Χωρίς Αριστερά;
Δημήτρης ΨαρράςΣχόλιο του “Χωρίς Εφημερίδα” αμέσως μετά της Ευρωεκλογές
[10.6.2024]
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα αποτελέσματα των χτεσινών Ευρωεκλογών επιβεβαίωσαν για μια ακόμα φορά το γεγονός ότι η Ελλάδα ανήκει στον σκληρό ιδεολογικό πυρήνα των χωρών της Ευρωζώνης, διατηρώντας βέβαια τη θέση του τελευταίου στην όποια ιεραρχική κατάταξη.
Όπως κι αν εξετάσει κανείς αυτά τα αποτελέσματα δεν είναι δυνατόν να μην παραδεχτεί ότι αυτή η μειοψηφία των πολιτών που αποφάσισε να μετάσχει στις εκλογές «κλίνει επί δεξιά», διατηρώντας βέβαια την ιδιαίτερη δική της ερμηνεία στον τρόπο και τις μοίρες αυτής της κλίσης.
Η Δεξιά ποτέ δεν πεθαίνει
Μπορεί να ξαφνιάστηκε δυσάρεστα από την τελική επίδοση της Ν.Δ. ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τον οποίο είχαν καθησυχάσει όλοι οι δημοσκόποι ότι το κυβερνητικό κόμμα θα πλησιάσει το 33% του 2019, αλλά από τη στιγμή που τα ίδια έπαθε και ο ΣΥΡΙΖΑ, μικρό το πρόβλημα για τους επιτελείς του Μεγάρου Μαξίμου. Μπορεί να μην είναι αμελητέες οι απώλειές του, αλλά οι ποικίλοι υποδοχείς της δεξιάς ψήφου δεν παύουν να αποτελούν δεξαμενές άντλησης νέας υποστήριξης για τη Ν.Δ.
Ο θριαμβευτής των εκλογών Κυριάκος Βελόπουλος μπορεί να εμφανίζει την «Ελληνική Λύση» στα πρόθυρα ανάληψης κυβερνητικών ευθυνών, αλλά κανείς δεν ξεχνάει την προσωπική πολιτική του ιστορία, τη στενή του συνεργασία στο ΛΑΟΣ με τα σημερινά πρωτοπαλίκαρα του κ. Μητσοτάκη, τη σύμπραξή του στη συγκυβέρνηση Παπαδήμου, αλλά ακόμα και την προσχώρησή του στη Ν.Δ. επί Αντώνη Σαμαρά. Μπορεί ο ίδιος να κοστολογεί με υψηλό τίμημα την όποια συνεργασία του, αλλά στη δύσκολη στιγμή δεν θα αρνηθεί τη βοήθειά του. Άλλωστε δεν έχουν περάσει πολλοί μήνες από την κρίσιμη ψηφοφορία στη Βουλή, όταν ο κ. Βελόπουλος συντάχθηκε με την αλλαγή των μελών της ΑΔΑΕ που οργάνωσε η κυβέρνηση για να κουκουλώσει το σκάνδαλο των υποκλοπών.
Το ίδιο ευπρόσβλητο στις σειρήνες του Μαξίμου αναμένεται να αποδειχθεί και το κοινό που στράφηκε στη «Νίκη» και τη «Φωνή Λογικής». Αν, μάλιστα, συνυπολογιστεί και το γεγονός ότι απέτυχε το νέο πείραμα Κασιδιάρη, να αλώσει αυτή τη φορά την Ευρωβουλή με τον απόστρατο Χαράλαμπο Γιώτη στο πολιτικό σχήμα του κ. Εμφιετζόγλου, η Ν.Δ. μπορεί να θεωρεί ότι δεν κινδυνεύει καθόλου από τα δεξιά της. Το αστείο βέβαια είναι ότι η αποτυχία Κασιδιάρη δεν οφείλεται στις νομοτεχνικές «ποικιλίες» που σκαρφίζονταν κάθε λίγο και λιγάκι οι εμπειροτέχνες Βορίδης και Γεραπετρίτης. Στην πραγματικότητα υπήρξε μια πραγματική διάλυση του χώρου των υποψήφιων κληρονόμων της Χρυσής Αυγής, με διάφορους πρώην «Κασιδιαρικούς» να καταγγέλλουν τον μέχρι χτες αρχηγό τους, με τον Λαγό να τον αποκηρύσσει την Παρασκευή από «εθνικοσοσιαλιστική» εκπομπή και με τον μέχρι πρότινος Θεσσαλονικάρχη Δήμο Κυριλίδη να προωθεί την «Ελληνική Λύση», τον πρώην οικοδεσπότη των «Σπαρτιατών» Σ. Μεταξά να αναζητά άσυλο στο ΛΑΟΣ του κ. Καμπούρη και άλλους πρώην υποψηφίους των πολιτικών σχημάτων Κασιδιάρη να δοκιμάζουν ποικίλα άλλα σχήματα (Τζέημς Σώντερς, Τέρρυ Χατζηιερεμίας). Μην αναρωτηθεί κανείς πώς τα κατάφερε με τους «Σπαρτιάτες» ο κ. Κασιδιάρης και πάτωσε με τους «Πατριώτες». Η απάντηση είναι πολύ απλή. Οι βουλευτικές εκλογές έδιναν την ελπίδα για πολλούς βουλευτές, οι Ευρωεκλογές το πολύ για έναν… Έτσι σφάχτηκαν πολλά παλικάρια στην ποδιά του Ηλία, ενώ ο ακροδεξιός «Στόχος» αναμετέδιδε κάθε βδομάδα τις αναμεταξύ τους ύβρεις.
Υπάρχει «μεσαίος χώρος»;
Απέναντι σ’ αυτή την αλλοπρόσαλλη αλλά ευπρόσιτη πολιτική αυλή του Κυριάκου Μητσοτάκη αντιπαρατέθηκαν ο ΣΥΡΙΖΑ του Στέφανου Κασσελάκη και το ΠΑΣΟΚ του Νίκου Ανδρουλάκη. Κατά παράδοξο τρόπο βρέθηκαν και τα δύο πολιτικά σχήματα να διαγωνίζονται ανάμεσά τους για τη δεύτερη θέση, αφήνοντας χωρίς αντίπαλο τη Ν.Δ., με αποτέλεσμα να ηττηθούν κι αυτά, παρά το γεγονός ότι το πολιτικό κλίμα είχε επιδεινωθεί σε βάρος της Δεξιάς και οι δημοτικές εκλογές είχαν προσφέρει ένα δείγμα του πώς θα μπορούσε να ευνοήσει και τους δύο μια συνεργασία πάνω σε αρχές και κυρίως μια αντιδεξιά σύμπραξη. Το σημαντικό είναι ότι ο κ. Ανδρουλάκης δεν κατόρθωσε να αξιοποιήσει το μεγάλο σκάνδαλο των υποκλοπών, στο οποίο ο ίδιος υπήρξε θύμα, ενώ ο κ. Κασσελάκης απέτυχε να στρέψει σε όφελός του τη μελετημένη τεχνική προσέλκυσης θαυμαστών που επιχείρησε. Η δυσκολία γι’ αυτόν ήταν ότι γνωρίζοντας πως είναι ξένο σώμα για τον κόσμο της Αριστεράς πόνταρε στη βίαιη μετάλλαξη των υποστηρικτών του ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που δεν είναι απίθανο να γίνει, αλλά απαιτεί πολύ μεγαλύτερες προσπάθειες. Αυτή η «αδιαμεσολάβητη» σχέση του με τους προσωπικούς θαυμαστές του, ισοδυναμεί με κατάργηση όσων είχε πετύχει ο προκάτοχός του και βέβαια συνοδεύεται από την εξουδετέρωση κάθε αριστερής προοπτικής στο πολιτικό αυτό σχήμα. Η κοινή κοινωνική και πολιτική προέλευση Κασσελάκη-Μητσοτάκη και οι στενές τους σχέσεις μέχρι και πριν από έναν χρόνο ασφαλώς δεν βοήθησαν τον νέο αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ να πείσει ότι μπορεί να αναλάβει τον ρόλο του ηγέτη μιας «αντιδεξιάς» παράταξης. Και μέχρι λίγες μέρες πριν από τις εκλογές ο κ. Κασσελάκης έκλεινε το μάτι σε δυο μόνο πολιτικούς χώρους: τους υποστηρικτές του Γιάνη Βαρουφάκη (όχι τον ίδιο) και τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, για την οποία είχε λόγια μεγάλου θαυμασμού. Προφανώς έχουν πολλά κοινά στοιχεία τα δυο αυτά πολιτικά στελέχη που θεωρούν ότι είναι «ξεπερασμένη» η Αριστερά και οι αξίες της.
Πού πήγε η Αριστερά;
Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες πολλοί ελπίσαμε ότι μια νέα αρχή για την Αριστερά θα μπορούσε να στηριχτεί στα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που εκδιώχθηκαν ή υποχρεώθηκαν να αποχωρήσουν από τον ΣΥΡΙΖΑ του νέου αρχηγού. Βέβαια η «Νέα Αριστερά» δεν είχε καθόλου εύκολο έργο. Απέναντί της υπήρχε καταρχάς το ΚΚΕ, το πολιτικό σχήμα που έχει εναποθέσει την επίλυση των λαϊκών προβλημάτων στο απώτερο μέλλον, επικαλούμενο την απόλυτη δική του εγκυρότητα και καταγγέλλοντας τον «οπορτουνισμό» όλων των άλλων. Αλλά απέναντί της η «Νέα Αριστερά» είχε και το γεγονός ότι δεν θέλησε – και καλά έκανε – να μιμηθεί τα άλλα πολιτικά στελέχη που έχουν υποτάξει στους όρους των μέσων κοινωνικής δικτύωσης κάθε πολιτική πρωτοβουλία. Αρνήθηκε επίσης να επιβάλει την προβολή των «λαμπρών» προσώπων ως πολιτικές λύσεις και επέμεινε στην έκθεση προγραμματικών επιλογών. Αυτά τα «παλιομοδίτικα», όμως, δεν βρίσκουν παρά μόνο πολέμιους στα σύγχρονα μέσα ενημέρωσης. Και οι ίδιες πρωινές, μεσημεριανές και βραδινές εκπομπές που τσακώνονται για μια αποκλειστικότητα Κασσελάκη – Τάιλερ – Φάρλι, δεν ήταν διατεθειμένες να σπαταλήσουν τον διαθέσιμο χρόνο τους για τα ζητήματα των εργαζομένων, για τα κέρδη των λίγων και για τη μετάλλαξη της δημοκρατίας σε ένα αυταρχικό σύστημα τύπου Όρμπαν και Τραμπ.
Υπήρξε, βέβαια, και ένα κεντρικό, αξεπέραστο πρόβλημα. Τα στελέχη αυτά δεν ήταν «κόμμα» ούτε μπορούσαν να μεταβληθούν σε κόμμα μέσα σε λίγες βδομάδες. Το γνώριζαν το πρόβλημα, αλλά δεν μπορούσαν να το λύσουν. Αλλά χάρη σ’ αυτό δεν κατόρθωσαν να εξασφαλίσουν μια σειρά ευρύτερες συνεργασίες που θα τους εξασφάλιζαν το απαραίτητο ποσοστό για μια έδρα στην Ευρωβουλή.
Οι παλιοί θυμούνται μια περίπτωση εκλογικής αποτυχίας ενός μικρού αριστερού κόμματος. Ήταν Οκτώβρης του 1981 και το τότε ΚΚΕ Εσωτερικού δεν είχε κατορθώσει να εκλέξει βουλευτή. Ο παλαίμαχος κομμουνιστής Λεωνίδας Κύρκος, ηγετικό στέλεχος του κόμματος αντέδρασε εκείνο το βράδυ βγαίνοντας να πανηγυρίσει τη «νίκη της δημοκρατίας», δηλαδή του ΠΑΣΟΚ, καλύπτοντας επιδεικτικά τον πόνο του για την αποτυχία του δικού του κόμματος. Σήμερα βέβαια δεν μπορεί κανείς αριστερός να πανηγυρίσει. Αλλά δεν επιβεβαιώνονται και όσοι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο επιχαίρουν για το υποτιθέμενο τέλος της Αριστεράς, είτε ως δεξιοί είτε ως «αδιαμεσολάβητοι μετα-αριστεροί».
Ένα μικρό παράδειγμα. Σε λίγες μέρες (17-18.6) διεξάγεται στην Αθήνα το διήμερο που διοργανώνουν από κοινού το Ινστιτούτο Αλέξη Τσίπρα και το Ίδρυμα Ζόραν Ζάεφ με την ευκαιρία της επετείου από την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών. Οι συμμετοχές και η θεματική αυτής της «Διεθνούς Διάσκεψης για την Ειρήνη και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη» αποδεικνύουν τον ιδιαίτερο ρόλο της Αριστεράς στις μέρες μας και θυμίζουν μια διεθνή επιτυχία της κυβέρνησης Τσίπρα που ακόμα και σήμερα δεν μπορεί να τη χωνέψει η Δεξιά σε όλες τις παραλλαγές της. Η Αριστερά, λοιπόν, είναι εδώ. Αρκεί κανείς να μπορεί να τη δει. Αλλά εδώ είναι επίσης η «Νέα Αριστερά» που δεν έχει πει ακόμα τον τελευταίο της λόγο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου