15η Ετήσια Διάλεξη στη Μνήμη του Νίκου Πουλαντζά - Κωνσταντίνος Τσουκαλάς – “Για μια νέα Πολιτεία;”

15η Ετήσια Διάλεξη στη Μνήμη του Νίκου Πουλαντζά | Κωνσταντίνος Τσουκαλάς – “Για μια νέα Πολιτεία;”

Ο διακεκριμένος διανοητής Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ομότιμος καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ήταν ο ομιλητής της 15ης Ετήσιας Διάλεξης στη Μνήμη του Νίκου Πουλαντζά, η οποία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου 2021,  στο Ινστιτούτο Goethe .

Η διάλεξή του είχε  τίτλο “Για μια νέα Πολιτεία;“, ενώ τον ομιλητή προλόγισε ο Κώστας Δουζίνας, πρόεδρος του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, καθηγητής Νομικής και Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου.

Περισσότερα για τον ομιλητή:

Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς είναι ομότιμος καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, docteur es Lettres et Sciences Humaines στο Πανεπιστήμιο Παρισίων και επίτιμος διδάκτωρ στα Πανεπιστήμια Κρήτης και Πελοποννήσου.

Μετά τις σπουδές του στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές Φιλοσοφίας του Δικαίου και Κοινωνιολογίας στα Πανεπιστήμια Heidelberg, Μονάχου, Παρισιού και Yale. To 1974 ανακηρύσσεται Διδάκτορας Γραμμάτων και Ανθρωπιστικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Παρισίων. Κατά τα έτη 1968-1985 υπήρξε καθηγητής Kοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Παρισίων και από το 1985 είναι καθηγητής -και πλέον ομότιμος- Κοινωνιολογίας στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διετέλεσε καθηγητής στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Παρισίων VIII και στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1981-1985), επιστημονικός διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (1981-1989), επισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Columbia της Νέας Υόρκης, Princeton, New York University (NYU), της Πόλης της Νέας Υόρκης (CUNY), Iztapalapa της Πόλεως του Μεξικού, Παρισίων (Paris I), καθώς και στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Έχει επίσης διατελέσει μέλος του Ανωτάτου Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας, αρχηγός της ελληνικής αντιπροσωπείας στη Διάσκεψη Κορυφής του ΟΗΕ για την Κοινωνική Ανάπτυξη (1994-1996), μόνιμο μέλος του “Carrefour pour la science et la culture” που οργανώθηκε από την Ε.Ε. υπό την προεδρία του Jacques Delors, πρόεδρος του Δ.Σ. του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Κοινωνιολόγων της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης, πρόεδρος του Δ.Σ. του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, καθώς και βουλευτής επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ κατά την ΙΣΤ’ κοινοβουλευτική περίοδο (2015).

Τα δύο πιο πρόσφατα βιβλία του στα ελληνικά είναι τα:

• Ο αόρατος Λεβιάθαν. Δημοκρατία, δικαιοσύνη και ηθική στα χρόνια της κρίσης (Πόλις, 2020) και
• Το πολιτικό στη σκιά της πανδημίας (Καστανιώτης, 2021)

ενώ μεταξύ των έργων του περιλαμβάνονται και τα “Η ελληνική τραγωδία. Από την απελευθέρωση ως τους συνταγματάρχες” (Ολκός, 1974 / Α.Α. Λιβάνης, 1981 / Πατάκης, 2021), “Κοινωνική ανάπτυξη και κράτος. Η συγκρότηση του δημοσίου χώρου στην Ελλάδα” (Θεμέλιο, 1981), “Κράτος, κοινωνία, εργασία στη μεταπολεμική Ελλάδα” (Θεμέλιο, 1987), “Είδωλα πολιτισμού. Ελευθερία, ισότητα και αδελφότητα στη σύγχρονη πολιτεία” (Θεμέλιο, 1991), “Εξάρτηση και αναπαραγωγή. Ο κοινωνικός ρόλος των εκπαιδευτικών μηχανισμών στην Ελλάδα: 1830-1922” (Θεμέλιο, 1992 – τίτλος πρωτοτύπου: Dépendance et reproduction: Le rôle social des appareils scolaires en Grèce, πρόλογος Ν. Γ. Σβορώνος), “Η εξουσία ως λαός και ως έθνος. Περιπέτειες σημασιών” (Θεμέλιο, 1999), “Ανα-γνώσεις. Ενός κόσμου που θα μπορούσε να είναι άλλος” (Καστανιώτης, 2002), “Πόλεμος και ειρήνη. Μετά το ‘τέλος της ιστορίας'” (Καστανιώτης, 2006), “Η επινόηση της ετερότητας.’Ταυτότητες’ και ‘διαφορές’ στην εποχή της παγκοσμιοποίησης” (Καστανιώτης, 2010), “Ελλάδα της λήθης και της αλήθειας. Από τη μακρά εφηβεία στη βίαια ενηλικίωση” (Θεμέλιο, 2012), “Μορφές συνέχειας και ασυνέχειας. Από την ιστορική εθνεγερσία στην οικουμενική δυσφορία” (Θεμέλιο, 2013), “Η γυμνή βασίλισσα. Έργα και ημέρες του οικονομικού λόγου” (Καστανιώτης, 2014).

Έχει επίσης συμμετάσχει στον συλλογικό τόμο που εξέδωσε το 2012 το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς σε συνεργασία με τις εκδόσεις Νήσος και τίτλο “Ο Πουλαντζάς σήμερα” (επιμέλεια Χ. Γολέμης, Ηρ. Οικονόμου).

 

Λίγα λόγια για τον θεσμό της Ετήσιας Διάλεξης:

Η Ετήσια Διάλεξη στη μνήμη του Νίκου Πουλαντζά εγκαινιάστηκε το 2007 με σκοπό να συστήσει στο ελληνικό κοινό τη σκέψη μεγάλων σύγχρονων διανοητών της παγκόσμιας Αριστεράς και πραγματοποιείται αδιάλειπτα κάθε Δεκέμβριο.

Στα χρόνια που μεσολάβησαν τον θεσμό έχουν τιμήσει σημαντικοί ακαδημαϊκοί από όλο τον κόσμο: ο Bob Jessop, ο Leo Panitch, η Judith Butler, ο Michael Lebowitz, ο Erik Olin Wright, η Gayatri Chakravorty Spivak, ο Frank Deppe, ο Enzo Traverso, η Wendy Brown, η Nancy Fraser, η Angela Davis, ο Michael Löwy, ο Klaus Dörre και ο Manuel Castells. Φέτος ολοκληρώνεται ένας πρώτος δεκαπενταετής κύκλος, με προσκεκλημένομ κατ’ εξαίρεση, έναν Έλληνα διανοούμενο, με αδιαμφισβήτητη όμως διεθνή ακτινοβολία και αναγνώριση, αλλά και με μια παράλληλη διαδρομή και στενή προσωπική σχέση με τον ίδιο τον Νίκο Πουλαντζά.