Ανθρώπινος μεταπνευμοϊός (HMPV ): η νέα σοβαρή απειλή για παιδιά και ηλικιωμένους

Οι γιατροί λένε ότι αυτός είναι "ο πιο σοβαρός ιός για τον οποίο δεν έχετε ακούσει ποτέ"

Ανθή Κουτσουμπού

Νews247.gr 

6–7 λεπτά

---

Οι ιοί του αναπνευστικού έκαναν ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία τους τον χειμώνα που πέρασε, με έξαρση του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV), της γρίπης και του κορονοϊού. Και όταν αυτοί άρχισαν να εξασθενούν, ένας ελάχιστα γνωστός ιός με πολλά ίδια συμπτωματα (βήχα, καταρροή, πονόλαιμο και πυρετό), πήρε τη σκυτάλη.

Τα κρούσματα ανθρώπινου μεταπνευμοϊού ή HMPV αυξήθηκαν την άνοιξη, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ. Γέμισε τις μονάδες εντατικής νοσηλείας με μικρά παιδιά και ηλικιωμένους που είναι οι πιο ευάλωτοι σε αυτές τις λοιμώξεις. Στο αποκορύφωμά του στα μέσα Μαρτίου, σχεδόν το 11% των δειγμάτων που δοκιμάστηκαν ήταν θετικά για HMPV, αριθμός που είναι περίπου 36% υψηλότερος από τη μέση, προ-πανδημική εποχική αιχμή του 7% θετικότητας, όπως αναφέρει το CNN.

Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι που κόλλησαν πιθανότατα δεν ήξεραν καν ότι το είχαν. Οι ασθενείς συνήθως δεν ελέγχονται για αυτό εκτός νοσοκομείου ή εντατικής. Σε αντίθεση με τον Covid-19 και τη γρίπη, δεν υπάρχει εμβόλιο για τον HMPV ή αντιιικά φάρμακα για τη θεραπεία του. Ουσιαστικά οι γιατροί φροντίζουν τους ασθενείς για τα συμπτώματα που έχουν.

Μια υποτιμημένη απειλή

Μελέτες δείχνουν ότι ο HMPV έχει τόσο ισχυρή παρουσία στις ΗΠΑ κάθε χρόνο, όσο η γρίπη και ένας στενά συγγενικός ιός, ο RSV. Μια μελέτη δειγμάτων ασθενών που συλλέχθηκαν σε διάστημα 25 ετών διαπίστωσε ότι ήταν η δεύτερη πιο συχνή αιτία αναπνευστικών λοιμώξεων σε παιδιά πίσω από τον RSV. Μια μελέτη στη Νέα Υόρκη που διεξήχθη τέσσερις χειμώνες διαπίστωσε ότι ήταν τόσο συχνό στους ηλικιωμένους που νοσηλεύονται στο νοσοκομείο όσο ο RSV και η γρίπη. Όπως αυτές οι λοιμώξεις, ο HMPV μπορεί να οδηγήσει σε εντατική θεραπεία και θανατηφόρες περιπτώσεις πνευμονίας σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας.

Ο ανθρώπινος μεταπνευμοϊός ανακαλύφθηκε από Ολλανδούς γιατρούς το 2001. Είχαν 28 δείγματα από παιδιά στην Ολλανδία με ανεξήγητες λοιμώξεις του αναπνευστικού. Μερικά από τα παιδιά ήταν πολύ άρρωστα και χρειάζονταν μηχανικό αερισμό, αλλά δεν βρέθηκαν θετικά για κανένα γνωστό παθογόνο.

Οι ερευνητές καλλιέργησαν τα δείγματα σε διάφορους τύπους κυττάρων από πιθήκους, κοτόπουλα και σκύλους και στη συνέχεια εξέτασαν τις καλλιέργειες. Είδαν κάτι που φαινόταν δομικά συγγενικό με την οικογένεια των paramyxoviridae, μια ομάδα ιών που είναι γνωστό ότι προκαλούν αναπνευστικές ασθένειες όπως η ιλαρά, η παρωτίτιδα και ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός.

Μια πιο προσεκτική ματιά στα γονίδια του ιού έδειξε έναν στενό συγγενή: τον μεταπνευμονοϊό των πτηνών, που μολύνει τα πουλιά. Ο νέος ιός ονομάστηκε ανθρώπινος μεταπνευμοϊός. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι πιθανότατα μεταπήδησε από τα πουλιά στους ανθρώπους κάποια στιγμή και εξελίχθηκε από εκεί.

Όταν οι ερευνητές εξέτασαν δείγματα αίματος από 72 ασθενείς που είχαν αποθηκευτεί από το 1958, όλα έδειξαν στοιχεία έκθεσης στον μυστηριώδη ιό, υποδεικνύοντας ότι κυκλοφορούσε στους ανθρώπους, χωρίς να ανιχνευθεί, τουλάχιστον τον προηγούμενο μισό αιώνα.

Γιατροί και ασθενείς "στο σκοτάδι"

Οι αναπνευστικές λοιμώξεις είναι η κύρια αιτία θανάτου για παιδιά σε όλο τον κόσμο και ο Νο1 λόγος που τα παιδιά νοσηλεύονται στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν τι προκαλεί ένα μεγάλο μέρος τους, λέει ο Δρ Τζον Ουίλιαμς, παιδίατρος στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ, ο οποίος πέρασε την καριέρα του ερευνώντας εμβόλια και θεραπείες για τον HMPV.

Ο Ουίλιαμς λέει ότι διεξήχθησαν σαρωτικές επιδημιολογικές μελέτες τις δεκαετίες του 1950 και του 1960, που εξέταζαν τα αίτια των αναπνευστικών λοιμώξεων.

«Βασικά, μπορούσαν να αναγνωρίσουν έναν ιό σε ανθρώπους περίπου τις μισές φορές. Και έτσι η ερώτηση ήταν, "Εντάξει, τι γίνεται με αυτό το άλλο μισό;" ανέφερε. Ο ανθρώπινος μεταπνευμοϊός δεν ευθύνεται για όλους τους άγνωστους ιούς, αλλά είναι ένα σημαντικό ποσοστό, αγγίζοντας τον αριθμό κρουσμάτων του RSV ή της γρίπης.

Κανείς όμως δεν το γνωρίζει. Ο Ουίλιαμς τον αποκαλεί «ο πιο σημαντικός ιός για τον οποίο δεν έχετε ακούσει ποτέ».

«Αυτοί είναι οι τρεις κύριοι ιοί», είπε. «Αυτοί είναι οι τρεις πιο σημαντικοί σε παιδιά και ενήλικες, οι πιο πιθανό να βάλουν ανθρώπους στο νοσοκομείο και να προκαλέσουν σοβαρή ασθένεια, πιο πιθανό να σαρώσουν σε οίκους ευγηρίας και να αρρωστήσουν σοβαρά τους ηλικιωμένους, ακόμη και να τους σκοτώσουν».

Επειδή οι δοκιμές για HMPV σπάνια γίνονται εκτός νοσοκομείων, είναι δύσκολο να γνωρίζουμε την πραγματική επιβάρυνση της νόσου.

Οι αιματολογικές εξετάσεις δείχνουν ότι τα περισσότερα παιδιά το έχουν περάσει μέχρι την ηλικία των 5 ετών.

Μια μελέτη του 2020 στο Lancet Global Health υπολόγισε ότι μεταξύ παιδιών κάτω των 5 ετών, υπήρχαν περισσότερες από 16 εκατομμύρια μολύνσεις από HMPV το 2018, περισσότερες από 600.000 νοσηλεύσεις και περισσότεροι από 16.000 θάνατοι.

Ωστόσο, η λοίμωξη δημιουργεί αδύναμη ή ελλιπή ανοσολογική προστασία και οι άνθρωποι επαναμολύνονται σε όλη τους τη ζωή.

Οι εταιρείες εργάζονται για εμβόλια. Η Moderna μόλις ολοκλήρωσε μια πρώιμη μελέτη ενός εμβολίου mRNA κατά του HMPV και της παραγρίπης, σύμφωνα με την ιστοσελίδα clinicaltrials.gov.

Το CDC συνιστά στους γιατρούς να εξετάσουν το ενδεχόμενο εξέτασης για HMPV το χειμώνα και την άνοιξη, όταν τείνει να κορυφωθεί.

Οι γιατροί δεν κάνουν τεστ για τον ιό κυρίως λόγω έλλειψης επίγνωσης του ιού, είπε ο Ουίλιαμς, αλλά και επειδή ένα τεστ πιθανότατα δεν θα άλλαζε τη φροντίδα που θα έδιναν σε έναν ασθενή. Θα τους βοηθούσε να αποκλείσουν άλλες αιτίες που έχουν αποκλειστικές θεραπείες, όπως ο Covid ή η γρίπη.