Τέλλος Άγρας (1899- 12/11/1944)

Στη λογοτεχνία μας είναι γνωστός με το όνομα του
θρυλικού μακεδονομάχου Καπετάν Άγρα.
Στην πραγματικότητα ονομαζόταν Ευάγγελος Ιωάννου.

Τριαντάφυλλα μιανής μέρας

Τριαντάφυλλα μιανής ημέρας τ’ Άη Γιωργιού,
στα κοριτσίστικα τα χέρια ενός παιδιού,
τριαντάφυλλα δικά σου και να τα κρατείς,
σαν αναπάντεχο καλό μεσοστρατίς!
Τα πολυδουλεμένα, τριπλοσκαλιστά,
πολύδιπλα, πολύφυλλα, ανοιχτά!
τ’ αγέρι τα συγκρούει, τ’ αγέρι το ψιλό,
και για ξεφύλλισμα τ’ ανοίγει απατηλό...
Άνοιξη η γειτονιά κι η μέρα ζωγραφιά!
Πολύ ήταν ν’ αξιωθώ παρόμοιαν ομορφιά,
-τριαντάφυλλο το στόμα μου τριανταφυλλί
τ’ άνθια τ’ αμαρτωλά στο στόμα να φιλεί.
(Γίνεται να χωρείς τριαντάφυλλο, χωρίς
τριαντάφυλλο και συ στο στόμα να φορείς;
Κι αν γεύτηκες ποτέ πιοτό δροσιστικό,
για στόμα είχες κι εσύ τριαντάφυλλο γλυκό).
Ποτές τα μάτια μου στα μάτια σου μπροστά
δε με μαρτύρησαν όσο στα ρόδα αυτά,
-γιατί ήσουν ένα εσύ, μ’ αυτά, κι εσύ μαζί,
και γιατί απάνω τους μεγάλωνες κι εσύ.
Γιατί το μάντεψα ποιαν είχαν αφορμή
στο δρόμο οι πηγαιμοί, στο δρόμο κι οι ερχομοί,
τα εύκαιρα γόνατα-για τρέξιμο γοργά-
τα εύκαιρα που έπαιζαν τα γόνατα ζυγά,
στο δρόμο ή σ’ αψηλό μπαλκόνι αντικρυνό-

-ω αγάπη των δεκάξι μου χρονώ.

Ο Γεροντάκος αγαπάει τους λησμονημένους λογοτέχνες. Πιστεύει στην άποψη
του Μανόλη Αναγνωστάκη ότι ο μοντερνισμός ήταν σκληρός και άδικος με
την παραδοσιακή λογοτεχνία , αφού εκτός από τα ξερά θέρισε
και τα χλωρά, κυρίως όμως επειδή κατέστρεψε τη συνέχεια της Νεοελληνικής
Λογοτεχνίας καλλιεργώντας συστηματικά τη δογματική άποψη
ότι οι παλαιότεροι συγγραφείς είναι, πλην ελαχίστων, για τα σκουπίδια.
Κι όμως λογοτέχνες όπως ο Τέλλος Άγρας κάθε άλλο παρά ασήμαντοι είναι.
Πέρα από τη μεγάλη συμβολή του στην ανάπτυξη της σοβαρής
και τεκμηριωμένης κριτικογραφίας, ο Άγρας εξακολουθεί σήμερα
να συγκινεί με τα λεπταίσθητα ποιητικά του κείμενα ,
που αναδίδουν το άρωμα μιας ξεχασμένης τρυφερότητας
και ενός στοχαστικού συμβολισμού γεμάτου εικόνες,
οι οποίες στάζουν από μεσευρωπαϊκού τύπου μελαγχολία
και μια προσμονή φυγής από τη μίζερη πραγματικότητα.
*
Για την ιστορία αναφέρουμε ότι ο Τέλλος Άγρας:
-αποφοίτησε από τη Νομική Αθηνών,
-εργάστηκε στην Εθνική Βιβλιοθήκη,
- συνεργάστηκε με τα πιο αξιόλογα
περιοδικά της εποχής του Μεσοπολέμου
( Διάπλασις των Παίδων, Νέα Εστία, Νεοελληνικά Γράμματα , Μούσα, Λύρα κ.α.),
- υπήρξε βασικός συντάκτης της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας
-δίδαξε Λογοτεχνία στο Ελληνικό Ωδείο και σε σχολεία
της ιδιωτικής εκπαίδευσης,
-εξέδωσε εν ζωή δυό ποιητικές συλλογές,
-τιμήθηκε με το Α' Κρατικό Βραβείο Ποιήσεως, το 1940,
- πέθανε από σηψαιμία που του προκάλεσε μία αδέσποτη σφαίρα,
την τελευταία ημέρα της γερμανικής Κατοχής

ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΤΕΛΛΟΥ ΑΓΡΑ

Α/ Συλλογές

1.Τα βουκολικά και τα εγκώμια (1934)
2. Οι καθημερινές (1939)
3. Τριαντάφυλλα μιανής ημέρας (1965)

Β/Μεταφράσεις

Οι Στροφές του Jean MoreaS (1921)