ΑΓΡΙΟΣ ΣΠΟΡΟΣ
*ΤΣΙΡΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
| Εκδότης | UNIVERSITY STUDIO PRESS |
| Σειρά | ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ 10 |
| Χρονολογία Έκδοσης | Δεκέμβριος 2013 |
| Αριθμός σελίδων | 96 |
| Διαστάσεις | 21x14 |
| Πρόλογος | ΠΑΤΣΑΛΙΔΗΣ ΣΑΒΒΑΣ |
Ο αστυνομικός της περιοχής (ο εκπρόσωπος της εξουσίας), ο Σταύρος, ιδιοκτήτης καντίνας με "SOUVLAKI STA KARVOUNA", παράνομα σταθμευμένης σε επαρχιακή παραλία, και η νεαρή κόρη του, Χαρούλα, πρωταγωνιστούν σε ένα κοινωνικό δράμα, όπου για όλα φταίνε κάποιοι άλλοι.
Τοποθετώντας, για άλλη μια φορά, τον ξένο απέναντι, ως το "αντίπαλο" δέος, ο Τσίρος, με έξυπνους χειρισμούς, με καλά ρυθμισμένους ελιγμούς ανάμεσα στα πάθη και τα παθήματα των ηρώων του, τις ημιτελείς προτάσεις και τις ομιχλώδεις αποδείξεις και αιτιάσεις τους, πυροδοτεί μικρές όσο και έντονες συγκρούσεις που σταδιακά πυκνώνουν, αποκαλύπτοντας στο εσωτερικό τους άπειρα καρκινώματα, που συνεχίζουν ακάθεκτα τις παραμορφωτικές μεταστάσεις τους.
Καθώς εξελίσσεται η υπόθεση, ο θεατής θέλει να μάθει: Τελικά ποιος σκότωσε τον νεαρό Γερμανό; Ή μήπως δεν τον σκότωσε κανείς και απλώς εξαφανίστηκε; Ποιος θα μας πει την απόλυτη αλήθεια; Ποιος θα μας πει πού σταματά το είναι και πού το φαίνεσθαι; Πού το θέατρο και πού η πραγματικότητα;
Όπως είναι διαρθρωμένη η κοινωνία μας, "άγριος σπόρος σ' ακρογιαλιά και βράχο". (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
*Γιάννης Τσίρος
Πηγή : onassis.org
Εργογραφία:
«Οι τούρτες του μίσους» (ταινία μικρού μήκους)
«Το φως που σβήνει» (ταινία μεγάλου μήκους, με συνεργασία συγγραφής)
Διακρίσεις:
1ο βραβείο καλύτερης ξένης ταινίας στο διεθνές φεστιβάλ Λέτσε (Ιταλίας)
το 2001 / 1ο βραβείο ποιητικής ταινίας στο διεθνές φεστιβάλ Μόσχας
(2002) / 1ο βραβείο καλύτερης ταινίας στο διεθνές φεστιβάλ Καΐρου (2002)
/ βραβείο κοινού στο μεσογειακό φεστιβάλ Κολονίας (2002)
«Ποιος σκοτώνει τα παιδιά» (θεατρικό)
«Ο μετρητής» (τηλεταινία από μεταφορά διηγήματος, με συνεργασία συγγραφής)
«Αξύριστα πηγούνια» (θεατρικό) Διάκριση: Α΄ κρατικό βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου θεατρικού συγγραφέα στο θεατρικό διαγωνισμό τού Υπουργείου Πολιτισμού το 2004
«Διονύσιος Σολωμός» (ταινία μεγάλου μήκους – μη ολοκληρωμένη παραγωγή)
«Οι άντρες δεν κλαίνε» (ταινία μικρού μήκους)
«Ηφαίστειο» (ταινία μικρού μήκους)
"Press" (θεατρικό)
«Το βουνό μπροστά» (ταινία μεγάλου μήκους) Διάκριση: 3ο βραβείο καλύτερης ταινίας στο φεστιβάλ Μόσχας το 2010
«Τα μάτια τέσσερα» (θεατρικό) Διάκριση: βραβείο Δραματουργίας Κάρολος Κουν 2010
«Άπνοια» (ταινία μεγάλου μήκους) Διακρίσεις: βραβείο της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών (FIPRESCI) και βραβείο κοινού στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 2010
«Αόρατη Όλγα» (θεατρικό – ανάθεση Εθνικού Θεάτρου)
«Ο εχθρός μου» (ταινία μεγάλου μήκους – σε διαδικασία παραγωγής)
«Κανόνια και τρομπέτες» (θεατρικό – σε διαδικασία παραγωγής)
***********************
Ο Κώστας Σαμάντης, με αφορμή την παράσταση του έργου με πρωταγωνιστή τον αλησμόνητο Τάκη Σπυριδάκη, έγραψε στο περιοδικό Ρήξη φ. 127 (Οκτώβριος 2016).
«Το Κράτος… το αισθάνονται σαν ξένο, όχι δικό τους, και δεν το πονούν. Τη χώρα τους την αγαπούν με πάθος. Για μια χούφτα από το χώμα της είναι άξιοι να πεθάνουν με την πιο μεγάλη ευκολία. Άλλο πατρίδα όμως και άλλο πολιτεία. Με την πατρίδα είμαστε στενότατα δεμένοι, την έχουμε βάλει μέσα στο αίμα μας, γιατί και με το αίμα μας την έχουμε κρατήσει. Την πολιτεία όμως, δηλαδή αυτόν τον ορισμένο τρόπο με τον οποίο έχει οργανωθεί και διοικείται ο τόπος, αυτή την απρόσωπη δύναμη που λειτουργεί στο όνομα όλων για να εξασφαλίσει με τα όργανα και τους θεσμούς της τη ζωή και την ελευθερία μας, δεν μπορούμε να την νιώσουμε σαν κάτι εντελώς δικό μας. Είναι ξένο σώμα για το αίσθημά μας».
Ευάγγελος Παπανούτσος.
Απόσπασμα από το δοκίμιο με τον τίτλο, Κράτος και Νεοέλληνες, 1948. (Από το πρόγραμμα της παράστασης)
Ένα
από τα θέματα συζήτησης των τελευταίων μνημονιακών ετών είναι το πού
βρίσκεται η διανόηση αυτής της χώρας. Λαλίστατη σε άλλες περιόδους,
ιδιαίτερα την περίοδο της σημιτικής κυριαρχίας, στις μέρες μας λάμπει
διά της απουσίας της. Είναι σαν να έχει μεταναστεύσει σε άλλη χώρα, ή
σαν να έχει κρυφτεί στα υπόγεια των πολυτελών, στην πλειοψηφία της,
σπιτιών που διαθέτει. Η απουσία αυτή είναι διπλή. Αφενός λείπει η
πνευματική παραγωγή μέσω της οποίας θα κατατίθετο η κρίση για τα σημεία
(ηθικά, κοινωνικά, πολιτιστικά ακόμη και οικονομικά) των καιρών.
Αφετέρου και πολύ περισσότερο η κατάθεση ενός κάποιου έστω μανιφέστου ως
πρόταση και διεκδίκηση τα δύσκολα αυτά χρόνια. Αλλά, φευ! Μοιάζει να
καταναλίσκεται στο μοίρασμα της πίτας ή μάλλον των ψίχουλων που έχουν
απομείνει– για μια θέση στα καλοκαιρινά φεστιβάλ, για μια επιχορήγηση
στα διάφορα κέντρα (κινηματογράφου κ.λ.π) που έχουν απομείνει, για ένα
διορισμό συμβούλου σε κάποιο υπουργείο.
Ο Γιάννης Τσίρος είναι καθόλα γνωστός στο ελληνικό κοινό. Τα θεατρικά του Αξύριστα Πηγούνια και Αόρατη Όλγα, όπως επίσης και το σενάριό του στην ταινία Ο Εχθρός μου, τον έχουν κατατάξει στους παραγωγικούς συγγραφείς της χώρας μας. Αυτή τη φορά επανέρχεται με το θεατρικό Άγριος Σπόρος, που ανεβαίνει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά από την ομάδα ΝΑΜΑ στο θέατρο Επί Κολωνώ, σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη.
Το συγκεκριμένο έργο, καθόλου τυχαία, άρχισε να το γράφει το 2008,
χρονιά που ξέσπασε η παγκόσμια οικονομική κρίση, και το ολοκλήρωσε το
2012, μεσούσης της μνημονιακής καταιγίδας. Για μία ακόμη φορά ο Άλλος, ο
Ξένος, είναι παρών ως βασική παράμετρος του κειμένου. Σε αυτό κεντρικός
ήρωας είναι ο Σταύρος (γύρω στα 50) ο οποίος λειτουργεί μια αυθαίρετη
παράγκα ως καντίνα σε μια από τις πολλές παραλίες της χώρας μας. Είναι η
πρώτη νύξη για το παρασιτικό μοντέλο το οποίο κυριάρχησε επί σειρά
ετών, τόσο με το αυθαίρετο της εγκατάστασης όσο και με τη μονοθεματική
καλλιέργεια του τουρισμού. Όσο και αν αυτό το μοντέλο λειτούργησε τον
προηγούμενο καιρό με τον αεριτζίδικο χαρακτήρα του (ο Σταύρος δεν κόβει
αποδείξεις και τα σουβλάκια του δεν είναι ό,τι το καλύτερο), τώρα πλέον
κλείνει τον καταστροφικό κύκλο του.
Η εξαφάνιση, στην παραλία του
Σταύρου ενός Γερμανού, δίνει το έναυσμα για εκτεταμένες έρευνες σε αυτή.
Μέσα σε 24 ώρες ο Τσίρος καταθέτει την ακτινογραφία του σύγχρονου
έλληνα. Είναι αυτός ο οποίος, όντας χρεωμένος, έρχεται αντιμέτωπος με
σκληρές οικονομικές πολιτικές (…θα φτιάξουν λέει φυλακές για αυτούς που
χρωστάνε στο δημόσιο, …από Σεπτέμβριο έρχεται η εφορία), με το δίλημμα
της μετανάστευσης (…πριν δύο χρόνια ζητούσαν σφάχτες στην Αυστραλία),
αλλά και την επιλογή να συνεχίσει στον ίδιο ανέξοδο δρόμο των
μικροαδικημάτων, όπως έκανε χρόνια τώρα. Αυτή την ημέρα όμως θα έρθει
αντιμέτωπος με τη σκληρή πραγματικότητα. Η εξαφάνιση του νεαρού Γερμανού
θα φέρει για εκτεταμένες έρευνες την αστυνομία στην παραλία, τις οποίες
διευθύνει (!) ένας ειδικός από τη Γερμανία, ο Χέρμαν. Είναι αυτός ο
οποίος αποφασίζει τι, πώς και πότε θα γίνει. Στις έρευνες αυτές
παρευρίσκονται και οι αλλοδαποί παραθεριστές της περιοχής. Αυστριακοί,
Ολλανδοί, Γάλλοι, Σουηδοί. Είναι αυτοί που έχουν αγοράσει, για ένα
κομμάτι ψωμί, χωράφια, σπίτια στην περιοχή, ακόμα και για 250 ευρώ τη
βαρκούλα του κυρ-Αντρέα.
Η αντιπαράθεση θα είναι σφοδρή. Ο Σταύρος
θα βρεθεί στο επίκεντρο, ως ύποπτος, των ερευνών και μέχρι το βράδυ η
παρουσία των ξένων θα οδηγήσει τον δήμαρχο (αμφιβόλου οικονομικής
επιφάνειας) να αποφασίσει την κατεδάφιση της παράγκας, αλλά και το
κλείσιμο του χοιροστασίου που διαθέτει ο ήρωας.
Μέσα από το κείμενο,
ίσως το πλέον σύγχρονο και διεισδυτικό για την περίοδο που διανύουμε, ο
Τσίρος ασκεί κριτική στον Σταύρο, αναδεικνύοντας τις λανθασμένες
επιλογές και τις προσωπικές του ευθύνες, έχοντας στο μυαλό του το σώμα
της ελληνικής κοινωνίας. Όμως όσο αυστηρός και αν είναι, αυτό το οποίο
διαπερνά σαν θαλασσινό αεράκι το κείμενο είναι το ενδιαφέρον και η αγάπη
του για τον Σταύρο, μιας και μαζί με τα ελαττώματά του αναφύονται τα
χαρακτηριστικά (η κοινωνικότητα, το φιλότιμο, η ιδιοσυγκρασία του) που
θα τον βοηθήσουν σαν «άγριος σπόρος με χίλιους ανθούς και χίλια αγκάθια
να ξαναφυτρώσει κόντρα σε αυτούς, τους χιλιάδες, που προσπάθησαν να τον
ξεριζώσουν».
______________________________
Άγριος σπόρος
Του Γιάνννη Τσίρου.
Μια παράσταση από την κύρια ομάδα της ΘΟΚ το 2017.
Λίγα λόγια
Ο Γιάννης Τσίρος, συγγραφέας – σεναριογράφος και σεμνός δεξιοτέχνης της γλώσσας και της απεικόνισης της ψυχολογίας του νεο-Έλληνα, γεννήθηκε στη Μεσσηνία (εξ ου και η βαθύτατη γνώση του της νοοτροπίας του επαρχιώτη) και μεγάλωσε στην Αθήνα (όπου η «κρίση», η διεθνείς «ανακατατάξεις» και όλα τους τα επακόλουθα, έκοψαν με νυστέρι την δήθεν ηρεμία των νοσταλγών «μιας παλιάς, καλής εποχής»).
Τι έχει πει σε συνέντευξη του «e-culture» για το πολυβραβευμένο έργο του «Άγριος Σπόρος»…
«Ξεκίνησα να γράφω το έργο το 2008 και ασχολήθηκα ξανά το 2010. Από τα γραπτά του 2008 παρέμεινε το στοιχείο του ανθρώπου που μοχθεί και μοιάζει σαν έξω απ’ όλους τους άλλους, με το χαρακτηριστικό του άξεστου και του έλληνα που δεν τηρεί τα ευρωπαϊκά πρότυπα και κανόνες. Το 2010 ήμασταν ήδη σε κρίση και απ’ το εξωτερικό δεχόμασταν τα πρώτα στοιχεία προκατάληψης. Ο ήρωας του έργου έμοιαζε πλέον να συγκεντρώνει τα χαρακτηριστικά όλης της Ελλάδας: χρεωμένος, χωρίς καμία τάξη στις υποθέσεις του… αδύναμος να ανταποκριθεί σε κανόνες, χωρίς να έχει τη βασική υποδομή…»
Τι ομολογεί για τη δουλειά του Συγγραφέα…
«Το να γράφεις για το συρτάρι σου είναι βαθιά τρομακτικό. Κάθε άνθρωπος μπορεί να γίνει συγγραφέας. Το πιστεύω αυτό. Όμως, αυτό που δεν μπορεί ο καθένας να αντέξει είναι η επίπονη διαδικασία απομόνωσης που η συγγραφή απαιτεί: το ότι, τελικά, γίνεσαι ένα αγρίμι κλεισμένο σε ένα δωμάτιο» [www.i-read.i-teen.gr]
Τι λέει στο Αθηνόραμα για το θέατρο και τον κινηματογράφο…
«Το θέατρο είναι η βάση για τον κινηματογράφο. Μοιάζει δυσκολότερο γιατί απαιτεί εμβάθυνση. Ο ρεαλισμός, όσο κι αν μοιάζει κάτι απλό, είναι πιο δύσκολο είδος. Απαιτεί έλεγχο, μέτρο, οικονομία…»
Και για τον εαυτό του…
«Δεν ξέρω ποιο είναι το ύφος μου ως συγγραφέα. Νομίζω ότι απαιτείται “ενας ικανός αριθμός έργων καθώς και μια χρονική απόσταση για να με κατατάξω κάπου.»
Έχει γράψει…
Σενάρια Ταινιών… «Το Φως που Σβήνει» «Το Βουνό Μπροστά» «Άπνοια» «Οι Τούρτες του Μίσους» «Οι Άντρες δεν Κλαίνε» «Ηφαίστειο» «Ο Μετρητής» (τηλεταινία)
Θεατρικα Έργα… «Αξύριστα Πιγούνια» «Τα Μάτια Τέσσερα» «Αόρατη Όλγα» «Άγριος Σπόρος» «Ποιος Σκοτώνει τα Παιδιά» «Ελεύθερα Ύδατα» «Press»
Συντελεστές
Παίζουν Θόδωρος Γιαβάσης (Σταύρος), Σεβαστή Χαλκίτη (Χαρούλα), Σπύρος Ζαίρης (Τάκης).
Σκηνοθεσία Κατερίνα Κλωνάρη | Σκηνογραφία Μιχάλης Μπουτκάρης | Κατασκευή Σκηνικών Χρήστος Μανιάς, Γρηγόρης Νίκου, Τάσος Ρούσσος | Φωτισμοί Θανάσης Παστρικός | Κονσόλα Ήχου Ελπινίκη Καρβέλη | Κονσόλα Φωτισμού Άννα Κλωνάρη | Κανονάκι Μιχαήλ Καραφύλλης | Επιμέλεια Ήχων Παντελής Τρικοίλης | Κουστούμια Θεατρική Ομάδα Καλύμνου | Υποβολέας Προβών Μαρία Εργά, Κατερίνα Ιερομονάχου | Φροντιστήριο Μιχάλης Μακρυλλός, Κατερίνα Ιερομονάχου.
Για την επιμέλεια της αφίσας, του προγράμματος και του trailer, ευχαριστούμε πολύ τον Δημήτρη Κουρουκίδη και την computer dynamics.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου