Όταν η αριστοκρατία ξεκλήρισε τους αγρότες για να τους αντικαταστήσει με πρόβατα και ελάφια
του Μιχάλη Γιαννεσκή
Πηγή: thepressproject.gr
Ο εν λόγω λαός ήταν οι κάτοικοι των ορεινών περιοχών της Σκωτίας (οι «Χαϊλάντερς»), οι οποίοι ανήκαν σε περίπου 60 κλαν (clan), τις ομάδες που αποτελούσαν την κοινωνική δομή της χώρας από τον μεσαίωνα. Clann σημαίνει «παιδιά» στη γλώσσα που μιλούσαν τότε οι Σκωτσέζοι, τα γαελικά. Τα μέλη ενός κλαν υιοθετούσαν το επώνυμο του γαιοκτήμονα αρχηγού τους, τον υπηρετούσαν πιστά, και πολεμούσαν κατά των αντιπάλων του. Η άνευ όρων αφοσίωση στους γαιοκτήμονες στηριζόταν στον άγραφο νόμο – duthchas (ντούθχας) στα γαελικά - ότι κάθε αρχηγός είχε υποχρέωση να προστατεύει και να μεριμνά για τα μέλη του κλαν. Οι Χαϊλάντερς επιβίωναν καλλιεργώντας μικρά χωράφια και εκτρέφοντας μικρά κοπάδια στα μέρη που οι οικογένειές τους ζούσαν για αιώνες.
Οι γαιοκτήμονες, προωθώντας την αλληλεγγύη και αδελφικότητα των κλαν, κατάφερναν να έχουν στη διάθεσή τους ένα αφοσιωμένο εργατικό και πολεμικό δυναμικό - στην ουσία δουλοπάροικους – που καλλιεργούσε τη γη τους, τους πλήρωνε ενοίκιο, και τους υπερασπιζόταν σε περίπτωση πολέμου.
Η αποτυχημένη εξέγερση
Το
1745, ένα μέρος της σκωτσέζικης αριστοκρατίας, υπό την καθοδήγηση του
Τσαρλς Έντουαρντ Στιούαρτ, ενός πρίγκηπα που είχε βλέψεις στον βρετανικό
θρόνο, υποκίνησε τους Χαϊλάντερς να εξεγερθούν κατά των Άγγλων. Η
εξέγερση συνετρίβη ολοσχερώς στη μάχη του Καλόντεν (Culloden) το 1746.
Οι
Άγγλοι νικητές αντιμετώπισαν τους Χαϊλάντερς με βαναυσότητα, αλλά
επέτρεψαν στους γαιοκτήμονες αρχηγούς τους να διατηρήσουν τα κτήματά
τους. Η ήττα στο Καλόντεν σηματοδότησε την αρχή του τέλους των κλαν.
Νέοι νόμοι εφαρμόστηκαν αμέσως που απαγόρευαν, μεταξύ άλλων, την κατοχή
όπλων και τα παραδοσιακά καρό ενδύματα και ανδρικές φούστες (κιλτ) των
σκωτσέζικων κλαν.Οι αγγλικές ελίτ αρχικά καταπίεσαν και μετέπειτα αποσύνθεσαν την παραδοσιακή δομή της σκωτσέζικης κοινωνίας, για να τη σφυρηλατήσουν στη συνέχεια σύμφωνα με τα δικά τους πρότυπα, όπως είχαν κάνει και στις αποικίες. Έτσι άρχισε η προετοιμασία για την εδραίωση του αγγλικού καπιταλισμού στη Σκωτία.
Η αγγλική υφαντουργία προσφέρει νέες ευκαιρίες πλουτισμού
Η
αξία της γης των ορεινών περιοχών της Σκωτίας ανέβηκε όταν άρχισε να
αναπτύσσεται η υφαντουργική βιομηχανία στην Αγγλία, η οποία χρειαζόταν
ολοένα και περισσότερο μαλλί. Οι γαιοκτήμονες αναγνώρισαν την ευκαιρία
για μεγαλύτερα κέρδη και μετέτρεψαν την καλλιεργήσιμη γη σε βοσκότοπους.
Χιλιάδες αγρότες εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους για να επιτευχθεί αυτή
η μετατροπή, και αντικαταστάθηκαν από ολιγάριθμους βοσκούς, οι οποίοι
επέβλεπαν τα εκατομμύρια πρόβατα που οι γαιοκτήμονες έφεραν στα ορεινά
της Σκωτίας.
Οι εξώσεις των αγροτών άρχισαν το 1760. Οι
γαιοκτήμονες ήθελαν όμως να διατηρήσουν το εργατικό δυναμικό των
περιοχών τους, και ανάγκαζαν τους αγρότες να μετακομίσουν στις
παραθαλάσσιες περιοχές και να επιβιώνουν κυρίως από το ψάρεμα και τη
συγκομιδή φυκιών για χρήση στη σαπωνοποιία και στην παραγωγή διαφόρων
χημικών ουσιών, καθότι τα χωράφια σε αυτά τα μέρη ήταν πολύ μικρά και
καθόλου εύφορα. Η επιβίωση των αγροτών σε αυτές τις περιοχές
αποδείχθηκε εξαιρετικά δύσκολη, και οι τεράστιες ποσότητες φυκιών που
έπρεπε να μαζέψουν απαιτούσαν εξοντωτική εργασία.Στρατολόγηση, έξωση και αναγκαστική μετανάστευση
Η
διατήρηση του πληθυσμού ήταν επίσης αναγκαία για τη στρατολόγηση
σημαντικού αριθμού ταγμάτων Χαϊλάντερς, ιδίως κατά τη διάρκεια των
Ναπολεόντειων Πολέμων. Οι οικογένειες όσων αρνούνταν να στρατολογηθούν
εκδιώκονταν από τα σπίτια τους.
Ωστόσο, οι ανάγκες των
γαιοκτημόνων άλλαξαν το 1815, μετά το τέλος των Πολέμων. Η τιμή του
μαλλιού αυξήθηκε και η τιμή του φυκιού έπεσε, ενώ έπαψε να υπάρχει
ανάγκη στρατολόγησης. Οι γαιοκτήμονες που προηγουμένως προσπαθούσαν να
διατηρήσουν τον πληθυσμό μετατοπίζοντας τον στις παραθαλάσσιες περιοχές,
άρχισαν να τον εκδιώκουν και από εκεί, για να εισάγουν ολοένα και
περισσότερα πρόβατα στα κτήματά τους. Ο δημοσιογράφος Ρόμπερτ Σόμερς
έγραφε το 1848 ότι οι γαιοκτήμονες αντιμετώπιζαν τους χωρικούς σαν
αγριόχορτα που έπρεπε να ξεριζωθούν για να προετοιμαστεί το έδαφος για
νέες αγροτικές δραστηριότητες.[..........]Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Όταν η αριστοκρατία ξεκλήρισε τους αγρότες για να τους αντικαταστήσει με πρόβατα και ελάφια -
___________________
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου