Ο μυστηριώδης θάνατος του θρυλικού Zahir

Ahmad Zahir (14.06.1946–14.06.1979)

Τον Ιούνιο του 1979 η ζωή στο Αφγανιστάν κυλούσε εν μέσω των γενικευμένων κινητοποιήσεων του πληθυσμού κατά του φιλοσοβιετικού καθεστώτος. Αυτές όμως δεν ήταν παρά η εισαγωγή του δράματος που θα ξεκινούσε έξι μήνες αργότερα, με την εισβολή του Κόκκινου Στρατού η οποία με την σειρά της θα άνοιγε ένα αιματηρό φαύλο κύκλο που θα συνεχιστεί στις επόμενες δεκαετίες με Σοβιετική Κατοχή, με μουζαχεντίν αντάρτες, με εμφύλιο, με ταλιμπάν, με Αλ Κάιντα, με Αμερικανούς στρατιώτες, με εθνοτικές διενέξεις… Στις 14 εκείνου του μήνα, το είδωλο της αφγανικής νεολαίας, ο τραγουδιστής, στιχουργός και συνθέτης Ahmad Zahir, γιόρταζε τα 33^α γενέθλιά του. Είχε γεννηθεί στις 14 Ιουνίου 1946 από πατέρα γιατρό ο οποίος έφτασε το 1971 μέχρι και στο αξίωμα του πρωθυπουργού. Αυτή όμως θα ήταν και η τελευταία ημέρα της ζωής του Ahmad. Όπως είπαν στις ειδήσεις, σκοτώθηκε το απόγευμα της 14^ης σε τροχαίο δυστύχημα, λίγο πριν περάσει στο μήκους 2,6 χιλιομέτρων τούνελ Σαλάνγκ που είχαν κατασκευάσει πριν λίγα χρόνια, τρυπώντας τον Ινδοκούχο στο Πέρασμα Σαλάνγκ, οι Σοβιετικοί, για να μειωθεί έτσι ο χρόνος της διαδρομής προς τις βόρειες επαρχίες από 70 ώρες σε 10.
Η εκδοχή του «δυστυχήματος» δεν έγινε από κανέναν πιστευτή. Ο Ahmad Zahir ήταν για έναν σωρό λόγους αντιπαθής στο καθεστώς.
Ο πατέρας του, ο Abdul Zahir, ήταν γιατρός του βασιλιά, αργότερα υπουργός Υγείας και την περίοδο 1971 – 1972 πρωθυπουργός του έκπτωτου βασιλιά Zahir Shah, ενώ υπήρξε και εκ των συντακτών του Συντάγματος του 1964.
Δεν ήταν όμως σε δυσμένεια μόνο για την πολιτική καριέρα του πατέρα του. Ο χαρακτήρας του δεν ήταν αυτός που θα τα είχε καλά με το καθεστώς. Λέγεται πως η δολοφονία του ήλθε μετά την άρνησή του να τραγουδήσει στην γαμήλια δεξίωση της κόρης του πρωθυπουργού και μετέπειτα γενικού γραμματέα του κυβερνώντος κόμματος και προέδρου της χώρας Hafizullah Amin, ο οποίος θα εδολοφονείτο και αυτός 196 ημέρες αργότερα από τους Σοβιετικούς. Άλλοι πάλι ισχυρίζονται πως τραγούδησε τελικά και πως αφορμή για την δολοφονία του ήταν ότι επέλεξε να πει ένα συγκεκριμένο τραγούδι στην δεξίωση το οποίο μιλούσε για την στέρηση των ατομικών ελευθεριών. Οι ταραγμένες εκείνες ημέρες με την δολοφονία 2 προέδρων σε διάστημα 3 μηνών στο τέλος του 1979, η σοβιετική εισβολή, η λογοκρισία, ο φόβος, όλα αυτά, δεν επέτρεψαν να διευκρινισθεί ούτε καν και αυτό το απλό ζήτημα, αν ο Ahmad τραγούδησε εν τέλει σε εκείνην την δεξίωση.
Ο Ahmad Zahir ήταν ένα ζωντανό παράδειγμα του κύματος εκμοντερνισμού που σάρωνε εκείνα τα χρόνια τον μουσουλμανικό κόσμο, ανήκοντας στους γόνους μιας ανερχόμενης ελίτ στον μουσουλμανικό κόσμο. Το κύμα αυτό που εκφράστηκε και στην μουσική με δυτικούς ήχους και στίχους ντόπιων ποιητών, εκπροσωπήθηκε και σε άλλες χώρες, όπως λ.χ. το Πακιστάν όπου το ανερχόμενο αστέρι ήταν ο ηθοποιός και τραγουδιστής Waheed Murad ο οποίος δημιούργησε την πακιστανική ποπ ως παραγωγός και πρωταγωνιστής στην ταινία «Armaan» το 1966, έχοντας για στιχουργό τον Sohail Rana, γιο ενός διάσημου ποιητή στην ούρντου. Η ταινία αυτή, λόγω της απαγόρευσης των δημοφιλών Ινδικών ταινιών την προηγούμενη χρονιά στο Πακιστάν, έσπασε όλα τα ρεκόρ εισπράξεων.
Στο μέσον της δεκαετίας του 1970 η ροκ σκηνή της Καμπούλ εισήγαγε την prog-rock και την disco, ενώ στο τέλος του 1975 έλαβε χώρα και το πρώτο rock festival στην αφγανική πρωτεύουσα με πρωταγωνιστές τα δύο γνωστά ροκ συγκροτήματα του Αφγανιστάν: «The Stars» με τους οποίους συνεργάστηκε και ο Ahmad Zahir όταν ασχολήθηκε με την ροκ και οι περισσότερο πειραματικοί «The Four Brothers».
Ο Ahmad Zahir έκανε τότε ό,τι έκαναν πολλές ροκ μπάντες στην Δύση: πολιτικοποιημένη τέχνη βάζοντας στο στόχαστρο στόχο τόσο τους ισλαμιστές όσο και τους φιλοσοβιετικούς οι οποίοι απειλούσαν την κυβέρνηση του προέδρου Daoud και τότε ήταν άρχισε να χρησιμοποιεί περισσότερο απαισιόδοξους στίχους. Όταν το 1978 οι φιλοσοβιετικοί ανέβηκαν με πραξικόπημα στην εξουσία, ο Zahir έκανε ανοιχτή κριτική στο νέο καθεστώς με αποτέλεσμα τα τραγούδια του να απαγορευθούν στο Radio Afghanistan. Σε κάποιο από αυτά μάλιστα, είχε κάνει ένα λογοπαίγνιο, επαναλαμβάνοντας την περσική λέξη «tariki» που σημαίνει «σκοτάδι» ως καρφί για τον πρόεδρο «Taraki» που ήταν ο επικεφαλής του καθεστώτος.[......]

Ο μυστηριώδης θάνατος του θρυλικού Zahir – Than Pan