Ομάδα εκτελεστών του Κρεμλίνου εξοντώνει εχθρούς στην Ευρώπη;
Για ύπαρξη και δράση μιας ρωσικής «ομάδας εκτελεστών» που «σκοτώνει εχθρούς της Μόσχας στην Δύση», με στόχο την «αποσταθεροποίηση της Ευρώπης» κάνει λόγο δημοσίευμα του Spiegel, το οποίο βασίζεται τόσο σε δική του έρευνα, αλλά επικαλείται και δημοσιεύματα του ανεξάρτητου ερευνητικού δημοσιογραφικού ιστότοπου, Bellingcat, του Insider, αλλά και του The Dossier Center, ενός ιστότοπου που ανήκει στον Ρώσο ολιγάρχη και ορκισμένο εχθρό του Πούτιν, Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, ιδιοκτήτη του πάλαι ποτέ ενεργειακού κολοσσού της Yukos, ο οποίος διαμένει μόνιμα στην Ελβετία, αφού στην Ρωσία εκκρεμούν διώξεις εναντίον του για φοροδιαφυγή και απάτη
Σύμφωνα με τα παραπάνω μέσα, η δολοφονία, το Καλοκαίρι του 2013, του Ρώσου επιχειρηματία, Αλμπέρτ Ναζράνοφ, στην Μόσχα, από έναν εκτελεστή που επέβαινε σε ποδήλατο, σχετίζεται με την δολοφονία, το Καλοκαίρι του 2019, επίσης από έναν εκτελεστή ποδηλάτη, του Γεωργιανού, τσετσενικής καταγωγής, Ζελιμχάν Χανγκοσβίλι, στο Βερολίνο.
Το θύμα ήταν πολέμαρχος εναντίον των Ρώσων κατά τον Δεύτερο Τσετσενικό πόλεμο (1999). Tο δημοσίευμα υποστηρίζει, ότι ο δολοφόνος και στις δύο περιπτώσεις είναι το ίδιο πρόσωπο, ο οποίος σήμερα κυκλοφορεί με διαβατήριο στο όνομα Βαντίμ Σόκολοφ, ενώ είναι ύποπτος για την δολοφονία του Ναζράνοφ, ως Βαντίμ Κράσικοφ.
Μάλιστα, οι γερμανικές αρχές είναι τόσο σίγουρες για την ταυτότητα του δράστη της πρόσφατης δολοφονίας, που την διερεύνησή της ανέλαβε ο Γενικός Ομοσπονδιακός Εισαγγελέας της Γερμανίας, Πέτερ Φρανκ, χαρακτηρίζοντάς την ως «ιδιαίτερης σημασίας». Ο εισαγγελέας πιστεύει ότι οι ρωσικές αρχές έδωσαν σκόπιμα νέα ταυτότητα στον δολοφόνο, μια υπόθεση που βασίζει στο γεγονός ότι η Μόσχα ανακάλεσε, το 2015, το διεθνές ένταλμα σύλληψης εναντίον του, που η ίδια εξέδωσε. «Είναι απίθανο να πρόκειται για σύμπτωση» σχολιάζει το Spiegel. Οι γερμανικές εισαγγελικές αρχές κατηγορούν την ρωσική κυβέρνηση ή «ανθρώπους του στενού περιβάλλοντός της», ότι δολοφόνησαν τον Χανγκοσβίλι, σε γερμανικό έδαφος και ενώ είχε αιτηθεί άσυλο από το γερμανικό κράτος.
Το περιοδικό θυμίζει και την «παρόμοια», όπως την χαρακτηρίζει, περίπτωση της απόπειρας δολοφονίας, το 2018, του πρώην πράκτορα των ρωσικών στρατιωτικών μυστικών υπηρεσιών, Σεργκέι Σκριπάλ, στην Βρετανία και τις διπλωματικές αντιδράσεις εναντίον της Ρωσίας.
Ωστόσο, όπως αναφέρει το Spiegel, στην περίπτωση του Χανγκοσβίλι, το Βερολίνο αρχικά έδειχνε να κρατά χαμηλούς τόνους, απρόθυμο να συνδέσει την δολοφονία με το Κρεμλίνο, αφού μια πλαστή ταυτότητα, η οποία είναι πολύ εύκολο να εκδοθεί και από το οργανωμένο έγκλημα, δεν σημαίνει αυτομάτως εμπλοκή της ρωσικής κυβέρνησης.
Αλλά την περασμένη Τετάρτη, μόλις ο Γερμανός ομοσπονδιακός εισαγγελέας ανέλαβε την υπόθεση, η κυβέρνηση του Βερολίνου υιοθέτησε πιο σκληρή γραμμή, ενημερώνοντας την ρωσική πρεσβεία πως δύο στελέχη της θεωρούνται πράκτορες και θα απελαθούν. Το Βερολίνο δικαιολόγησε την απόφαση απέλασης λέγοντας ότι η συνεργασία των ρωσικών αρχών ήταν «ανεπαρκής» και ότι με τις απελάσεις στέλνει «ένα πολύ ισχυρό μήνυμα προς τη ρωσική πλευρά για να μας παράσχει άμεση και πλήρη υποστήριξη στην διευκρίνιση της ταυτότητας και του υπόβαθρου του φερόμενου δράστη», όπως δήλωσε ο προσωπάρχης της Μέρκελ, Χέλγκε Μπράουν.
Παρόλ’ αυτά και με δεδομένο ότι Βερολίνο και Μόσχα έχουν διαρκή ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας για μια σειρά θέματα, η καγκελαρία θέλει να περιμένει μέχρι να ολοκληρωθούν οι έρευνες πριν εξεταστεί το ενδεχόμενο να ληφθούν περαιτέρω κυρώσεις κατά της Μόσχας. Σε αυτό το πνεύμα, οι Γερμανοί αξιωματούχοι εξακολουθούν να είναι προσεκτικοί στη σύγκριση της δολοφονίας του Τσετσένου πολέμαρχου με την υπόθεση Σκριπάλ. Ωστόσο, το Spiegel θεωρεί πως οι ενδείξεις είναι ισχυρές και ότι «υπάρχουν πολλά στοιχεία που υποδηλώνουν ότι ο Γεωργιανός πολίτης, Ζελιμχάν Χανγκοσβίλι, δολοφονήθηκε για πολιτικούς λόγους, ακόμη και αν η Ρωσία, όπως και στο παρελθόν, αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες.».
Πράκτορας των Γεωργιανών και της CIA το θύμα
Σύμφωνα με το δημοσίευμα το θύμα παρακολουθούνταν και ο δολοφόνος ήξερε τη διαδρομή που θα έκανε στις 23 Αυγούστου, λίγο πριν το μεσημέρι. Μπροστά από το Café Alverdes, ένας ποδηλάτης πλησίασε το θύμα και άρχισε να πυροβολεί, Δύο σφαίρες των 9 χιλιοστών, από όπλο με σιγαστήρα, χτύπησαν τον Χανγκοσβίλι στο κεφάλι. Ο εκτελεστής διέφυγε με το ποδήλατο, όπως και στην περίπτωση του Ναζράνοφ, πήγε στις όχθες του ποταμού Σπρέε και άλλαξε τα ρούχα του. Τα έβαλε σε μια τσάντα μαζί με το πιστόλι Glock 26 και τα πέταξε στο νερό από την Γέφυρα Λέσινγκ. Πέταξε στο ποτάμι και το ποδήλατο.
Συνέχισε τη διαφυγή του με ένα ηλεκτρικό σκούτερ, το οποίο είχε αγοράσει και όλα έδειχναν ότι θα τα κατάφερνε σύμφωνα με το σχέδιο, αν δεν υπήρχαν δύο έφηβοι που βρίσκονταν συμπτωματικά στις όχθες του ποταμού και οι οποίοι είδαν όλο το σκηνικό. Ειδοποίησαν την αστυνομία η οποία συνέλαβε τον ύποπτο σε έναν κοντινό σιδηροδρομικό σταθμό. Η πτήση επιστροφής του στη Ρωσία ήταν για το ίδιο Σαββατοκύριακο. Ο ύποπτος αρνήθηκε τις κατηγορίες εναντίον του κατά την σύλληψή του και από τότε παραμένει σιωπηλός.
Δεδομένου ότι το θύμα ήταν Τσετσένος με γεωργιανό διαβατήριο, πολλοί αναρωτήθηκαν εάν η δολοφονία μπορεί να συνδέεται με πόλεμο μεταξύ συμμοριών του οργανωμένου εγκλήματος. Επιπλέον, για κάμποσο καιρό, οι γερμανικές αρχές χαρακτήρισαν τον Χανγκοσβίλι ως δυνητική ισλαμιστική απειλή και ορισμένοι πίστευαν ότι προς αυτήν την κατεύθυνση θα έπρεπε να κινηθούν οι έρευνες.
Σύντομα όμως ο προσανατολισμός των ερευνών άλλαξε και μπήκε στο κάδρο η Ρωσία, δεδομένου ότι το θύμα ήταν πρωτοπαλίκαρο του Τσετσένου αυτονομιστή ηγέτη, Ασλάν Μασχάντοφ, ο οποίος σκοτώθηκε από τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες το 2005.
Μετά το τέλος του τσετσενικού πολέμου, ο Χανγκοσβίλι και η πρώην σύζυγός του κατέφυγαν στην Γεωργία, όπου, όπως είπε η ίδια στο Spiegel, επίσης δεν αισθάνονταν ασφαλείς. Ο λόγος δεν ήταν μόνο η συμμετοχή του στον πόλεμο, αλλά και το ότι με το που πήγε στην Γεωργία εντάχθηκε στις μυστικές υπηρεσίες της. Πιστεύεται μάλιστα, όπως αναφέρει το Spiegel, ότι πολλές από τις πληροφορίες που έδωσε μεταβιβάστηκαν στην CIA. Μια γεωργιανή πηγή επιβεβαίωσε στο περιοδικό, ότι «αν εμείς ή οι Αμερικανοί χρειαζόμασταν πληροφορίες από την τσετσενική διασπορά στην Τουρκία, για παράδειγμα, ο Ζελιμχάν ήταν ο άνθρωπός μας».
Το 2015, ο Χανγκοσβίλι κατέφυγε στην Ουκρανία, όπου υποστήριξε το ακροδεξιό καθεστώς του Κιέβου που προέκυψε μετά τα γεγονότα του Μαϊντάν την Άνοιξη του 2014. Ωστόσο, με την έναρξη του εμφυλίου πολέμου στην Ουκρανία, πολλοί Τσετσένοι μαχητές του νυν φιλορώσου προέδρου της Τσετσενίας, Ραμζάν Καντίροφ, πολέμησαν εναντίον του Κιέβου στα ανατολικά της χώρας και ο Χανγκοσβίλι άρχισε πάλι να νιώθει άβολα. Έτσι, στα τέλη του 2016 κατέφυγε στην Γερμανία, όπου καταχωρήθηκε από τις αρχές με άλλο όνομα.
Κατά την ακρόασή του για το άσυλο ανέφερε ότι είχε πολεμήσει ενάντια στα ρωσικά στρατεύματα και ότι είχε ήδη αποτελέσει αντικείμενο επίθεσης, γι’ αυτό και ζήτησε προστασία. Οι γερμανικές αρχές διερεύνησαν τους ισχυρισμούς του και απέστειλε προειδοποιήσεις στις αρμόδιες υπηρεσίες, πως αν η παρουσία του Χανγκοσβίλι στη Γερμανία γινόταν γνωστή, θα μπορούσε να κινδυνεύει από Τσετσένους πιστούς στον Καντίροφ ή «φιλορώσους».
Ωστόσο η αίτηση ασύλου απορρίφθηκε και σχεδόν αμέσως η γερμανική αστυνομία τον χαρακτήρισε ως ισλαμιστική απειλή. Η ταξινόμηση αυτή βασίστηκε σε ρωσικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία ο Χανγκοσβίλι ανήκε σε μια τζιχαντιστική τρομοκρατική οργάνωση που αυτοαποκαλείται «Εμιράτο του Καυκάσου». ‘Ομως, τον περασμένο Ιούνιο το Βερολίνο απέσυρε την καταχώρησή του στις ισλαμιστικές απειλές. Τον είχαν θέσει υπό επιτήρηση, αλλά δεν βρήκαν καμία ένδειξη ότι μπορεί να αποτελέσει κάθε είδους απειλή.
Το σημείο καμπής
Αν και οι ερευνητές υποψιάζονταν από την αρχή ότι η Ρωσία θα μπορούσε να βρίσκεται πίσω από τη δολοφονία, δεν διέθεταν αποδεικτικά στοιχεία. Η κρίσιμη καμπή ήρθε περίπου πριν από ένα μήνα, όταν αξιωματούχοι της αστυνομίας του Βερολίνου ανακάλυψαν ένα σήμα της Ιντερπόλ, από πενταετίας, μετά από αίτημα της Ρωσίας από το οποίο προέκυπτε ότι ο αυτός που είχαν συλλάβει, αναζητούνταν ως Βαντίμ Κράσικοφ για τη δολοφονία στη Μόσχα το 2013. Η φωτογραφία ήταν εντυπωσιακά παρόμοια με αυτή του Σόκολοφ. Οι ειδικοί θεωρούν πολύ πιθανό να είναι το ίδιο πρόσωπο. Οι συγκρίσεις των φωτογραφιών που πραγματοποίησαν το Spiegel και το Bellingcat χρησιμοποιώντας λογισμικό αναγνώρισης προσώπου και τρεις διαφορετικές φωτογραφίες του Κράσικοφ και μίας του Σολοκοφ, έδειξε ομοιότητα από 82 έως 90%.
Επιπλέον, οι Γερμανοί ερευνητές θεωρούν ύποπτο το γεγονός, ότι η Ρωσία απέσυρε το διεθνές ένταλμα σύλληψης του Κράσικοφ το Καλοκαίρι του 2015, χωρίς προφανή λόγο και αμέσως εκδόθηκε ταυτότητα με το όνομα «Σόκολοφ». Ίσως οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες προσπάθησαν να γλιτώσουν έναν δολοφόνο από την φυλακή, επιστρατεύοντάς τον για δικούς τους σκοπούς. Σύμφωνα με τις ρωσικές βάσεις δεδομένων πτήσεων, ο Κράσικοφ ταξίδεψε στην Κιργιζία με το πραγματικό του όνομα και από το 2016 πέταξε πολλές φορές στην Κριμαία, μετά την προσάρτησή της από τη Ρωσία.
Το ερώτημα είναι ποιος είναι ο εντολέας της δολοφονίας. Η Μόσχα ή η τοπική κυβέρνηση του Γκρόζνι, της πρωτεύουσας της Τσετσενίας; ‘Η πρόκειται για μέρος ενός μεγάλης κλίμακας «προγράμματος» του ίδιου του Κρεμλίνου;
Για το Spiegel, σε κάθε περίπτωση «φαίνεται ότι μια ομάδα θανάτου που αποστέλλεται από τη Μόσχα έχει αφήσει ένα ίχνος θανάτου στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια». Ανάλογη φαίνεται να είναι και η περίπτωση του Βούλγαρου εμπόρου όπλων, Εμιλιάν Γκέμπρεφ, ο οποίος, μετά από δείπνο σε εστιατόριο της Σόφιας τον Απρίλιο του 2015 κατέρρευσε και έπεσε σε κώμα. Είχε δηλητηριαστεί, αλλά οι γιατροί δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσουν την ουσία που χρησιμοποιήθηκε. Το θύμα, το οποίο επέζησε τελικά, εφοδίαζε με όπλα ομάδες που πολεμούσαν το Κρεμλίνο. Οι έρευνες δεν κατέληξαν πουθενά.
Σύνδεσμοι μεταξύ επιθέσεων
Αλλά μια βαθύτερη έρευνα δείχνει τη σύνδεση μεταξύ των δύο αποπειρών δολοφονίας, δηλαδή του Σκριπάλ και του Γκέμπρεφ. Πρόκειται για τον 45χρονο, Ντενίς Σεργκέγιεφ, ανώτερο αξιωματικό της GRU - της ρωσικής στρατιωτικής μυστικής υπηρεσίας - και απόφοιτο της στρατιωτικής διπλωματικής ακαδημίας της Ρωσίας. Αρχίζοντας από το 2012, ο πράκτορας, που λειτουργεί με το ψευδώνυμο «Σεργκέι Φεντότοφ», ταξίδεψε συχνά στην Ευρώπη και δεν είχε καμία δυσκολία να αποκτήσει θεωρήσεις διαβατηρίου.
Λίγο πριν από την απόπειρα δολοφονίας του Σκριπάλ, ο Σερκέγιεφ ταξίδεψε στην Αγγλία με ένα διαβατήριο που εκδόθηκε με το όνομα Φεντότοφ. Πιστεύεται ότι ενήργησε ως τοπικός συντονιστής για την δηλητηρίαση του Σκριπάλ και της κόρης του, μια υποψία που βασίζεται και στα δεδομένα του κινητού τηλεφώνου του.
Είναι πιθανό ότι έπαιξε τον ίδιο ρόλο στην επίθεση εναντίον του Βουλγάρου εμπόρου όπλων. Στις 24 Απριλίου 2015, ο Σεργκέγιεφ, ξεκίνησε για τη Βουλγαρία με απευθείας πτήση από τη Μόσχα. Είχε κλείσει την πτήση επιστροφής για μια εβδομάδα αργότερα. Όμως, επέστρεψε αιφνιδίως στη Μόσχα με άλλη πτήση μέσω της Κωνσταντινούπολης το βράδυ της 28ης Απριλίου, το ίδιο βράδυ δηλαδή που Γκέμπρεφ κατέρρεε στο εστιατόριο.
Το Spiegel υποστηρίζει ότι επιθέσεις όπως αυτές συντονίζονται από μια μονάδα που φέρει έναν πενταψήφιο αριθμό: 29155. Οι πράκτορες στις υποθέσεις Σκριπάλ και Γκέμπρεφ είναι μέλη αυτής της μυστικής μονάδας της ρωσικής στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών GRU.
Η ρωσική εκστρατεία αποσταθεροποίησης της Ευρώπης
Στις αρχές Οκτωβρίου, οι New York Times έγραψαν πως οι δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών πιστεύουν ότι η μονάδα ήταν υπεύθυνη για μια ολόκληρη σειρά από ανατρεπτικές ενέργειες στην Ευρώπη.
Οι αναφορές δείχνουν ότι η ομάδα αποτελείται από περίπου 20 επίλεκτους και χρησιμεύει ως εργαλείο για μια ευρεία εκστρατεία του Κρεμλίνου που αποσκοπεί στην αποσταθεροποίηση και την αποδυνάμωση της Ευρώπης. Οι πράκτορες της GRU με τη Μονάδα 29155 είναι ακριβώς το είδος των ανδρών γι’ αυτό το είδος δουλειάς. Είναι άρτια εκπαιδευμένοι για πράξεις δολιοφθοράς και στοχευμένες δολοφονίες, με το Spiegel να τους χαρακτηρίζει ως «μαχητές της σκιάς».
Αν και η μονάδα εμπίπτει στην αρμοδιότητα του υπουργείου Άμυνας, ωστόσο, στοιχεία δείχνουν ότι οι πράκτορες έλαβαν μερικές φορές οδηγίες από άτομα κοντά στον Ρώσο πρόεδρο. Η πεποίθηση είναι ότι πρόκειται για «δολοφόνους του Πούτιν».
Έρευνες που διεξήχθησαν σε πολυάριθμες πηγές, όπως μητρώα, βάσεις δεδομένων διαβατηρίων και ιστοσελίδες στρατιωτικών ακαδημιών, δείχνουν ότι τα μέλη της ομάδας έχουν ως επί το πλείστον παρόμοια υπόβαθρα. Είναι μεταξύ 30 και των 40 ετών, απόφοιτοι ελίτ ακαδημιών και έχουν πολεμική εμπειρία. Συχνά υπηρετούσαν σε ειδικές στρατιωτικές δυνάμεις. Πάνω απ 'όλα, όμως, είναι αδίστακτοι.
Η μονάδα πιθανόν δημιουργήθηκε το 2009, ως τμήμα εκπαίδευσης για ειδικές επιχειρήσεις. Διάταγμα του υπουργείου Άμυνας του 2012 αναφέρει μια πληρωμή μπόνους για μια ειδική «υποενότητα» αυτού του τμήματος, που θεωρείται ως πιθανή αναφορά στους 20. Ο φερόμενος διοικητής τους είναι ο στρατηγός Αντρέι Αβεριάνοφ. Σύμφωνα με τις καταχωρήσεις στις ασφαλιστικές βάσεις δεδομένων, ζει σε μια πολυτελή κατοικημένη περιοχή έξω από τη Μόσχα.
Ένα βίντεο δείχνει τον στρατηγό στον γάμο της κόρης του το 2017. Ένας από τους καλεσμένους που μπορεί να προσδιοριστεί με σαφήνεια στο βίντεο ως ο Ανατόλι Τσεπίγκα, γνωστός ως Ρουσλάν Μποσίροφ, ένας από τους δύο ύποπτους στην υπόθεση Σκριπάλ.
Είναι δύσκολο να καθοριστεί πού και πόσο συχνά τα μέλη της μονάδας επιχείρησαν την Ευρώπη. Σύμφωνα με το Spiegel, υπάρχουν ενδείξεις ότι η μονάδα συμμετείχε στην αποτυχημένη προσπάθεια ανατροπής του 2016 στο Μαυροβούνιο. Η ισπανική δικαιοσύνη διερευνά ενδεχόμενες προσπάθειες αποσταθεροποίησης της GRU στη σύγκρουση για την ανεξαρτησία της Καταλονίας. Οι ερευνητές ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για δύο ταξίδια στη Βαρκελώνη που πραγματοποίησε ο Φεντότοφ, ενώ, πρόσφατα, η γαλλική εφημερίδα Le Monde ανέφερε ότι μέλη της ρωσικής μονάδας έχουν τακτικές συναντήσεις στις γαλλικές Άλπεις.
Τι γνωρίζει ο Πούτιν;
Είναι αλήθεια ότι το πρακτόρικο παρελθόν του Ρώσου προέδρου εξάπτει την φαντασία των δυτικών δημοσιογράφων σε σχέση με την προσωπική εμπλοκή του στις δολοφονίες, εντός του πλαισίου του παραπάνω σχήματος. Η Βρετανίδα δημοσιογράφος Χάιντι Μπλέικ υποστηρίζει πως όλα ξεκινούν από το 2006, όταν ο Πούτιν υπέγραψε έναν νόμο που επιτρέπει στο κράτος να διαπράττει φόνους εκτός συνόρων. Ως προς αυτό υπενθυμίζει και την τηλεοπτική συνέντευξή του στην οποία λέει ότι είναι ικανός για συγχώρεση, «αλλά όχι όλα». Όταν ρωτήθηκε τι δεν είναι σε θέση να συγχωρήσει, ο Πούτιν απάντησε: «Την προδοσία».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου