«Τα πόδια του Ροναλντίνιο, τα δάχτυλα του Παγκανίνι»

Σπύρος Τσάμης

efsyn.gr 

7-9 λεπτά

---

Τραπατόνι: «Αν ακούτε Μότσαρτ θα παίξετε καλύτερα ποδόσφαιρο!». Παραλληλισμός -κυρίως λόγιας- μουσικής και αθλητισμού

Ο Ρώσος συνθέτης κλασικής μουσικής Ντμίτρι Σοστακόβιτς (1906-1975) δεν έχανε παιχνίδι της αγαπημένης ομάδας του. Αυτή ήταν η Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης. 

Αν πάτε στο γήπεδο της Γουλβς θα δείτε αναρτημένη επιγραφή για τον επιφανή οπαδό της, αυτός ήταν ο Αγγλος συνθέτης Εντουαρντ Ελγκαρ (1857-1934). Λέτε ήχοι του παιχνιδιού και των εξεδρών να ενέπνευσαν στον Σοστακόβιτς το πρώτο μέρος της 4ης συμφωνίας του, έργο με παλμικές εναλλαγές, έτσι το εισέπραξα στα πρώτα νεανικά χρόνια ο υπογράφων και το αγάπησα.

«Μπαλέτο των μαζών» είχε χαρακτηρίσει ο ίδιος το ποδόσφαιρο, η συγγένεια του μεταγενέστερου προσδιορισμού από τον Εδουάρδο Γκαλεάνο για το αγαπημένο παιχνίδι («μπαλέτο των φτωχών») αποδεικνύει πως κι εκείνος εμπνεύστηκε, στα γραπτά του, από τις ιδιότητες της μπάλας. Οσο για τον Ελγκαρ, δεν δίστασε να συμπεριλάβει σε καντάτα του, αυτοτελή, πρόταση από αγγλική εφημερίδα για τον Μπιλ Μάλπας, παίκτη-κεντρική φυσιογνωμία της Γουλβς στο τέλος του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα: «Ο Μάλπας χτύπησε την μπάλα για γκολ», απλά είχε γράψει ο Άγγλος δημοσιογράφος, οι ίδιες λέξεις ακούγονται στην καντάτα-σύνθεση του Έλγκαρ με τίτλο «Καρακτάκος», έργο προς τιμήν του ομώνυμου Άγγλου στρατηγού που οργάνωσε την αγγλική αντίσταση κατά της Ρώμης.

Ενδεικτικά είναι τα δύο παραδείγματα της επιρροής-αλληλεπίδρασης της μουσικής κυρίως με το ποδόσφαιρο, γενικότερα με τον αθλητισμό. Ιδιαίτερα ο 20ός αιώνας έδωσε αναρίθμητα μουσικά, γενικότερα καλλιτεχνικά, έργα εμπνευσμένα από το αθλητικό θέαμα. Βεβαιώνουμε πως αν το ποδόσφαιρο υπήρχε, πόσο μάλλον με τις σημερινές διαστάσεις του, στην εποχή τους, σίγουρα Μότσαρτ, Μπετόβεν και όχι μόνο θα είχαν αξιοποιήσει ερεθίσματά του για τη δική τους δημιουργία! Υπερβάλλουμε;

Ο Ιταλός προπονητής Τζιοβάνι Τραπατόνι στην εποχή της ακμής του ως τεχνικός υπεύθυνος της Γιουβέντους είχε πει στους παίκτες του: «Αν ακούτε Μότσαρτ θα παίξετε καλύτερα ποδόσφαιρο! Η θέση σας, με τα διαστήματα, τους τόνους, τον ρυθμό των συνθέσεων του Μότσαρτ, θα σας διδάξει τις λογικές δεξιότητες που χρειάζονται για να διαβάσετε ένα ποδοσφαιρικό παιχνίδι». Όσο για τον Έλληνα Κώστα Καραγιώργη, αναπληρωτή επικεφαλής ερευνών του αγγλικού Πανεπιστημίου Brunei, επίσης ανέτρεψε την κοινή -και κυρίως ανυποψίαστη- λογική: «Δεν χρειάζεται καλός προπονητής ποδοσφαίρου αλλά καλός DJ... To μυστικό της επιτυχίας μιας ποδοσφαιρικής ομάδας είναι στη μουσική που ακούει και όχι στην τακτική του προπονητή»

Απλός, συγκεκριμένος και ο Ερος Ραμαζότι: «Το ποδόσφαιρο είναι μουσική».

Ντρίμπλες και οκτάβες

Αντώνη Μανιά, στέλεχος, με τη βιόλα ανά χείρας, της Φιλαρμόνια Ορχήστρας Αθηνών, των μουσικών συνόλων της ΕΡΤ, πώς απαντάται το ρητορικό (επειδή είμαστε σίγουροι για την καταφατική απάντηση) ερώτημα: Είναι το γήπεδο ιδιότυπος συναυλιακός χώρος; Τον συνιστούν οι ήχοι του παιχνιδιού και η χορωδία, δηλαδή οι οργανωμένοι οπαδοί που ενισχύουν-τραγουδούν εν χορώ;

«Και βέβαια! Αναπόφευκτα οι μουσικοί που βρισκόμαστε σε γήπεδο αναγνωρίζουμε τη συγγένεια και επειδή μπορούμε να εισπράξουμε ερεθίσματα και πέρα από το προφανές για το κοινό αυτί».

- Η προσωνυμία του Ντράζεν Πέτροβιτς ήταν «Μότσαρτ»… Για την πλαστικότητα-μουσικότητα της κίνησής του!

«Και όχι μόνο. Παιδιά-θαύματα. Αέρινος-ενεργειακός ο Πέτροβιτς όπως και ο Μότσαρτ. Εκτελεστής-βιρτουόζος πιανίστας αλλά και συνθέτης ο Μότσαρτ, δημιουργός μα και δεινός εκτελεστής-σκόρερ ο Πέτροβιτς. Πέθαναν και οι δύο νέοι, άνθρωποι της μουσικής και του μπάσκετ συμφωνούν πως αν είχαν ζήσει περισσότερο, τόσο η μουσική όσο και το μπάσκετ θα είχαν σήμερα άλλο περιεχόμενο. Επενδύω την παρουσία του Πέτροβιτς στο γήπεδο με το πρώτο μέρος της «Μικρής Νυχτερινής Μουσικής» του Μότσαρτ».

Αλλα παραδείγματά του-αποδείξεις;

● «Ροναλντίνιο, υπήρξα θαυμαστής. Ηταν ο Παγκανίνι της μπάλας! Τεχνίτης δεξιοτέχνης ο Βραζιλιάνος, το ίδιο και ο Παγκανίνι με το βιολί. Ο Ροναλντίνιο έκανε απρόβλεπτες ενέργειες, ο Παγκανίνι κρατούσε με ιδιόμορφο τρόπο το βιολί, τα δάχτυλά του είχαν ιδιαίτερη κλίση και μπορούσε να παίζει τρεις οκτάβες. Το πρώτο μέρος από το κονσέρτο για βιολί αριθμός 1 του Παγκανίνι τού ταιριάζει».

● «To «Λιμπερτάγκο» του Αστορ Πιατσόλα, σύμπραξη τανγκό, κλασικής και τζαζ μουσικής, ταιριάζει με τον Μέσι, που συνδυάζει αργεντίνικο ταμπεραμέντο με ευρωπαϊκή κουλτούρα. Μπετόβεν για το κύρος του ήταν ο Ζιντάν. Το πρώτο μέρος της 5ης συμφωνίας δένει και με την κεφαλιά του Ζιντάν στον Ματεράτσι...

ΔΙΑΒΑΣΤΕ :1.  Ποδόσφαιρο και λόγια μουσική - Αφιέρωμα - Σαν Σήμερα .gr

2. Το κατά Γκαλεάνο ποδόσφαιρο - Το Περιοδικό