ΣΚΑΝΔΑΛΟΤΡΟΦΕΙΟ Η ΕΛΛΑΣ

ΣΚΑΝΔΑΛΟΤΡΟΦΕΙΟ Η ΕΛΛΑΣ

Η Νεοελληνική Φαυλοκρατία του Ευάγγελου Κοροβίνη, με πρόλογο και επίλογο του Θεόδωρου Ι. Ζιάκα, είναι ένα σπουδαίο βιβλίο, διότι μελετά με παρρησία και τόλμη το φαινόμενο της φαυλοκρατίας που έχει σχεδόν καταστρέψει τη σύγχρονη Ελλάδα, με αντίκτυπο εις το διηνεκές, που το ζει ο Νεοέλληνας στο πετσί του και στην απολυτότητά του καθημερινά. Είμαστε προϊόντα της φαυλοκρατίας, είμαστε οι απόγονοι φαύλων πολιτικών επιλογών, είμαστε οι θεατές της αποσύνθεσης των πολιτικών αξιών. Οι κινητοποιήσεις του περασμένου Δεκεμβρίου των μαθητών, των σπουδαστών, των φοιτητών, των ανέργων, των αέργων, γενικά των νέων που δεν έχουν πού την κεφαλήν κλίνουν, θα μπορούσαν να ερμηνευθούν και ως ένα ξέσπασμα κατά της φαυλοκρατίας. Γιατί ας μην πει κανείς ότι μία από τις συνέπειες της φαυλοκρατίας δεν είναι και ο δικομματισμός στον οποίο εντάσσονται και τα δεξιά νεοφιλεύθερα κόμματα και τα κεντρώα και σοσιαλιστικά εκσυγχρονιστικά από το 1974 και μετά, στους κόλπους των οποίων εκκολάπτονται η αυθαιρεσία, η ατιμωρησία, η ρουσφετολογία, η οικογενειοκρατία, ο παραγοντισμός και ο πατερναλισμός. Υπενθυμίζεται εδώ ότι στη φαυλοκρατία ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε φορέσει την κουκούλα της «αλλαγής», ο Κώστας Σημίτης την κουκούλα του «εκσυγχρονισμού» και ο Κώστας Καραμανλής την κουκούλα της «επανίδρυσης του κράτους», χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι τρεις αυτοί πολιτικοί άνδρες υπήρξαν φαύλοι. Ομως και οι τρεις αυτοί πρωθυπουργοί είχαν έναν κοινό παρονομαστή και κοινό διαιρέτη: τη φαυλοκρατία, την οποία ή δεν έβλεπαν και δεν άκουγαν όσο κυβερνούσαν ή έκαναν πως δεν έβλεπαν και δεν άκουγαν.

Στον Ιωάννη Κωλέττη (πρωθυπουργός από το 1834 έως το 1835 και από το 1844 έως το 1847) πιστώνεται η πρώτη αποκρυστάλλωση των φαυλοκρατικών χαρακτηριστικών του ελληνικού πολιτικού συστήματος, ο οποίος, μας πληροφορεί ο συγγραφέας, «καλλιέργησε όσο κανείς προηγούμενός του τα σπέρματα της συναλλαγής και της πολιτικής διαφθοράς, ενώ ήταν ο πρώτος έλληνας πολιτικός που, διαχειριζόμενος τα κοινά, απέκτησε μεγάλη περιουσία. Μέχρι αργά το απόγευμα ασχολείτο με τη διεκπεραίωση ρουσφετιών, πρώτα στην κατοικία του και μετά στην έδρα της κυβερνήσεως». Αλλοι πρωθυπουργοί τους οποίους ο Ζιάκας στον πρόλογό του χαρακτηρίζει φαύλους ήταν οι Δηλιγιάννης, Παπανδρέου και Μητσοτάκης, σε αντίθεση με τους Καποδίστρια, Τρικούπη και Βενιζέλο που υπήρξαν εκσυγχρονιστικές μορφές.

Ας ρίξει μια ματιά τριγύρω του ο μέσος Ελληνας και ας δει ποιοι σύγχρονοι πολιτικοί μας άνδρες έχουν αποκτήσει μεγάλη περιουσία. Δεν χρειάζεται μεγάλη φαντασία για να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα ως προς το τι σημαίνει σύγχρονος εκμαυλισμός της πολιτικής κουλτούρας. Ας κοιτάξει ποιοι υπουργοί πέρασαν από «παραγωγικά» υπουργεία και τι αποκόμισαν μετά το πέρας της υπουργικής τους θητείας. Τουλάχιστον από την απελευθέρωση και μετά και έως το 1967, οι πολιτικοί ξόδευαν μια περιουσία για να εκλεγούν βουλευτές. Θυμάμαι εύπορο βουλευτή της ΕΡΕ στις Κυκλάδες, ο οποίος στην προσπάθειά του να εκλεγεί πούλησε τα μεταλλεία που είχε στη Χαλκιδική. Δεν εξελέγη και όταν πέθανε, αργότερα, οι πολιτικοί του αντίπαλοι έκαναν έρανο μεταξύ τους για την κηδεία του. Μπήκε στην πολιτική πλούσιος και έφυγε πένης. Σήμερα οι πιο πολλοί πολιτικοί μπαίνουν φτωχοί στη Βουλή και καταλήγουν ζάπλουτοι. Πώς γίνεται και καταλήγουν ζάπλουτοι; Από τη βουλευτική αποζημίωση και μόνον ή μήπως και από ακατονόμαστες συναλλαγές στα όρια της φαυλοκρατίας; Αν δεν είναι αυτό το φαινόμενο αποτέλεσμα μιας συναλλαγής μεταξύ πολιτικών και πολιτών, τότε δεν ξέρω τι είναι. Το ρουσφέτι και το πεσκέσι δεν είναι καινούρια φαινόμενα, πάνε πίσω στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και την τουρκοκρατία, όμως εμείς οι Ελληνες τα τελειοποιήσαμε και τα αναγάγαμε σε υψηλή τέχνη. Φράσεις όπως «δεν έχω τίποτα να κρύψω», «το μαχαίρι θα φτάσει στο κόκαλο» και «θα χυθεί άπλετο φως για να λάμψει η αλήθεια» που εκτοξεύονται κατά περίσταση από πολιτικά πρόσωπα, συνήθως υπουργούς και πρωθυπουργούς, είναι ρητορικά σχήματα κενά περιεχομένου και συνήθως σημαίνουν «έχω προλάβει να κρύψω τα πάντα», «χάθηκε το μαχαίρι» και «κάηκε η λάμπα».

Διαβάζοντας κανείς το βιβλίο αυτό διαπιστώνει με πίκρα, θλίψη και οργή ότι η φαυλοκρατία έχει βάλει στη γωνία το πολιτικό μας σύστημα και το παίζει μονότερμα. Πρόκειται βέβαια για ένα πολιτικό σύστημα που θεωρεί δεδομένο ότι η δημόσια διοίκηση (= το κράτος) του ανήκει, είναι ιδιοκτησία του, και τη χρησιμοποιεί ως δεξαμενή προς άντληση πελατείας. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν η φαυλοκρατία είναι το αποτέλεσμα του κομματικού κορπορατισμού ή το σύμπτωμά του. Γιατί όπως όταν ρίξεις μια σταγόνα μελάνι σ' ένα ποτήρι με νερό όλο το νερό θα γίνει μελανί και όχι μονάχα ένα μέρος του, έτσι και οι λίγες σταγόνες φαυλοκρατίας που έχουν «πέσει» μέσα στο πολιτικό σύστημα το έχουν μολύνει ολόκληρο και ολοκληρωτικά.

Ο Θεόδωρος Ι. Ζιάκας επισημαίνει στον επίλογό του ότι «Η φαυλοκρατία απο-πολιτικοποιεί την πολιτική». Αυτό έχει ως συνέπεια η πολιτική να εκπίπτει σε προσωπική συναλλαγή, έχοντας από τη μια μεριά τον πολιτικό που μεταμορφώνεται σε κυνηγό ψήφων και από την άλλη μεριά τον πολίτη που χρησιμοποιεί τον πολιτικό ως μέσον για να φτάσει στην «τακτοποίησή» του. Αυτό δημιουργεί αλυσιδωτές αρνητικές αντιδράσεις που διαποτίζουν όλο το φάσμα του δημόσιου και ιδιωτικού βίου σε κάθε του έκφανση. Παράγωγα της φαυλοκρατίας είναι τα σκάνδαλα, η διαφθορά και η διαπλοκή, ενώ η φαυλοκρατία, λειτουργώντας ως εκκολαπτήριο μηδενισμού και στρεβλών επιλογών, καταλήγει στην αναξιοκρατία.

Σήμερα, εν έτει 2009, η κατάσταση είναι θλιβερή και τραγική, αφού εύκολα διαπιστώνει ο μέσος Ελληνας ότι κάθε χρόνο πάμε απ' το κακό στο χειρότερο. Ο συγγραφέας του βιβλίου, Ευάγγελος Κοροβίνης, δυστυχώς κλείνει με την ακόλουθη παράγραφο: «Το δίλημμα είναι πλέον ορατό: Ή θα υπονομευθεί αμετάκλητα η θέση της χώρας και η πορεία της προς τα εμπρός ή θα καταρρεύσει το φαυλοκρατικό σύστημα, ώστε η χώρα να βρει τον βηματισμό της και να παίξει σημαντικό ρόλο στην περιοχή της».

Με πλούσια βιβλιογραφία, τεκμηριωμένες και αποκρυσταλλωμένες θέσεις ως προς τον νεωτερικό πολιτικό μας πολιτισμό, η Νεοελληνική Φαυλοκρατία, διαρθρωμένη σε τρία κεφάλαια (Γέννεση και ανάπτυξη, Η μεγάλη κρίση και Η τελική κατίσχυση) είναι ένα χρήσιμο βιβλίο που προσεγγίζει το φαινόμενο της φαυλοκρατίας με νηφάλιο και αμερόληπτο τρόπο και μας ανοίγει τα μάτια. Ισως θα έπρεπε να είναι διδακτέα ύλη στο μάθημα αγωγής του πολίτη στα λύκεια της χώρας, ρισκάροντας όμως να στρέψει ένα κομμάτι της μαθητιώσης νεολαίας κατά του πολιτικού μας συστήματος.

Ντίνος Σιώτης,
ποιητής και εκδότης του περιοδικού "(δε)κατα".
[Το κείμενο δημοσιεύτηκε στη Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας (10/07/09)]
.

*********************************************

ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΚΟΡΟΒΙΝΗ

Η Νεοελληνική Φαυλοκρατία

εκδόσεις Αρμός, σ. 193, 12 ευρώ