Κυριακή, Ιουνίου 23, 2024

«Το ήθος του ανόητου πλουσίου είναι το ήθος του πλούτου»(Αριστοτέλης/Ρητορική)*...

https://i1.prth.gr/images/1168x656/files/2024-06-22/ydra-fotia-arthrou.jpg

Εικόνα: Εποχικοί Πυροσβέστες

Η αναιδής αντίληψη του χρήματος για τον κόσμο

Γιώργος Τούλας


Ήταν ο μακρινός Αύγουστος του 2004. Η Ελλάδα έλαμπε σαν λουστραρισμένος ιπτάμενος δίσκος στον ουρανό της ματαιοδοξίας. Ήταν το καλοκαίρι όλων των προσδοκιών. Η χώρα στον παγκόσμιο χάρτη. Η Ολυμπιάδα απογείωνε τη ματαιοδοξία και το όνειρο. Ο λογαριασμός θα ερχόταν 4 χρόνια αργότερα. Θα ξεκινούσε το Δεκέμβρη του 2008 στα Εξάρχεια και θα τον πληρώναμε με δόσεις μέχρι σήμερα.

Στη βίλα της ισχυρής κυρίας της χώρας, της κ. Γιάννας Αγγελοπούλου, το βράδυ του Σαββάτου 14 Αυγούστου 2004 είχε συρρεύσει το σύμπαν για μια λαμπερή δεξίωση. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κ.Στεφανόπουλος, ο πρωθυπουργός Κ.Καραμανλής και η σύζυγός του Νατάσα, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γ.Παπανδρέου και η σύζυγός του Αντα, το ζεύγος Κώστα και Δάφνης Σημίτη, ο Oικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο Κ.Μητσοτάκης, η δήμαρχος Αθηναίων Ντ.Μπακογιάννη, ο Σιμόν Πέρεζ, ο Συμεών της Βουλγαρίας, η βασίλισσα Σοφία της Ισπανίας, ο πρίγκιπας Χάακεν της Νορβηγίας, ο Σ.Καλατράβα, ο Φ.Νάνο με τη σύζυγό του, ο μόδιστρος Βαλεντίνο αλλά και πλήθος ανθρώπων της τέχνης και του επιχειρηματικού κόσμου. Λίστα που θα ζήλευε κάθε οικοδεσπότης. Όλο το τζετ σετ.

Μεταξύ σαμπάνιας και δίσκων με χαβιάρι έπεσαν τα πυροτεχνήματα. 3,5 τόνοι πυροτεχνημάτων. Λάμψη, όχι αστεία. Μερικά από αυτά ξεστράτισαν και προκάλεσαν πυρκαγιά στο παρακείμενο άλσος της Φιλοθέης που έγινε στάχτη και μπούρμπερη. Οι καλεσμένοι το είδαν φλεγόμενο. Μερικοί αποχώρησαν θορυβημένοι. Τα ξένα ΜΜΕ αναπαρήγαγαν την είδηση με σαρκασμό. Εδώ ησυχία. Κάηκε ένα στρέμμα δάσους. Έγιναν μηνύσεις από τον τοπικό δήμαρχο, εισαγγελέας ερεύνησε την υπόθεση, από κει και πέρα μάλλον δεν μάθαμε ποτέ την κατάληξη του άγριου αυτού παραμυθιού. Όσο και αν ψάξεις στο διαδίκτυο δεν θα βρεις δημοσίευμα με το τι απέγινε…

Είκοσι χρόνια μετά. Πολυτελές σκάφος στα ανοιχτά της Ύδρας. Ωραία παρέα, ωραία νύχτα με φεγγάρι, μουσικούλες, ποτά που σερβίρουν θαλαμηπόλοι, συνδαιτυμόνες που απολαμβάνουν την ξεγνοιασιά ενός κότερου και κορύφωση με πυροτεχνήματα. Που στοχεύουν το ελάχιστο πράσινο ενός νησιού. Έτσι έχει πιο πολλή πλάκα. Έχει νόημα και στόχο. Έχει θέαμα.

Τα πυροτεχνήματα προκαλούν πυρκαγιά στο νησί. Οι φωτογραφίες από παρακείμενα πλεούμενα θυμίζουν Αποκάλυψη Τώρα. Ο Κόπολα όμως δεν γυρίζει ταινία. Σε μια χώρα που οι θερμοκρασίες και η ξηρασία βάζουν μια φωτιά κάθε δέκα λεπτά την τελευταία εβδομάδα τα πυροτεχνήματα, αντί να απαγορευτούν δια ροπάλου παντού γίνονται η συντροφιά της επίδειξης. Της υπογράμμισης της ματαιοδοξίας. Της δύναμης. Του μπορώ και θα το κάνω. Σε αντίθεση με την πρώτη ιστορία εδώ 13 άνθρωποι συλλαμβάνονται για εμπρησμό. Υπήκοοι Καζακστάν.

Υπάρχει κάτι που είναι πια προφανές. Που οδηγείται κανείς στο ίδιο συμπέρασμα με κάθε τρόπο. Η αναιδής αντίληψη του χρήματος ότι μπορεί να κάνει τα πάντα ανενόχλητο. Ότι εξαιρείται της κοινής λογικής, των κανόνων, των νόμων, των περιορισμών.

Η επίδειξη της δύναμης που δίνει ο πλούτος. Η καθημερινή, ταπεινωτική για τους πολλούς, προσπάθεια υπερτονισμού, από μερίδα υπέρ-εύπορων ανθρώπων, ενός αλαζονικού τρόπου έμφασης της διαφοράς που δίνει το χρήμα. Ο Πλάτωνας έλεγε ότι ο πλούτος διαφθείρει την ψυχή. Χωρίς να είναι πανάκεια, ισχύει σε αρκετές περιπτώσεις. Οδηγεί ανθρώπους σε ακραίες συμπεριφορές. Πολλές από τις οποίες ξεφεύγουν από την τσιμπίδα της λογικής, του μέτρου και της επαναφοράς στην τάξη. Άνθρωποι χωρίς ηθικούς φραγμούς, το είδαμε μέσα στη βδομάδα στην υπόθεση Λύτρα, μετατρέπονται σε θηρία, από μια απίστευτη αίσθηση ακαταδίωκτου.

Πέραν της όποιας τιμωρίας, θεωρώ ότι μια παραδειγματική τιμωρία για τους επιβάτες αυτού του κότερου, αν αποδειχθεί η ενοχή τους, θα ήταν το φύτεμα μερικών χιλιάδων δέντρων, σαν ένα είδος καταναγκαστικής εργασίας, στο νησί. Με τα χέρια τους. Στο λιοπύρι της άνυδρης Ύδρας. Σε αντικατάσταση της βλάβης. Θα ήταν μια εικόνα παραδειγματική. Ένα μικρό ενσταντανέ ενσυναίσθησης. Συμφωνείτε;

___________________

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ



2.Gerontakos-Σημείωση :Η "βιλίτσα" της Γιάννας , από όπου ρίχτηκαν τα βεγγαλικά:https://radar.gr/wp-content/uploads/2022/06/220627122500_filothei22-gianna.jpghttps://www.athens.indymedia.org/media/cache/6f/3a/6f3a5801848420e6f569a5747b124dff.png

Διαβάστε στα Νέα της εποχής (15 Aυγούστου 2004): =>«H δεξίωση απείλησε τη Φιλοθέη»

_________________

2.*
ΑΥΤΑ ΕΓΡΑΨΕ Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΟΥΤΟ ΚΑΙ ΤΟ ΗΘΟΣ ΤΩΝ ΠΛΟΥΣΙΩΝ

Ρητορική (1390b-1391a)

Μετάφραση: Δημήτρης Λυπουρλής

16] Τα επιμέρους στοιχεία του χαρακτήρα που συνοδεύουν τον πλούτο είναι ολοφάνερα στα μάτια ολονών: οι πλούσιοι, έχοντας δεχτεί κάποιου είδους επήρεια από την κτήση του πλούτου, είναι αναιδείς και υπερόπτες: [1391a] κάνουν σαν να έχουν δικά τους όλα τα αγαθά του κόσμου· θαρρείς πως ο πλούτος είναι το μέτρο για την αξία όλων των άλλων πραγμάτων· γι᾽ αυτό και πιστεύουν ότι μπορούν με αυτόν να αγοράσουν τα πάντα. Είναι επίσης τρυφηλοί και ξιπασμένοι· τρυφηλοί λόγω της χλιδής τους και της επίδειξης της ευτυχίας και ευημερίας τους, ξιπασμένοι και αγροίκοι εξαιτίας του ότι όλος ο κόσμος άλλο δεν κάνει από το να ασχολείται με ό,τι αυτοί αγαπούν και θαυμάζουν· μαζί και γιατί πιστεύουν ότι όλοι οι άλλοι θέλουν και διεκδικούν για τον εαυτό τους τα ίδια με αυτούς. Το ότι έχουν τα αισθήματα αυτά δεν είναι, βέβαια, αφύσικο· γιατί δεν είναι καθόλου λίγοι αυτοί που έχουν την ανάγκη αυτών που κατέχουν τον πλούτο· εξού και αυτό που είπε ο Σιμωνίδης για τους σοφούς και τους πλούσιους στη γυναίκα του Ιέρωνα, όταν αυτή τον ρώτησε τί είναι καλύτερο: να είναι κανείς πλούσιος ή σοφός· «πλούσιος», απάντησε εκείνος· γιατί, όπως είπε, βλέπει τους σοφούς να τριγυρνούν συνεχώς έξω από τις πόρτες των πλουσίων. Μαζί πάει, επίσης, και η πίστη των πλουσίων ότι είναι άξιοι να κυβερνήσουν· γιατί πιστεύουν ότι έχουν αυτό που κάνει κάποιον άξιο να ασκήσει εξουσία. Και για να συνοψίσουμε: ο χαρακτήρας τον οποίο γεννάει ο πλούτος είναι ο χαρακτήρας ενός άμυαλου ευτυχισμένου ανθρώπου. Υπάρχει, πάντως, μια διαφορά ανάμεσα στον χαρακτήρα των ανθρώπων που απέκτησαν τον πλούτο τους πρόσφατα και στον χαρακτήρα αυτών που έχουν τον πλούτο τους από παλιά: οι νεόπλουτοι έχουν όλα τα ελαττώματα των άλλων σε μεγαλύτερο βαθμό και σε χειρότερη μορφή· γιατί ο νεόπλουτος είναι, θα έλεγε κανείς, ένας απαίδευτος στη χρήση του πλούτου άνθρωπος.https://www.shutterstock.com/image-photo/rich-businessman-lighting-cigar-100-600nw-127785641.jpg

Δεν υπάρχουν σχόλια: