Η λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο
της Μαίρης Μικέ (*)
Στο νέο βιβλίο της Αποστολίδου (Η λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο. Η συγκρότηση της επιστήμης της Νεοελληνικής Φιλολογίας (1942-1982)),
καρπός επίμοχθης και πολύχρονης έρευνας, διερευνάται με τρόπο
συστηματικό κι εμβριθή η συγκρότηση της επιστήμης της Νεοελληνικής
Φιλολογίας (ΝΕΦ) σε κρίσιμες περιόδους στις Φιλοσοφικές Σχολές Αθήνας
και Θεσσαλονίκης. Μία από τις κύριες πηγές για τη διερεύνηση αποτέλεσαν
τα Πρακτικά των Συνεδριάσεων των δύο Φιλοσοφικών Σχολών, ένα πολύτιμο ανέκδοτο υλικό που έρχεται στο φως.
Το βιβλίο αποτελείται, εκτός από την Εισαγωγή και τον Επίλογο, από τρία μέρη. Το πρώτο μέρος, με τίτλο «Η Νεοελληνική Φιλολογία στον Μεσοπόλεμο», χωρισμένο σε πέντε κεφάλαια, δίνει έμφαση σε τρεις καθηγητές Πανεπιστημίου: στον Νίκο Βέη, καθηγητή Μέσης και Νεωτέρας Ελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή της Αθήνας, στον Γιάννη Αποστολάκη, καθηγητή της ΝΕΦ στη Θεσσαλονίκη και στον Ιωάννη Συκουτρή, υφηγητή Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στην Αθήνα˙ δεν παραλείπεται ακόμη να τονιστεί ο ρόλος τόσο του Κ.Θ. Δημαρά, «ένας δάσκαλος χωρίς έδρα», όσο και των ποιητών Κωστή Παλαμά και Γιώργου Σεφέρη. Όπως αμέσως γίνεται αντιληπτό ήδη από τους τίτλους όσο και από τα χρονικά όρια της εργασίας, σ’ αυτό το πρώτο μέρος η Αποστολίδου επιδιώκει να προλειάνει το έδαφος και να δημιουργήσει την απαραίτητη υποδομή ώστε να αναπτυχθεί το οικοδόμημα της ΝΕΦ στα επόμενα δύο μέρη του βιβλίου. Το μέρος αυτό κρίνεται απαραίτητο κυρίως για να εκτιμηθούν οι αποστάσεις που χρειάστηκε να διανυθούν ώστε να γίνει απρόσκοπτα η παρακολούθηση των εξελίξεων της ΝΕΦ μετά τον Πόλεμο. Η Αποστολίδου παρακολουθεί τις αντιστάσεις, τις σχέσεις της ΝΕΦ με τις όμορες επιστήμες, τις διασταυρώσεις, τις αντιστάσεις, τις εξελίξεις και τις ευρυχωρίες. Ένα από τα καίρια συμπεράσματα αυτού του μέρους είναι ότι η μεταπολεμική ΝΕΦ μέσα από τον διάλογο που αναπτύσσεται μ’ έναν ποιητή (Γ. Σεφέρης) είναι έτοιμη για μια νέα αρχή που θα μπορούσε πλέον να ενσωματώσει τη μοντέρνα ποίηση στο σχήμα της εξέλιξής της και ότι η ενσωμάτωση αυτή γίνεται με τρόπο αβίαστο και ομαλό.
Το δεύτερο μέρος, με τίτλο «Οι εκλογές των καθηγητών», αποτελείται από εννέα κεφάλαια και κατέχει κεντρική θέση στο βιβλίο. Εδώ αναπτύσσεται μία κεντρική στιγμή στις ακαδημαϊκές διαδικασίες, οι εκλογές καθηγητών σε εποχές του θεσμού της έδρας. Μελετάται λοιπόν το έργο των εκλεγμένων καθηγητών (Λ. Πολίτη, Στ. Καρατζά- Ά. Αγγέλου, Γ.Π. Σαββίδη, Α. Σαχίνη, Παν. Μουλλά, Β. Σκουβαρά- Κ. Μητσάκη, Π. Δ. Μαστροδημήτρη). Στις παραπάνω διερευνήσεις προστίθενται και τα (απαραίτητα) κεφάλαια για το έργο του Γ. Ζώρα, ο οποίος δεν εκλέχτηκε αλλά διορίστηκε ως μετακινούμενος καθηγητής από το Πανεπιστήμιο της Ρώμης, και του Δ.Ν. Μαρωνίτη, ο οποίος μπορεί να μην εκλέχτηκε καθηγητής της ΝΕΦ, αλλά είχε σημαντική συμβολή στη ΝΕΦ έως και το 1982 που αποτελεί χρονικό όριο στη μελέτη της Αποστολίδου. Όπως γίνεται φανερό από την αναφορά των ονομάτων, οι περισσότερες εκλογές αφορούν τη Φιλοσοφική Θεσσαλονίκης (εδώ ιδρύθηκαν περισσότερες έδρες ΝΕΦ) και λιγότερες τη Φιλοσοφική της Αθήνας.
[.....................................]
ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου