Πολύβιος Δημητρακόπουλος: ένα επίκαιρο σπινθηροβόλο πνεύμα (17)

Πολύβιου Δημητρακόπουλου*

"Αι δύο Διαθήκαι"

[Ολόκληρο (σε συνέχειες) το κείμενο  ενός σπινθηροβόλου πνεύματος, η επικαιρότητα του οποίου αναδεικνύεται όλο και πιο πολύ στις μέρες μας, εποχή έντονου εξυπνακισμού , αλλά απουσίας ουσιαστικού κριτικού και σατιρικού λόγου...]

[* 1. Πολύβιος Δημητρακόπουλος - Βικιπαίδεια

 2. BiblioNet : Δημητρακόπουλος, Πολύβιος]

ΜΕΡΟΣ Α'.

ΔIΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟΝ

Η ΧΡΥΣΗ ΔΙΑΘΗΚΗ

17

351

Ο έρως είνε και νόσος και φάρμακον· άλλοτε καθιστά τους υγιείς ασθενείς, άλλοτε τους ασθενείς υγιείς.

352

Υπάρχουσιν άνθρωποι, μηδέν άλλο πράττοντες, ειμή πώς να παρεμποδίζουν και ν' απογοητεύουν τους δυναμένους να προχωρήσουν· δύναταί τις να είπη, ότι τους αναγνωρίζουσι και τους φοβούνται· τους βλέπουσιν ανατρεπτικούς, με νέας αρχάς, με νέας ιδέας, ετοίμους όπως κατακρημνίσωσι τας ευρωτιώσας ιδικάς των, και, συσσωματούμενοι εν ενί, τίθενται προ της οδού των άμα τω πρώτω βήματί των, δικαιολογούμενοι, ότι οι νεώτεροι δεν εγεννήθησαν τέλειοι, και δεν εφιλοσόφησαν από των σπαργάνων των.

Τους ανθρώπους τούτους να τους βδελύττεσαι και να τους πατάσσης· ζητούν να περισώσωσι τα ελεεινά ναυάγιά των, αποπειρώμενοι κατά της ανθρωπότητος ολοκλήρου.

353

Ο άνθρωπος δεν έχει ανάγκην μακράς διδασκαλίας διά να εκπολιτισθή· όταν έχη διάθεσιν προς τούτο, εκπολιτίζεται αφ' εαυτού, μόλις ακούση ότι υπάρχει πολιτισμός.

354

Μη νομίσης ποτέ, με όσα και αν πάθης κατά τον βίον σου, ότι απέκτησες την πείραν της ατυχίας· είνε αύτη τοσούτον ανεξάντλητος και ποικίλη, ώστε συνήθως μία και η αυτή, δύναται να μας εύρη απροκαλύπτους, και να μας πλήξη εξ εκατόν ακόμη διευθύνσεων, υπό εκατόν μορφάς, δι' εκατόν τρόπων και εκατοντάκις κατά λεπτόν.

355

Μη λαμβάνης μέτρα, διά να φρουρήσης ηθικήν, μηδόλως κινδυνεύουσαν· την προσβάλλεις συ πρώτος.

356

Είνε αστεία τα δηλητήρια της γης προ των δηλητηρίων, τα οποία ρέουσι διά του ιδίου αίματός μας εις τας φλέβας μας. Ελάχιστοι εφονεύθησαν από τον κεραυνόν των νεφών του ουρανού· πόσοι όμως δεν φονεύονται καθ' εκάστην, από τον κεραυνόν των νεφών του ιδίου των εγκεφάλου.

357

Να οικτείρης την αρετήν, την εξασκουμένην και προκαλουμένην διά βραβείων· η πραγματική αρετή δεν έχει ανάγκην βραβείων· είνε και βραβείον αυτή η ιδία.

358

Όταν ακούης μουσουργόν να τον ονομάζωσι μέγαν νουν, πίστευε ότι η μεγαλοφυία του δεν εδρεύει εις τον νουν του, αλλά εις την καρδίαν.

Η μουσική, δεν είνε τόσον αντίληψις του εγκεφάλου, όσον αίσθησις της καρδίας, και διά τούτο την αισθάνεσαι πρώτον επανερχομένην εις την κοιτίδα της, και ύστερον την εννοείς.

359

Η ιστορία δεν θα σου αποκαλύψη αγριώτερον τύραννον, ούτε τρομερώτερον δεσπότην από το Εγώ του ανθρώπου.

Έκαστος ημών έχει ενθρονίση εν εαυτώ από ένα τύραννον, απαύστως απαιτούντα, απαύστως κορεννύοντα την δίψαν του από το ίδιον αίμα του, και συνεπώς απαύστως διψώντα. Σε βεβαιώ, ότι ο Νέρων ήτον ο δυστυχέστερος των υποτελών του, διότι είχεν εαυτώ έτερον Νέρωνα, αγριώτερον και θρασύτερον του τυραννούντος την Ρώμην.

360

Η κακία είνε η ασφαλεστέρα συγγένεια μεταξύ των ανθρώπων.

361

Ό έρως είνε μέγιστος, αλλά και ακατανόητος οικονόμος της φύσεως· δημιουργεί διά του θανάτου, και φονεύει διά της ζωής.

362

Δεν είνε παράδοξον να ίδης και το ελάχιστον, να στενοχωρήται εν τω μεγίστω πλειότερον, παρ' όσον το μέγιστον εν τω ελαχίστω.

363

Η αμαρτία αρχήν μόνον έχει, τέλος δεν έχει ποτέ.

364

Ούτε αι μεγάλαι δυστυχίαι, ούτε αι μεγάλαι ευτυχίαι, ούτε οι μεγάλοι έρωτες σβέννυνται από την ανάμνησιν, εφ' όσον δεν εδοκίμασες μεγαλειτέρους.

365

Και το σκοτεινόν χάος διεπέρασεν η ακτίς του ηλίου και του άστρου η μαρμαρυγή· το σκότος όμως της ανθρωπίνης ψυχής τίποτε δεν το εφώτισεν ακόμη.

366

Το ν' αποκρύπτης ελάττωμά σου είνε το μέγιστον των ελαττωμάτων σου· το ν' αποκρύπτης δε προτέρημά σου είνε το ελάχιστον των προτερημάτων σου.

367

Είνε τόσον γλυκύ το παρελθόν, και τόσον συμφυές καθίσταται με την ατομικήν σου ιστορίαν, ώστε θ' αντήλλασσες πολλάκις ευχαρίστως και μίαν αβεβαίαν πορφύραν του μέλλοντος, αντί ενός ράκους του παρελθόντος.

368

Όταν τύχη ν' ακούσης εραστάς, λέγοντας ανοησίας, μη γελάσης· η διάλεκτος του έρωτος είνε τόσον εκφραστική, ώστε και αυτή η ασυναρτησία της, ισοδυναμεί προς την υψηλοτέραν ποίησιν και προς την βαθυτέραν φιλοσοφίαν.

369

Ό,τι δεν δύνασαι να λύσης διά του νοός, προσπάθει και το λύεις διά της καρδίας· ό,τι δεν δύνασαι να κατανοήσης, φρόντιζε να το αισθάνεσαι.

370

Το πραγματικόν άπειρον εδρεύει εις την καρδίαν μάλλον, παρά εις τον νουν· διότι υπάρχουν πράγματα, τα οποία αισθάνεσαι, χωρίς να εννοήσης· ουδέν όμως εννοείς, χωρίς προηγουμένως να το αισθανθής.

371

Ο φόβος και η μοχθηρία είνε οι χειρότεροι φύλακες εαυτών.

372

Από μίαν πασιφανή καλλονήν ημπορείς και να κορεσθής, και να μείνης αναίσθητος προς την απόλαυσίν της· αλλ' από καλλονήν, της οποίας συ ανακαλύπτεις το μυστήριον, δεν κορέννυσαι ποτέ.

373

Ο γάμος όταν δεν είνε σ ύ ν δ ε σ μ ο ς, είνε ε π ι φ ώ ν η μ α.

374

Πραγματική πατρίς διά τους ανθρώπους, δεν είνε η περιωρισμένη έκτασις της γης, την οποίαν κατοικούσιν, ούτε προσέτι η κοινή θρησκεία· είνε η κοινή γλώσσα και η κοινή ιδέα.

375

Ο ημεροδείκτης του έρωτος αρχίζει πάντοτε από την άνοιξιν· κατόπιν ακολουθεί αναποφεύκτως θέρος, φθινόπωρον και χειμών· μη επιχειρήσης ν' αρχίσης πάλιν με νέαν άνοιξιν, διότι θα βαίνης εις νέον έτος με το καλενδάριον του προηγουμένου.

376

Καρδία 20 ετών, ξίφος κατακτητού. Καρδία 40 ετών, σκήπτρον βασιλέως. Καρδία 60 ετών, σαμάριον υποζυγίου.

377

Ασφαλέστερον στηρίζεσαι εις τους πόδας σου, όταν τρέμης από την γυναίκα, παρ' όσον νομίζεις ότι στηρίζεσαι, όταν εκείνη τρέμει από σε.

378

Όπου η ατιμία πληρώνεται με χρυσόν, η τιμιότης πληρώνεται με μόλυβδον.