ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΜΦΥΛΙΟ

 

ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ: Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑ, ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΜΝΗΜΗ

 

 

Διοργάνωση: Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας

 

Ο εμφύλιος πόλεμος (1946-1949) για δεκαετίες διαίρεσε βαθιά την ελληνική κοινωνία και αποτέλεσε το «φίλτρο» μέσα από το οποίο έγινε αντιληπτή συνολικά η δεκαετία του 1940. Στη διάρκεια των δεκαετιών που μεσολάβησαν από τη λήξη του η θέση του εμφυλίου πολέμου στη συλλογική μνήμη, τη δημόσια σφαίρα και την ιστοριογραφία άλλαζε καθώς μεταβαλλόταν η ιστορική συγκυρία. Στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια ο εμφύλιος πόλεμος «επιβίωσε» μέσα από την πολιτική διακρίσεων και την διαρκή υπόμνηση των διαχωριστικών γραμμών μεταξύ των νικητών και ηττημένων του πολέμου. Στη διάρκεια της δικτατορίας των συνταγματαρχών ο εμφύλιος πόλεμος απέκτησε κεντρική θέση στην επίσημη μνήμη αναπαράγοντας σε ακραίο βαθμό τη διαίρεση μεταξύ νικητών και ηττημένων και διαιωνίζοντας μαζί με αυτήν και το τραύμα του εμφυλίου. Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας η θέση του εμφυλίου πολέμου στη δημόσια σφαίρα άλλαξε. Σταδιακά, και παρά τις αντιδράσεις, κυριάρχησε η πολιτική της συναίνεσης σε σχέση με το διαιρετικό παρελθόν, η οποία οδήγησε σε μια πολιτική λήθης· η τελευταία επισημοποιήθηκε με τον νόμο για την άρση των συνεπειών του εμφυλίου πολέμου το 1989.

 

Αυτές οι εξελίξεις επηρέασαν καθοριστικά την ιστοριογραφία επειδή αφενός οι απαγορεύσεις και η αυτολογοκρισία μετέτρεψαν τον εμφύλιο πόλεμο σε θέμα-ταμπού για τους ερευνητές αφετέρου γιατί το ίδιο το γεγονός ήταν τόσο τραυματικό ώστε να καθίσταται δύσκολη την αφήγησή του. Η κατάσταση άρχισε να αλλάζει στη δεκαετία του 1990 και τα συνέδρια που οργανώθηκαν το 1999, με αφορμή τα πενήντα χρόνια από τη λήξη του εμφυλίου, αποτέλεσαν ορόσημο καθώς στη συνέχεια όλο και περισσότεροι ιστορικοί στράφηκαν στη μελέτη του εμφυλίου πολέμου αναδεικνύοντας τις ποικίλες πολιτικές, κοινωνικές και ιδεολογικές διαστάσεις του. Ο εμφύλιος πόλεμος, και συνολικά η επίμαχη δεκαετία του 1940, βρέθηκε στο επίκεντρο όχι μόνο του επιστημονικού ενδιαφέροντος αλλά και της δημόσιας ιστορίας, τροφοδότησε έντονες διαμάχες και αποτέλεσε αντικείμενο νέων προσεγγίσεων.

 

Τα ΑΣΚΙ με αφορμή τα 70 χρόνια από την έναρξη του εμφυλίου πολέμου διοργανώνουν συνέδριο με στόχο να διερευνηθούν οι «διαδρομές» του εμφυλίου πολέμου στην ιστοριογραφία, τη δημόσια ιστορία και τη μνήμη μεταπολεμικά. Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα στις 2-3 Δεκεμβρίου 2016. Οι προτεινόμενοι θεματικοί άξονες του συνεδρίου είναι:

 

- ιστορία της ιστοριογραφίας για τον εμφύλιο πόλεμο

- εορτασμοί, τελετές, μνημεία

- μαρτυρίες και απομνημονεύματα

- πολιτικές της μνήμης και της λήθης

- γεωγραφίες του εμφυλίου

 

 

 

Οι ενδιαφερόμενοι-ες μπορούν να στείλουν περίληψη της ανακοίνωσης τους (έως 500 λέξεις) μαζί με σύντομο βιογραφικό μέχρι τις 30 Μαΐου 2016 στην ηλεκτρονική διεύθυνση: aski@askiweb.gr

 

Η οργανωτική επιτροπή

 

Μάνος Αυγερίδης

Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν

Πολυμέρης Βόγλης

Ελένη Πασχαλούδη

Τάσος Σακελλαρόπουλος