ΕΚΛΕΚΤΕΣ ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

 

ΤΑ ΑΘΗΝΑΪΚΑ

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Τα αθηναϊκά

Επιλογή-Εισαγωγή: Σταύρος Ζουμπουλάκης
Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2020 (Ιούνιος)
Σελίδες: 480
Διαστάσεις: 12 x 19 εκ.
ISBN πανόδετου: 978-960-250-765-0
Τιμή: 22,00 €

 

Ο τόμος συγκεντρώνει όλα τα αθηναϊκά κείμενα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη (1851-1911), διηγήματα και χρονογραφήματα, άλλα δημοσιευμένα όσο ζούσε και άλλα μετά το θάνατό του, βασισμένα στη φιλολογική έκδοση των Απάντων του που φρόντισε ο Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος. Εξαίρεση αποτελεί το διήγημα «[Ο αυτοκτόνος]», που δημοσιεύεται εδώ σύμφωνα με τη νέα εκδοτική πρόταση της Λαμπρινής Τριανταφυλλοπούλου (σε τρία «σχεδιάσματα»), η οποία βασίστηκε σε νέα ανάγνωση του παπαδιαμαντικού χειρογράφου.

Ο Παπαδιαμάντης περιγράφει την πόλη όπου έζησε «υπέρ το ήμισυ της ζωής», και κυρίως την περιοχή του Ψυρρή και τα πέριξ της ­­­– μια πόλη «πολυάνθρωπη και αντιφατική, πνευματικά άκεντρη, μια πόλη των κοινωνικών αποκλεισμών, της φτώχειας, της κυριαρχίας του χρήματος» (Εισαγωγή, σ. xlix). Σκιαγραφεί τις συνθήκες ζωής, τη φτωχολογιά, τους εσωτερικούς μετανάστες – εντέλει τους διάφορους ανθρώπινους τύπους, θρησκευτικούς και μη: τον «διδάχο», τον «κοσμολαΐτη», το «αειπλάνητο», τον γέρο ναυτικό, τον ερωτύλο ξελογιαστή ξένων γυναικών, τις ευλαβείς ενορίτισσες, την Πολίτισσα ζωντοχήρα, τη χολεριασμένη, τη σπιτονοικοκυρά. Όλοι τους ζουν σε ενοικιαζόμενα χαμόγεια δωμάτια, συνήθως γύρω από μια αυλή, όλοι τους, άντρες, γυναίκες και παιδιά, θα συναντηθούν κάποια στιγμή στο ταβερνομπακάλικο της γειτονιάς.

Για την καλύτερη κατανόηση των παπαδιαμαντικών κειμένων, η έκδοση συνοδεύεται από Πίνακα με τις πηγές των εκκλησιαστικών και άλλων χωρίων που παρατίθενται από τον συγγραφέα, καθώς και από εκτενές Γλωσσάρι, που συντάχθηκε ειδικά για τις ανάγκες της χρηστικής αυτής έκδοσης και περιλαμβάνει, εκτός από τις ιδιωματικές λέξεις, και τις λέξεις της λόγιας αλλά και της δημώδους παράδοσης.

 

●● / ●●  / ●●

 

Κρήνες

Σειρά: ΑΦΕΛΙΑ, αρ. 8

Εισαγωγή: Σταύρος Ζουμπουλάκης

Σχεδιασμός σειράς: Διονύσης Καψάλης

Επιμέλεια, έρευνα, τεκμηρίωση: Βασιλική Χατζηγεωργίου, Ματθίλδη Πυρλή

Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2020 (Ιούνιος)

Σελίδες: 104

Διαστάσεις: 14 x 19,5 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-250-766-7

Τιμή: 12,00 € 

 

Κρήνες, βρύσες και πηγές είναι το θέμα των φωτογραφιών που συγκεντρώνονται στο βιβλίο αυτό και προέρχονται όλες από το Αρχείο Φωτογραφίας του ΕΛΙΑ / ΜΙΕΤ. Οι φωτογραφίες που παρουσιάζονται ξεκινούν από τα τέλη του 19ου αιώνα και φτάνουν μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1960. Αποτυπώνουν γλαφυρά την κεντρική θέση που είχαν οι πηγές και οι κρήνες στη ζωή των ανθρώπων σε καιρό ειρήνης αλλά και σε καιρό πολέμου.

Ένας σημαντικός αριθμός φωτογραφιών εικονογραφεί τις καθημερινές ανάγκες για νερό που είχε κάθε νοικοκυριό – νερό πόσιμο, νερό για το μαγείρεμα και το πλύσιμο, δουλειά σχεδόν αποκλειστικά των γυναικών. «Το τρεχούμενο νερό μέσα στα σπίτια δεν είναι και τόσο παλιά υπόθεση στον τόπο μας. […]. Οι κοινοτικές βρύσες, τα πηγάδια και οι πηγές ήταν δημόσιος χώρος για τις γυναίκες, τόπος συνάντησής τους, έξω από το σπίτι, αποκλεισμένες καθώς ήταν από την πλατεία και τα λιγοστά μαγαζιά της. […] Όταν οι γυναίκες είχαν να πλύνουν, επειδή χρειαζόταν πολύ νερό, έπρεπε να πάνε στην ίδια την πηγή του, στα πηγάδια, στις βρύσες, στις ποταμιές ή όπου αλλού. Δεν ήταν καθόλου απλό. […] Μπορεί οι κρήνες και οι πηγές να ήταν τόπος συνάντησης και κοινωνικής συναναστροφής των γυναικών, κυρίως όμως ήταν τόπος μόχθου, μεγάλου μόχθου» (Σταύρος Ζουμπουλάκης)

Αλλά οι κρήνες ήταν όμως πάντοτε και τόποι ξεκούρασης, περιήγησης και συνάντηση και ως εκ τούτου και προσφιλείς χώροι φωτογράφισης: «Οι κάθε είδους εκδρομείς, του Ορειβατικού Συνδέσμου, της Ελληνικής Περιηγητικής Λέσχης ή όποιοι άλλοι, θα βγάλουν πάντα εκεί μια φωτογραφία». Χαρακτηριστικές επίσης είναι και οι φωτογραφίες οι οποίες απεικονίζουν στρατιώτες που έχουν σταματήσει σε κρήνες για να ξεδιψάσουν και να δροσιστούν.

Τέλος, δεν θα μπορούσαν να λείπουν από το λεύκωμα αυτό φωτογραφίες που συνδέονται με την ιερή χρήση του νερού: «δεν υπάρχει θρησκεία που η λατρεία της να μη συνδέεται, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, με τη ζωογόνα και καθαρτική λειτουργία του ύδατος». Ο φακός των φωτογράφων αποτυπώνει πηγές που έχουν συνδεθεί με την αρχαία λατρεία, οθωμανικές κρήνες, αγιάσματα, αγιορείτικες φιάλες κ.ά.

Στο βιβλίο αυτό περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, φωτογραφίες των Αδελφών Underwood, Γιώργου Βαφιαδάκη, Frédéric Boissonnas, Νίκου Ζωγράφου, Δημήτρη Παπαδήμου, Γιώργου Σεφέρη, καθώς και της USIS (Αμερικανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών) και της Section photographique de l’Armé française

●● / ●●  / ●●

 

Daniel M. Davis

Η κομψή θεραπεία. Δαμάζοντας τις φυσικές άμυνες του ανθρώπινου οργανισμού

Μετάφραση: Ευγενία Βασιλοπούλου

Επιστημονική επιμέλεια: Αναστάσιος Γερμενής

Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2020 (Ιούλιος)

Σελίδες: 287

Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-524-597-5

Τιμή: 18,00 €

 

Η ανθρώπινη υγεία είναι θεμελιωμένη σε έναν πανίσχυρο μηχανισμό, το ανοσιακό μας σύστημα. Η ικανότητα του ανθρώπινου σώματος να καταπολεμά τις ασθένειες και να θεραπεύεται συνιστά ένα από τα μεγάλα μυστήρια —και θαύματα— της φύσης. Τα τελευταία χρόνια, όμως, η επιστημονική έρευνα έχει αποκαλύψει ότι η ικανότητα αυτή οφείλεται στη δράση ενός εκτεταμένου δικτύου από εξειδικευμένα κύτταρα, ρυθμιστικές πρωτεΐνες και γονίδια ειδικού σκοπού, που όλα μαζί συγκροτούν έναν περίτεχνο μηχανισμό ο οποίος λειτουργεί αδιάκοπα. Οι καινούργιες γνώσεις ήταν αναπόφευκτο να γεννήσουν ιδέες για το πώς θα μπορούσαμε να επηρεάσουμε αυτόν τον αξιοθαύμαστο μηχανισμό· έτσι, σταδιακά εμφανίστηκαν φάρμακα νέου τύπου και ειδικές θεραπείες, οι αποκαλούμενες ανοσοθεραπείες, που μας βοηθούν να πολεμήσουμε τον καρκίνο, τον διαβήτη, την αρθρίτιδα και μια σειρά νόσους του γήρατος.

Ο Daniel Davis είναι ένας επιστήμονας με κορυφαία παρουσία στην παγκόσμια ανοσολογική έρευνα. Στην Κομψή θεραπεία καταγράφει όλο το πλέγμα των απίστευτων συμπτώσεων, κλινικών παρατηρήσεων, ερευνητικών αναζητήσεων, αποτυχιών, επιστημονικών αντιπαραθέσεων και θριάμβων που μας επέτρεψαν να καταλάβουμε πώς λειτουργεί το ανοσιακό μας σύστημα και πώς το επηρεάζουν παράγοντες όπως το στρες, ο ύπνος, η ηλικία ή η νοητική μας κατάσταση, ανοίγοντας τον δρόμο για μια ολότελα νέα προσέγγιση στην ιατρική επιστήμη και πρακτική, αλλά και στην ανθρώπινη ευημερία.

●● / ●●  / ●●

 

David Harvey

Χώροι του νεοφιλελευθερισμού. Μια θεωρία της άνισης γεωγραφικής ανάπτυξης

Μετάφραση: Αλέξης Καλοφωλιάς

Αθήνα, Εκδόσεις ΕΑΠ, 2020 (Ιούλιος)

Σελίδες: 263

Διαστάσεις: 14 x 20,5 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-618-5497-00-2

Τιμή: 14,90 €

Στα δοκίμια του παρόντος τόμου, ο μαρξιστής γεωγράφος David Harvey αναζητεί τις νέες ιστορικές συντεταγμένες που ορίζουν ανά περιοχή τις ανισότητες με βάση τις οποίες εξαπλώνεται παγκοσμίως ο σύγχρονος καπιταλισμός. Η θεωρία της άνισης γεωγραφικής ανάπτυξης πρέπει να μελετηθεί σε βάθος και η διερεύνησή της είναι επιτακτική, καθώς οι κοινωνικές ανισότητες έχουν διευρυνθεί κατά τις τελευταίες δεκαετίες και μπορούν να εντοπιστούν σε συγκεκριμένες ζώνες, κυρίως του λεγόμενου αναπτυσσόμενου κόσμου, που βίωσαν κρίσεις. Τα αποτελέσματα ήταν καταστροφικά σε περιπτώσεις όπως το Μεξικό, η Ινδονησία, η Ρωσία και η Αργεντινή. Συγχρόνως, τα διαφορετικά κινήματα αντίστασης στον νεοφιλελευθερισμό επινοούν προτάσεις και στρατηγικές στην αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων. Ο David Harvey καταδεικνύει ότι αυτή η αναζήτηση χρειάζεται να υποστηριχτεί από μια βαθύτερη θεωρητική κατανόηση της θέσης του χώρου και της άνισης γεωγραφικής ανάπτυξης που διαμορφώνει τον κόσμο γύρω μας.

●● / ●●  / ●●

 

Γιώργος Δάσιος

Κλασματικός Λογισμός. Θεωρία και εφαρμογές

Επιστημονική επιμέλεια: Νικόλαος Κόλλας

Αθήνα, Εκδόσεις ΕΑΠ, 2020 (Ιούνιος)

Σελίδες: 341

Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-618-84272-8-0

Τιμή: 27,90 €

 

Ο Απειροστικός Λογισµός θεµελιώνεται επάνω στις έννοιες της παραγώγου και του ολοκληρώµατος ακέραιης τάξης. Ο Κλασµατικός Λογισµός αποτελεί την επέκταση αυτών των εννοιών για κάθε πραγµατική, ακόµη και µιγαδική τάξη. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της θεωρίας του Κλασµατικού Λογισµού είναι ότι η κλασµατική παραγώγιση έχει την ίδια ολική συµπεριφορά µε του ολοκληρώµατος, σε αντίθεση µε τον τοπικό χαρακτήρα της παραγώγου στον Κλασικό Λογισµό.

Η θεωρία του Κλασµατικού Λογισµού, πέρα από την ενδογενή γοητεία που ασκεί στον αναγνώστη, έχει βρει τις τελευταίες δεκαετίες πολύ χρήσιµες εφαρµογές σε απαιτητικά προβλήµατα της σύγχρονης επιστήµης και τεχνολογίας. Όπως φαίνεται, η νεο-αναπτυχθείσα αυτή θεωρία θα αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιµη στο άµεσο µέλλον, γιατί παρέχει τη δυνατότητα να αντιµετωπίζουµε κάθε πρόβληµα µε το βέλτιστο µαθηµατικό εργαλείο, το οποίο υπαγορεύεται από το ίδιο το πρόβληµα.

 

●● / ●●  / ●●

 

Ελιά και λάδι στην ανατολική Μεσόγειο. Από την αρχαιότητα στην προβιομηχανική εποχή

Επιστημονική επιμέλεια: Ηλίας Αναγνωστάκης, Ευαγγελία Μπαλτά

Κείμενα: συλλογικό

Αθήνα, Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, 2020 (Ιούλιος)

Σελίδες: 540, με έγχρωμες εικόνες

Διαστάσεις: 21 x 24 εκ.

ISBN σκληρόδετου: 978-960-244-211-1 / 978-960-9538-95-4

Τιμή: 78,00 €

 

Το έργο, που ενισχύει τη διαχρονική σχέση των δύο Ιδρυμάτων με την ελιά και το λάδι, επικεντρώνεται στη μελέτη και παρουσίαση της ελαιοκαλλιέργειας, καθώς και σε θέματα παραγωγής, διακίνησης και εμπορίας ελαιόλαδου στην ανατολική Μεσόγειο. Ο γεωγραφικός αυτός χώρος, εκτός από τα περίπου όμοια κλιματικά και περιβαλλοντικά γνωρίσματά του, καθορίστηκε από κυριαρχίες που επέβαλαν ορισμένες παραγωγικές και εμπορικές πρακτικές ως προς την ελιά και τα προϊόντα της. Κατά συνέπεια, αρκετές περιοχές στη λεκάνη της ανατολικής Μεσογείου φέρουν πολιτικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά που προσφέρονται κατεξοχήν για έρευνα και μελέτη της ελαιοκομικής ιστορίας του χώρου.

Ο τόμος διαρθρώνεται σε χρονολογική και μερικώς γεωγραφική ακολουθία και αποτελείται από δύο διακριτά μέρη (Α΄ μέρος: Αρχαιότητα, Βυζάντιο· Β΄ μέρος: Βενετοκρατία, Οθωμανοκρατία, Νέοι Χρόνοι). Στις μελέτες, έγκριτοι ερευνητές και πανεπιστημιακοί από την Ελλάδα και το εξωτερικό καταθέτουν την επιστημονική τους γνώση, διαπιστώνοντας ομοιότητες και κοινά στοιχεία σε ό,τι αφορά αλλαγές και τομές στην ελαιοκομία. Το γεγονός αυτό καθιστά τις συμβολές του τόμου ένα συνεχές αλληλοσυμπληρούμενο ανάγνωσμα για την κατανόηση της ιστορίας της ελιάς και του λαδιού.

●● / ●●  / ●●

 

Ιστορία και Δικαιοσύνη

Επιστημονική επιμέλεια: Γιώργος Κόκκινος, Παναγιώτης Κιμουρτζής, Μάρκος Καρασαρίνης

Κείμενα: συλλογικό

Αθήνα, Εκδόσεις Ασίνη, 2020 (Ιούλιος)

Σελίδες: 397

Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-618-5346-19-5

Τιμή: 22,00 €

 

Δικαιοσύνη (Justice): λέξη της χρονιάς 2018 κατά το έγκυρο και διάσημο λεξικό Merriam-Webster, βάσει των αναζητήσεων στον ιστότοπό του. Λέξη που βρέθηκε στο επίκεντρο πολλών από τις συζητήσεις που διεξήχθησαν κατά την παρελθούσα δεκαετία. Η έννοια της Δικαιοσύνης σταθερά συγκεντρώνει υψηλό ενδιαφέρον, μαζί με όσες την συμπληρώνουν και την περιστοιχίζουν νοηματικά. Σταθερά εξελίσσει τις διαστάσεις της: ποινική δικαιοσύνη, κοινωνική δικαιοσύνη, οικονομική δικαιοσύνη, φυλετική δικαιοσύνη, αλλά και εθνικά δίκαια, δίκαια των λαών, εξάλειψη των αδικιών. Ποια, όμως, είναι η σχέση της Ιστορίας με τη Δικαιοσύνη, το χαρακτηρισμένο ως "υψηλότατο" αυτό αγαθό που στοχεύει στην ευδαιμονία των ανθρώπων; Ιστορία και Δικαιοσύνη θέτουν κοινά ερωτήματα και χρησιμοποιούν παρόμοιες ερευνητικές μεθόδους. Η Ιστορία, ωστόσο, δικάζει, καταδικάζει, δικαιώνει; Κλειώ και Θέμις, η μία Μούσα του πιστού λόγου και η άλλη ανθρωπόμορφη Τιτανίδα της φυσικής και της ηθικής τάξης: Ποια η σχέση τους με τα ιστορικά τραύματα του 20ού αιώνα;

 

●● / ●●  / ●●

 

Ι. Κ. Μαζαράκης Αινιάν

Ο Ναυτικός Αγώνας 1821-1830

Αθήνα, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, 2019 (Ιούλιος)

Σελίδες: 76, με τρεις έγχρωμες εικόνες

Διαστάσεις: 14,5 x 20 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-6812-83-5

Τιμή: 8,00 €

 

Τα πρώτα σκάφη που κατασκεύασαν οι νησιώτες ήταν ολκάδες (μεγάλες βάρκες) με κουπιά και ένα υποτυπώδες μικρό τριγωνικό πανί, για να εκμεταλλεύονται το άνεμο αλλά και να κινούνται στη νηνεμία. Σύντομα όμως αυτά αντικαταστάθηκαν από μικρά τρεχαντήρια και καλοτάξιδα καΐκια. Αργότερα, κατασκευάστηκαν όλο και μεγαλύτερα καράβια, γνωστά ως σακολέβες, λατινάδικα και σαχτούρια. Αυτά όλα χρησιμοποιήθηκαν έως το τέλος του 1700...».

«Από αρκετά ενωρίς οι νησιώτες ήταν φυσικό να στραφούν προς τη θάλασσα και το εμπόριο. Αλλά με ποιες γνώσεις και με ποια μάθηση κατόρθωσαν να προκόψουν τόσο σύντομα, όχι μόνο στη ναυτική τέχνη αλλά και στη ναυπήγηση πλοίων, είναι άξιο προσοχής. Ούτε σχολεία αξιόλογα υπήρχαν τότε στα νησιά, ούτε επιστήμονες ικανοί να διδάξουν, θεωρητικά τουλάχιστον, τη ναυτική τέχνη και την κατασκευή κατάλληλων πλοίων.

 

●● / ●●  / ●●

 

Ο Ελληνικός Στόλος στις αρχές του 20ού αιώνα. Φωτογραφικές μαρτυρίες ναυάρχου Νικολάου Μακκά

Κείμενα: Ι. Κ. Μαζαράκης-Αινιάν, Αλίκη Σολωμού-Προκοπίου

Αθήνα, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, 2020 (Μάρτιος)

Σελίδες: 119, με α/μ εικόνες

Διαστάσεις: 28 x 20,5 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-6812-91-0

Τιμή: 13,00 €

«…Οι Έλληνες θαλασσοπλόοι, καραβοκύρηδες και απλοί ναύτες, είναι οι δημιουργοί του μεγάλου εμπορικού ελληνικού Στόλου της πρώτης εικοσαετίας του 19ου αιώνα, του Στόλου, που αποτέλεσε την αξιόμαχη εθνική ναυτική δύναμη στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Τα ελληνικά καράβια των ναυτικών αστικών κέντρων και των νησιών, κυρίως της Ύδρας, των Σπετσών, των Ψαρών, της Κάσου, άριστα εξοπλισμένα με τηλεβόλα και επανδρωμένα με άφοβους θαλασσομάχους, εξοικειωμένα με τις δύσκολες συνθήκες ναυσιπλοΐας της εποχής, λόγω της πειρατικής δραστηριότητας στη Μεσόγειο και των διεθνών ναυτικών αποκλεισμών, τάχθηκαν με την έκρηξη της Επανάστασης στο πλευρό των χερσαίων δυνάμεων. Η είσοδος των Ελλήνων ναυτικών στις πολεμικές επιχειρήσεις, οι νικηφόρες συγκρούσεις τους με τον εχθρό, παρά την κατάδηλη αριθμητική υπεροχή του οθωμανικού στόλου, και η χρησιμοποίηση των πυρπολικών υπήρξαν αποφασιστικής σημασίας για την αίσια έκβαση της πολύχρονης Επανάστασης. Χωρίς την σύμπραξη των ναυτικών δυνάμεων και τις κορυφαίες στιγμές των Ελλήνων ναυτικών, η Επανάσταση του 1821 δεν θα ήταν δυνατόν να επιτύχει.

Τα ένδοξα πλοία του Αγώνα, όσα διασώθηκαν -ανάμεσά τους ο πολυθρύλητος πάρωνας Άρης του Αν. Τσαμαδού, η φρεγάτα Ελλάς και η ατμήλατος Καρτερία- συγκρότησαν το Στόλο του νεοσύστατου ελληνικού Κράτους. Οι ηρωικοί ναυμάχοι της Επανάστασης έγιναν οι πρώτοι ναύτες και αξιωματικοί του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού…».

 

●● / ●●  / ●●

 

David Brewer

Η φλόγα της ελευθερίας. 1821-1833

Μετάφραση: Τιτίνα Σπερελάκη

Αθήνα, Εκδόσεις Πατάκη, 2020 (Ιούλιος)

Σελίδες: 509

Διαστάσεις: 15 x 24 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-16-9014-8

Τιμή: 19,90 €

 

Ο David Brewer αφηγείται ολόκληρη την τρομακτική και συγκλονιστική ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης, από τις πράξεις του πιο σημαντικού φιλέλληνα, του Βύρωνα, και του πιο χαρισματικού Έλληνα, του Κολοκοτρώνη, μέχρι τις μηχανορραφίες των Μεγάλων Δυνάμεων και την κορύφωση στο Ναβαρίνο, στην τελευταία ναυμαχία που έγινε ποτέ με ανοιγμένα πανιά.

«Όλα τα πλεονεκτήματα της αφηγηματικής ιστορίας, με ισχυρή αίσθηση ρυθμού, εξαιρετικό χειρισμό της ελληνικής γλώσσας και των φιλελληνικών πηγών, εξοικείωση με τους τόπους και άριστη αίσθηση της λεπτομέρειας».

 David Crane, Spectator

«Βασισμένο σε ενδελεχή έρευνα, καθηλωτικά γραμμένο. Τέλεια απόδοση της εντυπωσιακής αλλά τραγικής διαδρομής της ελληνικής ανεξαρτησίας».

Saul David, Sunday Telegraph 

«Εντυπωσιακά διεξοδικό και εξαιρετικά ευανάγνωστο!»
                                                                 Dominick Coyle, Financial Times

«Μια συγκινητική αφήγηση».

                              Contemporary Review

●● / ●●  / ●●

 

 

Klaus Mann

Μεφίστο

Μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου

Αθήνα, Εκδόσεις Άγρα, 2020 (Ιούνιος)

Σελίδες: 439, με α/μ εικόνες

Διαστάσεις: 14 x 21 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-505-430-4

Τιμή: 21,00 € 

Η ορχήστρα έπαιζε ακόμα φανφάρες, εκκωφαντικά και με ζήλο· ακόμα δεν είχαν καταλαγιάσει οι ζητωκραυγές του πλήθους. Στο μεταξύ, η Λόττε και ο χοντρός [ Γκαίρινγκ ] βρίσκονταν πια δίπλα στον υπουργό Προπαγάνδας και τον Χέφγκεν. Οι τρεις άνδρες ύψωσαν στα γρήγορα το χέρι, σε μια χαλαρή εκδοχή του επίσημου χαιρετισμού. Έπειτα ο Χέφγκεν, με σοβαρό, διακριτικό χαμόγελο, έσκυψε πάνω από το χέρι της μεγάλης κυρίας. Ιδού, οι τέσσερίς τους, έρμαια της φλογερής περιέργειας ενός επιλεγμένου κοινού: τέσσερις ισχυροί αυτής της χώρας, τέσσερις φορείς εξουσίας, τέσσερις θεατρίνοι – το αφεντικό της πληροφόρησης, ο ειδικός στις θανατικές καταδίκες και στους αεροπορικούς βομβαρδισμούς, η ευαίσθητη σύζυγος και ο χλομός ραδιούργος. Και το διαλεχτό κοινό να παρατηρεί πώς ο χοντρός χτύπησε φιλικά στον ώμο τον διευθυντή του θεάτρου με τόση θέρμη που αντήχησε παντού, και πώς, γελώντας τραχιά, τον ρώτησε : « Λοιπόν, πώς πάει, Μεφίστο ; »

ΤΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΜΕΦΙΣΤΟ διηγείται την ιστορία του ηθοποιού Χέντρικ Χέφγκεν, από το ξεκίνημά του στο Θέατρο Τέχνης του Αμβούργου το 1926 μέχρι το 1936 που ο Χέφγκεν αναδείχθηκε λαμπρό αστέρι του νέου Ράιχ.

Όταν οι ναζί καταλαμβάνουν την εξουσία στη Γερμανία, εκείνος απαρνείται το κομμουνιστικό παρελθόν του και εγκαταλείπει σύζυγο και ερωμένη για να συνεχίσει να παίζει στο θέατρο. Ο πτέραρχος πρωθυπουργός και ο υπουργός Προπαγάνδας τον πρόσεξαν στην παράσταση του Μεφίστο και ο Χέφγκεν έγινε διευθυντής του Κρατικού Θεάτρου. Συνάπτει λοιπόν συμφωνία με τον Διάβολο προδίδοντας τις αξίες που άλλοτε υποστήριζε. Στο τέλος γίνεται «μαϊμού της εξουσίας», «παλιάτσος που διασκεδάζει δολοφόνους». Αλλά οι ηθικές συνέπειες της προδοσίας του αρχίζουν να τον κυνηγούν, μετατρέποντας τον κόσμο των ονείρων του σε εφιάλτη.

Το βιβλίο είναι ένα πανόραμα της κοινωνίας στο Γ’ Ράιχ – με σαφή στοιχεία σάτιρας. Ο Κλάους Μανν βλέπει τον ηθοποιό Χέφγκεν ως το σύμβολο «ενός εξ ολοκλήρου αναληθούς, ανήθικου καθεστώτος», όπως έγραψε στην αυτοβιογραφία του.

Το Μεφίστο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1936 στο Άμστερνταμ, στον εκδοτικό οίκο Querido, που εξέδιδε βιβλία εξόριστων γερμανόφωνων συγγραφέων, όπως του Alfred Döblin, του Heinrich Mann, του Joseph Roth και της Anna Seghers. Μετά την πρώτη του έκδοση, δημοσιεύτηκε σύντομα σε 19 χώρες. Το 1966, η κυκλοφορία του στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας απαγορεύτηκε με δικαστική απόφαση. Το 1981, παρά την απαγόρευση, κυκλοφόρησε μια νέα έκδοσή του και το βιβλίο απέκτησε φανατικό κοινό .

 

●● / ●●  / ●●

 

Σάββας Μιχαήλ

Αντι-γόνη, Αντί-θεος, Αντι-Τύραννος

Αθήνα, Εκδόσεις Άγρα, 2020 (Ιούλιος)

Σελίδες: 53

Διαστάσεις: 12 x 17 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-505-454-0

Τιμή: 8,90 €

ΓΙΑΤΙ ΝΟΣΕΙ Η ΠΟΛΙΣ; Το κεντρικό ερώτημα στην αρχαία τραγωδία ποτέ δεν ήταν πιο επίκαιρο απ' όσο σήμερα, καθώς η πάσχουσα ανθρωπότητα ζει, αγωνιά, νοσεί, επιζεί ή πεθαίνει στις συνθήκες της πανδημίας.

Το ξεδίπλωμα της οιδιπόδειας τραγωδίας είχε δείξει ότι η Νόσος που αφανίζει την Πόλη δεν είναι απλώς μια παράλογη κατάρα των θεών ή μια φυσική καταστροφή χωρίς ανθρώπινη παρεμβολή, μια συνωμοσία ή κάποια πολιτική κατασκευή των κρατούντων. Πηγάζει από τις αντιφάσεις της φυσικής και κοινωνικής ιστορικής τάξης πραγμάτων, πυροδοτώντας τη μέχρι θανάτου σύγκρουση των ανθρώπων με ανεξέλεγκτες δυνάμεις που συνηθίζει να τις ονομάζει «μοίρα».

Η Αντιγόνη του Σοφοκλή, σημείο αντιλεγόμενο μέσα στους αιώνες, συνεχίζει να βαδίζει και να μας συναντά εράσμια, αποφασιστική και με νου καθαρό, «καθώς η Διάνοια του ανθρώπου περιπλανιέται υπό τη σκέπη του αδιανόητου» (Χαίλντερλιν).

Τη συναντούμε κι εμείς, ακολουθώντας τις ατραπούς της διαλεκτικής που άνοιξαν ο Χαίλντερλιν και ο Μαρξ. Η αμφισημία της πρόθεσης αντί στο όνομά της τής δίνει ένα νήμα.

Πρόκειται για την Αντι-γόνη, τον αντ-άξιο γόνο των Λαβδακιδών, αλλά και το αντίθετο, εκείνη που σπάζει τον αιματηρό κύκλο, διεκδικώντας τη ζωή μιας κοινωνίας του συμφιλείν.

Είναι Αντί-θεος, με την έννοια που έχει η ομηρική λέξη, του ισόθεου αλλά και του αντίπαλου του θεού, όπως τη χρησιμοποιεί ο Χαίλντερλιν: «Πριν ο ενάντιος θεός την αρπάξει πραγματικά, στέκεται αντιμέτωπή του με λόγο θαρραλέο, συχνά ακόμα και βλάσφημο, κι έτσι διατηρεί ζωντανή την αγία δυνατότητα του Πνεύματος».

Αλλά είναι και Αντι-Τύραννος. Δεν συγκρούεται απλώς με τον κρατικό αυταρχισμό του Κρέοντα αλλά με το Κράτος καθεαυτό εν τη γενέσει του.

Γιατί νοσεί η Πόλη; Η Αντιγόνη, «δρώντας ενάντια στην εποχή, επί της εποχής και είθε υπέρ μιας μελλοντικής εποχής» (Νίτσε), έδειξε ότι τα «πρωτεία» του Κράτους δεν είναι η απάντηση στο ερώτημα και η λύση, αλλά μέρος του προβλήματος και φονική νόσος.

 

●● / ●●  / ●●

 

Κατερίνα Μάτσα

Νιόβη. Το αδύνατο πένθος στον καιρό της πανδημίας

Επίμετρο: Σάββας Μιχαήλ

Αθήνα, Εκδόσεις Άγρα, 2020 (Ιούλιος)

Σελίδες: 85

Διαστάσεις: 12,5 x 20,5 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-505-456-4

Τιμή: 10,50 €

 

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ στον 21ο αιώνα το φαινόμενο των μαζικών τάφων και των σιωπηλών, απρόσωπων, αποστειρωμένων ενταφιασμών;

Τί επιπτώσεις, άμεσες αλλά και μακροπρόθεσμες, μπορεί να έχει τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, η αδυναμία επιτέλεσης του πένθους, με όλο το τελετουργικό που επιβάλλει η κουλτούρα της κοινωνίας την οποία ανήκει ο νεκρός;

Ποιά η λειτουργία του πένθους στις προνεωτερικές, στις παραδοσιακές κοινωνίες; Και τί σημαίνει ο αποκλεισμός του νεκρού και του θανάτου από τη ζωή των ανθρώπων στις κοινωνίες της αστικής νεωτερικότητας;

Τί γίνεται με το αδύνατο πένθος για τους νεκρούς της πανδημίας, τους ανθρώπους που πεθαίνουν ολομόναχοι σε συνθήκες καραντίνας και ενταφιάζονται χωρίς το επικήδειο τελετουργικό, κλεισμένοι σε σφραγισμένα φέρετρα σε ομαδικούς τάφους;

Τί μπορεί να σημαίνουν για τον πολιτισμό μας οι κρύπτες αυτών των νεκρών, εγκιβωτισμένες μέσα στους ζωντανούς;

Το πένθος και τα ταφικά έθιμα είναι όρος της κοινωνικής ζωής, μέρος του κοινωνικού δεσμού. Η πράξη της Αντιγόνης να θάψει και να πενθήσει τον άταφο αδελφό της, παραβιάζοντας τους νόμους του Κρέοντα, αναδεικνύει το νόημα του ανθρώπινου. Επιτελεί ένα Χρέος προς τον άνθρωπο και τον πολιτισμό.

Από τις απαρχές της ιστορίας του ανθρώπινου είδους, από την εποχή του Νεάντερταλ, τα ταφικά έθιμα έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία της κοινωνίας. Τα ομηρικά έπη, η τραγωδία της Αντιγόνης διδάσκουν πολλά. Το αδύνατο και αξεπέραστο πένθος το δείχνει συγκλονιστικά ο μύθος της Νιόβης, που όταν είδε και τα δεκατέσσερα παιδιά της νεκρά πέτρωσε από τον πόνο, πέτρωσε και ο θρήνος της και τελικά έγινε πέτρα απ’ όπου αναβλύζουν μέρα-νύχτα τα δάκρυά της.

Συνονόματή της η δική μας Νιόβη, θεραπευόμενη στο 18 ΑΝΩ και αργότερα στο Κοινωνικό Ιατρείο, συμπυκνώνει στην τραγική της ιστορία όλα τα μεγάλα ζητήματα του καιρού μας: τα αδύνατα πένθη για τον απόντα πατέρα και τον πρόωρα χαμένο γιο, τη διαρκή περιπλάνηση στον κόσμο της λογικής και της τρέλας, χωρίς να μπορεί να περάσει οριστικά σε κανέναν από τους δύο κόσμους, κουβαλώντας στους ώμους της τον πετρωμένο θρήνο της, μέχρι να χάσει τελικά τη ζωή της τις μέρες της καραντίνας, πέφτοντας από ένα βράχο…

●● / ●●  / ●●

 

Λόγιοι και Λογιοσύνη στο Βυζάντιο

Επιστημονικό Συμπόσιο προς τιμήν του Καθηγητή Κώστα Ν. Κωνσταντινίδη

Επιστημονική επιμέλεια: Παναγιώτης Γ. Αντωνόπουλος, Ηλίας Α. Γιαρένης, Δημήτριος Κ. Αγορίτσας

Κείμενα: συλλογικό

Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις University Studio Press, 2020 (Ιούλιος)

Σελίδες: 254, με έγχρωμες και α/μ εικόνες

Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-12-2450-3

Τιμή: 23,00 €

Ο τόμος Λόγιοι και Λογιοσύνη στο Βυζάντιο περιλαμβάνει συμβολές πανεπιστημιακών δασκάλων και ερευνητών στη πλουσιότατη σχετική θεματική, με επικέντρωση στη Μεσοβυζαντινή και στην Υστεροβυζαντινή περίοδο. Επιδιώκεται η διερεύνηση αξιόλογων όψεων του αντικειμένου, με ανάδειξη σημαντικών πτυχών για την ταυτότητα και τη διαδρομή βυζαντινών λογίων, για εκφάνσεις της κοινωνικής, πνευματικής και εκπαιδευτικής τους δραστηριότητας, καθώς και για ποικίλες μορφές της λογιοσύνης στον βυζαντινό κόσμο, αλλά και στο «Βυζάντιο μετά το Βυζάντιο». Παραδίδεται στο επιστημονικό και ευρύ ενδιαφερόμενο κοινό, καθώς και στους φοιτητές της πνευματικής ιστορίας του Βυζαντίου, με την πεποίθηση ότι συνεισφέρει στην καλύτερη και πληρέστερη κατανόηση της Λογιοσύνης στον κόσμο του Βυζαντίου.
 

 

●● / ●●  / ●●

 

Νίκος Δ. Βαρμάζης

Η Αρχαία Ελληνική Γραμματεία ως πρόβλημα της Νεοελληνικής Εκπαίδευσης. Από την Αναγέννηση ως την καθιέρωση της δημοτικής

Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις Κυριακίδη, 2020

Σελίδες: 324

Διαστάσεις: 14 x 21 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-599-328-3

Τιμή: 19,80 €

 

Το βιβλιο αυτό παρακολουθεί την Aρχαία Eλληνική Γλωσσα και Γραμματεία ως σχολικό μάθημα, κυρίως της Mέσης Eκπαίδευσης, από την Αναγέννηση ως την καθιέρωση της κοινής νεοελληνικής γλώσσας (1976). Aπό την παρακολούθηση αυτή αναδεικνύεται μια εντυπωσιακά σταθερή πορεία του μαθήματος ως προς το περιεχόμενο, τους σκοπούς και, προπάντων, τη διδακτική αντιμετώπισή του. H σταθερότητα αυτή συνιστά ασφαλώς ιστορική υπέρβαση και έχει την αφετηρία της στη βυζαντινή παράδοση, τα χαρακτηριστικά της όμως εδραιώθηκαν στην περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας. Στο διάστημα αυτό η Eκκλησία είχε την εκπαίδευση υπό την κηδεμονία της και υποχρέωσε τη σχολική εργασία να κινηθεί μέσα στο πλαίσιο των δικών της σκοπών και αναγκών.

H παραδοσιακή εκπαιδευτική αντίληψη κατόρθωσε να επιβιώσει και μέσα στο νέο διοικητικό πλαίσιο του Ελληνικού Κράτους, οι συνθήκες λειτουργίας του οποίου εξαφάνισαν τις παλαιότερες αντιπαραθέσεις για το Γλωσσικό Ζήτημα κυρίως μεταξύ των παραδοσιακών και των λογίων που ήταν φορείς των ιδεών του Νεοελληνικού Διαφωτισμού.

Από τις αρχές του 20ου αιώνα οι πρωτεργάτες του Εκπαιδευτικού Δημοτικισμού αγωνίστηκαν επίμονα για τη μεταρρύθμιση της εκπαίδευσης και τον αναπροσανατολισμό του μαθήματος των Αρχαίων Ελληνικών.

 

●● / ●●  / ●●

 

Marie Doutrepont

Μόρια. Μετέωροι στο πουθενά της Ευρώπης

Μετάφραση: Σάντρα Βρέττα

Αθήνα, Εκδόσεις Ποταμός, 2020 (Ιούνιος)

Σελίδες: 166

Διαστάσεις: 12 x 20 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-545-148-6

Τιμή: 14,00 €

 

Η νεαρή δικηγόρος από το Βέλγιο μεταβαίνει εθελοντικά στη Μόρια ανταποκρινόμενη στο Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Δικηγορικών Συλλόγων που ζητά δικηγόρους. Τα σύνορα της Ευρώπης έχουν πια κλείσει και χιλιάδες πρόσφυγες εγκλωβίζονται στα hotspots, περιμένοντας να γίνει η διαλογή τους σε παράτυπους ή μη. Η Ντουτρεπόν αρχίζει να γράφει καθημερινά στους δικούς της ένα γράμμα, όπου μιλάει για τη δουλειά της εκεί, τις συναντήσεις και τα συναισθήματά της. Η δουλειά της την φέρνει αναγκαστικά πολύ κοντά στις ιστορίες των ανθρώπων που έρχονται να τη συμβουλευτούν, ο πόνος τους φτάνει σ’ αυτήν αδιαμεσολάβητος, καθώς πρέπει να τους βοηθήσει να προετοιμάσουν τη συνέντευξή τους για το άσυλο, να πείσουν τις αρχές ότι έχουν στ’ αλήθεια βασανιστεί, βιαστεί, κακοποιηθεί. Περιγράφει τον αγώνα αυτών των ανθρώπων που αφού έχουν επιζήσει από τραυματικές εμπειρίες και από ένα επικίνδυνο ταξίδι, περνούν καινούργια οδύσσεια περιμένοντας επ’ αόριστον στο πουθενά και προσπαθώντας να τα βγάλουν πέρα με τη γραφειοκρατία, την κούραση ή και αδιαφορία των υπαλλήλων και των γιατρών, την ίδια τους την απελπισία. Μιλάει για την αντίθεση ανάμεσα στον ζόφο του καταυλισμού και την παραδεισένια, ανοιξιάτικη Λέσβο απ’ έξω, αλλά και για τη χαρά της ζωής που ξεπροβάλλει αναπάντεχα μέσα στον καταυλισμό, κυρίως με το γέλιο και το παιχνίδι των παιδιών ή τη γεμάτη πείσμα λαχτάρα για ζωή των εφήβων.