγκόσμιου πολέμου.
Περιγράφοντας με καθηλωτικό τρόπο την απόπειρα δολοφονίας του Χάιντριχ, το HHhH συνθέτει μια πανοραμική εικόνα του Γ’ Ράιχ και της περιόδου του Β’ Παγκόσμιου πολέμου. Μια συναρπαστική ιστορία απροσμέτρητου ηρωισμού και συντροφικότητας, προδοσίας και εκδίκησης.
«Μια λογοτεχνική εποποιία… Ένα μυθιστόρημα που μας γνωρίζει καλύτερα την Ιστορία».The New York Times Book Review
«Το HHhH με ενθουσίασε. Η γραφή του Binet συνδυάζει τα πάντα: Μια ουδέτερη, δημοσιογραφική και ειλικρινής αφήγηση με την ενστικτώδη γραφή ενός λογοτέχνη που ξέρει να επινοεί ιστορίες. Είναι ένα από τα καλύτερα ιστορικά μυθιστορήματα που έχουν πέσει στα χέρια μου».Μπρετ Ίστον Έλις

ΚΡΙΤΙΚΕΣ - ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ
Το βιβλίο του Binet, λοιπόν, στην ουσία είναι ένα υβρίδιο. Η αρμονική, αλλά καθόλου εύκολη, ένωση του δημοσιογραφικού και εξομολογητικού λόγου με τον μύθο. Ναι, η Ιστορία είναι η βάση, όμως ο συγγραφέας δεν είναι διατεθειμένος να ακολουθήσει την πεπατημένη. Θέλει να μας βάλει στον δρόμο που προηγείται της προδιαγεγραμμένης πορείας. Και τα καταφέρνει… με μαεστρία.Αλέξανδρος Στεργιόπουλος, ToΠεριοδικό, 04/01/15
Όλο το κείμενο είναι συναρπαστικό, καταιγιστικό και καθηλώνει τον αναγνώστη όντας γραμμένο με σεμνή τόλμη (βεβαίως,υπάρχει κι αυτή), νεύρο, ύφος που αν και επιμελώς ατημέλητο δεν στερείται σοβαρότητας, άψογο προϊόν έρευνας και μόχθου από έναν νεαρής ηλικίας άνθρωπο ευρηματικό κι έξυπνο,που δεν τον ενοχλεί που δείχνει αμήχανος και απορημένος, σοκαρισμένος από την έρευνα που ο ίδιος έχει κάνει και μέσω αυτής βγάλει στην επιφάνεια σημεία και τέρατα,γεννήματα μιας από τις πιο ελεεινές φάσεις της ανθρωπότητας που έτσι κι αλλιώς τον/μας ξεπερνά και σοκάρει και που θα σοκάρει και θα παραδειγματίζει, ελπίζω αιώνια,γιατί είναι ολόκληρη μια ιστορία φρίκης και τεράτων, ελπίζω η τελευταία.Βιβή Γεωργαντοπούλου, Fractal, 23/12/15
Όλες οι ιστορικές λεπτομέρειες δίνονται εύληπτα, επιστημονικά διασταυρωμένες αλλά απλές. Ο αναγνώστης μπορεί να παρακολουθήσει χωρίς δυσκολίες την πορεία της ιστορίας, κάτι στο ποίο συμβάλλουν και τα μικρά, σύντομα και περιεκτικότατα κεφάλαια. Επομένως, το HHhH το συστήνω για όσους θέλουν να διαβάσουν Ιστορία χωρίς να κουραστούν και για όσους θέλουν να διαβάσουν ένα διαφορετικά γραμμένο ιστορικό μυθιστόρημαΠάνος Τουρλής, CaptainBook, 11/12/15
Προσπαθώντας να μείνει πιστός στα πραγματικά, ιστορικά γεγονότα συνυφαίνει μαζί τα γεγονότα την δική του ιστορία, δημιουργώντας ένα παιχνίδι συνειρμικών παραλληλισμών. Γίνεται και ο ίδιος πρωταγωνιστής της ιστορίας του (γράφει χαρακτηριστικά «Αυτή την ιστορία θέλω να την κάνω προσωπική υπόθεση»), καταγράφοντας την διαδικασία συγγραφής του βιβλίου σε ημερολογιακό στυλ με παραπομπές σε ταινίες, βιβλία και άλλες πηγές που τον βοήθησαν στη συγγραφή. Με αυτό το τέχνασμα διαχωρίζει την οπτική του γωνία σε σχέση με τα ιστορικά γεγονότα. Οι αγωνίες, τα ερωτηματικά και η κριτική του συγγραφέα στα ιστορικά γεγονότα είναι αυτές που δίνουν ζωντάνια στο βιβλίο και τελικά δημιουργούν προβληματισμούς στον αναγνώστη.Έλενα Χατζηγιωργάκη, Ο Αναγνώστης, 07/11/15
Όλο το κείμενο είναι συναρπαστικό,καταιγιστικό και καθηλώνει τον αναγνώστη όντας γραμμένο με σεμνή τόλμη (βεβαίως,υπάρχει κι αυτή),νεύρο,ύφος που αν και επιμελώς ατημέλητο δεν στερείται σοβαρότητας, άψογο προϊόν έρευνας και μόχθου από έναν νεαρής ηλικίας άνθρωπο ευρηματικό κι έξυπνο,που δεν τον ενοχλεί που δείχνει αμήχανος και απορημένος,σοκαρισμένος από την έρευνα που ο ίδιος έχει κάνει και μέσω αυτής βγάλει στην επιφάνεια σημεία και τέρατα,γεννήματα μιας από τις πιο ελεεινές φάσεις της ανθρωπότητας που έτσι κι αλλιώς τον/μας ξεπερνά και σοκάρει και που θα σοκάρει και θα παραδειγματίζει,ελπίζω αιώνια,γιατί είναι ολόκληρη μια ιστορία φρίκης και τεράτων, ελπίζω η τελευταία.Βιβή Γ., Λέσχη Ανάγνωσης του Degas, 04/11/15
Ο Binet με σαγήνευσε με την ευθύτητα της γραφής του, με τις ανασφάλειες του που τον κατέκλυσαν κατά τη συγγραφή, με τις μυθοπλαστικές επεμβάσεις του και με τις ειλικρινείς εξομολογήσεις του, ενώ ταυτόχρονα με καθήλωσε, με τα ιστορικά ντοκουμέντα που συνδέονται με την τραγική αυτή περίοδο της ιστορίας και που διαβάζοντας με άφησαν ανίκανη να τιθασεύσω την ορμή των συναισθημάτων μου…Καλλιόπη Κρητικού, Λογοτεχνικά Σοκάκια, 25/10/15
[...] ο αναγνώστης δεν γίνεται μόνο παρατηρητής αυτού του «ιστορικού θρίλερ» που έλαβε χώρα στην κατεχόμενη Πράγα του 1942, αλλά και μάρτυρας της συγγραφικής πορείας του βιβλίου, του φόβου και των αμφιβολιών του συγγραφέα που καταπιάνεται με το θέμα. Κατά τη γνώμη μου, αυτό είναι και το μεγαλύτερο επίτευγμα του Binet, ο οποίος καταφέρνει να εντυπωσιάσει και με τον αριστοτεχνικό τρόπο με τον οποίο δομεί την πορεία προς την τελική πράξη: οι παράλληλες διαδρομές του Χάιντριχ και των καταδρομέων τελικά θα συναντηθούν σε μια στροφή στην Πράγα και θα οδηγήσουν σε μια εκπληκτικής αγωνίας περιγραφή του τέλους.Αφροδίτη Δημοπούλου, Diavasame, 16/10/15
Ο Laurent Binet, όμως, έχει το χάρισμα της γραφής, καθώς και -παρά τις αμφιβολίες του- της ορθής μυθιστορικής προσέγγισης ενός ιστορικού γεγονότος. Και, χάρη στη φρέσκια πένα του, την ενδελεχή του έρευνα, το χιούμορ του, τα ενδιαφέροντα στοιχεία διεπιστημονικότητας και το τέχνασμα που θυμίζει αράδες ημερολογίου, δικαίως κέρδισε το αναγνωστικό κοινό, και, δικαίως, έδρεψε δάφνες.Βίκυ Βασιλάτου, Frear, 06/10/15
Ο Binet γνωρίζει πως οι πολλές πληροφορίες πάνω σε ένα Ιστορικό γεγονός ανασύρουν περισσότερες ελεύθερες παραμέτρους με αποτέλεσμα να προκαλούν περισσότερη σύγχυση και να περιορίζουν αντί να επεκτείνουν την περιγραφή και το συναίσθημα. Και ακριβώς εδώ είναι η συντριβή στην συγκεκριμένη ανάπτυξη της Ιστορίας: δεν έρχεται στους ίδιους τους ήρωες των οποίων καλώς ή κακώς η πορεία ήταν απ΄την αρχή προδιαγεγραμμένη πίσω απ΄το ιστορικό τους πλαίσιο, αλλά έρχεται στον συγγραφέα ο οποίος είναι αναγκάσμένος να παραδεχτεί την αδυναμία του και την ατέλεια του δημιουργήματός του και ηττημένος να αποχωρήσει.
Η ατέλεια όμως της προσπάθειάς του είναι στο τέλος επιτυχία του ίδιου του βιβλίου και πραγματικά μονάχα να το χειροκροτήσω μπορώ γι’ αυτήν την ανάπτυξη. Η τοποθέτησή του στα ράφια πλάι στην ταμπέλα ‘Ιστορικό Μυθιστόρημα’ είναι μάλλον άκρως ειρωνική. Είμαι σίγουρος ο ίδιος ο Binet θα πρέπει να γελάει μ’ αυτό…
Βασίλειος Δρόλιας, Ιστολόγιο ficciones, 28/09/15
Είναι μια συναρπαστική ιστορία, εξαιρετική αφορμή για μυθιστόρημα, αλλά η πρωτοτυπία του βιβλίου είναι ότι ο συγγραφέας δεν αρκείται στην εξιστόρησή της. Βάζει και τον εαυτό του στο κείμενο, μιλάει για την ιστορία της ίδιας της συγγραφής του, για τα μέρη που είδε, την Πράγα που επισκέφτηκε γράφοντας το βιβλίο. Κάνει ένα βήμα πίσω από την ιστορία και έτσι το αντικείμενο παύει να είναι η ιστορία, μόνο. Bookworm, 29/07/15
Διαβάζοντας το εξαιρετικό μυθιστόρημα του Laurent Binet (που δίκαια τιμήθηκε με το Goncourt πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα στη Γαλλία το 2010 - το βιβλίο κυκλοφορεί τώρα και στην Ελλάδα από τον "Κέδρο", σε μια υποδειγματική μετάφραση του Γιώργου Ξενάριου), δεν σε μαγεύει μόνο το θέμα: μια από τις κορυφαίες πράξεις αντίστασης κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η επιχείρηση εκτέλεσης από δυο Τσεχοσλοβάκους καταδρομείς του ανθρωπόμορφου κτήνους που άκουγε στο όνομα Ράινχαρτ Χάιντριχ, διαβόητου ηγέτη των υπηρεσιών ασφαλείας των SS και κυβερνήτη του προτεκτοράτου Βοημίας- Μοραβίας όπως ονομάστηκε από τους Ναζί η κατεχόμενη Τσεχία. Σε καθηλώνει η εξαιρετική αφηγηματική τεχνική που ανανεώνει ιδανικά το φθαρμένο είδος του ιστορικού μυθιστορήματος. Η συναρπαστική εξέλιξη αποτυπώνει ανάγλυφα τον ηρωισμό αλλά και την ποταπότητα, την ομορφιά αλλά και την κτηνωδία. Η αντίστιξη κάποιες φορές γίνεται αβάσταχτη. Θα σταθώ μόνο σε μία: σε αυτή που απεικονίζει την αθλιότητα του περίφημου ποιητή Σαιν Τζον Περς που σαν γενικός γραμματέας του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών έπαιξε κεντρικό ρόλο στις επονείδιστες συμφωνίες του Μονάχου με τις οποίες εγκαταλείφθηκε από τη Δύση στα χέρια των Ναζί η Τσεχοσλοβακία. Ναι, ξέρω, οι ποιητές δεν πρέπει να κρίνονται από τη ζωή τους. Εδώ όμως δεν πρόκειται για ιδιωτική ζωή αλλά για δημόσιο βίο. Και ο κυνισμός, η αλαζονεία του διπλωμάτη- ποιητή εκείνες τις μέρες σοκάρει και επαναθέτει το ερώτημα για το νόημα των λέξεων. Και γι' αυτό, στη δική μου συνείδηση τουλάχιστον, ποιητές δεν είναι οι Σαιν Τζον Περς αλλά μορφές σαν εκείνα τα δυο νέα παιδιά που έπεσαν μαχόμενα στην Πράγα το 1942 και άκουγαν στα ονόματα Γκάμπτσικ και Κούμπις.Κώστας Χατζηαντωνίου (ιστορικός-συγγραφέας), 27/07/15
Μεσοπόλεμος, αλεξιπτωτιστές, Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος… Ορισμένα από τα «σημεία-κλειδιά» που κέντρισαν το ενδιαφέρον μου και με έκαναν να ανοίξω ορεξάτος το “HHhH”, το νέο βιβλίο του Laurent Binet. Μερικές ημέρες μετά κι αφού τοποθέτησα μια για πάντα (;) το βιβλίο στο ράφι της βιβλιοθήκης, η επιλογή του ιδιαίτερου αυτού έργου με είχε δικαιώσει πλήρως.Ντίνος Ρητινιώτης, Provocateur, 23/07/15
Το Himmlers Hirn heist Heydrich είναι ένα συνταρακτικό βιβλίο. Συνταράσσει τον αναγνώστη, και συντάραξε εμφανώς και επί μακρόν τον συγγραφέα του: τόσο, που να μην το εγκαταλείπει ακόμη και όταν, και όσο, το διαβάζουμε εμείς. Ο Λοράν Μπινέ είναι ο αφηγητής, ο μυθιστοριογράφος, ο ιστορικός, αλλά και ο αναγνώστης, ο επιμελητής, ο κριτικός του βιβλίου του, αυτού του πολύ προσωπικού πρότζεκτ που ανέλαβε και που στη διάρκεια όσων χρόνων χρειάστηκε να ερευνήσει, να τεκμηριώσει, να ταξιδέψει, να δει, να ψάξει, να αναρωτηθεί και να γράψει (και να σβήσει) τον ρούφηξε μέσα του, ίσως-ίσως και να τον επινόησε κιόλας.Κυριάκος Αθανασιάδης, Some Bookks, 22/07/15
Το «HHhH» διαβάζεται ως περιπέτεια, ως βιογραφία, ως εισαγωγή στον Β’ Παγκόσμιο, ως μάθημα συγγραφής, ως υψηλή λογοτεχνία.Σταύρος Στριλιγκάς, Popaganda, 21/07/15
Ο κύριος Γκρι τα ξαναθυμήθηκε όλα αυτά καταβροχθίζοντας το συναρπαστικό μυθιστορηματικό χρονικό της δολοφονίας του Χάιντριχ, «HHhH» από τον Λοράν Μπινέ (μτφρ. Γ. Ξενάριος), ακούγοντας την Ημιτελή του Σούμπερτ με τον Καρλ Μπεμ να διευθύνει τη Φιλαρμονική της Βιέννης. «Ετσι για σπάσιμο», είπε. "Για να ξεπλύνω τον Σούμπερτ απ’ το απόλυτο κτήνος που οι αναγνώστες βλέπουν ακριβώς από κάτω".Ηλίας Μαγκλίνης, Η Καθημερινή, 19/07/15
Προσωπικό ημερολόγιο, βιογραφία του Χάιντριχ, ιστορία του ναζισμού, αφήγηση για τους μηχανισμούς της αντίστασης, το έργο του Μπινέ αποβαίνει τόσο πρωτότυπο όσο και πολυπρισματικό: ο αναγνώστης μπορεί να βρει σε αυτό από νυχτερινές συζητήσεις με φίλους πάνω σε συγκεκριμένα κεφάλαια ως τεκμηριωμένα περιστατικά συνδεδεμένα με την απανθρωπιά του «ξανθού κτήνους» (όπως ήταν το πιο διαδεδομένο παρωνύμιο του Χάιντριχ) και το πορτρέτο των εκτελεστών του, Γιαν Κούμπις και Γιόζεφ Γκάμπτσικ, από εκθέσεις του αγγλικού στρατού.Μάρκος Καρασαρίνης, BHΜΑgazino, 12/07/15
Ο Μπινέτ, προφανώς και δεν είναι ιστορικός – δεν υπάρχει αμφιβολία πως ούτε και ο ίδιος επιθυμεί να εμφανιστεί ως τέτοιος. Εμφανίζει, όμως, πολύ καλά πρώτα δείγματα άριστης λογοτεχνικής δυναμικής. Οι εικόνες από τα αντίποινα των ναζί μετά το θάνατο του Χάινριχ και ιδιαιτέρως η σφαγή στο Λίντιτσε είναι μια έξοχη εκδοχή ρυθμού, αφήγησης και οικονομίας. Η, δε, μάχη που έδωσαν οι Γκάμπτσικ, Κούμπικ και λοιποί αντιστασιακοί με τους γερμανούς (αφού πρώτα είχαν προδοθεί από έναν «δικό» τους), έχει την ένταση και το σφρίγος ενός θρίλερ που κόβει την ανάσα.Διονύσης Μαρίνος, Fractal, 09/07/15
Ο Laurent Binet διηγείται την ιστορία με αφοπλιστικά απλό και μοντέρνο τρόπο. Παραθέτει τα γεγονότα, χτίζει λογοτεχνικές γέφυρες εκεί που τα ντοκουμέντα απουσιάζουν, επιστρέφει στα γραφόμενά του για να τα ελέγξει και να τα σχολιάσει.
Newpost, 01/07/15


ΜΠΙΝΕ, ΛΟΡΑΝ

Ο Laurent Binet γεννήθηκε στο Παρίσι το 1972. Γιος ιστορικού, σπούδασε λογοτεχνία στη Σορβόννη. Διδάσκει γαλλικά στο Πανεπιστήμιο του Σεν-Ντενί. Το 2010 ο Laurent Binet τιμήθηκε με το βραβείο Goncourt πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα για το HHhH. Έχει δημοσιεύσει επίσης το δημοσιογραφικό χρονικό Rien ne se passe comme prévu.
****************************************

Λοράν Μπινέ: Η Γαλλία μπορούσε να στηρίξει την Ελλάδα και δεν το έκανε

Σε εκπλήσσει με την αμεσότητα αλλά και με τις γνώσεις του γύρω από την πολιτική κατάσταση της χώρας μας. Μιλάει για την "ελληνική στιγμή" και γι' "αυτού του είδους την Ευρώπη", στην οποία "αν δεν αντισταθούμε, θα πεθάνουμε σιγά σιγά μαζί σας".
Η λέξη αντίσταση επανέρχεται συχνά στον λόγο του. Γι' αυτήν άλλωστε έγραψε ένα ολόκληρο βιβλίο. Η δολοφονία του Ράινχαρντ Χάιντριχ, δεξί χέρι του Χίμλερ και εμπνευστή των μεθόδων εξόντωσης, από δυο Τσεχοσλοβάκους παρτιζάνους το 1942, που έχει μείνει γνωστή ως "Επιχείρηση Ανθρωποειδές", του έδωσε την αφορμή να γράψει το "ΗΗhH. Ο Χάιντριχ είναι ο εγκέφαλος του Χίμλερ" (μτφ. Γιώργος Ξενάριος, εκδ. Κέδρος).
Τον συναντήσαμε στο ξενοδοχείο της Ομόνοιας που φιλοξένησε την πρώτη του ελληνική επίσκεψη. Μόλις είχε κατέβει από τη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Θεσσαλονίκης, λίγο πριν ξεκινήσει για τον Ιανό και την αθηναϊκή παρουσίαση του μυθιστορήματός του. Με ένα βραβείο Goncourt στις αποσκευές του, την αναμονή της μεταφοράς του βιβλίου του στον κινηματογράφο από τον Σεντρίκ Χιμένες, με σαφείς απόψεις για την Ιστορία, τη λογοτεχνία, την πορεία του μυθιστορήματος και τις διαδρομές των κινημάτων, δέχτηκε να μοιραστεί έναν απογευματινό καφέ και μια κουβέντα μαζί μας. Μια κουβέντα που ξεκίνησε από την υποχρέωση που ένιωσε να πει "με λογοτεχνικό τρόπο την αλήθεια για ένα ιστορικό γεγονός", έφτασε στο ότι "ο Δον Κιχώτης είναι μεταμοντέρνος", για να καταλήξει στον γκαλεανικό "κόσμο ανάποδα".

Συνέντευξη στην Πόλυ Κρημνιώτη

* Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός να ασχοληθείτε και ποιες πτυχές του θελήσατε να αναδείξετε;
Επέλεξα τη συγκεκριμένη ιστορία επειδή δεν ήταν ιδιαίτερα γνωστή. Αρχικώς επέλεξα να μελετήσω το θέμα από προσωπικό ενδιαφέρον, όχι με σκοπό να γράψω ένα βιβλίο. Ο Χάιντριχ δεν ήταν τόσο γνωστός όσο άλλα στελέχη του ναζιστικού καθεστώτος, όπως ο Γκαίμπελς, ο Χίμλερ, ο Άιχμαν. Από τη μια ήταν ένας φόρος τιμής στην τσεχοσλοβακική αντίσταση και ειδικά σ' αυτούς τους δύο παρτιζάνους που έκαναν αυτή την αποστολή αυτοκτονίας και από την άλλη ήταν η προσπάθεια για το πώς ακριβώς λέγεται η αληθινή ιστορία.

* Ο συγγραφέας λογοδοτεί στην Ιστορία, λογοδοτεί όμως και στον αναγνώστη του έτσι που να μην τον παραπληροφορήσει και να τον τέρψει λογοτεχνικά. Πώς περπατήσατε πάνω σ' αυτό το τεντωμένο σκοινί;
Ο συγγραφέας δεν έχει την υποχρέωση να παίξει τον ρόλο του ιστορικού, να πει την αλήθεια. Εγώ όμως ένιωθα ότι έχω την υποχρέωση να πω την αλήθεια για ένα ιστορικό γεγονός και να την πω με έναν λογοτεχνικό τρόπο. Αντιστάθηκα στον πειρασμό να γεμίσω τα κενά της ιστορικής πληροφορίας με μυθοπλασία. Κράτησα τα ιστορικά γεγονότα όσο πιο πιστά γινόταν. Σκοπός μου ήταν να αποδώσω την Ιστορία με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Υπήρχαν περιπτώσεις που δεν κατάφερα να αντισταθώ στο να γεμίσω το κενό της ιστορικής πληροφορίας με μυθοπλασία. Αλλά το ομολογώ στους αναγνώστες μου ότι εδώ καταφεύγω στη μυθοπλασία. Υπάρχουν πολύ λίγα κομμάτια στο βιβλίο που τα συμπληρώνω με μυθοπλασία, αλλά το κάνω ξεκάθαρο στον αναγνώστη ότι αυτό το μέρος είναι δική μου σκέψη.

* Πού θέλετε να επικεντρώσει ο αναγνώστης σας, στο ιστορικό γεγονός ή στον τρόπο με τον οποίο το αφηγείστε;
Και στα δύο φυσικά, αλλιώς θα είχα γράψει το βιβλίο μου διαφορετικά. Έγινε μία θεατρική παράσταση πάνω στο βιβλίο μου, το οποίο επικεντρώθηκε στο τι είναι αληθινό και τι είναι μυθοπλασία. Του χρόνου θα είναι έτοιμη η ταινία του Σεντρίκ Χιμένες, που βασίζεται στο βιβλίο και επικεντρώνεται στο ιστορικό γεγονός. Στο δικό μου μυαλό πάντως το βιβλίο συγκεράζει και τα δύο στοιχεία μαζί, το μικρό κομμάτι μυθοπλασίας και το ιστορικό γεγονός στο οποίο θέλω να είμαι πιστός.

* Έχετε πει "ελπίζω, μόνο, κάτω από το παχύ στρώμα εξιδανίκευσης που θα απλώσω σ' αυτή την εκπληκτική ιστορία, ο αθέατος καθρέφτης της ιστορικής αλήθειας να δείχνει ακόμα την πραγματικότητα". Τι μας λέει η πραγματικότητα σήμερα, στην Ευρώπη των κλειστών συνόρων και των σκληρών πολιτικών, στην Ευρώπη όπου δυστυχώς πλανάται ξανά το φάντασμα του ναζισμού;
Μας λέει ότι δεν θυμόμαστε τα μαθήματα που μας δίνει η Ιστορία. Είναι καλύτερα να αντιστέκεσαι σε όλα αυτά, όποιο κι αν είναι το κόστος. Όταν οι δυο Τσεχοσλοβάκοι στρατιώτες δολοφόνησαν τον Χάιντριχ, υπήρξαν πολύ σκληρά αντίποινα. Πολλοί πιστεύουν ότι δεν θα έπρεπε να έχουν σκοτώσει τον Χάιντριχ γιατί αφανίστηκαν άνθρωποι, χωριά. Αλλά οι ναζί δεν χρειάζονταν το άλλοθι αυτής της δολοφονίας για να σκοτώνουν ανθρώπους, το έκαναν ούτως ή άλλως και συνέχισαν για μεγάλο διάστημα μετά.
Αλλά ο συμβολισμός ότι οι Τσεχοσλοβάκοι σκότωσαν αυτό το στέλεχος των ναζί, τον Χάιντριχ, σε μια περίοδο που ο ναζισμός φαινόταν αήττητος, ήταν πολύ ισχυρός. Και νομίζω ότι το γεγονός ότι εδώ στην Ελλάδα, τώρα με τον ΣΥΡΙΖΑ, αντισταθήκατε σχεδόν ένα χρόνο απέναντι στη Γερμανία και στην υπόλοιπη Ευρώπη ήταν ένας συμβολισμός για την Ευρώπη. Στο τέλος βέβαια παραδοθήκατε γιατί η κυβέρνηση θεώρησε ότι το τίμημα θα ήταν πολύ μεγάλο αν συνεχίζατε να αντιστεκόσαστε. Θεωρώ ότι ήταν λάθος, θα έπρεπε να συνεχίσετε να παλεύετε όποιο κι αν ήταν το κόστος. Γιατί τώρα παραδοθήκατε και, μεταφορικά, θα πεθάνετε σιγά - σιγά. Αν δεν σταματήσει κανείς αυτού του είδους την Ευρώπη, θα σας ακολουθήσουμε κι εμείς, πολλοί θα πεθάνουμε.

* Τι γίνεται τώρα στη Γαλλία;
Υπάρχουν διαμαρτυρίες και εκδηλώσεις όπως ήταν το Podemos στην Ισπανία γιατί ψηφίσαμε αριστερό πρόεδρο, ο οποίος στην πραγματικότητα αυτή τη στιγμή εφαρμόζει μια πολιτική όπως η Θάτσερ και ο Ρήγκαν. Προσπαθεί να καταστρέψει όλους τους κοινωνικούς νόμους που είχαμε στη Γαλλία. Υπάρχουν άνθρωποι που παλεύουν αυτή τη στιγμή. Δεν ξέρω τι θα συμβεί, αλλά, αν κανείς δεν αντισταθεί, θα έρθει το χειρότερο. Νομίζω ότι η Ελλάδα ήταν σίγουρα μια μεγάλη ευκαιρία για όλες αυτές τις χώρες, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, για να αποδείξεις ότι υπάρχει μια διαφορετική Ευρώπη και να παλέψεις γι' αυτήν μακριά απ' όλους αυτούς τους τραπεζικούς "κανόνες" κ.λπ. Είχαμε όλοι μας την ευκαιρία στην "ελληνική στιγμή". Στη Γαλλία δόθηκε η ευκαιρία να υποστηρίξει την Ελλάδα αλλά η Γαλλία δεν το έκανε, όπως δεν υποστήριξε και την Τσεχοσλοβακία τότε.

* Με τον Ολάντ πώς είναι η κατάσταση, έχετε γράψει κι ένα βιβλίο γι' αυτόν;
Είναι ένα βιβλίο για την καμπάνια του Ολάντ. Πριν εκλεγεί τον υποστήριζα, ακολούθησα την καμπάνια του. Ήταν ένας καλός υποψήφιος, αλλά όχι καλός πρόεδρος. Μας απογοήτευσε.

* Το Podemos θα τα καταφέρει;
Ελπίζω ότι θα τα καταφέρει. Αν αποτύχει θα υπάρξουν κάποιοι άλλοι στο μέλλον. Η Ιστορία είναι μια μακρά διαδρομή.

* Στη Γαλλία υπάρχει κάποιο κίνημα στον ορίζοντα;
Υπάρχει η "Νύχτα αγρύπνιας". Πολιτικά δεν είναι τόσο καλά οργανωμένο το κίνημα, μοιάζει με το "Occupy Wall Street" το οποίο ουσιαστικά έφερε μπροστά τον Σάντερς στην Αμερική. Το πιο πιθανό είναι να αποτύχει ο Σάντερς, όμως δημιουργεί ένα κίνημα που μπορεί να πετύχει κάτι στο μέλλον. Ελπίζω ότι από τη "Νύχτα αγρύπνιας" θα υπάρξει μια νέα πολιτική εξέλιξη και το σοσιαλιστικό κόμμα, το αντίστοιχο ΠΑΣΟΚ, θα πεθάνει. Ελπίζω ότι κάτι πιο ενδιαφέρον θα προκύψει στο μέλλον. Μπορεί να είμαι πολύ αισιόδοξος, όμως χρειαζόμαστε αισιοδοξία αυτή τη στιγμή.

* Ποιος είναι ο ρόλος του συγγραφέα μέσα σε στιγμές της Ιστορίας σαν αυτή που ζούμε σήμερα;
Ο ρόλος του συγγραφέα είναι πάντα ο ίδιος. Να δείξει το προσωπικό του όραμα, είτε είναι απαισιόδοξο, είτε αισιόδοξο. Σαν τον Πικάσο να ζωγραφίζει. Ο Πικάσο σου δείχνει πώς βλέπει τον κόσμο, που είναι διαφορετικός από τον τρόπο που τον βλέπουν οι περισσότεροι άνθρωποι. Κι αυτό τον κάνει ενδιαφέροντα. Βλέπει τα πράγματα με τρόπο που εσύ δεν θα τα έβλεπες. Αυτό κάνει έναν πίνακα ή ένα βιβλίο ενδιαφέρον.

* Το δικό σας βιβλίο δεν είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα με την κλασική του μορφή. Εσείς πώς το χαρακτηρίζετε;
Είναι ένα infra novel (όρος του συγγραφέα), δηλαδή ένα βιβλίο που χρησιμοποιεί όλα τα εργαλεία του μυθιστορήματος, χρησιμοποιεί τα πάντα εκτός από μυθοπλασία. Οι Άγγλοι και οι Αμερικανοί ονομάζουν αυτό το είδος "non fiction novel". Είναι ένα μετα-μυθιστόρημα χωρίς μυθοπλασία. Δεν με ενδιαφέρει να γράψω ένα μυθιστόρημα στην κλασική του μορφή. Πιστεύω ότι το πρώτο μοντέρνο μυθιστόρημα ήταν ο "Δον Κιχώτης".
Η πλειονότητα των μυθιστορημάτων που γράφονται σήμερα δεν είναι μοντέρνα. Δεν υπάρχει νόημα πλέον να γράφουμε σαν τον Μπαλζάκ. Μπορεί να ήταν ενδιαφέρον τον 19ο αιώνα, δεν είναι τώρα. Το μυθιστόρημα στην κλασική του μορφή δεν με ενδιαφέρει. Μου αρέσουν τα μεταμοντέρνα μυθιστορήματα, γιατί είναι μια πρόκληση για τον αναγνώστη, δημιουργούν παγίδες για τον αναγνώστη. Το μοντέρνο μυθιστόρημα έθετε ερωτήματα για τη λογοτεχνία, το μεταμοντέρνο μυθιστόρημα θέτει ερωτήματα για τον ίδιο του τον εαυτό, για το ίδιο το μυθιστόρημα και για το αν το ίδιο το μυθιστόρημα θα καταστρέψει τον εαυτό του με την κατά Ντεριντά αποδόμηση. Όσο πιο πολύ το σκέπτομαι τόσο πιο πολύ θεωρώ ότι είναι μεταμοντέρνος ο "Δον Κιχώτης".

* Τι παρατηρείτε στη λογοτεχνία που γράφεται σήμερα;
Πιστεύω ότι είναι η στιγμή της αμερικανικής λογοτεχνίας. Μετακινείται το κέντρο του ενδιαφέροντος από την Ευρώπη στην Αμερική, νότια και βόρεια. Έχει υπέροχους συγγραφείς, όπως ο Εντουάρντο Γκαλεάνο, ο Μπολάνιο. Στη βόρεια Αμερική είναι ο Ουίλιαμ Βόλμαν, είναι Αμερικανός και γράφει για θέματα που σχετίζονται με την Ευρώπη, όπως και ο Αλτ Σπίγκελμαν, που κάνει grafic novel τα οποία επίσης αναφέρονται στην Ευρώπη. Ένα μυθιστόρημα πρέπει να είναι παιγνιώδες, δεν σημαίνει όμως ότι πρέπει να είναι ελαφρύ.

* Να υποθέσω ότι δεν συμμερίζεστε τις απόψεις περί του τέλους του μυθιστορήματος.
Όχι. Από τις απαρχές του ήταν ένα υβριδικό είδος. Το μυθιστόρημα θα επιβιώσει με την προϋπόθεση ότι δεν θα μοιάζει με τα μυθιστορήματα του 19ου αιώνα. Όσο μεταλλάσσεται, όσο αλλάζει, τόσο πιο εύκολα θα επιβιώσει.

* Μπορεί να μας βοηθήσει να γυρίσουμε "έναν κόσμο ανάποδα", όπως έγραψε ο Γκαλεάνο;

Δεν υπάρχουν σχόλια: