ΑΡΙΣΤΑ ΣΤΗΝ ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ

Κίνα:

Άριστα στην... πειθαρχία

Τα Μαθηµατικά είναι το φόρτε τους. Στις Επιστήµες διαπρέπουν. Οι Κινέζοι είναι πολύ δυνατοί µαθητές. Όχι γιατί αγαπούν το διάβασµα περισσότερο από τους συνοµήλικούς τους σε όλον τον κόσµο, αλλά επειδή στη χώρα τους εφαρµόζεται ένα εκπαιδευτικό σύστηµα που βασίζεται στο τρίπτυχο αυστηρή πειθαρχία – µηχανική αποστήθιση – συστηµατικά τεστ σύμφωνα με δημοσίευμά των New York Times που αναδημοσιεύουν Τα Νέα (4/1/2011).

Σ’ ένα λύκειο της Σαγκάης, η µέρα αρχίζει µε Γεωµετρία και ειδικότεραµε το Θεώρηµα του Ευκλείδη. «Ποιος µπορεί να αποδείξει ότι δύο γραµµές είναι παράλληλες;», ρωτάει η καθηγήτρια κ. Λι. Οι µαθητές σηκώνουν το χέρι ο ένας µετά τον άλλο. Όταν η κυρία Λι τούς απευθύνει τον λόγο, σηκώνονται από τη θέση τους και απαντούν – συνήθως σωστά. Κάθονται ξανά µόνο αφού τους το επιτρέψει η καθηγήτριά τους.

Κατά την άποψη αρκετών εκπαιδευτικών, αυτή η πειθαρχία είναι το κλειδί που ανοίγει τις επιτυχίες των νεαρών Κινέζων σε διεθνείς διαγωνισµούς. Σύµφωνα µε έρευνα που δηµοσιεύτηκε τον περασµένο Δεκέµβριο, 5.100 δεκαπεντάχρονοι στη Σαγκάη σηµείωσαν τις καλύτερες επιδόσεις σε τεστ Μαθηµατικών, Επιστηµών και Ερµηνείας Κειµένου, τα οποία διενεργήθηκαν ανάµεσα σε µαθητές από 65 χώρες – οι αµερικανοί συνοµήλικοί τους κατέλαβαν τις µεσαίες θέσεις, ενώ οι βρετανοί και οι γάλλοι µαθητές δεν τα πήγαν καθόλου καλά. Και µπορεί η περίπτωση της Σαγκάης να µην είναι η πιο αντιπροσωπευτική της Κίνας, δεδοµένου ότι είναι µια πλούσια πόλη, ωστόσο οι υψηλές επιδόσεις των κινέζων µαθητών δεν παύουν να είναι εντυπωσιακές.

Οι µαθητές της Σαγκάης, υποστηρίζουν οι ειδικοί, ξεχώρισαν στον διαγωνισµό για τον ίδιο λόγο που διαπρέπουν µαθητές και από άλλα µέρη της Ασίας – Νότια Κορέα, Σιγκαπούρη, Χονγκ Κονγκ. Το εκπαιδευτικό τους σύστηµα διέπεται από την αρχή τηςπειθαρχίας και δίνει µεγάλη βαρύτητα στη µηχανική αποστήθιση και τα συστηµατικά τεστ. Οι µαθητές των δηµόσιων σχολείων µένουν συχνά στο σχολείο έως τις 4.00 το απόγευµα ή παρακολουθούν έξτρα µαθήµατα το Σάββατο. Οι ώρες µπροστά στην τηλεόραση είναι από πολύ λίγες έως ελάχιστες, ενώ, σύµφωνα µε τους κινεζικούς νόµους, οι Κινέζοι απαγορεύεται αυστηρά να εργαστούν πριν από την ηλικία των 16 ετών. «Σπανίως σε άλλες χώρες τα παιδιά παίρνουν τόσο εντατική εκπαίδευση όσο οι δικοί µας µαθητές», παρατηρεί ο Σουν Μπαοχόνγκ από την Ακαδηµία Κοινωνικών Επιστηµών της Σαγκάης.

Ζητούν µεταρρύθµιση

Δεν συµµερίζονται όµως όλοι οι εκπαιδευτικοί την ίδια άποψη. Αρκετοί είναι εκείνοι που θεωρούν πως η δύναµη της Κίνας στην παιδεία είναι παράλληλα και η αδυναµία της. Πρόκειται για ένα σύστηµα στενάοριοθετηµένο, µε πολλά διαγωνίσµατα και αισθητή την έλλειψη δηµιουργικότητας. Επιπλέον, καλλιεργεί την αυστηρότητα των γονέων, οι οποίοι στο όνοµα της προόδου στερούν από το παιδί τη χαρά του παιχνιδιού.

«Δηµιουργεί στενόµυαλους µαθητές. Όµως αυτό που χρειάζεται σήµερα η Κίνα είναι επιχειρηµατίες και νεωτεριστές», επισηµαίνει ο Τζιανγκ Σουετσίν, υποδιευθυντής στο Πειραµατικό Γυµνάσιο που υπάγεται στο Πανεπιστήµιο του Πεκίνου. Ανώτερα στελέχη πολυεθνικών εταιρειών επιβεβαιώνουν το φαινόµενο, καθώς, όπως λένε, σπανίζουν οι µάνατζερ από την Κίνα µε κριτική σκέψη και απαντήσεις σε διάφορα προβλήµατα.

Παράδοση και σύγχρονες µέθοδοι

Σεµινάριο

Από πολλές απόψεις, το εκπαιδευτικό σύστηµα της Κίνας αντικατοπτρίζει την κοµφουκιανή κληρονοµιά της. Υποχρέωση των παιδιών είναι να τιµούν και να σέβονται τους γονείς και τους δασκάλους τους. Και µπορεί µεταξύ των σχολείων της Κίνας να καταγράφονται µεγάλες διαφορές ως προς την ποιότητα, κυρίως λόγω της έλλειψης οικονοµικών πόρων στις αγροτικές περιοχές, όµως από τα εκπαιδευτικά ιδρύµατα των µεγάλων πόλεων αποφοιτούν µαθητές µε ιδιαίτερες ικανότητες στα Μαθηµατικά και τις Επιστήµες γενικά. Από τα σχολεία της Σαγκάης, για παράδειγµα, πολλοί µαθητές γίνονται δεκτοί στα καλύτερα πανεπιστήµια της Αµερικής.

Εκεί, καθηγητές και δάσκαλοι για να διδάξουν δεν αρκεί να έχουν πτυχίο. Είναι υποχρεωµένοι προτού µπουν για πρώτη φορά στη διδακτική αίθουσα να υποβληθούν σε εκπαίδευση 240-540 ωρών, ανάλογα µε το ύψος της εκπαιδευτικής βαθµίδας για την οποία προορίζονται. Επιπλέον, όσον αφορά την αµοιβή τους, εφαρµόζεται ένα σύστηµα κινήτρου - ανταµοιβής – όπως και σε αρκετές πολιτείες της Αµερικής. «Από τον συνολικό µισθό του δασκάλου – µόλις 560 ευρώ, χωρίς τα επιδόµατα – το 70% είναι ένα σταθερό ποσό, ενώ το υπόλοιπο 30% εξαρτάται από τις επιδόσεις του», εξηγεί ο Σιονγκ Μπινγτσί, καθηγητής Παιδαγωγικών στο Πανεπιστήµιο Τζιαοτόνγκ της Σαγκάης.