Ένας ελάχιστος φόρος τιμής σε μία σπουδαία γυναίκα - Στη μνήμη της Σταυρούλας Δημητρίου
Είναι τόσο βίαιες οι απώλειες αγαπημένων μας ανθρώπων…. σαν μαχαιριά στην καρδιά που παγώνει άξαφνα τον χρόνο και ματώνει τις όμορφες στιγμές τοποθετώντας τις αυτόματα στο «κουτάκι των αναμνήσεων».
Με βαθιά θλίψη ενημερωθήκαμε ότι «έφυγε» από τη ζωή, την Τρίτη 18 Μαΐου, η Σταυρούλα Δημητρίου, Δικαστής Εφέτης, ε.τ, Συγγραφέας. Μία εξαίρετη επιστήμονας, η οποία διετέλεσε για πολλά χρόνια ανακρίτρια στο Πρωτοδικείο Αθηνών και αποτέλεσε μία από τις πλέον γνωστές δικαστικούς, που διακρίθηκε στον χώρο της για το υψηλό επίπεδο των γνώσεών της. Με την καρδιά της δοσμένη στην επιστήμη αλλά και τη λογοτεχνία, διέπρεψε και στον τομέα των γραμμάτων, παρουσιάζοντας ένα αξιόλογο συγγραφικό έργο -πεζό και ποιητικό. Λάτρευε την οικογένειά της και αποτέλεσε δυνατό πρότυπο γυναίκας, μητέρας, επιστήμονα. Η υπέροχη ψυχή της «ταξιδεύει» πια στους ουρανούς για να μας συντροφεύει από ψηλά. Θα είναι για πάντα στην καρδιά μας.
Πολύ μεγάλη απώλεια, για την κοινωνία μας, αλλά και για εμένα προσωπικά και την οικογένειά μου λόγω της μακρόχρονης δυνατής φιλίας μας. Είχαμε έναν πολύ ξεχωριστό κώδικα επικοινωνίας ανάμεσά μας και γι’ αυτό θα μου λείψει πολύ. Δυστυχώς δεν προλάβαμε να πραγματοποιήσουμε τα δημιουργικά σχέδια που συζητούσαμε, ούτε τη συνάντηση που σχεδιάζαμε, για να μιλήσουμε για την πολύτιμη επιστημονική και επαγγελματική εμπειρία της με ανήλικους παραβάτες, καθώς αγωνίστηκε με υψηλό αίσθημα ευθύνης για τους ανήλικους, τους νέους και τα όνειρά τους. Ξεκίνησε νωρίς το «ταξίδι», ενώ είχε ακόμα πολλά όνειρα να πραγματοποιήσει με τη δύναμη της γραφής της και πολλές ακόμα στιγμές να μοιραστεί με τα αγαπημένα της πρόσωπα που είχαν στη ζωή της μία πολύ ξεχωριστή θέση.
Λίγα λόγια για το ποια ήταν η Σταυρούλα Δημητρίου: Η Σταυρούλα Δημητρίου, γεννημένη στους Φιλιάτες Θεσπρωτίας, είχε υπηρετήσει με υψηλό αίσθημα ευθύνης το Δικαστικό Σώμα. Κείμενα και άρθρα της έχουν δημοσιευτεί σε λογοτεχνικά περιοδικά και στον Τύπο. Έργα της έχουν μεταφραστεί στα Γαλλικά (Michel Volcovitch), στα Ισπανικά (Natalia Moreleon) και στα Αλβανικά (Dash Malo). Είχε διδάξει Δημιουργική Γραφή στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Τον Οκτώβριο του 2018, μέσω του Υπουργείου Πολιτισμού, είχε εκπροσωπήσει την Ελλάδα στο Αλγέρι σε Διεθνή Συνάντηση Ευρωπαίων και Βορειοαφρικανών Συγγραφέων, που είχε διοργανώσει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Βλ. σχετικά: https://biblionet.gr/προσωπο/?personid=39278
Εργογραφία της: Ποίηση, Στον
λήγοντα των αστεριών, Η χώρα του κασσίτερου, Η επιστροφή της Κίχλης, Η
ψυχή του καθρέφτη, Τα ιοβόλα και η χαμένη αθωότητα.
Κύρια χαρακτηριστικά της γραφής της: ο αριστοτεχνικός χειρισμός της γλώσσας, η βαθιά γνώση της ιστορίας και η εμβάθυνση στη σκιαγράφηση της ανθρώπινης ψυχής.
Μία αξιοσημείωτη συγγραφική επιτυχία: 
Το βιβλίο της
«Η ψυχή του καθρέφτη», το οποίο πραγματεύεται το θέμα της πανούκλας και
επανακυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Λιβάνη, κατάφερε να ξεχωρίσει και να
ξεπεράσει τα ελληνικά σύνορα. Τον Νοέμβριο του 2018, η συγγραφέας με το
βιβλίο της είχαν εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην 23η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου
στο Αλγέρι υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και του Προέδρου
Δημοκρατίας της Αλγερίας, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στη
συνάντηση αυτή συγγραφείς από την Αλγερία, την Τυνησία, το Μαρόκο και
χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συναντήθηκαν και αναζήτησαν κοινούς τόπους
του «livre ensemble» (το βιβλίο μαζί) κατά το «vivre ensemble» (να ζούμε
μαζί), που ήταν και το σύνθημα της 23ης Διεθνούς Έκθεσης η οποία
προσελκύει 1,5 εκατομμύριο επισκέπτες.
Βλ. σχετικά: Η Σταυρούλα Δημητρίου και η «ψυχή του καθρέφτη» ξεπέρασαν τα ελληνικά σύνορα (protothema.gr)
«Η ψυχή του καθρέπτη»: Αξίζει να σημειωθεί ότι η επιτυχία του βιβλίου «Η ψυχή του καθρέφτη» είναι διεθνής, έχοντας φτάσει μέχρι και την Ιαπωνία. Πρόκειται, όπως διαβάζουμε και στην παρουσίαση του βιβλίου, «για ένα ιδιόρρυθμο πεζό, μ’ ένα πείραμα γραφής «άνευ όρων και ορίων», μιας και η συγγραφέας ακολουθεί τη δική της αιρετική νόρμα γραφής. Διαβάζεται πολλαπλώς. Είτε ως γοτθικό μυθιστόρημα είτε ως χρονικό αφήγημα με ποιητική αδρότητα.
Ο χρόνος μια στιγμή, ένα μικρό χρονικό διάστημα μέσα στο 1814, όταν η μικρή πόλη της Ηπείρου Φιλάτ (σήμερα Φιλιάτες), μια πολυφωνία θρησκειών και γλωσσών από Έλληνες, Αρβανίτες χριστιανούς και μουσουλμάνους καθώς και Εβραίους, δέχτηκε την τρομερή πνοή του θανάτου, την πανούκλα. Σύμφωνα με τον François Pouqueville, η πανούκλα «θέρισε» 2.500 ψυχές.
Η συγγραφέας θα μπορούσε να πει την ιστορία της με κλασικό και λογικό τρόπο, αλλά όχι: θέλει να μας πάει πιο μακριά, να μας βυθίσει στο χάος μαζί της καθώς και των χαρακτήρων των ηρώων της. Αυτή η συχνά ελλειπτική, μερικές φορές σκοτεινή ιστορία κάνει τον αναγνώστη να χάνεται, να μοιράζεται το φόβο αυτών των ανθρώπων μπροστά σε αυτό που τους «πέφτει». Όλα είναι φρίκη ή θαύμα. Ή και τα δύο μαζί. Παραληρηματικές δεισιδαιμονίες μαζί με τη συγκλονιστική παρουσία στοιχείων και στοιχειών της φύσης: ο ουρανός, τα αστέρια, ο ήλιος, το φεγγάρι, όλα είναι ζωντανά όντα. Τις παραισθησιογραφημένες σελίδες διατρέχουν εικόνες Αποκάλυψης. Οι ήρωες συνθέτουν ο καθένας τους ένα λαθρόβιο πάθος που τους προστάτεψε απ’ την αρρώστια και επέζησαν.
Αυτό το μυθιστόρημα, με τον κοσμικό λυρισμό, ξεπερνά τα στενά όρια μιας περιοχής ή μιας χώρας. Ιδιαίτερα ευαίσθητο, διαβάζοντάς το στην παγκόσμια διάστασή του. Έτσι ώστε το θέατρο της ιστορίας του να μετατρέπεται σε ένα υπαρξιακό πεδίο αγωνίας του ανθρώπου μπροστά στο τρίπτυχο έρωτας – θάνατος – Θεός.
Νύχτωνε για τους χριστιανούς. Μεσάνυχτα για τα τούρκικα ρολόγια. Χτυπούσαν το δεύτερο τέταρτο της δωδεκάτης νυκτερινής. Μια μέρα από την ιστορία του κόσμου είχε κιόλας τελειώσει. Το σωτήριον έτος 1814. Έτος Εγίρας 1229. Στο Φιλάτ. Πόλη μυστήριο στο χωροχρόνο της Χερσαίας Δυτικής Αρβανιτίας. Τα πανουκλιασμένα ρούχα παίχτηκαν στα ζάρια απ’ τους ληστές και μοιράστηκαν στην πόλη κι έρχονταν απ’ τον ένα στον άλλο, κι η αρρώστια απ’ τον ένα στον άλλο, ώσπου κι ο θάνατος απ’ τον ένα στον άλλο. Κι όσοι πέθαιναν πέθαιναν σιωπηλά, λες κι η πόλη αφιερωμένη στη σιωπή, λες κι όλοι τους μυστικοί της Αδελφότητας της Σιωπής».
Βλ. σχετικά: Η ψυχή του καθρέφτη (livanis.gr)
Η πορεία της «ψυχής του καθρέπτη»: Το βιβλίο
παρουσιάστηκε στη γαλλική του έκδοση με τίτλο «L’AME DU MIROIR» σε
μετάφραση του αξεπέραστου Μισέλ Βόλκοβιτς- ο οποίος έχει μεταφράσει
Ελύτη και Σεφέρη- από τις εκδόσεις του γαλλικού εκδοτικού οίκου
«publie.net».Η μετάφραση στα γαλλικά του βιβλίου από τον Μισέλ Βόλκοβιτς
και η κυκλοφορία του στη Γαλλία (L’ame du Miroir) ήταν μία πολύ
σημαντική αρχή για να ακολουθήσει μία ακόμα πιο δυναμική συνέχεια, με το
βιβλίο να φιλοξενείται στο Πανεπιστήμιο της Λωρραίνης, στο Νανσύ, στο
Τμήμα Επιστημονικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών και να προτείνεται δίπλα
σε πολύ σπουδαίους εκπροσώπους της Ελληνικής Λογοτεχνίας μας (Ελύτη,
Στρ.Δούκα, Δημουλά κ.ά).
Βλ. σχετικά: “Η ψυχή του Καθρέφτη” | Καρδαρά Αγγελική (wordpress.com)
Δύο από τις πρόσφατες συνεντεύξεις της:
Σταυρούλα Δημητρίου: συνέντευξη στη Νένα Κοκκινάκη (diastixo.gr)
Θα ολοκληρώσω το παρόν κείμενο με τα λόγια της ίδιας της Σ.Δημητρίου όπως καταγράφηκαν στη συνέντευξή της στην Ελένη Γκίκα στο Fractal ((fractalart.gr)): «Η γλώσσα είναι το κρυπτογραφικό μέσον για να απεικονίσω όσα θέλω να πω, όπως στην παντομίμα οι χειρονομίες, όπως συμβαίνει στη μουσική, ο συνθέτης να προεπιλέγει το μακάμι.»
«Γράφοντας έχω την αίσθηση ότι προσπαθώ να επιλύσω τον ένα και μοναδικό γρίφο: Τι είναι δύσκολο, να ζήσεις ή να πεθάνεις;»
Κι όσο για τα μελλοντικά: «Πρόκειται για ένα μικρό αφήγημα με τίτλο “Γράμμα στον κατηγορούμενό μου”. Το εμπνεύσθηκα όταν έπεσε στα χέρια μου ένα βιβλίο του Ζώρζ Σιμενόν με τίτλο “Γράμμα στο δικαστή μου”. Το βιβλίο αναφέρεται σε όσα ένας κατηγορούμενος θέλησε να πει στον δικαστή του έξω από κάθε τυπική ποινική διαδικασία και όσο διαρκούσε η δίκη του και τα οποία δεν μπορούσε να του πει. Διάβασα 3-4 σελίδες και αμέσως μου ήλθε η έμπνευση να αντιστρέψω το θέμα γράφοντας το δικό μου βιβλίο. Βιωματικό, εμπνευσμένο από την δικαστική μου ιδιότητα. Δηλαδή ανθρώπινες σκέψεις και συναισθήματα, όσα θα ήθελε να πει ένας δικαστής στον κατηγορούμενό του, έξω από την ποινική διαδικασία.»
Αντίο αγαπημένη μας!
*********************************************
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου