Τα παιχνίδια και τα παιδικά βιβλία ως όργανα προπαγάνδας των ναζί

Αντισημιτισμός

 tvxs.gr| 18 Οκτωβρίου  2016

Το Ολοκαύτωμα δεν ήρθε από το πουθενά. Το μίσος για τους Εβραίους - κι όχι μόνο - «γεννήθηκε» μέσα από έναν μακρύ και φαύλο κύκλο προπαγάνδας. Οι ναζί φρόντισαν να καλλιεργήσουν το μίσος αυτό στα παιδιά τους από την πιο τρυφερή ηλικία κι αυτό το έκαναν μελετημένα μέσα από τα παιδικά παιχνίδια και τα παιδικά βιβλία. Το που οδήγησε αυτή η προπαγάνδα είναι γνωστό. Στην πιο μαύρη σελίδα της ανθρώπινης ιστορίας.
Το καλοκαίρι μια κοινή έκθεση του μουσείου Ρέντελ και της Ιστορικής Εταιρείας της Νέας Υόρκης με τίτλο «Αντισημιτισμός 1919 - 1939» παρουσίασε πολλά σχετικά ιστορικά ντοκουμέντα.
Σύμφωνα με την Λουίζ Μίρερ, πρόεδρο της Ιστορικής Εταιρίας της Νέας Υόρκης, «η ρητορική του μίσους που στρέφεται κατά μιας συγκεκριμένης ομάδας - σε αυτή την περίπτωση κατά των Εβραίων - μπορεί να διαπεράσει τον εθνικό διάλογο για να γίνει κάτι ‘κανονικό’ για τους απλούς ανθρώπους». Η προσπάθεια των ναζί να κάνουν κάτι τέτοιο είναι περισσότερο από εμφανής στα γεμάτα μίσος παιχνίδια και βιβλία που σχεδιάστηκαν για τα παιδιά.
Ένα βιβλίο του 1938 γράφει χαρακτηριστικά: «Όπως συχνά είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις ένα δηλητηριώδες μανιτάρι από ένα εδώδιμο, έτσι είναι συχνά πολύ δύσκολο να αναγνωρίσει έναν Εβραίο ως ποινικό και απατεώνα». Το εν λόγω βιβλίο έχει τίτλο «Το δηλητηριώδες μανιτάρι» και απεικονίζει ένα ξανθό αγόρι, με ένα καλάθι στο ένα χέρι, να κρατά ένα μανιτάρι που έχει τη μορφή μιας γυναίκας.

^{Εικόνα από το βιβλίο «Το δηλητηριώδες μανιτάρι». Η λεζάντα γράφει: «Η εβραϊκή μύτη είναι στραβή στην άκρη. Μοιάζει με τον αριθμό 6»}

Η Μίρερ τονίζει ότι οι ισχυρότερες εκδηλώσεις αντισημιτισμού ήταν αυτές στα παιδικά βιβλία. Ο αντισημιτισμός έπρεπε κατά τους ναζί να εισαχθεί το συντομότερο δυνατόν στην εκπαίδευση των παιδιών της Γερμανίας.

^{Από το βιβλίο της Ελβίρα Μπάουερ «Ποτέ μην εμπιστεύεσαι μια αλεπού στους θάμνους και ποτέ μην εμπιστεύεσαι έναν Εβραίο από τον όρκο του», του 1936. «Κοιτάξτε παιδιά και συγκρίνετε. Ο Γερμανός και ο Εβραίος» γράφει κάτω από τη συγκεκριμένη φωτογραφία.}

Για να ενισχυθεί η προπαγάνδα μίσους πολλά καθημερινά αντικείμενα, όπως παράδειγμα τασάκια ή διακοσμητικά, απεικόνιζαν τους Εβραίους με συγκεκριμένο τρόπο, ώστε αυτοί να γίνονται μισητοί και να δημιουργηθούν τα στερεότυπα που οι ναζί ήθελαν να δημιουργήσουν. Τα παιδικά βιβλία όμως εξηγούν την κορύφωση αυτού του μίσους λίγο πριν την έναρξη και κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Σύμφωνα με τη Μίρερ, μέσω μιας τέτοιας προπαγάνδας «μπορεί να χάσεις κάθε ικανότητα να αισθανθείς φρίκη και τελικά πιστεύεις (το αντικείμενο της προπαγάνδας)». «Το να εκτίθεσαι σε τέτοιες άθλιες συγκρίσεις για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα σε οδηγεί στο τέλος να σου φαίνεται φυσιολογικό να συγκρίνεις έναν Εβραίο με ένα δηλητηριώδες μανιτάρι» εξηγεί.

^{Το εξώφυλλο του βιβλίου «Ο Εβραίος ως ο καταστροφέας της φυλής», του 1934}

Τα παιδικά βιβλία, προσθέτει η Μίρερ, αποδείχτηκαν ένα αποτελεσματικό εργαλείο για να πείσουν οι ναζί τους νεαρούς Γερμανούς ότι οι Εβραίοι ήταν «δηλητηριώδεις για τη χώρα». «Τα παιδιά, όπως γνωρίζουμε από την έρευνα σχετικά με την εκπαίδευση, διδάσκονται την προκατάληψη» σημειώνει.
Ο Κένεθ Ρέντελ ιδρυτής του Μουσείου για το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στη Βοστόνη συμφωνεί. «Οι νεοσύλλεκτοι νεολαίοι του Χίτλερ ήταν φανατικοί». Τα παιδιά που εκτέθηκαν σε αυτά τα βιβλία έγιναν αργότερα στρατιώτες. 
Το μουσείο διαθέτει πολλά παιχνίδια που οι ναζί είχαν δημιουργήσει για τα παιδιά. Στρατιώτες και κούκλες - ναζί, ακόμη κι ένα επιτραπέζιο παιχνίδι, που το ταμπλό του είναι μια σβάστικα. 



«Τα επιτραπέζια και γενικότερα τα παιχνίδια ήταν ακόμη ένας τρόπος για τη διάδοση της φυλετικής και της πολιτικής προπαγάνδας στη γερμανική νεολαία» σημειώνει στην ιστοσελίδα το Μουσείο Ολοκαυτώματος των ΗΠΑ.
«Τα παιχνίδια χρησιμοποιήθηκαν επίσης ως οχήματα προπαγάνδας για την προσέλκυση των παιδιών στο μιλιταρισμό» τονίζει ακόμη και προσθέτει: το 1933 οι νεολαίοι του Χίτλερ ήταν περίπου 50.000 ενώ τον Ιανουάριο του 1936 - όταν οι γερμανικές αρχές διέλυσαν όλες τις ανταγωνιστικές οργανώσεις - ο αριθμός τους εκτινάχθηκε στα 5.400.000.
«Οι περισσότεροι βλέπουν την άνοδο του ναζισμού ως την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία» λέει ο Ρέντελ. «Αλλά πώς πήρε την εξουσία; Προσπάθησε δυο φορές. Και άλλαξε τον αντισημιτισμό με τέτοιο τρόπο ώστε να βολεύει την εκστρατεία του» καταλήγει.

Με πληροφορίες από το smithsonianmag.com
*****************
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ