Πώς το Associated Press συνεργαζόταν με τον Χίτλερ

Οι συνεργάτες

ΤVXS.gr | 30 Μαρτίου 2016

Το πρακτορείο ειδήσεων Associated Press είχε επίσημη συνεργασία με το καθεστώς του Χίτλερ τη δεκαετία του 1930, προωθώντας σε αμερικάνικες εφημερίδες υλικό που είχε παραχθεί και επιλεγεί από το υπουργείο προπαγάνδας των ναζί. Αυτό ανακάλυψε ένας Γερμανός ιστορικός, ψάχνοντας σε ένα σπάνιο αρχειακό υλικό.Όταν το ναζιστικό κόμμα κατέλαβε την εξουσία στη Γερμανία το 1933, ένας από τους πρώτους στόχους του ήταν να περάσει τη γραμμή του όχι μόνο στον εθνικό Τύπο, αλλά και στα διεθνή μέσα μαζικής ενημέρωσης επίσης.
Μέσα σε ένα χρόνο ο βρετανικός Guardian απαγορεύτηκε στη χώρα, ενώ μέχρι το 1935 μεγάλες βρετανικό-αμερικανικές υπηρεσίες Τύπου, όπως Keystone και Wide World Photos, εξαναγκάστηκαν να κλείσουν τα γραφεία τους στη Γερμανία, έπειτα από επιθέσεις που δέχτηκαν από το καθεστώς για το γεγονός ότι απασχολούσαν Εβραίους υπαλλήλους.

Το Associated Press, το οποίο έχει περιγράψει τον εαυτό του ως το «Σώμα Πεζοναυτών της  δημοσιογραφίας», ήταν το μόνο δυτικό πρακτορείο ειδήσεων που κατάφερε να μείνει ανοιχτό στη Γερμανία του Χίτλερ και το οποίο συνέχισε να λειτουργεί κανονικά έως ότου οι ΗΠΑ μπήκαν στον πόλεμο το 1941. Βρέθηκε έτσι στην προφανώς κερδοφόρα κατάσταση του να είναι το «εκλεκτό» κανάλι για την μετάδοση ειδήσεων και εικόνων του ολοκληρωτικού καθεστώτος.
Σε ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στο ακαδημαϊκό περιοδικό «Μελέτες για τη σύγχρονη Ιστορία», ο Γερμανός ιστορικός Harriet Scharnberg γράφει ότι το Associated Press ήταν σε θέση να διατηρήσει την πρόσβασή του αυτή, συνάπτοντας μία επωφελή κι αμφίδρομη συνεργασία με το ναζιστικό καθεστώς. Το πρακτορείο, όπως υποστηρίζει, είχε υπογράψει τη συμφωνία Schriftleitergesetz (νόμος του συντάκτη), που όριζε το να μη δημοσιεύσει υλικό που θα μπορούσε να αποδυναμώσει την ισχύ του Ράιχ, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Ο νόμος αυτός υποχρέωνε το Associated Press να προσλαμβάνει δημοσιογράφους, οι οποίοι εργάζονταν επίσης για το τμήμα προπαγάνδας του ναζιστικού κόμματος. Ένας από τους τέσσερις φωτογράφους που απασχολούνταν στο Associated Press στη δεκαετία του 1930, ο Franz Roth, ήταν μάλιστα μέλος του τμήματος προπαγάνδας των SS και τις φωτογραφίες του τις επέλεγε προσωπικά ο Χίτλερ. Το πρακτορείο μάλιστα μετά το άρθρο του Scharnberg αποδημοσίευσε τις φωτογραφίες του Roth από την ιστοσελίδα του, αν και λόγω λογισμικού προβλήματος οι μικρογραφίες τους συνεχίζουν να είναι προσβάσιμες από το κοινό.
Το Associated Press, είχε επίσης δώσει πρόσβαση στο ναζιστικό καθεστώς στο να χρησιμοποιεί το φωτογραφικό του αρχείο για τις ανάγκες της αντι-σημιτικής του προπαγάνδας. Φωτογραφίες του πρακτορείου μπορεί να βρει κανείς σε έντυπα των SS, όπως το «Der Untermensch» (Ο υπάνθρωπος).

Αν και η συμφωνία αυτή μεταξύ του Associated Press και των ναζί επέτρεψε στη Δύση να «κρυφοκοιτάξει» τι συνέβαινε σε μια κατασταλτική κοινωνία, που υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσε να είχε μείνει για πάντα στην αφάνεια (ο ανταποκριτής του πρακτορείου στο Βερολίνο είχε τιμηθεί με το βραβείο Πούλινζερ το 1939), επέτρεψε επίσης στους ναζί να καλύψουν πολλά από τα εγκλήματα τους. Όπως σχολιάζει ο καθηγητής Ιστορίας στο πανεπιστήμιο Martin Luther, Harriet Scharnberg, η συνεργασία του Associated Press με το ναζιστικό καθεστώς επέτρεψε στους ναζί να παρουσιάσουν έναν πόλεμο εξόντωσης ως έναν συμβατικό πόλεμο.
Τον Ιούνιο του 1941, ναζιστικά στρατεύματα εισέβαλαν στην πόλη του Λβιβ στη δυτική Ουκρανία. Μετά την ανακάλυψη μαζικών δολοφονιών που είχαν πραγματοποιηθεί από τα σοβιετικά στρατεύματα, γερμανικά στρατεύματα κατοχής οργάνωσαν εκδικητικά πογκρόμ εναντίον εβραϊκού πληθυσμού της πόλης. Μετά από αυτό ο ίδιος ο Χίτλερ επέλεξε φωτογραφίες του Franz Roth και έδωσε εντολή να διανεμηθούν στον αμερικανικό Τύπο από το Associated Press.
Μόνο που αντί για τις φωτογραφίες της σφαγής των Εβραίων της Λβιβ, στον αμερικανικό Τύπο στάλθηκαν φωτογραφίες από δολοφονίες που είχαν κάνει τα σοβιετικά στρατεύματα.

«Οφείλει να ειπωθεί ότι αυτές οι εικόνες έπαιξαν το ρόλο τους στη συγκάλυψη του αληθινού χαρακτήρα του πολέμου με επικεφαλής τους Γερμανούς», σχολίασε ο ιστορικός Harriet Scharnberg στον Guardian. «Το ποια γεγονότα έγιναν ορατά και ποια παρέμειναν αόρατα μέσω του Associated Press, είχε να κάνει με τα γερμανικά συμφέροντα και τη γερμανική αφήγηση του πολέμου», σημείωσε επίσης ο Γερμανός ιστορικός, που έκανε τη σχετική έρευνα.
Απαντώντας στα όσα ο Scharnberg ισχυρίζεται το Associated Press σχολίασε ότι τα όσα περιγράφει ο Γερμανός ιστορικός αναφέρονται σε δραστηριότητες εργαζομένων του πρακτορείου, πριν και κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι οποίες ήταν άγνωστες σε αυτό. Σημείωσε επίσης ότι οι άνθρωποι του Associated Press επί του παρόντος μελετούν τα αρχεία της εποχής σε μία προσπάθεια «να κατανοήσουν περαιτέρω τη συγκεκριμένη περίοδο».
Πηγή: Guardian