CHAR RENE
ΦΥΛΛΑ ΤΟΥ ΥΠΝΟΥ
ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ - ΓΑΛΛΙΚΑ
ΠΟΛΙΣ
Εδώ ο «Ύπνος», ένα κύριο όνομα (εξ ου και το άρθρο στον τίτλο), είναι το μυθολογικό παρωνύμιο του συγγραφέα, όπως το «Αλέξανδρος» υπήρξε εκείνο της αντιστασιακής του δράσης. Μια δράση που έν τινι μέτρω ο Ρενέ Σαρ προεκτείνει και συνεχίζει με την έκδοση, αμέσως μετά τη λήξη του δεύτερου μεγάλου πολέμου, αυτού του σημειωματάριου. Γιατί ένα από τα διακυβεύματα του ολιγοσέλιδου αυτού βιβλίου είναι η σύνδεση της ποίησης με τη δράση, του πνεύματος με την πράξη. Και κατ’ αρχήν το παρόν βιβλίο είναι το αποτέλεσμα αυτής της σύνδεσης. Είναι το γεφύρι που ρίχνει καθημερινά ο Σαρ, στα χρόνια της αντιστασιακής δράσης του, ανάμεσα στον καθημερινό εαυτό του της πρακτικής ζωής, μιας ζωής που, για εκείνη την περίοδο, κινείται σαν εκκρεμές από την όχθη της ζωής στην όχθη του θανάτου, και της πνευματικής περιπέτειας στην οποία έχει ριχτεί ήδη πριν από τον πόλεμο. Έτσι και η μορφή που παίρνει η γραφή φέρει το αποτύπωμα αυτής της «λαθραίας», όπως την ονομάζει ο ίδιος, ζωής των ελάχιστων χρόνων που η αντιστασιακή δράση επιτρέπει στη γραφή να «αναπτυχθεί». (Από την Εισαγωγή του Θανάση Χατζόπουλου)«Να θεραπεύεις τον άρτο. Να παραθέτεις τον οίνο» αναφέρει ένα απόφθεγμα από τα περίτεχνα «Φύλλα του Ύπνου» του Rene Char που μόλις κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Πόλις, μια απλή φράση που συνοψίζει, μέσα σε μια πρόταση, την αξία της ανάκτησης των βασικών στιγμών: να σέβεσαι τη σπουδαιότητα που κρύβει μια απλή συνεύρεση ή ένα ωραίο φαγοπότι, τους δυο-τρεις φίλους, την αγάπη που μπορεί να μεγεθυνθεί και να γίνει κάστρο, αν αξίζει πραγματικά. Αυτή η επιστροφή στην πρωταρχική κατάσταση της ζεστασιάς και του νοήματος ενός τραπεζιού νομίζω ότι μπορεί να μας σώσει. Ίσως γι' αυτό όσα συμβαίνουν στην πόλη να μη με απασχολούν πια, γιατί επιστρέφω στην αγάπη των λίγων και όχι στην έκθεση των πολλών. (Τίνα Μανδηλαρά, Lifo)
René Char
ΦΥΛΛΑ ΤΟΥ ΥΠΝΟΥ
104.
Μόνο τα μάτια είναι ακόμη ικανά να κραυγάσουν.
110.
Η αιωνιότητα δεν διαρκεί παρά αδιόρατα περισσότερο από τη ζωή.
151.
Αποκρίσου «απών» εσύ ο ίδιος, αλλιώς κινδυνεύεις να μη γίνεις κατανοητός.
165.
Ο καρπός είναι τυφλός. Το δέντρο είναι που βλέπει.
212.
Βυθίσου στο άγνωστο που σαν τάφρος ανοίγει.
Υποχρέωσε τον εαυτό σου να συστραφεί.
Μόνο τα μάτια είναι ακόμη ικανά να κραυγάσουν.
110.
Η αιωνιότητα δεν διαρκεί παρά αδιόρατα περισσότερο από τη ζωή.
151.
Αποκρίσου «απών» εσύ ο ίδιος, αλλιώς κινδυνεύεις να μη γίνεις κατανοητός.
165.
Ο καρπός είναι τυφλός. Το δέντρο είναι που βλέπει.
212.
Βυθίσου στο άγνωστο που σαν τάφρος ανοίγει.
Υποχρέωσε τον εαυτό σου να συστραφεί.
Μετάφραση: Δημήτρης Λεοντζάκος
René Char
FEUILLETS D'HYPNOS
104.
Les yeux seuls sont encore capables de pousser un cri.
110.
L'éternité n’est guère plus longue que la vie.
151.
Répond «absent» toi-même, sinon tu risques de ne pas être compris.
165.
Le fruit est aveugle. C'est l'arbre qui voit.
212.
Enfonce-toi dans l’inconnu qui creuse.
Oblige-toi à tournoyer.
________________________________________
32.
Ένας άνθρωπος χωρίς ελάττωμα είναι ένα βουνό χωρίς χαράδρες. Δεν μ’ ενδιαφέρει.
Un homme sans defauts est une montagne sans crevasses. Il ne m’ interesse pas.
46.
Η πράξη είναι αγνή, ακόμα κι αν την επαναλάβεις.
L’act est vierge, meme repete.
62.
Καμμιά διαθήκη δεν προηγήθηκε της κληρονομιάς μας.
Notre heritage n’est precede d’aucum testament.
78. Το σημαντικότερο σε ορισμένες καταστάσεις είναι να ελέγχεις έγκαιρα την ευεξία σου.
Ce qui importe le plus dans certaines situations c’est de maitriser a temps l’euphorie.
81.
Η συγκατάθεση φωτίζει το πρόσωπο. Η άρνηση του δίνει κάλλος. L’aquiescement eclaire le visage. Le refus lui donne la beaute.
169.
Η διαύγεια είναι η πληγή η πιο κοντινή στον ήλιο.
La lucidite est la blessure la plus rapprochee du soleil.
193.
Πρέπει άλλη μια φορά, να αγαπήσουμε πολύ τον εαυτό μας, να αναπνεύσουμε πιο δυνατά από τα πνευμόνια του δήμιου.
Il faut beaucoup nous aimer, cette fois encore, respirer plus fort que le poumon du bourreau.
197.
Να επιζητείς το άλμα. Όχι ό,τι ακολουθεί, το ξεφάντωμα.
Etre du bond. N’etre pas du festin, son epilogue.
198.
Ας μπορούσε η ζωή να είναι μονάχα αποκαρδιωτικός ύπνος.
Si la vie pouvait n’etre que du sommeil desppointe.
224.
Άλλοτε, τη στιγμή που έπεφτα στο κρεββάτι, με παρηγορούσε στη μέση του ύπνου η ιδέα ενός προσωρινού θανάτου, σήμερα αποκοιμιέμαι για να ζήσω έστω κάποιες ώρες.
Autrefois au moment de me mettre au lit, l’idee d’une mort temporaire au sein du sommeil me rasserenait, aujourd’hui je m’endors pour vivre quelques heures.
227.
Ο άνθρωπος είναι ικανός να κάνει αυτό που είναι ανίκανος να φανταστεί. Ο νους του διασχίζει τους γαλαξίες του παράλογου.
L’homme est capable de faire ce qu’il est capable d’imaginer. Sa tete sillone la galaxie de l’absurde.
*Mετάφραση: Κ. Τρακάκη, Σ. Γουνελάς
** Παρμένο από το http://surrealism9.blogspot.com.au/2009/11/rene-char.html
Les yeux seuls sont encore capables de pousser un cri.
110.
L'éternité n’est guère plus longue que la vie.
151.
Répond «absent» toi-même, sinon tu risques de ne pas être compris.
165.
Le fruit est aveugle. C'est l'arbre qui voit.
212.
Enfonce-toi dans l’inconnu qui creuse.
Oblige-toi à tournoyer.
________________________________________
32.
Ένας άνθρωπος χωρίς ελάττωμα είναι ένα βουνό χωρίς χαράδρες. Δεν μ’ ενδιαφέρει.
Un homme sans defauts est une montagne sans crevasses. Il ne m’ interesse pas.
46.
Η πράξη είναι αγνή, ακόμα κι αν την επαναλάβεις.
L’act est vierge, meme repete.
62.
Καμμιά διαθήκη δεν προηγήθηκε της κληρονομιάς μας.
Notre heritage n’est precede d’aucum testament.
78. Το σημαντικότερο σε ορισμένες καταστάσεις είναι να ελέγχεις έγκαιρα την ευεξία σου.
Ce qui importe le plus dans certaines situations c’est de maitriser a temps l’euphorie.
81.
Η συγκατάθεση φωτίζει το πρόσωπο. Η άρνηση του δίνει κάλλος. L’aquiescement eclaire le visage. Le refus lui donne la beaute.
169.
Η διαύγεια είναι η πληγή η πιο κοντινή στον ήλιο.
La lucidite est la blessure la plus rapprochee du soleil.
193.
Πρέπει άλλη μια φορά, να αγαπήσουμε πολύ τον εαυτό μας, να αναπνεύσουμε πιο δυνατά από τα πνευμόνια του δήμιου.
Il faut beaucoup nous aimer, cette fois encore, respirer plus fort que le poumon du bourreau.
197.
Να επιζητείς το άλμα. Όχι ό,τι ακολουθεί, το ξεφάντωμα.
Etre du bond. N’etre pas du festin, son epilogue.
198.
Ας μπορούσε η ζωή να είναι μονάχα αποκαρδιωτικός ύπνος.
Si la vie pouvait n’etre que du sommeil desppointe.
224.
Άλλοτε, τη στιγμή που έπεφτα στο κρεββάτι, με παρηγορούσε στη μέση του ύπνου η ιδέα ενός προσωρινού θανάτου, σήμερα αποκοιμιέμαι για να ζήσω έστω κάποιες ώρες.
Autrefois au moment de me mettre au lit, l’idee d’une mort temporaire au sein du sommeil me rasserenait, aujourd’hui je m’endors pour vivre quelques heures.
227.
Ο άνθρωπος είναι ικανός να κάνει αυτό που είναι ανίκανος να φανταστεί. Ο νους του διασχίζει τους γαλαξίες του παράλογου.
L’homme est capable de faire ce qu’il est capable d’imaginer. Sa tete sillone la galaxie de l’absurde.
*Mετάφραση: Κ. Τρακάκη, Σ. Γουνελάς
** Παρμένο από το http://surrealism9.blogspot.com.au/2009/11/rene-char.html
.:BiblioNet : Char, René, 1907-1988
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου