A fascinating typewritten letter from then-publisher T.S. Eliot
to a relatively unknown George Orwell rejecting the now classic
Animal Farm has been revealed for the first time
'It needs more public-spirited pigs': TS Eliot's rejection of Orwell's .
Πώς ο Έλιοτ «έκοψε» τον Όργουελ
«Έχουμε την πεποίθηση πως η άποψή
σας, που θεωρώ μάλλον τροτσκιστική, δεν είναι πειστική. Και δεν είναι η
σωστή άποψη για να κρίνουμε την πολιτική σκηνή της στιγμής».
Χαρακτηριστικό εξώφυλλο της «Φάρμας των ζώων» που παίζει με το ρωσικό αλφάβητο Έτσι πολιτισμένα και αρκετά περιφραστικά ο Τ. Σ. Έλιοτ με μια
ευγενικότατη επιστολή απέρριπτε το έργο ενός συγγραφέα το 1944, από τη
θέση του διευθυντή του εκδοτικού οίκου «Faber and Faber». Η επιστολή
αυτή, μάλιστα, που βρέθηκε ανάμεσα σε άλλες στη συλλογή της χήρας του Έλιοτ, Βάλερι, είναι η αφετηρία ενός από τα νέα επεισόδια της σειράς
ντοκιμαντέρ του BBC με τίτλο «Arena».
Γιατί; Μα γιατί το έργο που απορρίφθηκε είναι από τα χαρακτηριστικότερα δείγματα πολιτικής σάτιρας και φαρμακερού συμβολισμού στη σύγχρονη εκδοτική ιστορία, που επανεκδίδεται συνεχώς από το 1964 και όλοι ξέρουμε ως «Η φάρμα των ζώων» του Τζορτζ Όργουελ!
Ακόμα χειρότερα για την υστεροφημία του, ο ποιητής της «Έρημης Χώρας» απορρίπτει το βιβλίο -που κατά καιρούς έχει ψηφιστεί ως το καλύτερο όλων των εποχών- ως τροτσκιστική προπαγάνδα που «δεν πείθει», για να δικαιολογήσει την απροθυμία του να εκδώσει μια αντιρωσική σάτιρα σε εποχές ιδιαίτερα τεταμένου διεθνούς πολιτικού κλίματος.
«Η άποψή σας, που θεωρώ τροτσκιστική, δεν είναι πειστική. Ούτε είναι η σωστή για να κρίνουμε την πολιτική σκηνή», έγραφε ο Τ.Σ. Ελιοτ το 1944 στον Τζορτζ Όργουελ Ο Έλιοτ υπονοεί στην επιστολή του πως η πρόθεση του Όργουελ να πείσει τους αναγνώστες του για τη λογική του τροτσκισμού απέναντι στην κτηνωδία του σταλινισμού είναι λάθος. «Νομίζω πως χωρίζοντας τις ψήφους σου στα ίσα (σ.σ. προφανώς των ζώων που πρέπει να ψηφίσουν ένα από τα δύο γουρούνια, τον άγριο Ναπολέοντα-Στάλιν ή τον δημοκρατικότερο Χιονόμπαλα -Τρότσκι) δεν κερδίζεις τη συμπάθεια καμιάς από τις δύο πλευρές. Ούτε αυτής που κατακρίνει τις ρωσικές τάσεις από την πλευρά του καθαρού κομμουνισμού, αλλά και ούτε αυτής που, από μια τελείως διαφορετική πλευρά, ανησυχεί για τη μοίρα των μικρών εθνών», έγραψε ο Έλιοτ στον Οργουελ.
Τι ακριβώς εννοεί δεν είναι ξεκάθαρο, συμφωνεί για το μπερδεμένο αυτό γράμμα ο σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ Άντονι Γουόλ. Και συμπληρώνει ότι παρ' όλη την κριτική, ο Έλιοτ παραδέχεται τη συγγραφική αξία του κειμένου, γράφοντας: «Πρόκειται για ένα ξεχωριστό δείγμα γραφής. Ο χειρισμός της πλοκής είναι ικανότατος και η αφήγηση καταφέρνει να κρατήσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη, με τρόπο που πολύ λίγοι συγγραφείς έχουν καταφέρει μετά τον Γκιούλιβερ».
Ο Έλιοτ, μάλιστα, εκφράζει τη λύπη του που η απόρριψη θα στερήσει τον εκδοτικό του οίκο από τη δυνατότητα να εκδώσει μελλοντική δουλειά του Όργουελ, που τη χαρακτηρίζει «καλή γραφή θεμελιώδους ακεραιότητας».
Από την άλλη, είναι παρήγορο να σκεφτεί κανείς πως ένα πραγματικά καλό βιβλίο δεν το έθαψε στο συρτάρι ούτε ο Τ.Σ. Έλιοτ, αλλά ούτε ο Ψυχρός Πόλεμος που ακολούθησε. Απλά το καθυστέρησαν για καμιά εικοσαριά χρόνια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου