Νight train to Lisbon ( Νυχτερινό τρένο για τη Λισαβόνα )-Από το ωραίο βιβλίο του Πασκάλ Μερσιέ στην ταινία του Μπιλ Όγκουστ

 

Νυχτερινό τρένο για τη Λισαβόνα

Πασκάλ  Μερσιέ

Όταν ο Ράιμοντ συναντάει τυχαία μια νεαρή γυναίκα σε μια γέφυρα, γοητεύεται από τη γλώσσα της, εγκαταλείπει ξαφνικά τη δουλειά του και φεύγει με το νυχτερινό τρένο για την Πορτογαλία. Ο Ράιμοντ θα γνωρίσει μέρη, ανθρώπους, γυναίκες, συνήθειες, βιβλία αλλά το κυριότερο: σκέψεις, ιδέες, επιθυμίες, ακόμη και τον ίδιο το θάνατο. Ένα εξαιρετικά λεπτοδουλεμένο λογοτεχνικό έργο που οδηγεί τον αναγνώστη σ` ένα μαγευτικό ταξίδι στην Ευρώπη καθώς και στην ανθρώπινη σκέψη, τις ευαισθησίες και τα συναισθήματα. Μια γνήσια αναγνωστική απόλαυση!

Ο λατινιστής Ράιμουντ Γκρεγκόριους, καθηγητής σ' ένα λύκειο της Βέρνης, πασίγνωστος για την εμμονή του στο μάθημά του και στην αξία της γνώσης, άνθρωπος μοναχικός, χωρίς οικογένεια, εγκαταλείπει ξαφνικά τη δουλειά του και παίρνει το πρώτο νυχτερινό τρένο για τη Λισαβόνα, απλώς και μόνο επειδή έτυχε να συναντήσει μια νεαρή γυναίκα, στο ποτάμι, έτοιμη ν' αυτοκτονήσει, και μαγεύτηκε ακούγοντάς τη να μιλάει πορτογαλικά.
Στη Λισαβόνα θα ακολουθήσει τα ίχνη ενός ποιητή, του Αμαντέου νε Πράντου, θα γνωρίσει μέρη, ανθρώπους, γυναίκες, συνήθειες, βιβλία... και, το κυριότερο, σκέψεις, ιδέες, επιθυμίες. Και όταν έρθει αντιμέτωπος με το θάνατο, θα αναγκαστεί να αντικρίσει τη ζωή με άλλο μάτι.
Ένα εξαιρετικά λεπτοδουλεμένο μυθιστόρημα, ύμνος στην αξία της ζωής! (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

«Αυτό το μυθιστόρημα αποτελεί το πολυφωνικό έπος ενός ταξιδιού στην Ευρώπη, αλλά, κυρίως, ενός οδοιπορικού στις ίδιες τις σκέψεις και στα συναισθήματα του ήρωα. Ένα βιβλίο με εντυπωσιακό φιλοσοφικό βάθος, έργο αληθινής αυτογνωσίας, χωρίς κανένα απολύτως δίχτυ ασφαλείας» (DIE ZEIT)
«Εδώ η ανάγνωση γίνεται εμπειρία. Πρόκειται για το μυθιστόρημα ενός ταλαντούχου συγγραφέα και λαμπρού φιλοσόφου. Ένα βιβλίο που διαβάζεται απνευστί και είναι σχεδόν αδύνατον να το αφήσουμε από τα χέρια μας... Στο τέλος δενόμαστε τόσο με τους χαρακτήρες του Μερσιέ που δύσκολα τους αποχαιρετάμε... Ένα βιβλίο-αναφορά στην ψυχή, την κατανόηση και την καρδιά» (DIE WELT)
«Ένα διπλό ταλέντο: ως Πέτερ Μπιέρι είναι καθηγητής φιλοσοφίας ενώ ως Πασκάλ Μερσιέ εξελίσσεται σε καταξιωμένο συγγραφέα μπεστ σέλερ» (DIE WELT AM SONNTAG)
«Ένα βιβλίο στο οποίο ενώνονται μαγικά η ποίηση και η φιλοσοφία» (TAGES-ANZEIGER)

Περιεχόμενα

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ: Η Αναχώρηση
ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ: Η Συνάντηση
ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ: Η Δοκιμή
ΤΕΤΑΡΤΟ ΜΕΡΟΣ: Η Επιστροφή

Συγγραφείς: Πασκάλ  Μερσιέ

Εκδόσεις: Ψυχογιός

 ____________________________________

Νight train to Lisbon ( Νυχτερινό τρένο για τη Λισαβόνα )- Η ταινία

Ο Ραϊμόντ Γκρεγκόριους είναι δάσκαλος στη Βέρνη και εξπέρ στη γλωσσολογία. Μια μυστηριώδης γυναίκα θα τον κάνει να αναζητήσει ένα εξίσου μυστηριώδες κείμενο. Για να μπορέσει να καταλάβει επακριβώς αυτά που γράφονται, αφήνει τη θέση του ταξιδεύει στη Λισσαβώνα για να βρει τον συγγραφέα, Αμαντέ ντε Πράντο. Ο Πράντο είχε προλάβει να ζήσει στη δικτατορία του Σαλαζάρ κι έκδιδε τις ιδέες του σε περιοδική έκδοση της αδελφής του, Αντριάνα. Οι ιδέες του ήταν επηρεασμένες από την πολιτική κατάσταση, ενώ ο ίδιος είχε διαπρέψει κι ως επαναστάτης. 

Γερμανία, Ελβετία, Πορτογαλία, 2013, Εγχρωμο

• 
  
• Σκηνοθεσία: Μπιλ Όγκουστ
• Σενάριο: Γκρεγκ Λάτερ, Ούλριχ Χέρμαν
• Φωτογραφία: Φίλιπ Τσούμπρουν
• Μοντάζ: Χάνσγιοργκ Βάισμπριχ
• Μουσική: Ανέτ Φοκς
• Πρωταγωνιστούν: Τζέρεμι Αϊρονς, Μαρτίνα Γκέντεκ, Μπρούνο Γκανς, Κρίστοφερ Λι, Σάρλοτ Ράμπλινγκ, Τζακ Χιούστον, Μελανί Λοράν, Λένα Όλιν
• Διάρκεια: 111 λεπτά

Η ταινία δίχασε τους κριτικούς , που στο μεγαλύτερο μέρος τους ήταν αρνητικοί. Όμως η  Ειρήνη Κατσαρά έγραψε για την ταινία  στο moveitmag.gr τα παρακάτω ενθουσιαστικά σχόλια: 

Μεθυστικό σαν.. πόρτο, αργό σαν το 'αυριανό' χανγκoβερ .

O Τζέρεμι Άιρονς ωριμάζει σαν το παλιό καλό κρασί (ή μάλλον πόρτο, στην συγκεκριμένη περίπτωση)... όσο μεγαλώνει γίνεται ακόμα καλύτερος. Αυτό αποδεικνύει στο Night Train to Lisbon του Δανού Μπίλε Όγκουστ που έκανε τη διεθνή του πρεμιέρα στην περυσινή Μπερλινάλε, όπου και πρωτοείδαμε την ταινία. Η συνάντηση του Άιρονς με τον Όγκουστ δυο δεκαετίες μετά το «Σπίτι των πνευμάτων», είναι πιο ώριμη και πιο ‘σοφιστικέ’ από ποτέ.

Ο ήρωας της -βασισμένης στην ομότιτλη επιτυχημένη νουβέλα του Πασκάλ Μερσιέ- ταινίας , τον οποίο υποδύεται ο Άιρονς, είναι ένας Ελβετός δάσκαλος που αυτοσαρκάζεται ως ‘βαρετός άνθρωπος’. Ο ίδιος, στο δρόμο προς το σχολείο, σώζει μια γυναίκα από την αυτοκτονία και εν τέλει μένει με το ... βιβλίο της, ένα βιβλίο του Πορτογάλου συγγραφέα και γιατρού Amadeu de Prado, που μέλλει να το αλλάξει ολόκληρη τη ζωή. “When dictatorship is a fact revolution is a duty “ θα διαβάσει κάπου... Και ακριβώς εκεί αρχίζουν όλα. Με εφόδιο το βιβλίο και ένα εισιτήριο τρένου, ο Άιρονς θα ταξιδέψει στα μονοπάτια του Amadeu και παράλληλα στην ιστορία της Πορτογαλικής Επανάστασης ενάντια στη δικτατορία του του Αντόνιο ντε Ολιβέιρα Σαλαζάρ, στην καρδιά της.

Η ταινία μιλά για επανάσταση, για αντίσταση, έχει κάποιες πολιτικές αναφορές στο ιστορικό παρελθόν της Πορτογαλίας (και συγκεκριμένα στην περίοδο της δικτατορίας του Σαλαζάρ) και μέσα σε ένα τέτοιο context ξεπροβάλλει μια περισσότερο προσωπική ιστορία. Δραματική σαν θεατρική παράσταση, λυρική σαν ποίημα, πληθωρική σαν παραμύθι, μεθυστική σαν πόρτο, σκοτεινή σαν θρίλερ και πολύχρωμη σαν ταξιδιωτικό ντοκιμαντέρ, η ταινία του Όγκουστ, σε παρασύρει στα μονοπάτια της Λισαβόνας, με πολλές όμως στάσεις. Υπάρχουν στιγμές που θα μπορούσαν να κοπούν στο μοντάζ για να λάβει μεγαλύτερη ‘ροή’ η ταινία (σε κάποια σημεία κινδυνεύει να γίνει βαρετή, ειδικά για το νεανικό κοινό).

Σε γενικό επίπεδο, ωστόσο, το φιλοσοφημένο περιεχόμενο, η αριστοτεχνική σκηνοθεσία, οι μεταφορές, η ποιητική αύρα, το ατμοσφαιρικό περιβάλλον, η πολύχρωμη φωτογραφία, τα υπέροχα κοστούμια και οι πολύ καλές ερμηνείες σε κρατούν καθηλωμένο στην καρέκλα. Συμπέρασμα: Η άβυσσος της ψυχής μπορεί να σε οδηγήσει σε άγνωστα μονοπάτια. Ένας φαινομενικά ‘βαρετός’ άνθρωπος χρειάζεται μόνο μια ελάχιστη αφορμή για να κάνει τη δική του επανάσταση και παράλληλα το δικό του ταξίδι αναζήτησης εσωτερικής και εξωτερικής. Τελικά,«ο πραγματικός σκηνοθέτης της ζωής σου είναι τα τυχαία γεγονότα»...