Madame De 1953/Τσκουλαρίκια της κυρίας Ντε
Σκηνοθεσία: Μαξ Οφίλς*
Παίζουν: Σαρλ Μπουαγιέ, Ντανιέλ Νταριέ, Βιτόριο Ντε Σίκα, Ζαν Ντεμπικουρ, Ζαν Γκαλάντ
Η Λουίζ πουλάει τα πανάκριβα σκουλαρίκια που της χάρισε ο σύζυγός της για να καλύψει κάποιο χρέος ισχυριζόμενη ότι κλάπηκαν. Όμως, επιστρέφουν στα χέρια της από ένα θαυμαστή της, τον Βιτόριο ντε Σίκα στο ρόλο του Ντονάτι, και αποκτούν ογκώδη συμβολική αξία. Μετακινούνται, χαρίζονται και μεταπωλούνται από συζύγους, συγγενής, εραστές και ενεχυροδανειστές.
Ο Οφίλς καταφέρνει να μετατρέψει ένα άψυχο αντικείμενο σε σύμβολο ενός απόκρυφου ψυχισμού, διαφορετικού για κάθε ήρωα. Η χορευτική ζάλη της κινηματογράφησης του Οφίλς δημιουργεί ένα κομψοτέχνημα ρομαντισμού πλαισιωμένο από βιεννέζικα βαλς.
«Τα σκουλαρίκια της Μαντάμ Ντε...», αποτελούν θρίαμβο του μελοδράματος. Η φόρμα του, αψεγάδιαστη, καταφέρνει να απογειώσει ένα συνηθισμένο ερωτικό τρίγωνο σε ένα λαμπρό και ταυτόχρονα οδυνηρό έργο τέχνης με μεθοδική κομψότητα που ταιριάζει απόλυτα στην επιφανειακή κομψότητα που περιστοιχίζει τους χαρακτήρες.
Η Γυναίκα στο σινεμά του Οφίλς, ερωτευμένη με τον έρωτα και κυριαρχημένη από το πάθος και τον πόθο, προκαλεί την μοίρα της, σ έναν αναίσθητο ανδροκρατούμενο κόσμο, για να συντριβεί τελικά κάτω από το βάρος της ψευδαίσθησης και της απάτης. Έτσι λοιπόν και Η άγνωστη κυρία είναι μια ταινία για την απατηλή λάμψη του ψεύδους και την ερωτική πλάνη· μια κατ επίφαση κωμωδία με τραγική κατάληξη, στην οποία οι πραγματικοί πρωταγωνιστές, τα σκουλαρίκια της ηρωίδας, σέρνουν τον χορό της υποκρισίας, της ανειλικρίνειας, της μικροψυχίας και της εκδίκησης. Χρησιμοποιώντας εκπληκτικά το θεατρικό του οπλοστάσιο, ο ποιητής του ψεύδους Μαξ Οφίλς μ΄ ένα μελοδραματικό, πληθωρικό -σχεδόν μπαρόκ- κινηματογραφικό ύφος, μετατρέπει τον κόσμο των ηρώων του σ ένα τεράστιο παλκοσένικο, πάνω στο οποίο οι ηδονές και οι απολαύσεις της ζωής χορεύουν αγκαλιά με την μοναξιά και τον θάνατο. Να σημειώσουμε ακόμα ότι ο Στάνλεϋ Κιούμπρικ υπήρξε μεγάλος θαυμαστής του έργου του Μαξ Οφίλς.
*
Μαξ Οφίλς
Γεννήθηκε, ως Μαξιμίλιαν Οπενχάιμερ στη Γερμανία,
αλλά από την αρχή της καριέρας του στο θέατρο και τον κινηματογράφο
χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο Οφίλς, θέλοντας να προστατεύσει τον πατέρα
του από την ντροπή που θα συνδεόταν με το επίθετό του, εάν τυχόν
αποτύγχανε στη ζωή!
Ξεκίνησε ως θεατρικός ηθοποιός το 1919 ενώ στον κινηματογράφο τον προσκάλεσε ο Ανατόλ Λίτβακ, καθιστώντας τον σκηνοθέτη των σκηνών διαλόγου στις ταινίες που γύρισε για την UFA στο Βερολίνο. Σκηνοθέτησε την πρώτη μικρού μήκους ταινία του, «Θα προτιμούσα λάδι από συκώτι μπακαλιάρου», το 1931.
Προβλέποντας την άνοδο των Ναζί στην εξουσία, ο Εβραίος Οφίλς μετοίκισε το 1933 στη Γαλλία και το 1938 πήρε τη γαλλική υπηκοότητα. Μετά την κατάληψη της Γαλλίας από τους ναζί, ο σκηνοθέτης διέσχισε την Ελβετία και την Ιταλία για να καταλήξει, το 1941, στην Αμερική, μετανάστης, ασφαλής, αλλά σε απόλυτη δημιουργική αδράνεια. Ο άνθρωπος που τον στήριξε και τον εισήγαγε στις ταινίες του Χόλιγουντ, δεν ήταν άλλος από τον μεγάλο του θαυμαστή, τον σκηνοθέτη Πρέστον Στάρτζες. Για μια δεκαετία, περίπου, ο Μαξ Οφίλς δούλεψε στην Αμερική, κέρδισε την εκτίμηση της κριτικής, το σεβασμό των συνεργατών του και τη λατρεία του κοινού. Επέστρεψε στην Ευρώπη το 1950 και πέθανε στο Αμβούργο.
Ο Μαξ Οφίλς είχε σταθερές εμμονές, και στο περιεχόμενο και στη φόρμα των ταινιών του. Ένας από τους ελάχιστους άνδρες φεμινιστές της δεκαετίας του 1940, υπερτόνιζε τη γυναικεία χειραφέτηση, την ομορφιά, τη δύναμη και τις ικανότηες του «ασθενούς» φύλου. Με την ίδια λογική, στις ταινίες του που πραγματεύονται τη διαμάχη δύο αντρών, το σίγουρο είναι ότι θα κερδίσει ο πιο αδύναμος. Από την άλλη πλευρά, η απόλαυση του Οφίλς στο γύρισμα ήταν η όσο πιο απαιτητική, τεχνικά, σκηνοθεσία: η βελούδινή κίνηση της κάμεράς του είναι, πάντα, αποτέλεσμα σύνθετων γυρισμάτων με γερανό ή εκτεταμένων τράβελινγκ. Στο 13ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας», θα προβληθούν οι ταινίες: ταινίες «Λιμπελάι» (1933), «Το γράμμα μιας άγνωστης» (1948), «Παγιδευμένη» (1949), «Μια λάθος στιγμή» (1949), «Το γαϊτανάκι του έρωτα (1950), «Ηδονή» (1952), «Τα σκουλαρίκια της μαντάμ ντε…» (1953) και «Λόλα Μοντές» (1955).
Σε μια ευτυχή συγκυρία, οι Νύχτες Πρεμιέρας θα παρουσιάσουν επίσης το διάσημο αντιναζιστικό ντοκιμαντέρ του Μαρσέλ Οφίλς, γιου του Μαξ, το «Le Chagrin et la Pitié».
Ξεκίνησε ως θεατρικός ηθοποιός το 1919 ενώ στον κινηματογράφο τον προσκάλεσε ο Ανατόλ Λίτβακ, καθιστώντας τον σκηνοθέτη των σκηνών διαλόγου στις ταινίες που γύρισε για την UFA στο Βερολίνο. Σκηνοθέτησε την πρώτη μικρού μήκους ταινία του, «Θα προτιμούσα λάδι από συκώτι μπακαλιάρου», το 1931.
Προβλέποντας την άνοδο των Ναζί στην εξουσία, ο Εβραίος Οφίλς μετοίκισε το 1933 στη Γαλλία και το 1938 πήρε τη γαλλική υπηκοότητα. Μετά την κατάληψη της Γαλλίας από τους ναζί, ο σκηνοθέτης διέσχισε την Ελβετία και την Ιταλία για να καταλήξει, το 1941, στην Αμερική, μετανάστης, ασφαλής, αλλά σε απόλυτη δημιουργική αδράνεια. Ο άνθρωπος που τον στήριξε και τον εισήγαγε στις ταινίες του Χόλιγουντ, δεν ήταν άλλος από τον μεγάλο του θαυμαστή, τον σκηνοθέτη Πρέστον Στάρτζες. Για μια δεκαετία, περίπου, ο Μαξ Οφίλς δούλεψε στην Αμερική, κέρδισε την εκτίμηση της κριτικής, το σεβασμό των συνεργατών του και τη λατρεία του κοινού. Επέστρεψε στην Ευρώπη το 1950 και πέθανε στο Αμβούργο.
Ο Μαξ Οφίλς είχε σταθερές εμμονές, και στο περιεχόμενο και στη φόρμα των ταινιών του. Ένας από τους ελάχιστους άνδρες φεμινιστές της δεκαετίας του 1940, υπερτόνιζε τη γυναικεία χειραφέτηση, την ομορφιά, τη δύναμη και τις ικανότηες του «ασθενούς» φύλου. Με την ίδια λογική, στις ταινίες του που πραγματεύονται τη διαμάχη δύο αντρών, το σίγουρο είναι ότι θα κερδίσει ο πιο αδύναμος. Από την άλλη πλευρά, η απόλαυση του Οφίλς στο γύρισμα ήταν η όσο πιο απαιτητική, τεχνικά, σκηνοθεσία: η βελούδινή κίνηση της κάμεράς του είναι, πάντα, αποτέλεσμα σύνθετων γυρισμάτων με γερανό ή εκτεταμένων τράβελινγκ. Στο 13ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας», θα προβληθούν οι ταινίες: ταινίες «Λιμπελάι» (1933), «Το γράμμα μιας άγνωστης» (1948), «Παγιδευμένη» (1949), «Μια λάθος στιγμή» (1949), «Το γαϊτανάκι του έρωτα (1950), «Ηδονή» (1952), «Τα σκουλαρίκια της μαντάμ ντε…» (1953) και «Λόλα Μοντές» (1955).
Σε μια ευτυχή συγκυρία, οι Νύχτες Πρεμιέρας θα παρουσιάσουν επίσης το διάσημο αντιναζιστικό ντοκιμαντέρ του Μαρσέλ Οφίλς, γιου του Μαξ, το «Le Chagrin et la Pitié».
Στράτος Κερσανίδης/https://kersanidis.wordpress.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου