Δευτέρα, Νοεμβρίου 10, 2008

Ο Jacques Prévert (16) και το «Ανάμεσα στους τοίχους»

«Ανάμεσα στους τοίχους»

Οι τοίχοι της τάξης, όπου υποτίθεται "μορφώνεται" ο πολυεθνικός
πολτός υπερευαίσθητων, λόγω των ποικιλόμορφων προβλημάτων
που κουβαλάνε από το κοινωνικό και οικογενειακό τους περιβάλλον, νέων.
Μέσα σ' αυτούς ο "επικοινωνιακός" φιλελεύθερος καθηγητής
που προσπαθεί να μεταδώσει τα "φώτα" του σε αδαέστατους,
προκατειλημμένους , εριστικούς , αυθάδεις, ανυπάκουους
ενίοτε "αυτιστικούς" μαθητές, και, όταν στριμώχνεται,
καταφεύγει στα παλαιά δοκιμασμένα "όπλα"
της ειρωνείας, της προσωπικής προσβολής και της πειθαρχικής ποινής.
Οι τοίχοι της αίθουσας των καθηγητών, με τα πλείστα όσα υπαρξιακά
και επαγγελματικά αδιέξοδα, ένα σμάρι κουρασμένων και εκνευρισμένων επαγγελματιών, που εκτελούν τα καθήκοντά τους χωρίς αγάπη για τη δουλειά τους , δίχως φαντασία και διάθεση να προσεγγίσουν τους μαθητές τους.
Οι τοίχοι του γραφείου του διευθυντή, που ως θεός εποπτεύει τα πάντα,
έχοντας ως κύρια αποστολή του να κρατά τις λεπτές ισορροπίες
για την "ομαλή" λειτουργία του σχολείου, και ,όταν επεμβαίνει,
αυτό γίνεται πάντοτε υπέρ των καθηγητών,
δηλαδή υπέρ του Νόμου και της Τάξης .
Οι τοίχοι της αίθουσας συνεδριάσεων, όπου συντελούνται τα μικρά
"εγκλήματα" της φορμαλιστικής πολλαπλής "αξιολόγησης" των μαθητών,
δηλαδή της καρτελοποίησης και της βαθμολόγησης και του χαρακτηρισμού της
συμπεριφοράς τους.
Οι τοίχοι της αίθουσας του πειθαρχικού συμβουλίου, όπου παραπέμπονται
οι πάσης φύσεως "ταραξίες" και κρίνεται η παραμονή τους ή η αποπομπή τους απ' το σχολείο. Φυσικά η οποιαδήποτε προσπάθεια υπεράσπισης του
παραπεμπόμενου μαθητή είναι καταδικασμένη σε αποτυχία.
Οι τοίχοι του στενού και μίζερου αύλειου χώρου, με τα ψηλά τείχη, όπου
βγαίνουν στα διαλείμματα , για να πάρουν αέρα οι μαθητές, όπως
οι φυλακισμένοι στη δική τους αυλή.
Αυτό το καταθλιπτικό περιβάλλον φωτίζει ο σκηνοθέτης
Λοράν Καντέ σε μια ταινία που βρίσκεται στο μεταίχμιο της μυθοπλασίας
και του ντοκιμαντέρ και η οποία περιγράφει με τρόπο συγκλονιστικό
την πραγματικότητα που βιώνουν εκατομμύρια μαθητές και εκπαιδευτικοί
σε όλες τις γωνιές του προηγμένου τεχνολογικά και οικονομικά κόσμου.
Η ταινία αυτή γυρίστηκε με ερασιτέχνες ηθοποιούς,
αγνοώντας όλα τα κλισέ της της κινηματογραφικής μυθοπλασίας,
αφού στηρίζεται πάνω στους αδιάκοπους διαλόγους ( βασικό συστατικό
της καθημερινής σχολικής ρουτίνας). Κανονικά επομένως δεν θα έπρεπε
να ενδιαφέρει το πλατύ κοινό.
Εις πείσμα όμως όλων αυτών των "μειονεκτημάτων", το φιλμ
"Ανάμεσα" στους τοίχους" τράβηξε το ενδιαφέρον του πλατιού
κοινού, που δε διστάζει να γυρίζει την πλάτη, όταν πρόκειται για
ενδιαφέρον έργο, στους φανταχτερούς μούλτιπλεξ ,
όπου προωθούνται από το μονοπωλιακό σύστημα διανομής
ταινίες με αμερικανικές βλακείες.
Όσοι δεν την είδατε, αξίζει οπωσδήποτε να την απολαύσετε
στη μεγάλη οθόνη. Προπαντός οι εκπαιδευτικοί...
***
Jacques Prévert : «Page d'écriture»


ΖΑΚ ΠΡΕΒΕΡ
"Σελίδα γραπτού"

Δύο και δύο τέσσερα
τέσσερα και τέσσερα οχτώ
οχτώ κι οχτώ κάνουν δεκαέξι...
Επαναλάβετε! λέει ο δάσκαλος
Δύο και
δύο τέσσερα
τέσσερα και τέσσερα οχτώ
οχτώ κι οχτώ κάνουν δεκαέξι.

Μα να το πουλί-λύρα που περνά στον ουρανό
το παιδί το βλέπει
το παιδί τ' ακούει
το παιδί το καλεί:
Σώσε με παίξε μαζί μου πουλί!

Τότε το πουλί κατεβαίνει
και παίζει με το παιδί
Δύο και δύο τέσσερα...
Επαναλάβετε λέει ο δάσκαλος
και το παιδί παίζει
το πουλί παίζει μαζί του...
Τέσσερα και τέσσερα οχτώ
οχτώ κι οχτώ κάνουν δεκαέξι
δεκαέξι και δεκαέξι πόσο κάνουν;
Δεν κάνουν τίποτα δεκαέξι και δεκαέξι
κυρίως με τίποτα δεν κάνουν τριανταδύο
και φεύγουν.
Και το παιδί έκρυψε το πουλί μες στο θρανίο του
και όλα τα παιδιά ακούνε το τραγούδι του
και όλα τα παιδιά ακούνε τη μουσική
και οχτώ κι οχτώ με τη σειρά τους φεύγουν
και τέσσερα και τέσσερα και δύο και δύο
με τη σειρά τους αδειάζουν τη γωνιά
και ένα και ένα δεν κάνουν ούτε ένα ούτε δύο
ένα ένα ομοίως φεύγουν.
Και το πουλί-λύρα παίζει
και το παιδί τραγουδάει
και ο καθηγητής φωνάζει:
Πότε θα πάψετε να κάνετε τους γελωτοποιούς!
Μα όλα τ' άλλα παιδιά ακούνε τη μουσική
και οι τοίχοι της τάξης καταρρέουν ήσυχα.
Και τα τζάμια ξαναγίνονται άμμος
το μελάνι ξαναγίνεται νερό
τα θρανία ξαναγίνονται δέντρα
η κιμωλία ξαναγίνεται ακτή
το φτερό ξαναγίνεται πουλί.






Δεν υπάρχουν σχόλια:

Βιριδιάνα (1977): κατάδυση στο σχιζοφρενικό σύμπαν των Λατίνων Καθολικών

To Βιριδιάνα είναι ισπανική-μεξικανική ταινία του 1961 σε σκηνοθεσία Λουίς Μπουνιουέλ. To σενάριο είναι του σκηνοθέτη και του Χούλιο Αλεχ...