Βεβιασμένη η Συμφωνία με Αίγυπτο; Πόσο κοντά ή μακριά είναι η Χάγη;
Πολλαπλές
ερμηνείες επιδέχεται η συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ Ελλάδας και
Αιγύπτου για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, που ουσιαστικά
επιχειρεί να περιορίσει την Τουρκία και την ισχύ του Συμφώνου της με τη
Λιβύη, αλλά ταυτόχρονα προβλέπει μερική οριοθέτηση ΑΟΖ, αφήνοντας εκτός
το Καστελόριζο, και περιορισμένη επήρεια ελληνικών νησιών, συγκεκριμένα
της Κρήτης, της Ρόδου, της Κάσου και της Καρπάθου.
Η κυβέρνηση έχει δείξει σπουδή να κλείσει γρήγορα τις σχετικές συμφωνίες με την Ιταλία, αρχικά, και την Αίγυπτο τώρα, θεωρώντας ότι πιέζει την Τουρκία. Και στις δύο περιπτώσεις έχει κατηγορηθεί ότι κινείται βιαστικά και υποχωρεί από πάγιες εθνικές θέσεις και συμφέροντα που έχει στην περιοχή.
Σε ότι αφορά στη νέα Συμφωνία, από την κυβέρνηση παρουσιάζεται ως εθνική επιτυχία που απενεργοποιεί το Τουρκολυβικό σύμφωνο, πλην όμως δεν αναφέρεται με λεπτομέρειες στους ακριβείς όρους και τις προβλέψεις που διαρρέονται επιλεκτικά. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατηγορεί την κυβέρνηση ότι η αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας οφείλει να κινείται στο πλαίσιο ολοκληρωμένης στρατηγικής και όχι με μεμονωμένες, και μάλλον βεβιασμένες, ενέργειες που δημιουργούν αρνητικά προηγούμενα. Κοινώς ότι υπήρχαν και άλλα εργαλεία στη διάθεση της διπλωματίας, όπως τη δυνατότητα επέκτασης των χωρικών υδάτων νοτίως και ανατολικά της Κρήτης και κυρώσεων για την Τουρκία.
"Αγκάθι" η μειωμένη επήρεια
Πηγές της αξιωματικής αντιπολίτευσης στηρίζουν αυτή τη θέση στο γεγονός ότι η ελληνική πλευρά δέχθηκε στη Συμφωνία με την Αίγυπτο μειωμένη επήρεια της Κρήτης και κάνει αποδεκτή μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ της Ρόδου. Λίγο πριν την υπογραφή της άλλωστε, ο Αλέξης Τσίπρας, είχε προειδοποιήσει ότι μια κακή συμφωνία με την Αίγυπτο θα έδινε ανέλπιστα "όπλα" στην Τουρκία για να επιβάλει τις θέσεις.
"Με τη Συμφωνία που υπεγράφη, η Κυβέρνηση και βιάστηκε να αποδεχθεί μειωμένη επήρεια για την Κρήτη- το μεγαλύτερο νησί του Αιγαίου και κάνει αποδεκτή την μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ της Ρόδου. Εάν ο κ. Μητσοτάκης είχε δεχθεί την πρόταση μας για σύγκληση Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών, με σκοπό την χάραξη ολοκληρωμένης εθνικής στρατηγικής, τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης θα ήταν πολύ καλύτερα" αναφέρεται μεταξύ άλλων.
Ακόμη και μετριοπαθεις αναλυτές επισημαίνουν ότι η οριοθέτηση της ΑΟΖ είναι μερική και αντανακλά την πρόθεση του Καΐρου να μην προκαλέσει δυσαρέσκεια στην Άγκυρα, περιλαμβάνοντας μονο την θαλάσσια περιοχή ανατολικά της Κρήτης μεχρι το μέσον της απόστασης από την Ρόδο. Αποφεύγει δηλαδή να οριοθετήσει την ΑΟΖ στην περιοχή που αμφισβητεί η Τουρκία και η οποία έχει επήρεια από το Καστελοριζο.
Πιο επιθετική ήταν η αντίδραση του πρώην Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά ο οποίος σημειώνει ότι η ελληνική πλευρά υποχωρεί διαρκώς στις τουρκικές προκλήσεις, στη γραμμή όσων θεωρούν ότι έχει ήδη καταφέρει να "γκριζάρει" τις περιοχές που την ενδιαφέρουν και αναγκάζει την Ελλάδα να αποδέχεται σιωπηρά τη λογική της συνεκμετάλευσης, όπως έχει διαφανεί από σειρά δηλώσεων κυβερνητικών αξιωματούχων.
Δύο συμφωνίες σε ισχύ για την ίδια θαλάσσια περιοχή
Ουδέτεροι παρατηρητές σημειώνουν ότι όσο και αν το Ελληνικό ΥΠΕΞ υποστηρίζει ότι "στέλνει στον κάλαθο των αχρήστων" το Τουρκολυβικό Σύμφωνο, είναι μια πραγματικότητα που πρέπει να αντιμετωπιστεί και μάλιστα δύσκολη, καθώς η Τουρκία με τις κινήσεις της έχει μπει για τα καλά στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Τη δεδομένη στιγμή είναι σε ισχύ δύο συμφωνίες που περιλαμβάνουν την ίδια θαλάσσια περιοχή μεταξύ τεσσάρων διαφορετικών κρατών.
Αν η κατάσταση αυτή οδηγεί στο Διεθνές δικαστήριο της Χάγης, είναι μια περίπλοκη διαδικασία που θα εξαρτηθεί από την ευρύτερη δυναμική και κυρίως από το αν οι διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με τη Γερμανική Προεδρία και την Κύπρο θα την ικανοποιήσουν οπότε, θα μπει σε γραμμή ειρηνικής επίλυσης και προσφυγής στη Χάγη ή αν οδηγηθούμε σε κάποιο νέο επεισόδιο, που θα απομακρύνει την προοπτική του Διεθνούς Δικαστηρίου.
Διπλωματικές πηγές έχουν τονίσει στο Tvxs.gr πως μια προσφυγή στη Χάγη, την οποία άφησε "ορθάνοιχτη" και ο Κυριάκος Μητσοτάκης εμπεριέχει ντε φάκτο την προοπτική της «συνεκμετάλλευσης» στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο. Η αρχική αντίδραση της Τουρκίας είναι σε ουσιαστικό και συμβολικό επίπεδο, έντονη και επιθετική, αμφισβητώντας ουσιαστικά την ισχύ της συμφωνίας Αθήνας-Καϊρου, προφανώς τηρώντας την πάγια γραμμή της μέχρι να τεθούν στο τραπέζι όλα τα θέματα.
Πάντως εντύπωση προκαλεί η ανακοίνωση της Τουρκίας περί παύσης των διερευνητικών επαφών με την Ελλάδα, γεγονός που θα συνιστούσε μάλλον συνέχεια της "μυστικής διπλωματίας" μεταξύ Ελλάδας- Τουρκίας- Γερμανίας για την οποία η ελληνική κοινή γνώμη δεν έχει ενημερωθεί ποτέ επισήμως από την κυβέρνηση.
Η κυβέρνηση έχει δείξει σπουδή να κλείσει γρήγορα τις σχετικές συμφωνίες με την Ιταλία, αρχικά, και την Αίγυπτο τώρα, θεωρώντας ότι πιέζει την Τουρκία. Και στις δύο περιπτώσεις έχει κατηγορηθεί ότι κινείται βιαστικά και υποχωρεί από πάγιες εθνικές θέσεις και συμφέροντα που έχει στην περιοχή.
Σε ότι αφορά στη νέα Συμφωνία, από την κυβέρνηση παρουσιάζεται ως εθνική επιτυχία που απενεργοποιεί το Τουρκολυβικό σύμφωνο, πλην όμως δεν αναφέρεται με λεπτομέρειες στους ακριβείς όρους και τις προβλέψεις που διαρρέονται επιλεκτικά. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατηγορεί την κυβέρνηση ότι η αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας οφείλει να κινείται στο πλαίσιο ολοκληρωμένης στρατηγικής και όχι με μεμονωμένες, και μάλλον βεβιασμένες, ενέργειες που δημιουργούν αρνητικά προηγούμενα. Κοινώς ότι υπήρχαν και άλλα εργαλεία στη διάθεση της διπλωματίας, όπως τη δυνατότητα επέκτασης των χωρικών υδάτων νοτίως και ανατολικά της Κρήτης και κυρώσεων για την Τουρκία.
"Αγκάθι" η μειωμένη επήρεια
Πηγές της αξιωματικής αντιπολίτευσης στηρίζουν αυτή τη θέση στο γεγονός ότι η ελληνική πλευρά δέχθηκε στη Συμφωνία με την Αίγυπτο μειωμένη επήρεια της Κρήτης και κάνει αποδεκτή μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ της Ρόδου. Λίγο πριν την υπογραφή της άλλωστε, ο Αλέξης Τσίπρας, είχε προειδοποιήσει ότι μια κακή συμφωνία με την Αίγυπτο θα έδινε ανέλπιστα "όπλα" στην Τουρκία για να επιβάλει τις θέσεις.
"Με τη Συμφωνία που υπεγράφη, η Κυβέρνηση και βιάστηκε να αποδεχθεί μειωμένη επήρεια για την Κρήτη- το μεγαλύτερο νησί του Αιγαίου και κάνει αποδεκτή την μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ της Ρόδου. Εάν ο κ. Μητσοτάκης είχε δεχθεί την πρόταση μας για σύγκληση Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών, με σκοπό την χάραξη ολοκληρωμένης εθνικής στρατηγικής, τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης θα ήταν πολύ καλύτερα" αναφέρεται μεταξύ άλλων.
Ακόμη και μετριοπαθεις αναλυτές επισημαίνουν ότι η οριοθέτηση της ΑΟΖ είναι μερική και αντανακλά την πρόθεση του Καΐρου να μην προκαλέσει δυσαρέσκεια στην Άγκυρα, περιλαμβάνοντας μονο την θαλάσσια περιοχή ανατολικά της Κρήτης μεχρι το μέσον της απόστασης από την Ρόδο. Αποφεύγει δηλαδή να οριοθετήσει την ΑΟΖ στην περιοχή που αμφισβητεί η Τουρκία και η οποία έχει επήρεια από το Καστελοριζο.
Πιο επιθετική ήταν η αντίδραση του πρώην Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά ο οποίος σημειώνει ότι η ελληνική πλευρά υποχωρεί διαρκώς στις τουρκικές προκλήσεις, στη γραμμή όσων θεωρούν ότι έχει ήδη καταφέρει να "γκριζάρει" τις περιοχές που την ενδιαφέρουν και αναγκάζει την Ελλάδα να αποδέχεται σιωπηρά τη λογική της συνεκμετάλευσης, όπως έχει διαφανεί από σειρά δηλώσεων κυβερνητικών αξιωματούχων.
Δύο συμφωνίες σε ισχύ για την ίδια θαλάσσια περιοχή
Ουδέτεροι παρατηρητές σημειώνουν ότι όσο και αν το Ελληνικό ΥΠΕΞ υποστηρίζει ότι "στέλνει στον κάλαθο των αχρήστων" το Τουρκολυβικό Σύμφωνο, είναι μια πραγματικότητα που πρέπει να αντιμετωπιστεί και μάλιστα δύσκολη, καθώς η Τουρκία με τις κινήσεις της έχει μπει για τα καλά στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Τη δεδομένη στιγμή είναι σε ισχύ δύο συμφωνίες που περιλαμβάνουν την ίδια θαλάσσια περιοχή μεταξύ τεσσάρων διαφορετικών κρατών.
Αν η κατάσταση αυτή οδηγεί στο Διεθνές δικαστήριο της Χάγης, είναι μια περίπλοκη διαδικασία που θα εξαρτηθεί από την ευρύτερη δυναμική και κυρίως από το αν οι διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με τη Γερμανική Προεδρία και την Κύπρο θα την ικανοποιήσουν οπότε, θα μπει σε γραμμή ειρηνικής επίλυσης και προσφυγής στη Χάγη ή αν οδηγηθούμε σε κάποιο νέο επεισόδιο, που θα απομακρύνει την προοπτική του Διεθνούς Δικαστηρίου.
Διπλωματικές πηγές έχουν τονίσει στο Tvxs.gr πως μια προσφυγή στη Χάγη, την οποία άφησε "ορθάνοιχτη" και ο Κυριάκος Μητσοτάκης εμπεριέχει ντε φάκτο την προοπτική της «συνεκμετάλλευσης» στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο. Η αρχική αντίδραση της Τουρκίας είναι σε ουσιαστικό και συμβολικό επίπεδο, έντονη και επιθετική, αμφισβητώντας ουσιαστικά την ισχύ της συμφωνίας Αθήνας-Καϊρου, προφανώς τηρώντας την πάγια γραμμή της μέχρι να τεθούν στο τραπέζι όλα τα θέματα.
Πάντως εντύπωση προκαλεί η ανακοίνωση της Τουρκίας περί παύσης των διερευνητικών επαφών με την Ελλάδα, γεγονός που θα συνιστούσε μάλλον συνέχεια της "μυστικής διπλωματίας" μεταξύ Ελλάδας- Τουρκίας- Γερμανίας για την οποία η ελληνική κοινή γνώμη δεν έχει ενημερωθεί ποτέ επισήμως από την κυβέρνηση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου