Σωτήρης Βαλντέν*: «Όταν μιλούν τα όπλα, η ευρωπαϊκή αυτονομία γίνεται εξωπραγματική»
«Η αριστερά οφείλει να αγωνιστεί για ειρήνη, δημοκρατία, κοινωνική πρόοδο» είναι το κεντρικό μήνυμα της συζήτησή μας με τον Σωτήρη Βαλντέν, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Όπως τονίζει ειρήνη, ασφάλεια, συνεργασία δεν νοείται στην Ευρώπη με αντίπαλο την Ρωσία. «Είναι λοιπόν εύλογο μεν να στηρίζουμε τον αμυνόμενο, είναι επίσης δικαιολογημένη η έντονη συναισθηματική φόρτιση της δυτικής κοινής γνώμης, χρειάζεται όμως ψυχραιμία και να σκεφτόμαστε πώς θα υπάρξει μια διέξοδος άλλη από την συνολική σύγκρουση Δύσης-Ρωσίας» τονίζει μεταξύ άλλων.
Παρά τα σύννεφα που είχαν αρχίσει να συγκεντρώνονται, αν πριν ένα μήνα μας έλεγε κάποιος ότι θα βρισκόμασταν στα πρόθυρα μιας γενικευμένης σύρραξης, δεν θα το πιστεύαμε εύκολα. Πώς φτάσαμε ως εδώ; Τι επιδιώκει ο Πούτιν;
Αυτή τη στιγμή διεξάγεται ένας πόλεμος στην Ευρώπη και χύνεται πολύ αίμα. Προέχει άρα, πριν από τις αναγκαίες αναλύσεις, να διατρανώσουμε την καταδίκη μας της ρωσικής εισβολής, την αλληλεγγύη με την Ουκρανία, την απαίτηση για άμεση κατάπαυση του πυρός και για αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων.
Η κλίμακα της ρωσικής επίθεσης, τα επιχειρήματα και η ρητορική που την συνοδεύουν αποτελούν νέα ποιότητα. Ο Πούτιν μάς είχε βέβαια προϊδεάσει και γνωρίζαμε τις σκληρές μεθόδους του. Όμως, μέχρι τώρα οι κινήσεις του ήταν ορθολογικές, σε αντίδραση κινήσεων των αντιπάλων του. Είναι δύσκολο να κατανοήσουμε τι ακριβώς επιδιώκει με το σημερινό του εγχείρημα. Σίγουρα την ασφάλεια της χώρας του, όπως αυτός την αντιλαμβάνεται και όπως την έχει περιγράψει επανειλημμένα. Σημαίνει αυτό, πέρα από την ουδετερότητα της Ουκρανίας και την απόσυρση επιθετικών όπλων από τα ανατολικά μέλη του ΝΑΤΟ, και άλλα μέτρα, όπως τον παραπέρα ακρωτηριασμό της Ουκρανίας ή την μετατροπή της σε ρωσικό δορυφόρο, ή ακόμη και την ουσιαστική έξοδο από το ΝΑΤΟ των γειτονικών της κρατών; Ασαφές, αλλά η μορφή που έλαβε η εισβολή και η προπαγάνδα των Ρώσων αποτελούν ανησυχητικές ενδείξεις. Σε κάθε περίπτωση, η διέξοδος από τη σημερινή κατάσταση γίνεται ολοένα δυσκολότερη.
Έχω επανειλημμένα υποστηρίξει πως η δυτική πολιτική απέναντι στη Ρωσία μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ υπήρξε επιθετική, δεν έλαβε υπόψη τα συμφέροντα ασφαλείας της Μόσχας και συνέβαλε έτσι καίρια στη σημερινή κατάσταση. Όμως αυτό σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογεί τη ρωσική επίθεση που αποτελεί κατάφωρη παραβίαση όλων των αρχών συμβίωσης των κρατών και θέτει σε μείζονα κίνδυνο την παγκόσμια ειρήνη. Και πρέπει εδώ να ομολογήσω ότι έσφαλα όσον αφορά στο ως πού μπορούσε να φθάσει ο Πούτιν.
Παρακολουθούμε μια σύγκρουση που μοιάζει βγαλμένη από τους χειρότερους εφιάλτες της εποχής του Ψυχρού Πολέμου. Συζητιέται ήδη με μια τρομακτική «φυσικότητα» το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθούν πυρηνικά όπλα. Πόσο κρίσιμη μπορεί να είναι, πράγματι, η κατάσταση;
Δεν νομίζω πως βαίνουμε προς πυρηνικό πόλεμο. Νομίζω πως η ρωσική ηγεσία έχει αρκούντως σώες τις φρένες, ώστε να μην οδηγήσει τον πλανήτη σε καταστροφή -και μαζί και τη χώρα της. Εξάλλου, και η Δύση φαίνεται, τουλάχιστον σ’ αυτό, να μην ακολουθεί τον δρόμο της κλιμάκωσης, όπως προκύπτει από δηλώσεις των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Όμως, η συνεχής κλιμάκωση της σύγκρουσης εμπεριέχει σαφώς τον κίνδυνο διολίσθησης προς ακραία σενάρια, ή και λαθών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν εκεί.
Γι’ αυτό και είναι κρίσιμο να ανακοπεί η κλιμάκωση. Ειδικότερα όσον αφορά τη Δύση, δεν θα πρέπει να υποτιμά πως έχει απέναντί της έναν αντίπαλο που είναι διατεθειμένος να παίζει με τη φωτιά. Είναι λοιπόν εύλογο μεν να στηρίζουμε τον αμυνόμενο, είναι επίσης δικαιολογημένη η έντονη συναισθηματική φόρτιση της δυτικής κοινής γνώμης, χρειάζεται όμως ψυχραιμία και να σκεφτόμαστε πώς θα υπάρξει μια διέξοδος άλλη από την συνολική σύγκρουση Δύσης-Ρωσίας. Ας μη ξεχνάμε πως και στη Δύση υπάρχουν τυχοδιωκτικές δυνάμεις, έτοιμες να ακολουθήσουν ή και να οδηγήσουν τον Πούτιν ως τον γκρεμό. Πρέπει πάση θυσία να διατηρηθούν δίαυλοι επικοινωνίας που να οδηγούν στον διάλογο και την επιστροφή στη διπλωματία.
Η Ευρώπη, με τις συχνά ασύμπτωτες επιδιώξεις των κρατών μελών της, που έμοιαζε να έχει εμπιστευτεί το ενεργειακό και οικονομικό μέλλον της στην οικοδόμηση μιας βιώσιμης σχέσης με τη Ρωσία, ξαφνικά φαίνεται να ενοποιείται, στη βάση της στρατιωτικής αντιμετώπισης ενός δαιμονοποιημένου εχθρού. Αυτό θα είναι το μέλλον της;
Κατά τη γνώμη μου, ορθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιλαμβάνεται το μέλλον της σε ένα περιβάλλον ειρήνης, ασφάλειας και συνεργασίας. Ένα τέτοιο περιβάλλον δεν είναι νοητό στην ήπειρό μας χωρίς, και πολλώ μάλλον ενάντια, στην Ρωσία. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, είναι λογική και η οικονομική αλληλεξάρτηση που περιλαμβάνει και την προμήθεια ρωσικής ενέργειας. ΕΕ και Ρωσία είναι «φύσει» συμπληρωματικές οικονομικά, αλλά και για την ειρηνική αντιμετώπιση στον παγκόσμιο στίβο των υπερδυνάμεων ΗΠΑ και Κίνας. Δυστυχώς, με τη σημερινή επίθεση, το οικοδόμημα αυτό καταρρέει, πράγμα που επιθυμούσαν πολλοί και στη Δύση. Κατά τη γνώμη μου, στόχος της Ευρώπης, δυστυχώς όχι άμεσος πια, θα πρέπει να είναι η επιστροφή σε μια τέτοια σχέση, γιατί δεν βλέπω εναλλακτική που να διασφαλίζει σταθερή ειρήνη, αλλά και ένα σοβαρό διεθνή ρόλο για την Ευρώπη.
[.................................................]
Συνεχίστε την ανάγνωση
Σωτήρης Βαλντέν: «Όταν μιλούν τα όπλα, η ευρωπαϊκή αυτονομία γίνεται εξωπραγματική»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου