Όταν Άκρα Δεξιά διογκώνεται κι η συνταγματική Δεξιά και το ακραίο Κέντρο (βλέπε Μακρόν) την ακολουθούν κατά πόδας, τότε έρχονται ο πόλεμος και ο φασισμός

 

Roberto Monaldo/LaPresse via AP

Πού οδηγεί η νεοφιλελεύθερη απολυταρχία;

Πάνος Κοσμάς

efsyn.gr

• 
  

Έπεσε ένα ασανσέρ σε φοιτητική εστία στη Θεσσαλονίκη - ευτυχώς χωρίς να έχουμε θύματα. Και πώς αντέδρασε η «συντεταγμένη πολιτεία» στις αντιδράσεις των φοιτητών/τριών; Έφερε εισαγγελέα και ΜΑΤ! Αυτό το επιμέρους, «μικρό» και όχι βαρυσήμαντο συμβάν είναι μια πολύ εύγλωττη απόδειξη της πολιτικής απολυταρχίας που αναδεικνύεται σαν παντοδύναμη τάση, διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα.

Η δυναμική είναι δεξιόστροφη, με τη βαθιά σημασία της λέξης, δηλαδή αντιδραστική, και μοιάζει ακατανίκητη. Τι εξηγεί αυτή τη «ροπή» και ώς πού μπορούν να φτάσουν οι συνέπειές της;

It’s the economy, stupid! όπως θα έλεγε κι ένας νεοφιλελεύθερος. Μόνο που η «οικονομία» δεν είναι μια ουδέτερη -και γι’ αυτό αντικειμενική- υπόθεση οικονομικού ορθού λόγου• η «οικονομία» είναι εγγενώς διχασμένη και γι’ αυτό ο λόγος περί οικονομίας είναι επίσης «διχαστικός». Τα θεμέλια της νεοφιλελεύθερης απολυταρχίας τέθηκαν ακριβώς εδώ: ο νεοφιλελευθερισμός διακήρυξε αλλά και επέβαλε την «ενιαία σκέψη» στα ζητήματα οικονομίας, δηλαδή στη σχέση μισθών-κερδών, αστικής τάξης και εργατικής τάξης. Με λίγα λόγια, επέβαλε στην εργατική τάξη και στα πολιτικά υποκείμενα με αναφορά σε αυτήν το «δεν δικαιούστε διά να ομιλείτε».

Στη βάση της ενιαίας οικονομικής σκέψης σηκώθηκε το οικοδόμημα της νεοφιλελεύθερης δημοκρατίας. Ότι αυτό καθορίζεται από τη βάση είναι φανερό από τις πολιτικές μετατοπίσεις, που καθορίστηκαν από τις φάσεις και τις μεγάλες καμπές και κρίσεις του νεοφιλελεύθερου μοντέλου ανάπτυξης. Μέχρι και την κρίση του 2008, ο νεοφιλελευθερισμός ήταν «ήπιος» και στο πολιτικό σύστημα κυριαρχούσαν, εναλλασσόμενες στην εξουσία (δικομματισμός), η φιλελεύθερη σοσιαλδημοκρατία και η φιλελεύθερη Δεξιά. Μετά την κρίση του 2008, ο πολιτικός άξονας άρχισε την «τρελή» του πορεία προς τα δεξιά.

Ύστερα, προστέθηκαν ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ανοιχτή κρίση της «παγκοσμιοποίησης». Η δεξιά μετατόπιση επιταχύνθηκε. Η Μελόνι, που υποτίθεται ερχόταν σαν πολιτική απειλή για τη φιλελεύθερη δημοκρατία, κατέληξε σε σύντομο διάστημα να ορίζει το κέντρο των ευρωπαϊκών πολιτικών ισορροπιών. Η Άκρα Δεξιά διογκώθηκε κι η συνταγματική Δεξιά και το ακραίο Κέντρο (βλέπε Μακρόν) την ακολουθούν κατά πόδας.

Πού θα «ξεσπάσει» όλο αυτό; Στον πόλεμο και τον φασισμό. Εκτός αν η Αριστερά θυμηθεί τη «διχαστική», ταξική της ταυτότητα, την οποία έχει απαρνηθεί.